پنجم ، شماره 1435 سال دسامبر 1997 ، آذر 1376 ، 17 چهارشنبه 26
|
|
مصرف‌زدگي ره‌آورد كودكان ، پنهان گرسنگي
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
بشناسيم را ايران جوان جمعيت غذايي نيازهاي
نيست ، غذايي مواد ازكمبود ناشي ايراني كودكان تغذيه سوء مشكلات
است بي‌ارزش غذايي مواد پرخواري و آن‌بدخواري اصلي علت بلكه
...فريبنده اما زيبا
نقش مي‌تواند و مي‌شود محسوب كشاورزي بخش مكمل به‌نوعي غذايي صنايع
دستيابي اما باشد ، داشته مردم نياز مورد غذايي مواد تكميل در مهمي
مواد عرضه و كيفيت كنترل دقت ، حداكثر به‌كارگيري مستلزم هدفي چنين به
بخش اين غيرمتعارف رشد اخير ، سالهاي در.است باارزش و سالم غذايي
زيانبار گاه و غذايي بدون‌ارزش اما رنگ و خوش‌آب به‌ظاهر محصولات درعرضه
به‌اين.است داده به‌دست معكوسي نتايج نمك ، از استفاده‌بي‌رويه به‌دليل
خود معده انباشتن با گوناگون تحت‌تاثيرتبليغات كودكان كه ترتيب
خوردن براي را اشتهاي‌خويش و شده كاذب سيري دچار مواد بااين‌قبيل
بروزسوء به منجر روند اين ادامهميدهند دست از طبيعي و سالم غذاهاي
كارشناسان.مي‌شود كودكان در پنهان گرسنگي به‌عبارتي يا و تغذيه
بويژه و خانواده‌ها تشويق براي فرهنگي و تبليغي كارهاي ضرورت تغذيه ،
با غذايي فراورده‌هاي همچنين‌كنترل و طبيعي غذاهاي مصرف به كودكان
نسل‌روبه‌رشد بهداشت و سلامتي حفظ براي را فريبنده اما زيان‌آور تركيبات
متوجه مسئوليت‌ها از ديگري كارشناسان‌بخش اين به‌نظر.مي‌دانند ضروري
توليد از براي‌جلوگيري را لازم كنترل‌هاي تا است كشور بخش‌صنعت مسئولان
زمينه همين در حاضر گزارش.آورند لازم‌به‌عمل ارزش‌هاي فاقد غذايي مواد
.است تهيه‌شده
حال اين با وجوددارد ، غذا جمعيت ، نياز بيش‌از امروز ، جهان در
سوء به مبتلا ميليون‌نفر صدها و گرسنگي‌مي‌ميرند دراثر نفر ميليونها
.تغذيه‌هستند
.مزمن‌دارند تغذيه سوء نفر ميليون از 780 بيش
در نفر ميليون ازجمله 150 سال از 5 كمتر كودك ميليون درحدود 190
انرژي -پروتئين تغذيه سوء از درآفريقا نفر ميليون و 27 آسيا
.رنج‌مي‌برند
عامل يك تغذيه سوء كه مي‌ميرند سال از 5 كمتر كودك هزار روزانه 40
.است آن مهم و موثر
اين عواقب و مي‌برند رنج ريزمغذيها كمبود از نفر ميليارد از 2 بيش
.است مرگ حتي و جسمي عقبماندگي‌ذهني ، كوري ، :كمبودها
تركيب و است روبه‌افزايش درصد رشد 7/2 نرخ با ايران ميليوني جمعيت 60
ازنظر كه سال زير 16 افراد را آن از نيمي و جوان بسيار جمعيت اين
و آينده نسل نام با آنها كه‌از مي‌دهد تشكيل مي‌باشند غيرفعال اقتصادي
درگروتغذيه فعال و پويا نسل اين سلامت.مي‌برند كشورنام بعدي صاحبان
و اجتماعي رواني ، كامل‌جسماني ، رفاه تامين.آنهاست صحيح و خوب
و بيماري عدم با فقط آن واقعي مفهوم در سلامتي به‌عبارت‌ديگر و اقتصادي
نيرومندتري و سالم‌تر نيروي‌كار هرقدر و نمي‌گردد حاصل عضو نقص
وشتاب سرعت جامعه در توليد روند و اقتصادي باشيم ، رشد داشته دراختيار
.مي‌گيرد به‌خود بيشتري
و جواني مرز رسيدن‌به تا خردسالان و كودكان كافي و سالم تغذيه
.دارد قرار ما دستان در اجتماعي استقلال
در مشكلات‌تغذيه‌اي عمده‌ترين از بايد را پروتئين -انرژي تغذيه سوء
با آن مقايسه و قدكودك يا وزن اندازه‌گيري با آوردو به‌حساب ايران
.برد پي تغذيه سوء مي‌توان‌به‌وجود موجود استانداردهاي
كودكان پنجم يك بين در تغذيه سوء نوع اين كه مي‌دهند نشان بررسي‌ها
باقيمانده اكثريت كه است درحالي اين و دارد وجود دبستاني سنين زير
دارند قرار استاندارد وزن متوسط و حداقل بين حد در نيز كودكان
متوسط بالاي كودكان اين از نيمي بايد مطلوب درحالت درصورتي‌كه
.گيرند قرار استاندارد
يد كمبود فقرآهن ، كم‌خوني ، شامل ايران تغذيه‌در سوء عوارض مهم‌ترين
كمبود از ناشي وعوارض C و B، 2A ويتامينهاي بالاخره‌كمبود و
.آنهاست
اسهال و عفوني بيماريهاي از پس پروتئين-انرژي تغذيه سوء همچنين
كودك هر 3 از متوسط به‌طور و است كودكان بين در مير و مرگ علت سومين
و متوسط تغذيه سوء به ابتلاء خطر درمعرض نفر يك ايران در سال زير 5
.دارد قرار شديد
و درمان بهداشت ، وزير پژوهشي بهداشتي‌و مشاور افضلي ، ملك دكتر
در بهداشتي امور پيشرفت عليرغم:مي‌گويد رابطه اين در پزشكي آموزش
.ندارد وجود مطلوبي شاخص‌هاي كودكان تغذيه سوء اصلاح زمينه در ايران ،
ناشي بارداري و بلوغ دوران در دختران مشكلات از بسياري:وي گفته به
و آورد به‌دنيا سالمي كودك نمي‌تواند مادري چنين و است تغذيه سوء از
نخواهد برخوردار لازم توانايي از يادگيري در نيز مادري چنين كودك
.بود
دانش‌آموزان‌مي‌تواند تغذيه بهبودوضعيت كه مي‌دهد نشان بررسي‌ها
در كه را تربيت و تعليم درجهت ملي هزينه‌هاي درصد معادل 2 پس‌اندازي
.باشد داشته همراه به است ريال ميليارد بيش‌از 80 ايران
ما كشور كه معني‌نيست اين به هرگز ايران كودكان‌در تغذيه سوء وجود
شهيد دانشگاه تغذيه جزايري‌استاد دكتر.است غذايي كمبودمواد دچار
مواد ميانگين آمده به‌عمل بررسي‌هاي براساس:مي‌گويد تهران بهشتي
تا 30 حتي 25 و است كشور كنوني نياز از بيشتر و كافي ايران در غذايي
هستند بيش‌خواري و بدخواري نوع از پرغذايي دچار هم كشورمان مردم درصد
و قند بيماري خون ، فشار سكته‌ها ، انواع بروز كه مي‌دهد نشان آمار و
و پرغذايي نشان‌دهنده اينها تمام كه است افزايش درحال ايران در سرطان
.است تحرك عدم و رفاه شهرنشيني ، از ناشي عوارض
كه است ديگري علل از ناشي ونوجوانان كودكان تغذيه سوء بنابراين
افضلي ملك دكتر.دارد غذايي رژيم پسنديده عادات تغيير در ريشه
با كه داريم سنتي خوب عادات و فراوان امكانات ايران در:مي‌گويد
و مفيد غذاهاي تا داد آموزش مردم به بايد غذايي مواد به كافي دسترسي
.كنند طبخ و تهيه را كودكان مناسب
براي كه عليرغم‌تلاشي كه است اين وخانواده‌ها والدين عمده مشكل
عدم‌رغبت و كم‌اشتهايي مي‌كنندبا رايج غذاهاي تدارك‌انواع و تهيه
است مشكلي كودكان بي‌اشتهايي واين مي‌شوند روبه‌رو خوردن در كودكان
ميل:مانند كلماتي با اغلب و بوده درستيز آن با مادران بيشتر كه
روبه‌رو مي‌شود گفته كودك سوي از كه سيرم يا و نيستم گرسنه ندارم ،
چيست؟ علت مي‌شوند ،
يكي فقط ما كه دارد وجود گرسنگي نوع دو:مي‌گويد شيخ‌الاسلام دكتر خانم
خالي از ناشي اول گرسنگي مي‌آوريم ، زبان بر و كرده احساس را آنها از
انسان در گرسنگي احساس به منجر كه است واكنشهايي سلسله و معده شدن
دريافت به بدن واقعي نياز كه است سلولي گرسنگي دوم ، گرسنگي و مي‌شود
.بگويد يا كرده احساس چيزي كودك آنكه بدون مي‌دهد نشان را غذا
بي‌ارزش‌به خوراكيهاي انواع باخوراندن ايراني جوان مادران و پدران
در را نخستين‌گام مي‌شود ، يافت بازار هم‌در به‌وفور كه خود كودكان
كودك كه مي‌بينيم و برمي‌دارند آينده نسل غذايي وعادات ذائقه تغيير
پر را خود معده پفك با و نداشته مغذي و مفيد نان خوردن به تمايلي
در تغيير و شهري زندگي پيامدهاي.مي‌شود كاذب سيري دچار و مي‌كند
تهيه به كمتر دوره اين مادر كه است شده موجب والدين رفتاري الگوي
و كودك معده و ندارد كافي وقت آن براي زيرا بپردازد سنتي غذاهاي
پفك و چيپس يا ساندويچ همچون آماده‌اي غذاهاي انواع با را خود نوجوان
.مي‌كند پر است كافي غذايي ارزش فاقد كه
و روزافزون استفاده دليل به ما تغذيه ، كشور كارشناسان گفته به
خانم.روبه‌روست جدي خطر يك با زيانبار خوراكيهاي نوع اين از گسترده
اين:مي‌گويد موضوع اين از شديد نگراني ابراز با شيخ‌الاسلام دكتر
ازبين خودمان دست به را خودمان آينده نسل داريم ما زيرا است وحشتناك
بارداري و ازدواج از پس و دارند ضعف رشد سن در دختربچه‌ها مي‌بريم ،
و ضعيف بچه‌ها كه خانواده‌هايي در و ندارد را جنين گنجايش آنها لگن
دليل اين به برخوردارند خوبي جسماني وضعيت از والدين و بوده كوتاه‌قد
.است نيافته دست خود ذاتي رشد به كودك كه است
طي 45سال كه مي‌دهد نشان درپاكستان شده انجام پژوهشهاي نتايج
قد به سانتي‌مترنسبت توسعه 12 روبه اين‌كشور بچه‌هاي پسر قد گذشته
و تغذيه نوع تغييردر آن اصلي دليل و است كوتاهترشده خود پدران
خوراكيهايي ديگر و پفك مانند بي‌ارزشي و جديد مصرف الگوي از پيروي
جديد ژاپني‌هاي نسل عوض در و دارند علاقه آن به به‌شدت كودكان كه است
غذايي 10 عادات شدن بهتر و پروتئين انواع از صحيح استفاده دليل به
كره شبه‌جزيره مردم از دسته آن نسل همچنين.است شده بلندتر سانتي‌متر
در تغيير فراورده‌هاي انواع كردن وارد دليل به رفته‌اند اروپا به كه
و است يافته انجام كه است تغييري نوع به وابسته نسلي هر غذايي عادات
.است بوده منفي پاكستان در و مثبت بااثرات كره و ژاپن در تغيير اين
روبه‌رو مشكلي چنين با ايران جمله از روبه‌توسعه كشورهاي اغلب
.مي‌باشند
بنيان‌كن سيلي مانند غذايي‌كاذب ارزش‌هاي با تنقلات انواع حاضر حال در
در را كودكان ناآگاهانه هم والدين و هجوم‌آورده‌اند خانواده‌ها به
.مي‌كنند تشويق زيانبار مواد اين خوردن
اين خوب و بد به من‌كاري:مي‌گويد غذايي مواد صادركنندگان از يكي
ما كشور در كه است دردآور من براي چيز يك اما ندارم تنقلات قبيل
سرعت به مي‌شود روبه‌رو عمومي اقبال و موفقيت با جديد پديده يك وقتي
تا مي‌شود تقليد ديگران توسط آن واقسام انواع و شده فراگير
روز هرميشود جنس‌اشباع آن از بازار و آورده در را شورش جائيكه‌ديگر
عرضه و معرفي مردم به جديدي نامهاي محصولات‌با اين كه هستيم شاهد
.مي‌شود
مواد اين شوري مي‌كند ، بيداد فشارخون ايران در:مي‌گويد جزايري دكتر
ذائقه ما و مي‌شود تحميل كودك بر والدين دست به عادت اثر بر غذايي
صورتيكه در مي‌كنيم خوردن نمك به وادار را او و داده تغيير را بچه
اين با و بخورد اضافي نمك زندگي سالهاي نخستين در كودك نبايد اصلا
.مي‌كند پيدا بيشتري رغبت شور غذاهاي به او كار
است ، پفك نوعي حال‌خريد در سالش خرد فرزند همراه كه نيري‌پور پگاه
در نمي‌خرم پفك برايت بگويم فرزندم مي‌توانم‌به چگونه:مي‌گويد
كودكاني شاهد تلويزيون از مدام شب انتهاي تا صبح اول حاليكه‌از
هم مسن افراد حتي و هستند پفك خوردن حال در ولع و لذت با كه هستيم
.مي‌كنند بيشتر مصرف به تشويق تبليغات اين در را كودكان
خود به زننده‌تري روزشكل هر كه ترفندي و تلويزيوني تبليغات نوع
قبيل اين بيشتر هرچه مصرف به را ما كودكان كه است گونه‌اي به مي‌گيرد
نگاه با مسئولان است كافي و مي‌كند تشويق مضر و بي‌ارزش خوراكيهاي
تلويزيون از شده پخش تبليغات انبوه حجم به دقيق و روان‌شناختي
خود پس‌انداز كه مي‌كند ترغيب را نوه‌اش بزرگ ، پدر صحنه‌اي در بنگرند ،
به توجه با حال دهد غذايي خاصيت كم مواد اينگونه خريدن به اختصاص را
و است نياز مورد مصرف از بيش و لازم حد در ايران غذايي منابع اينكه
چه سوءتغذيه خطر با مقابله راه‌حل و كرد بايد چه پس اينكه به پاسخ در
مناطق در كه سنتي غذاهاي انواع:مي‌گويند تغذيه كارشناسان مي‌باشد ،
سپرده فراموشي دست به بعضا و دارند وجود كشور شهري و روستايي مختلف
در مي‌توانند كه مي‌دهند تشكيل را غذايي منابع از گروهي شده‌اند ،
به و شده توليد منطقه در غذايي كوچك كارگاههاي و روستاها منازل ،
بنابراين.گيرند قرار مصرف‌كننده اختيار در قيمت كمترين با و سهولت
تغذيه براي كه غذاهايي به‌ويژه سنتي غذاهاي انواع شناخت و بررسي با
نگهداري شرايط فرآيند ، اوليه ، مواد گيرد ، قرار استفاده مورد كودكان
در را غذايي امنيت مي‌توان آنها غذايي ارزش و تركيبات تعيين نيز و
.نمود فراهم كشور و خانواده سطح
بوداده ، گندم رشته ، گذشته‌آش در:مي‌گويد غذايي مواد كارشناس يك
مردم به معابر در ديگر مورد دهها و پخته وسيبزميني كشمش و نخودچي
حال در شده عرضه آش كه مي‌ديديم خود چشم مقابل در حداقل و مي‌شد عرضه
كه ساندويچي ما جوان و دانشجو حالا اما ندارد آلودگي و است جوشيدن
.مي‌خورد را است كافي غذايي ارزش فاقد و انگل هزار به آلوده
سيبك روستاي در سال 1373 در تغذيه مداخله‌اي و موفق طرح يك اجراي در
شيوع كاهش منظور به كه بختياري و چهارمحال استان در بروجن توابع از
كه دوره اين طول در.آمد بدست توجهي جالب نتايج شد انجام سوءتغذيه
نظر از موجود وضعيت بررسي انجام با اول مرحله در بود سال مدت 3 به
اطلاعات وزن ، و قد اندازه‌گيري و غذايي عادات تغذيه ، سوء شيوع ميزان
به مرحله صورت به مناسب مداخله‌اي اقدامات آن از پس و شد جمع‌آوري لازم
و مشاركت با و محلي آشپزخانه يك ايجاد با ابتدا.شد اجرا مرحله
روستا نفوذ با و تجربه با زنان از داوطلب گروه يك روستا مردم همكاري
جوان مادران آموزش به تغذيه كارشناس و بهورز نظارت با (بزرگها مادر)
داد نشان طرح اين ارزيابي نتايج.پرداختند سنتي غذاهاي طبخ زمينه در
خوني كم و آهن كمبود شيوع كاهش براي غذايي مواد غني‌سازي با كه
كه آنها آهن وضعيت بهبود به مي‌تواند نوجوان دختران مورد در خصوصا
.بيانجامد هستند آينده مادران
دختر و 650 پسر شهركرمانشاه 631 در شده انجام بررسي يك در همچنين
و گرفتند قرار تغذيه‌اي بررسي و آزمايش مورد شهر اين دبستان از 40
طور به مطالعه مورد كودكان روزانه دريافتي انرژي ميزان كه شد مشخص
كه است بوده نياز مورد درصد حدود 50 يعني معمول حد از كمتر معني‌داري
كمبود و است مشابه نيز آنان دريافتي آهن و پروتئين درباره موضوع اين
سبزي و گوشت لبنيات ، معدني ، املاح و ويتاميني منابع انرژي ، دريافت
آنها طبيعي رشد روند و بوده مطالعه مورد كودكان تغذيه‌اي اصلي مشكل
خوب و سنتي عادت برخلاف تجربه كم و جوان مادران.است كرده تهديد را
يا خيار با پنير و نان از ساندويچ نيستنديك حاضر ديگر ايران مردم
به پفك يا آن‌بيسكويت جاي به و كرده تهيه خود كودكان چاشت براي گردو
.مي‌دهند كودكانشان
در و ندارد خوبي متاسفانه‌كنترل اجرايي بخش:مي‌گويد جزايري دكتر
شده پرداخته آن به كمتر است مهم بسيار كه جامعه عمومي آموزش حال عين
به را خود شير اولين يا آغوز مادران درصد مثال 30 طور به است
اين فاجعه درك با كارشناسان بايد است ، غلط بسيار كه نمي‌دهند نوزادان
ممكن طريق هر به افكنده مخاطره به را جامعه سلامتي كه آگاهي‌ها عدم
گذشته پسنديده عادات سوي به را آنها ديگر بار و داده آموزش را مردم
.كنند تشويق سنتي غذاهاي تهيه و
ميربهرسي:از گزارش
