پنجم‌ ، شماره‌ 1341‏‎ آگوست‌ 1997 ، سال‌‏‎ شهريور 1376 ، 28‏‎ پنجشنبه‌ 6‏‎


ايران‌‏‎ به‌‏‎ رو‏‎ پنجره‌اي‌‏‎
سال‌ 1997‏‎ تقويم‌‏‎
ايران‌‏‎ طبيعت‌‏‎ و‏‎ فرهنگ‌‏‎ از‏‎ ديدني‌‏‎ تصاويري‌‏‎ با‏‎
ايران‌‏‎ فرهنگي‌‏‎ صنايع‌‏‎

رازي‌‏‎ ديدگاه‌‏‎ از‏‎ دارويي‌‏‎ گياهان‌‏‎


ايران‌‏‎ در‏‎ داروسازي‌‏‎ روز‏‎ و‏‎ رازي‌‏‎ زادروز‏‎ مناسبت‌‏‎ به‌‏‎

بزرگ‌‏‎ فيلسوف‌‏‎ و‏‎ جهان‌‏‎ پزشكي‌‏‎ مفاخر‏‎ از‏‎ يكي‌‏‎ زادروز‏‎ شهريور‏‎ پنجم‌‏‎:‎اشاره‌‏‎
ايران‌‏‎ داروسازي‌‏‎ روز‏‎ مناسبت‌‏‎ همين‌‏‎ به‌‏‎ و‏‎ رازي‌‏‎ زكرياي‌‏‎ ايراني‌محمدبن‌‏‎
ايران‌‏‎ اسلامي‌‏‎ جمهوري‌‏‎ جامعه‌پزشكي‌‏‎ به‌‏‎ بزرگ‌‏‎ روز‏‎ اين‌‏‎ تبريك‌‏‎ با‏‎.‎است‌‏‎
مطلبي‌‏‎ به‌‏‎ را‏‎ خوانندگان‌‏‎ توجه‌‏‎ داروسازي‌‏‎ دانشجويان‌‏‎ و‏‎ داروسازان‌‏‎ خصوصا‏‎
در‏‎ رازي‌‏‎ ديدگاههاي‌‏‎ مورد‏‎ در‏‎ كشور‏‎ داروسازي‌‏‎ بنام‌‏‎ اساتيد‏‎ از‏‎ يكي‌‏‎ كه‌‏‎
:مي‌كنيم‌‏‎ جلب‏‎ است‌ ، ‏‎ كرده‌‏‎ تهيه‌‏‎ دارويي‌‏‎ گياهان‌‏‎ مورد‏‎

گياه‌‏‎ و‏‎ دارويي‌‏‎ گياهان‌‏‎ بخصوص‌‏‎ و‏‎ داروسازي‌‏‎ رشته‌‏‎ در‏‎ پزشكي‌‏‎ از‏‎ گذشته‌‏‎ رازي‌‏‎
جمله‌‏‎ آن‌‏‎ از‏‎ الحاوي‌‏‎ كتاب‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ مهمي‌‏‎ تجارب‏‎ و‏‎ آثار‏‎ درماني‌داراي‌‏‎
;دارويي‌‏‎ گياهان‌‏‎ و‏‎ داروشناسي‌‏‎ به‌‏‎ راجع‌‏‎ الحاوي‌‏‎ كتاب‏‎ در‏‎ رازي‌‏‎.‎است‌‏‎
را‏‎ آنها‏‎ از‏‎ بهتر‏‎ استفاده‌‏‎ وشرايط‏‎ خود‏‎ از‏‎ قبل‌‏‎ دانشمندان‌‏‎ نظريات‌‏‎
بودن‌‏‎ عمقي‌‏‎ و‏‎ دليل‌علمي‌‏‎ به‌‏‎ جهان‌‏‎ در‏‎ رازي‌‏‎ علمي‌‏‎ اعتبار‏‎.‎است‌‏‎ برشمرده‌‏‎
هنوزقابل‌‏‎ قرنها‏‎ از‏‎ پس‌‏‎ و‏‎ دقيق‌‏‎ بسيار‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ مانده‌‏‎ برجاي‌‏‎ اسناد‏‎
به‌‏‎ راجع‌‏‎ را‏‎ مهمي‌‏‎ نكات‌‏‎ الحاوي‌‏‎ كتاب‏‎ اوائل‌‏‎ در‏‎ رازي‌‏‎.‎هستند‏‎ استفاده‌‏‎
درسي‌‏‎ جديد‏‎ كتب‏‎ با‏‎ مطالب‏‎ اين‌‏‎ كه‌‏‎ ذكرمي‌كند‏‎ دارويي‌‏‎ گياهان‌‏‎ استفاده‌‏‎
گياهان‌‏‎ از‏‎ صحيح‌‏‎ استفاده‌‏‎ شرايط‏‎ مقاله‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎.دارد‏‎ همخواني‌‏‎ دانشگاهي‌‏‎
بخواهيم‌‏‎ كه‌‏‎ صورتي‌‏‎ در‏‎.‎مي‌كنيم‌‏‎ بررسي‌‏‎ رازي‌‏‎ آثار‏‎ از‏‎ الهام‌‏‎ با‏‎ را‏‎ دارويي‌‏‎
به‌‏‎ امراض‌‏‎ و‏‎ آلام‌‏‎ رفع‌‏‎ در‏‎ دارويي‌‏‎ گياهان‌‏‎ از‏‎ را‏‎ نتايج‌‏‎ و‏‎ اثرات‌‏‎ بهترين‌‏‎
از‏‎ يكي‌‏‎ رازي‌‏‎.نمود‏‎ رعايت‌‏‎ را‏‎ شده‌‏‎ برشمرده‌‏‎ مختلف‌‏‎ شرايط‏‎ بايد‏‎ آوريم‌‏‎ دست‌‏‎
جمع‌آوري‌‏‎ زمان‌‏‎ را‏‎ دارويي‌‏‎ گياهان‌‏‎ درماني‌‏‎ اثرات‌‏‎ در‏‎ عوامل‌‏‎ مهمترين‌‏‎
رازي‌‏‎ است‌ ، ‏‎ مطابق‌‏‎ امروز‏‎ داروسازي‌‏‎ علم‌‏‎ با‏‎ كاملا‏‎ مسئله‌‏‎ اين‌‏‎ و‏‎ مي‌داند‏‎
زمان‌‏‎ در‏‎ بايد‏‎ را‏‎ آن‌‏‎ استفاده‌‏‎ مورد‏‎ ياقسمت‌‏‎ و‏‎ گياه‌‏‎ هر‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ معتقد‏‎
و‏‎ ريشه‌‏‎ و‏‎ خاك‌‏‎ روي‌‏‎ بر‏‎ افتادن‌‏‎ از‏‎ پيش‌‏‎ را‏‎ گلها‏‎ مثلا‏‎ جمع‌آوري‌كرد ، ‏‎ معين‌‏‎
دليل‌‏‎.‎نمود‏‎ جمع‌آوري‌‏‎ پائيز‏‎ فصل‌‏‎ در‏‎ يعني‌‏‎ ريزش‌برگها‏‎ از‏‎ بعد‏‎ را‏‎ پوست‌‏‎
ريشه‌‏‎ و‏‎ برگ‌‏‎ سمت‌‏‎ به‌‏‎ گياهان‌‏‎ موثره‌‏‎ زمان‌مواد‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ اين‌‏‎ علمي‌‏‎
خوشبوي‌‏‎ گياهان‌‏‎ يا‏‎ و‏‎ مي‌شوند‏‎ موادموثره‌‏‎ از‏‎ غني‌‏‎ اعضا‏‎ اين‌‏‎ و‏‎ كرده‌‏‎ حركت‌‏‎
و‏‎ مرطوب‏‎ مناطق‌‏‎ از‏‎ رامرغوبتر‏‎ سرد‏‎ و‏‎ كوهستاني‌‏‎ محل‌هاي‌‏‎ از‏‎ شده‌‏‎ جمع‌آوري‌‏‎
جاهاي‌‏‎ در‏‎ چون‌‏‎.‎ادعاست‌‏‎ اين‌‏‎ مويد‏‎ كاملا‏‎ آن‌‏‎ علمي‌‏‎ دليل‌‏‎ كه‌‏‎ مي‌داند‏‎ باراني‌‏‎
از‏‎ و‏‎ شده‌‏‎ شسته‌‏‎ گياهان‌‏‎ در‏‎ موجود‏‎ آب‏‎ در‏‎ محلول‌‏‎ اسانس‌هاي‌‏‎ باراني‌‏‎ و‏‎ مرطوب‏‎
گلهاقبل‌‏‎ از‏‎ بسياري‌‏‎ چيدن‌‏‎ زمان‌‏‎ بهترين‌‏‎ يا‏‎ و‏‎ مي‌كاهد‏‎ آنها‏‎ كيفيت‌‏‎ و‏‎ كميت‌‏‎
دستگاههاي‌‏‎ وجود‏‎ با‏‎ داروسازي‌‏‎ علوم‌‏‎ پيشرفت‌‏‎ امروزه‌‏‎است‌‏‎ آنها‏‎ شكفتن‌‏‎ از‏‎
جمع‌آوري‌‏‎ زمان‌‏‎ حتي‌‏‎ است‌‏‎ كرده‌‏‎ ثابت‌‏‎ دقيق‌‏‎ تجزيه‌اي‌‏‎ روشهاي‌‏‎ و‏‎ بسيارحساس‌‏‎
تاثير‏‎ گياهان‌‏‎ موثره‌‏‎ مواد‏‎ در‏‎ روز‏‎ شبانه‌‏‎ متفاوت‌‏‎ درزمانهاي‌‏‎ گياهان‌‏‎
آفتاب‏‎ طلوع‌‏‎ از‏‎ قبل‌‏‎ گلاب‏‎ و‏‎ اسانس‌‏‎ استخراج‌‏‎ جهت‌‏‎ را‏‎ سرخ‌‏‎ گل‌‏‎ مثلا‏‎.‎دارد‏‎
را‏‎ گياهان‌‏‎ بعضي‌‏‎.مي‌شود‏‎ اسانس‌‏‎ تبخير‏‎ باعث‌‏‎ آفتاب‏‎ چون‌‏‎.‎مي‌كنند‏‎ جمع‌‏‎
.چيد‏‎ بايد‏‎ غروب‏‎ را‏‎ گياهان‌‏‎ بعضي‌‏‎ و‏‎ ظهر‏‎ حوالي‌‏‎
گاهي‌‏‎ شب‏‎ در‏‎ گياهان‌‏‎ موثره‌‏‎ مواد‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ داده‌‏‎ نشان‌‏‎ حتي‌‏‎ جديد‏‎ مطالعات‌‏‎
از‏‎ پس‌‏‎ ميوه‌ها‏‎ اكثر‏‎ چيدن‌‏‎ زمان‌‏‎ بهترين‌‏‎.دارد‏‎ روز‏‎ به‌‏‎ نسبت‌‏‎ تغييراتي‌‏‎
خشك‌شدن‌‏‎ و‏‎ گرائيدن‌‏‎ زردي‌‏‎ به‌‏‎ موقع‌‏‎ و‏‎ كامل‌‏‎ رشد‏‎ از‏‎ دانه‌هاپس‌‏‎ و‏‎ كامل‌‏‎ رسيدن‌‏‎
گياهان‌‏‎ ساختن‌‏‎ انبار‏‎ و‏‎ نگهداري‌‏‎ در‏‎ را‏‎ ديگر‏‎ اهميت‌‏‎ با‏‎ نكته‌‏‎ رازي‌‏‎.است‌‏‎
سه‌‏‎ تا‏‎ را‏‎ شده‌‏‎ خشك‌‏‎ گياهان‌‏‎ اكثر‏‎ مي‌توان‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ اومعتقد‏‎.‎مي‌داند‏‎ دارويي‌‏‎
و‏‎ علمي‌‏‎ نظر‏‎ از‏‎ مسئله‌‏‎ اين‌‏‎كرد‏‎ نگهداري‌‏‎ دارويي‌آنها‏‎ اثرات‌‏‎ حفظ‏‎ با‏‎ سال‌‏‎
پودر‏‎ بدون‌‏‎)‎تغيير‏‎ بدون‌‏‎ را‏‎ كه‌گياهان‌‏‎ صورتي‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ شده‌‏‎ ثابت‌‏‎ تجربي‌‏‎
تا‏‎ سه‌‏‎ حداقل‌‏‎ كنيم‌‏‎ نگهداري‌‏‎(‎ورطوبت‌‏‎ گرما‏‎ بدون‌‏‎)‎مطلوب‏‎ شرايط‏‎ در‏‎ و‏‎ (‎كردن‌‏‎
گياهان‌‏‎ كه‌‏‎ يادآوري‌مي‌كند‏‎ رازي‌‏‎.‎مي‌شود‏‎ حفظ‏‎ آنها‏‎ دارويي‌‏‎ خواص‌‏‎ سال‌‏‎ پنج‌‏‎
خشك‌جاذب‏‎ گياهان‌‏‎ اصولا‏‎ چون‌‏‎ كرد‏‎ نگهداري‌‏‎ مرطوب‏‎ جاهاي‌‏‎ در‏‎ نبايد‏‎ را‏‎
مواد‏‎ تجزيه‌‏‎ نتيجه‌‏‎ در‏‎ و‏‎ كپك‌زدگي‌‏‎ باعث‌‏‎ مرطوب‏‎ جاهاي‌‏‎ و‏‎ هستند‏‎ الرطوبه‌‏‎
در‏‎ و‏‎ مناسب‏‎ بسته‌بنديهاي‌‏‎ در‏‎ را‏‎ آنها‏‎ بايد‏‎ دليل‌‏‎ همين‌‏‎ به‌‏‎ آنهامي‌شود‏‎
.كرد‏‎ مطلوبنگهداري‌‏‎ انبارهاي‌‏‎
بارش‌‏‎ از‏‎ پس‌‏‎ يا‏‎ و‏‎ آلوده‌‏‎ جاهاي‌‏‎ از‏‎ را‏‎ گياهان‌‏‎ نبايد‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ معتقد‏‎ رازي‌‏‎
و‏‎ كپك‌‏‎ ايجاد‏‎ و‏‎ گياهان‌‏‎ شدن‌‏‎ مرطوب‏‎ باعث‌‏‎ باران‌‏‎ چون‌‏‎ كرد‏‎ باران‌جمع‌آوري‌‏‎
در‏‎ قارچها‏‎ و‏‎ ميكروبها‏‎ رشد‏‎ باعث‌‏‎ آلوده‌‏‎ جاهاي‌‏‎ و‏‎ آن‌‏‎ مواد‏‎ رفتن‌‏‎ بين‌‏‎ از‏‎
در‏‎ و‏‎ گياهان‌‏‎ به‌‏‎ مواد‏‎ اين‌‏‎ شدن‌‏‎ افزوده‌‏‎ باعث‌‏‎ خاك‌‏‎ و‏‎ گرد‏‎ و‏‎ شده‌‏‎ گياهان‌‏‎
آن‌‏‎ مصرف‌‏‎ در‏‎ مشكلاتي‌‏‎ نتيجه‌بروز‏‎ در‏‎ و‏‎ گياه‌‏‎ معدني‌‏‎ مواد‏‎ رفتن‌‏‎ بالا‏‎ نتيجه‌‏‎
نام‌‏‎ گياهان‌‏‎ وخاكستر‏‎ رطوبت‌‏‎ مقدار‏‎ عنوان‌‏‎ به‌‏‎ امروزه‌‏‎ مواد‏‎ اين‌‏‎ از‏‎.مي‌شود‏‎
به‌‏‎ گياهان‌دارويي‌‏‎ مصرف‌‏‎ و‏‎ خريد‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ مواردي‌‏‎ از‏‎ يكي‌‏‎ و‏‎ مي‌شود‏‎ برده‌‏‎
.مي‌شود‏‎ توجه‌‏‎ آن‌‏‎
كه‌‏‎ اخير‏‎ دودهه‌‏‎ در‏‎ بخصوص‌‏‎ وسيع‌‏‎ تحقيقات‌‏‎ كه‌‏‎ گفت‌‏‎ مي‌توان‌‏‎ خلاصه‌‏‎ طور‏‎ به‌‏‎
و‏‎ هوا‏‎ و‏‎ آب‏‎ شرايط‏‎ چون‌‏‎ عواملي‌‏‎ شده‌ ، ‏‎ بيشتر‏‎ دارويي‌‏‎ به‌گياهان‌‏‎ توجه‌‏‎
عنوان‌‏‎ به‌‏‎ را‏‎ آلودگي‌ها‏‎ و‏‎ نگهداري‌‏‎ شرايط‏‎ زمان‌برداشت‌ ، ‏‎ جغرافيايي‌ ، ‏‎
و‏‎ داده‌‏‎ قرار‏‎ دارويي‌‏‎ گياهان‌‏‎ استاندارد‏‎ و‏‎ مرغوبيت‌‏‎ اصلي‌‏‎ فاكتورهاي‌‏‎
و‏‎ مطلوب‏‎ شرايط‏‎ عنوان‌‏‎ به‌‏‎ گذشته‌‏‎ قرن‌‏‎ چند‏‎ در‏‎ رازي‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ عواملي‌‏‎ اينها‏‎
.است‌‏‎ شمرده‌‏‎ بر‏‎ دارويي‌‏‎ گياهان‌‏‎ از‏‎ استفاده‌‏‎ صحيح‌‏‎
سورمقي‌‏‎ صالحي‌‏‎ حسين‌‏‎ محمد‏‎ دكتر‏‎
تهران‌‏‎ داروسازي‌‏‎ دانشكده‌‏‎ دانشيار‏‎



.است‌‏‎ همشهري‌‏‎ روزنامه‌‏‎ به‌‏‎ متعلق‌‏‎ و‏‎ محفوظ‏‎ حقوق‌‏‎ تمام‌‏‎