پنجم ، شماره 1426 سال دسامبر 1997 ، آذر 1376 ، 6 شنبه 15
|
|
اسلامي كنفرانس سازمان فراروي چالش‌هاي
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
باشد مسلمين بين‌المللي سخنگوي مي‌تواند اسلامي كنفرانس سازمان
ميزباني بزرگترين براي را خود روزها اين ايران اسلامي جمهوري:اشاره
اجلاس خارجي ميهمان هزار از 6 پذيرايي براي تهران.مي‌كند آماده تاريخ
عضو كشورهاي‌مسلمان سران اكنون.مي‌شود آماده اسلامي سازمان‌كنفرانس
را خرداد 76 بعداز 2 نزديك‌ايران از مايلند اسلامي كنفرانس سازمان
.ببينند
آن عضو اسلامي كشور مي‌گذرد ، 52 اسلامي كنفرانس سازمان عمر از سال 28
در آن آخرين و رباط در سال 1969 درسپتامبر سران اجلاس اولين مي‌باشند ،
جاي‌اين تهران اجلاس آستانه در اكنون شد ، برگزار دركازابلانكا سال 1994
عمر سال سي حدود در (O.I.C) اسلامي كنفرانس سازمان كه است باقي سوال
يك‌نگاه با شده كوشش مقاله اين در چيست؟ آن دلايل‌ضعف است؟ كرده چه خود
و نقد مورد اسلامي سازمان‌كنفرانس ضعف و قوت نقاط آسيبشناسانه ،
.گيرد قرار ارزيابي
مقالات سرويس
مشگيني نصري قدير
OICتكوين بر نظري درامدي
نگاهي در.مي‌باشدOIC تاسيس بنيادين سياسي ، انگيزه مشاركت‌آميز ترتيبات
مسجدالاقصي آتش‌سوزي به اسلامي‌را كنفرانس سازمان مي‌توان‌تشكيل سطحي
قضيه دادليكن نسبت سوكارنو و چون‌فيصل افرادي همت و درسال 1969
.است اين‌مقدمات از پيچيده‌تر
متداول سازمانهاي از هيچكدام همجنس (OIC)اسلامي كنفرانس سازمان
تشكلهاي ساير از را آن كه است ويژه‌اي فصل حاوي و نيست دنيا
برپايه مرسوم‌معمولا همگرايي‌هاي.متمايزمي‌سازد بين‌المللي
سازمان‌كنفرانس وتمايز به‌ويژگي آنها ذكر كه مي‌باشند زير معيارهاي
(1):كمك‌مي‌نمايد اسلامي
آنها جغرافيايي محل براساس كشورها گروه‌بندي.:جغرافيايي معيار -10
.آسيا و اروپا مانند غيره و مجمع‌الجزايرها شبه‌قاره‌ها ، قاره‌ها ، در
در آنها عضويت براساس كشورها گروه‌بندي.:سياسي -نظامي معيار -20
سياسي‌ازقبيل‌بلوك و ايدئولوژيك جهت‌گيريهاي بر مبتني اتحاديه‌هاي
.سوم جهان و ورشو ناتو ، سرمايه‌داري ، بلوك كمونيستي ،
ازقبيل معيارهايي براساس كشورها گروه‌بندي.:معياراقتصادي -30
تقسيم آن به‌تبع و توليدصنعتي و ملي ناخالص توليد نظير اقتصادي توسعه
.توسعه‌نيافته و توسعه درحال صنعتي ، كشورهاي به كشورها
مبادله تواتر و حجم براساس كشورها گروه‌بندي.:مبادلات معيار -40
مانند پيام‌ها و جهانگردان ، تجارت مهاجرين ، نظير خدمات و كالا افراد ،
و اروپاي‌شرقي بازار و اروپا بازارمشترك كانادا ، و امريكا ايالات‌متحده
.سابق شوروي
از هيچكدام قالب در اسلامي كنفرانس سازمان مي‌شود ملاحظه كه همان‌گونه
بعدهامعيارهاي كه است ديني اجتماع يك بيشتر و نمي‌گنجد فوق معيارهاي
كنفرانس سازمان اينكه‌تاسيس كلام جان.است افزوده‌گرديده بدان ديگري
قرن ازدو كه بود غرب هجوم قبال اسلامي‌در مقاومت و ترمز اسلامي‌نخستين
توين‌بي‌غرب به‌تعبير و يافته‌اند سيطره ذهن‌مسلمين و بركيان پيش
كه جرات‌نمي‌يافت اما بود افكنده گردن‌اسلام بر پيش قرنها از ريسماني‌كه
يك سلطه‌تاسيس اين محصول (2).نيرويش‌كشيد همه با بكشد ، ناگهان را آن
.بود كشورفلسطين در سال 1948 در به‌نام‌اسراييل كشور
كه زماني.صورت‌يافت زماني شرايط ازمهياترين يكي در اسراييل ايجاد
نيروي‌ايمان بر تكيه با كه بودمسلمانان شده منشوري و اسلام‌فرسوده جهان
به‌واسطه بودند پيش‌تاخته به (وين) اتريش مرزهاي‌پايتخت تا سال 1529 در
بودكه شرايطي در اينحضيضپيمودند طريق پس آن از خودشكني‌داخلي ،
بر انواع‌تسليحات و ماشين اختراع پيوسته‌به‌واسطه و پي‌درپي غربيان
مسلمانان و افتاد غربيان‌كارگر تدبير.خودمي‌افزودند تسلط مقياس
وين دروازه‌هاي از عثماني سپاه كه ازآن پس.نشستند عقب سنگر سنگربه
گنگ رود ميان در وگوركاني صفوي عثماني ، بي‌مانند سه‌قدرت شد زده عقب
براي و نمودند خودي جبهه فرسايش راصرف فعاليت‌هايشان دانوب ورود
نتيجه‌آن كه گرفت صورت لشكركشي‌هاي‌بزرگي قندهار و بغداد ، ايروان تصاحب
راجه‌هاي برابر گوركانيان‌در عقبنشيني دربالكان ، عثمانيها عقبنشيني
شهر هفده جدايي و خزر درياي شمالي حوزه بر روسها سلطه‌يابي هندو محلي
شكست دو تحمل از پس ايران جبهه در به‌ويژه.بود ايران از زرخيز
هياتي ميرزا عباس و گشت شرق نجات قبله غرب روسيه ، از تاريخي
!چيست؟ موفقيت‌شما رمز كه بپرسيد ازآنها و كه‌برويد فرستاد به‌فرانسه
.بود غم‌انگيز تراژدي حادثه‌آغازيك اين
اشغال و اسراييل تاسيس با را خود انجام دست در پروژه غربيها
را اسراييلي‌ها تا خيلي‌كوشيد عبدالناصر جمال.دادند تداوم بيت‌المقدس
دوميليون همين فقط اسراييل خيال‌مي‌كرد او گويي ليكن بريزد به‌دريا
;است موج و جريان زاييده‌يك اسراييل اينكه از وغافل است بي‌هويت يهودي
اولين‌قبله مسجدالاقصي ، آتش‌سوزي بامسلمانان سلطه‌پذيري و موج‌اضمحلال
يك تشكيل خواهان واو شد لبريز فيصل چون رهبراني صبر كاسه مسلمين ،
چنگال رااز فلسطين آزادي ترتيبات تا(1969) گرديد اسلامي گردهمايي
سال حدود 28 (آذر 1376)امروز تا زمان اين از.تدوين‌نمايد صهيونيستها
كشور حدود 52 توانسته‌است مدت اين در كنفرانس‌اسلامي سازمان.مي‌گذرد
درخود (عربي كشور و 20 كشورافريقايي آسيايي ، 18 كشور 14)را اسلامي
اجلاس اولين كه داشته سطح‌سران در نشست هفت سازمان‌تاكنون اين.كند جذب
سال 1994در در آن اجلاس آخرين رباطو در سال 1969 سپتامبر آن‌در
مدت طي در كنفرانس‌اسلامي سازمان همچنينگرديدهاست برگزار كازابلانكا
منجر رايزنيها اين كه تشكيل‌داده وزيران سطح در مذكور 24كنفرانس
وپنج سازمان‌فرعي پنج نظامي ، درون هشت‌نهاد دائمي ، كميته شش به‌تاسيس
انتظارفراوان گستردگي چنين با تشكيلاتي از اصولا.شده‌است تخصصي موسسه
هستند(OIC) اسلامي كنفرانس عضوسازمان كه كشوري مجموعه 52.مي‌رود
كه 65 هستند جهان جمعيت يك‌پنجم حدودا يا نفرجمعيت ميليون داراي 992
افريقابه‌سر در درصد و 10 دنياي‌عرب در درصد آسيا ، 35 در درصدآن
از درصد ذخايرنفتي ، 25 از درصد حاضر 42 حال اسلام‌در دنياي.مي‌برند
در جهان‌را فسفات درصد و 70 صادرات‌نفتي از درصد گازطبيعي ، 40 ذخاير
تعلق به‌مسلمانان نقطه استراتژيك ، 7 از 14نقطه (3).دارد اختيار
بسفر ، تنگه هرمز ، تنگه:عبارتنداز استراتژيك ايننقاطدارد
حجم اين عليرغمجبلالطارق و داردانل ، مالاكا بابالمندب ، كانال‌سوئز ،
حدود 78.مي‌كنند فقرزندگي در مسلمانان بهره‌منديها ، وسيع
متخصصان‌دنيا و دانشمندان تعداد از(4).بيسوادند جهان درصدمسلمانان
درصد مسلمانان‌بيش‌از 60 دهه 1980 اوايل از مسلمانندو درصدشان دو فقط
سال طي 44.خريداري‌كرده‌اند را جهان شده تسليحات‌فروخته
وشمال خاورميانه منطقه در درگيري‌تنها و جنگ (19921948)گذشته
نفر ، شدن 000/850/1 كشته به منجر مسلمان‌هستند ، اغلب كه افريقا ،
حدود آوارگي و ميليارددلار سيصد و تريليون معادل‌دو خسارتي
كشورهاي هزينه‌هاتوسط اين اكثرقريببه‌اتفاق.است گرديده 000/600/13نفر
كويت ، سوريه ، ايران ، سودان ، سعودي ، عربستان مانندعراق ، مسلمان
در تاسف‌انگيز نتيجه اين.است پرداخت‌شده يمن و ليبي مراكش ، سومالي ،
بحران‌خيزي‌دنياي و نظر اجماع گوياي‌فقدان پيش‌گفته قابليت‌هاي مقابل
پايان براي مسلمانان هم‌صدايي ضرورت از كه‌بايد اينجاست.است اسلام
در بهترين‌خدمت راستا ، اين در و سخن‌گفت پرتنش روزگار چنين به دادن
مناطق‌آسيبپذير تشخيص و بلكه‌مطالعه صرف تحسين و نه‌تمجيد همگرايي جهت
.است اسلامي سپهر
راهكارهاي‌آن و اسلامي سازمان‌كنفرانس بنيادي معضلات
ترقي‌خواهانه ساختاري و قالب داراي كنفرانس‌اسلامي سازمان اينكه با
مي‌شود ذكر كه دلايلي به‌واسطه ساختار اين از معجزه انتظار مي‌باشد ،
در اين و است احتياط و حزم سازمان كار طبيعت.است نامعقول
كه مي‌توان‌گفت درواقع.مي‌شود به‌شدت‌احساس اسلامي كنفرانس سازمان مورد
وامانده جنبش و مرحله‌تئوري در هنوز سازمان مترقي ، اين ساخت وجود با
ونهادينگي عينيت مرحله به اصلاحات‌ساختاري اعمال با است وشايسته است
.بگذارد گام
بالندگي و نمي‌بخشد تحقق را خود خواسته‌هاي همه في‌الفور سازماني هيچ
سازمان ديگر عبارت به.قطعي تامرحله است يك‌فرايند بيشتر سازمان
و حاضر و كند حركت واحد يك‌امت راستاي در نمي‌تواند اسلامي كنفرانس
اين مساله ليكن.برساند فعليت به را اسلامي واحد تاامت نيست قادر
فرايند اين راستاي در مي‌تواند چگونه اسلامي كنفرانس سازمان كه است
به.نمود سرمايه‌گذاري آن روي درازمدت در بتوان بيشتر تا كند حركت
.كند تجربه را زير پيشنهادهاي بايد آينده در سازمان اين مي‌رسد نظر
.باشد مسلمين بين‌المللي سخنگوي مي‌تواند اسلامي كنفرانس سازمان (1
آن آتي استراتژي‌هاي و سازمان كلي روند بايد نقش ، اين ايفاي براي
بر مبتني اسلامي كنفرانس كنوني نظام و بگيرد قرار علمي پژوهش مورد
ادغام هم در متداخل تشكيلات بايد راستا اين در.باشد عيني تحقيقات
و قوت نقاط علمي مطالعه.آيد عمل به سازمان در ساختاري اصلاحات و شده
كنفرانس سازمان وضعيت بررسي ويژه ايجادكرسي طريق از سازمان ضعف
.گشت خواهد انفعالي حالت از خروج و عمل ابتكار منجربه اسلامي
به.است بين‌الدولي سازمان يك اسلامي كنفرانس سازمان حاضر حال در (2
ميان در آن آتي طرحهاي و اخير سال سي در سازمان عملكرد ديگر عبارت
مديريت در حقي چون جوامع.است مانده ناشناخته كشورها داخلي جوامع
در.نمي‌كنند نيز تكليف احساس آن مصوبات قبال در ندارند نشست‌ها
داخلي جوامع خواسته‌هاي دولتها ، اقتدارآميز ساخت به‌دليل موارد بسياري
تا شود اتخاذ ترتيباتي بايد.نمي‌شود مطرح سازمان در عمدي بطور
.باشند دخيل سازمان تصميمات در نيز خصوصي بخش و غيردولتي سازمانهاي
و نباشند خود جامعه سخنگوي شركت‌كننده دولتهاي موارد بسياري در شايد
براي سازمان اين اسلامي كنفرانس سازمان عمر از دهه چندين گذشت عليرغم
.مي‌شود قلمداد بيگانه تشكيلاتي عنوان به همچنان مسلمانان
و توسعه سطح جغرافيايي ، موقعيت خواسته‌ها ، و اهداف كه آنجا از (3
كاربردي اهداف به دستيابي است متفاوت سازمان عضو كشور سياسي 52 ساخت
با ترديد بدون شده اتخاذ استراتژي هر.نيست ممكن راحتي به شفاف و
اعضاي از برخي اينكه بخصوص است متعارض اعضا از گروهي يا يك منافع
انتخاب سازمان از خارج در را خود استراتژيك شريك سازمان ، اين
در را خود اعضاي مي‌تواند سازمان معضل اين درمان براي.نموده‌اند
در بايد دسته‌بنديها اين.نمايد دسته‌بندي كشوري هفت الي پنج گروههاي
و عملي تصميم‌گيري‌هاي با و باشند داشته قرار هم از منطقي فاصله
و.كنند عمل سازمان كشورهاي ساير توسعه موتور مثابه به كاربردي
را مجموعه اين عملكرد ارشد ناظر يك مقام در اسلامي كنفرانس سازمان
سازمان اعضاي اكثريت كه مي‌نمايد بعيد بسيار وگرنه نمايد مديريت
داشته نظر اشتراك برنامه ، يا بحران يك قبال در موضع يك اتخاذ درخصوص
وجودي فلسفه كه) فلسطين چون مسايلي مورد در سازمان تجربه و باشند
جولان ، بلنديهاي كويت ، و ايران به عراق حمله ،(است آن مديون سازمان
اصطلاح به فرايند اسراييل ، -مصر ميان ديويد كمپ پيمان امضاي كشمير ،
به تل‌آويو از پايتخت انتقال بر مبني اسراييل تصميم خاورميانه ، صلح
و اسراييل هسته‌اي قدرت لبنان ، به اسراييل پي در پي حملات بيت‌المقدس ،
جنگ و رژيم اين سوي از هسته‌اي سلاحهاي تكثير منع پيمان امضاي عدم
.است قضاوت اين مويد افغانستان داخلي
:پانوشتها
و ترجمه ج2 ، بين‌الملل ، روابط نظريه‌هاي ديگران ، و كيوهين رابرت -1
،(ماجد) دانشگاهي انتشارات‌جهاد موسسه:تهران بزرگي ، وحيد تدوين
ص 897 1375 ،
انتشارات:تهران شيطاني ، آيات توطئه نقد مهاجراني ، عطاءالله -2
.ص 25 اطلاعات ، 1374 ،
اسلامي ، فصلنامه تمدن آينده و تمدن‌سازي قواعد سريع‌القلم ، محمود -3
.ص 517 (زمستان 1373) شماره 3 ، اول ، سال خاورميانه ،
.ص 521 همان ، سريع‌القلم ، محمود -4
دارد ادامه
