يكشنبه ۲۹ آذر ۱۳۸۳ - سال دوازدهم - شماره - ۳۵۸۶
زيبـاشـهر
Front Page

به بهانه جايزه سپاس مسابقه معماري مسكوني شهيد عراقي
خانه يعني شفافيت و تعلق...
شك كردن در لزوم وجود ديوارها گونه اي از معماري را مي آفريند كه نقطه اشتراك آن با جهان معاصر همان شفاف و آشكار بودن و تغيير است...
025650.jpg
بهرام هوشيار يوسفي 
گروهي دانشجويي مركب از بابك رستميان، دنا كسرائيان، احسان فيض بخش و مازيار باستاني همگي از دانشكده معماري و شهرسازي شهيد بهشتي، در حالي جايزه سپاس هيات داوران را در رقابت مجتمع مسكوني شهيد عراقي از آن خود كردند كه به لحاظ ميانگين سني جوانترين گروه بين منتخبان بودند؛ بايد اعتراف كرد كه در بسياري موارد رويكرد جوان و انديشه خلاقانه بين اين قشر از فعالان عرصه معماري آنچنان شعف انگيز و نو به نو شونده است كه هر ناظري را تحت تاثير قرار داده و به تحسين وا مي دارد.
در اين بين گروه بابك رستميان هر چند در طرح خود در رويكرد طراحانه تحت تاثير يك نوع معماري خاص و در معناي دقيق كلمه گروه هلندي MVRDV مي نمايند و هر از چند گاهي با ارايه كرشمه هاي نمادين حتي به لحاظ فرمال نيز گرته بردارانه طراحي كرده اند، اما اين همه، چيزي از ارزش انديشه هاي نو آنها در نگاه به معماري مسكوني در معناي منطقه اي و جهاني نمي كاهد....

چشم ها را بايد شست ...!
ساكنان خانه هاي امروزي زندگي خود را در مبارزه اي دايمي و خاموش مي گذرانند؛ مبارزه با طراحاني كه با رسم خطوطي قاطع و درج كلماتي تكراري بر پلان خانه هايشان سعي در تقسيم بندي فضاهاي زندگي آنها دارند. مردم در اعتراض ناخودآگاه خود به اين صحنه سازي، همواره در حال تغيير عملكرد فضاهاي خانه هستند. آنها به نام …اتاق ها” اعتنايي نمي كنند چرا كه …فعاليت ها” فضا را مي سازند و صرف ناميدن محلي با نامي، تقدير ابدي براي استفاده از آن نمي سازد.
مردم در اتاق خواب غذا مي خورند يا در آشپزخانه مطالعه مي كنند، در گوشه اي از سالن همانقدر آسوده مي توان خفت كه در اتاقي با نام اتاق خواب، فضاي غذاخوري ما بر حسب اينكه امروز جمعه باشد يا سالگرد تولد يكي از اعضاي خانواده، مي تواند از پشت ميز غذاخوري به كل خانه تسري پيدا كند .
از اين رو بدون در نظر گرفتن لزوم سقف به عنوان سرپناه، زندگي انسان ها كنار …جعبه هاي خدماتي” در هر شرايطي به سادگي امكان پذير خواهد بود. زندگي در خانه  ما بي شباهت به زندگي در كاروان هاي سفري نخواهد بود:
زندگي در پهنه فضاي آزاد و در كنار جعبه هاي خدماتي كه به هنگام نياز از آنها استفاده  كنيم ... ايده اي هيجان انگيز براي يك معماري كاربر محور!
مساله اي به نام هويت
مردم مهر سليقه  و نشان خود را بر خانه هايشان مي كوبند: از آويزان كردن يك قاب عكس گرفته تا رنگ كردن، كشيدن يا خراب كردن ديوارهاو... و بدين ترتيب هر خانه …شخصيت” خاص خود را پيدا مي كند كه طرز تفكر و تلقي صاحبانش از زندگي را نشان مي دهد؛ احساس تعلق و هويت بخشي به محل زندگي، با تغييراتي كه در آن مي دهند يا نمي دهند آشكار مي شود.
از آنجا كه اكثر متقاضيان مسكن با توجه به امكانات مالي محدود، طراحي و زندگي در خانه  دلخواه خود را امري دور از ذهن مي پندارند و تا زماني كه اتاق خواب براي آنها فضايي را با ابعاد۴ 3x و يك كمد به عمق 05cm در پشت در و حداكثر يك ميله براي آويزان كردن لباس در آن تداعي مي كند، تنها به همين تغييرات سطحي اكتفا مي كنند.
025653.jpg
اما بابك رستميان و گروهش در طرح پيشنهادي خود به مردمي با وضع مالي متوسط اين امكان را مي دهد تا از فضاها و امكانات ويژه و مخصوص به خود لذت ببرند؛ در طرح او ساخت ثابتي شامل عناصر سازه اي و تاسيساتي و ديوار مرز واحدها پيشنهاد شده است و پهنه اي محدوده اي كه جعبه هاي خدماتي مي توانند قرار بگيرند. مردم خود فضاهاي خاصي را كه تمايل دارند داشته باشند، اعلام و ميزان و نوع و استفاده شان از ساير فضاهاي خدماتي را معين مي كنند. آنها ممكن است مكاني براي بازي كودكان، جايي براي نگهداري پرندگان، فضايي براي دستگاه هاي ورزشي، گلخانه، نواختن موسيقي يا تاريكخانه بخواهند يا به سادگي تقاضاي يك تخت دو طبقه يا محل تعويض لباس كنند. بدين ترتيب اين مردم خواهند بود كه كاروان ها و در مقياس بزرگتر خانه هايشان را طراحي مي كنند.
هدف ما از اين كار احترام به خواسته هاي افرادي است كه قرار است قسمتي از عمر خود را در خانه هايي سپري كنند كه برايشان طراحي مي كنيم. در اين صورت خانه هايي تحت عنوان خانه  يك هنرمند، خانه  يك نويسنده، خانه يك معلول و ... تنها در مجله هاي معماري وجود نخواهند داشت. با اجراي اين طرح هر واحد مي تواند خانه  يك كارمند، خانه  يك معلم، خانه  يك... و در نهايت” خانه يك خانواده” باشد....
خانه هاي اين مجموعه با توجه به كيفيت و تسهيلات ويژه خود، خانه هايي بسيار ارزان محسوب خواهند شد.
ظرفيت هاي مكان...
در اين پروژه همه  چيز از فيلتر ديد مي گذرد. هر آنچه وجود دارد يا وجود ندارد، ابعاد، تناسبات، طرز قرارگيري و چرخش اجزا، همه و همه براي رسيدن به حداكثر ديد ممكن طراحي شده اند از راه پله ها ، درها، ديوارها گرفته تا تالارها و ....
آنچه توسط طراحان جعبه هاي خدماتي خوانده مي شود به عنوان يكي از ايده هاي طراحي با ارايه امكاناتي منعطف در راستاي عبور ديد و نور حداقل مساحت ممكن را خواهند داشت؛ هر گاه لازم باشد فعاليتي در فضايي بسته و محصور صورت گيرد، اين جعبه ها قابليت آن را دارند كه با بسته شدن درهاي مربوط به آنها به فضاي انجام يك فعاليت تبديل شده و مساحتي را كه لازم دارند به دست مي آورند. اين امر از نظر اقتصادي نيز مقرون به صرفه خواهد بود، چرا كه هميشه بخشي از هزينه اي كه براي خانه مي پردازيم به فضاهايي اختصاص دارد كه همواره مورد استفاده نيستند. در اين طرح فضاهاي مرده و محصور همانند ساير قسمت هاي خانه مورد استفاده قرار مي گيرند. در ضمن اين كار، به حذف ديوارهايي دايمي كه جريان نور و ديد را سد مي كنند،مي انجامد .
شك كردن در لزوم وجود ديوارها گونه اي از معماري را مي آفريند كه نقطه اشتراك آن با جهان معاصر همان شفاف و آشكار بودن و تغيير است....
ايده اصلي وحقيقي طراح در اين طرح چيزي نيست جز پديد آوردن مسكني كه انسان ها در آن زندگي راحتي داشته باشند و از مكاني كه در آن هستند لذت ببرند.
در اين خانه مردم خود نويسنده، كارگردان و بازيگر هستند، طراح تنها سعي داشته مكاني به آنها بدهد، فضا را خود آنها خواهند ساخت ...!

زلزله و ساختمان هاي آجري
025626.jpg
ساختمان هاي آجري ، يكي از پر تعدادترين نوع ساختمان ها در كشور هستند كه زمين لرزه هاي گذشته مويد آسيب پذيري زياد آنها است. ارزيابي آسيب پذيري لرزه اي اين ساختمان ها بر اساس تشخيص نقاط ضعف متداول در آنها ، روشي ساده و علمي است كه در اين مقاله تشريح شده است .
ساختمان هاي آجري در ايران ، در دو دسته غير مسلح و مسلح كلاف دار و عموما بدون انجام محاسبات مهندسي ساخته شده اند و در زمين لرزه هاي بزرگ بيشترين آمار تلفات جاني و خسارات اقتصادي را نسبت به ساختمان هاي داراي اسكلت به خود اختصاص داده اند.
در مقام تحليل دلايل آسيب عدم مقاوت مطلوب ساختمان هاي آجري در كشور، كه مصالح مصرفي متنوعي دارند، بايد گفت اينگونه بنا ها بيشتر به دليل نامناسب بودن شكل هندسي، عدم انسجام و يكپارچگي لازم، كيفيت نامطلوب مصالح و ضعف در اجرا دچار خسارت لرزه اي مي شوند.

چشمي براي لندن
025638.jpg
تجسم ارتفاعي بيش از 130 متر براي يك چرخ و فلك كمي نفس گير است؛ چرخ فلك چشم لندن London Eye كه توسط خطوط هوايي بريتانيا راه اندازي شده است، اين امكان را به خصوص اين روز ها با نزديك شدن به آغاز سال نو ميلادي، به بازديدكنندگان مي دهد تا با يك دور كامل كه حدود 30 دقيقه به طول مي انجامد، لندن را زير پاهاي خود به تماشا بنشينند!
مديران اين چرخ و فلك در تارنگار http://www.londoneye.com به جهانگردان پيشنهاد مي كنند پيش از تعيين هر برنامه جهت بازديد خود يك بار سوار چرخ و فلك شده يا به اصطلاح پا روي چشم لندن بگذارند! وجود كپسول هاي شيشه اي بزرگ به عنوان كابين هاي اين چرخ و فلك عظيم اين اجازه را مي  دهد تا كاربران با حس اعتماد كامل به اين ابزار غول آسا از سفر خود در ارتفاع لذت ببرند. در حاشيه بايد گفت جاي چنين سازه اي در شهر خودمان تهران خالي است؛ با توجه به استقبالي كه در صورت وجود از چنين چرخ و فلك هايي با اين مقياس در كشورمان مي توان انتظار داشت، سرمايه گذاري در اين عرصه غير منطقي به نظر نمي رسد.

مقاوم سازي در راه و ساختمان
025629.jpg
در شماره آخر ماهنامه معماري، شهرسازي و صنعت ساختمان راه و ساختمان آنچه بيش از همه بدان پرداخته شده، مقوله مقاوم سازي بنا ها در برابر زلزله است. در اين شماره از زبان پژمان شجاعيون در مورد لزوم كنترل كيفيت در ساختمان مي  خوانيم و در ادامه مهدي وجودي در مورد كاهش خسارت هاي ناشي از زلزله و دكتر غلامرضا قدرتي پيرامون مقاوم سازي ساختمان هاي فولادي مي نويسند....
از ديگر مطالب شماره 17 اين نشريه: تاثير متقابل شهر و قنات، طراحي زيستگاه هاي انساني، مجموعه آرامگاهي و آستانه شاه نعمت الله ولي ماهان، باغ هاي ايراني حكمت كهن - منظر جديد، شهرهاي پياده يا با روح، پانل هاي سبك ديوار و سقف، بتن سبك مسلح و مركب ارتجاعي، فرودگاه كانزاي، تونل قمرود، مديريت در ماشين آلات راهسازي و ساختماني و ...
راه و ساختمان كه با مديريت پوريا مهدوي منتشر مي شود قرار است به زودي به عنوان يك نشريه بين المللي در آسياي ميانه، حوزه خليج فارس، اروپا و آمريكاي شمالي حضوري فعال داشته باشد.

مدرسه اي براي نابينايان
025647.jpg
بروس استراتون Bruce Stratton معماري اهل تورنتو است. وي معتقد است بعضا آنچه در واقعيت وجود دارد، همان چيزي نيست كه توسط ناظر درك مي شود....
استراتون در طراحي اخير خود مدرسه اي براي نابينايان، تاكيدي جالب توجه در آفرينش فضاهايي هدايت كننده در بهره گيري كاربران نابينا و جوان خود از حواس لامسه و شنوايي دارد؛ ديوارها همگي مجهز به سيستم هاي نشانه گذاري لمسي از جنس پلاستيك و كفسازي فضا ها نيز همه جا داراي پيام هايي آشنا براي پاهاي دانش آموزان هستند! در كنار اين نوع نشانه گذاري ها، فضا ها در اين مدرسه ويژه از مصالح منعكس كننده صدا با قابليت تفكيك فضايي برخوردارند.
مدرسه راس مكدونالد W. Ross Macdonaldدر نماي خارجي آنچنان كه معمار آن بدان اشاره دارد، با بهره گيري پوسته شيشه اي به صورتي نمادپردازانه در تلفيق با فلز، سيمان و آجر، حسي دعوت كننده را منتقل مي كند. خلق فضاهايي اينچنين كه حايز شرايطي ويژه و منحصر به فرد هستند، همواره انديشه هاي خاص معمارانه را به چالش كشيده اند.

دروازه محمديه تهران
025632.jpg
تهران در محدوده حصار صفوي و قاجاري مجموعا 19 دروازه داشته است كه شش دروازه در حصار صفوي و 13 دروازه مربوط به حصار قاجاري بوده است. دروازه محمديه از جمله دروازه هاي حصار صفوي است كه در سال 1250 و در زمان سلطنت محمدشاه قاجار ساخته و به دروازه محمديه معروف شد. دروازه محمديه آخرين دروازه تهران قديم است. در زمان محمد شاه محله اي به نام عباس آباد در جنوب بازار و يك باغ و ساختمان بزرگتر نيز به نام عباس آباد در شمال تهران عباس آباد كنونيو محله ديگري به نام محمديه كه سابقا ميدان پاتقاتوق ناميده مي  شد بر محلات ديگر افزوده شد و آب رودخانه كرج را به وسيله نهري به نام نهر كرج به تهران منتقل ساخت. احداث عمارت تخت مرمر، باغ داووديه محله فعلي داووديه و بخشي از بناي مسجد جمعه و بازار بين الحرمين از جمله آثار زمان محمد شاه است.
آنچه در وضعيت كنوني اين بنا به جاي مانده است، مناره هاي تخريب شده، كاشي هاي آبي رنگ آسيب ديده و در كل منظري ناشايست است!

معماري مسكن در ژاپن
025635.jpg
الگوي هنري معماري ژاپن با توالي هماهنگ دوره هاي مشخص عاريت گيري، جذب و بازگشت به الگوهاي بومي شكل گرفته است. مسكن ژاپني تقريبا هميشه، ارتباطي فشرده با زمين اطرافش دارد و در هر جا كه ميسر باشد در داخل يك باغ حصار بندي شده با پرچين هاي خيزراني كه في نفسه زيبايي آفرين است قرار داده شده است. بدين ترتيب، حتي در شلوغ ترين محيط ها، گونه اي احساس خلوت و صميميت به ساكنانش القا مي كند.
يكنواختي و هماهنگي تناسب ها با استفاده از تاتامي زير انداز سنتي به عنوان واحدي براي ابعاد اتاق ها تامين مي شود. ساختمان خانه از چند تير عمودي تشكيل شده است كه بام را روي خود نگه مي  دارد. ديوارها به جاي آنكه نقش نگهدارنده داشته باشند، به صورت تيغه هايي چوبي درآمده اند و به صورت كشويي حركت مي كنند.
در معماري مسكن ژاپني با فضا به عنوان چيزي پيوسته ولي قابل تقسيم به اجزاي هماهنگ رفتار مي شود. اين تصور، تئوري معماري غربي را دستخوش تحولي انقلابي كرد.

معرفي بنا
موزه اي براي نمايش تنوع زيستي 
025644.jpg
كمال يوسف پور- پاناما مكان ايده آلي براي به نمايش گذاشتن تنوع زيستي است، چرا كه غناي حيات طبيعي، تنوع محيطي  و اقليمي و فراواني آب، در تركيب با هم، كثرت و تنوع بي نظيري از زنجيره هاي حيات، در مقياس هاي مختلف، در اين كشور پديد آورده است. ساختمان پل حيات در پاناماسيتي، در انتهاي گذرگاه ورودي كانال پاناما از اقيانوس آرام، واقع خواهد بود. اين محل كه در نوع خود از موقعيت ويژه اي برخوردار است، چند بلوك از بندرگاه اصلي كشتي هاي مسافرتي در پاناما فاصله دارد و فاصله آن تا پارك ملي سوبرانياي پاناما و جنگل پرباران و حاصلخيز حفاظت شده در نزديكي پاناماسيتي، چند دقيقه است. اين منطقه كه از پيشينه اي غني برخوردار است، در اصل مركب از مجموعه اي از جزيره ها است كه به وسيله گذرگاهي از صخره هاي كنده  شده در جريان احداث كانال پاناما، به يكديگر متصل مي شوند. انستيتوي تحقيقاتي نواحي گرمسير، در يكي از اين جزيره ها داراي مركز تحقيقات دريايي است كه در آنجا يك تفرجگاه ساحلي زيبا و مغازه ها و رستوران هاي متعددي نيز وجود دارد. براي نمايش بهتر تنوع زيستي موجود در پاناما، موزه اي با نام پل حيات در پاناماسيتي ساخته خواهد شد كه توسط فرانك ا. گري frank O. Gehry طراحي شده است. به منظور برجسته تر ساختن تنوع محيط طبيعي پاناما از طريق يك فضاي قابل دسترس و در معرض ديد، اين موزه در يك محيط پارك مانند قرار گرفته است. مناظر طراحي شده در عين برخورداري از ساختار و تركيب مشخص، آزاد و بي قاعده نيز هستند. همين ويژگي اين مناظر را به يك مكمل ايده آل براي طرح ساختمان موزه پل حيات تبديل كرده است. غرفه هاي ساختمان موزه امكان نزديك شدن به طبيعت را براي بيننده فراهم مي آورند. اين غرفه ها داراي سقف هاي رنگي هستند كه از فاصله زياد، توسط بازديدكنندگاني كه از طريق كشتي هاي مسافرتي، وارد كانال پاناما مي شوند، قابل مشاهده خواهند بود. مشاهده اين ساختمان حتي از فاصله دور، فرصتي بي نظير و تجربه اي به يادماندني خواهد بود و نيز دريچه اي مهيج به حيات طبيعي غني پاناما خواهد گشود.

ذهن خلاق
لو كوربوزيه 
فولاد و بتن، غايت آرزو هاي معماري با انديشه هاي مدرن 
025641.jpg
محسن شجاعي فر
كوربوزيه كه اسم اصلي وي شارل ادوارد ژانره است، از نام هايي است كه هرگز در دنياي معماري معاصر به فراموشي سپرده نخواهد شد. وي كه در دفتر دو نفر از معروف ترين معماران اوايل سده 20 در اروپا يعني اگوست پره و پيتر بهرنز به مدت چند سال كار كرد، سپس به بالكان، آسياي صغير، يونان و رم سفر كرد و نقاشي هاي بسياري را از اين سفر با خود به همراه آورد. كوربوزيه طي فعاليت حرفه اي خود، استفاده از يكي از شاخص ترين مصالح ساختماني مدرن يعني بتن را به نهايت زيبايي رساند و كارهاي وي مورد تقليد جهاني قرار گرفت. كوربوزيه در دهه 20 ميلادي دو كتاب بسيار مهم به رشته تحرير در آورد كه اولي را مي     توان منشور بينش مدرن درمعماري و دومي را منشور بينش مدرن درشهر سازي محسوب كرد. كتاب اول وي به نام به سوي يك معماري نوين در سال 1923 در پاريس منتشر شد؛ در اين كتاب مولف توجه معماران رابه فن آوري مدرن جلب مي كند. او كار معماران را با حرفه مهندسان مكانيك مقايسه كرده وبيان مي دارد كه صنعت ساخت وسايل حمل و نقل مانند هواپيما، اتومبيل، قطار وكشتي در اثر تحولات سريع تكنولوژي به كلي دگرگون شده، ولي ساختمان  سازي هنور در چارچوب فنون گذشته باقي مانده و نظريه پردازان معماري به دنبال تقليد از سبك هاي گذشته هستند. در اين كتاب كوربوزيه استفاده از فولاد و بتن و پيشساختگي رامسير آينده معماري تلقي مي  كند. وي عنوان مي كند كه براي پرهيز از انقلاب اجتماعي، بايد با استفاده از تكنولوژي جديد به صورت گسترده براي اقشار مختلف جامعه خانه سازي كرد.
كتاب دوم كوربوزيه به نام شهر آينده در سال 1924 در پاريس انتشار يافت؛ وي در اين كتاب نيز سعي كرد كه توجه معماران و شهر سازان را از گذشته به سمت آينده معطوف كند. كوربوزيه شهرهاي آمريكا، بالاخص نيويورك و شيكاگو با آسمانخراش هاي مرتفع و خيابان هاي چند طبقه را بسيار تحسين و آنها را به عنوان الگوي آينده شهر هاي اروپا و ساير نقاط جهان معرفي كرد. از نظر او تنها راه حل شهر هاي آينده بلند مرتبه سازي و پيشساختگي بود! كوربوزيه شهر هاي آينده را شهرهايي تجسم كرد كه از آسمانخراش هاي عظيم و مرتفع تشكيل شده است. در هر يك از اين آسمانخراش هاي چند عملكردي حدود 100 هزار نفر زندگي و كار خواهند كرد. در اين ساختمان ها، آپارتمان هاي مسكوني، ادارات،  فروشگاه ها، مدارس، مراكز تجمع و تمامي احتياجات يك محله بسيار بزرگ فراهم است. ساكنان اين مجتمع ها از دود و سر و صداي ترافيك اتومبيل ها به دور هستند و به جاي آن از آفتاب و ديد و منظر زيبا استفاده مي كنند. براساس اين نظريه، دو شهر مهم در دهه 50 ميلادي طراحي و اجرا شد: يكي شهر چنديگار درهند بودكه توسط خود كوربوزيه طراحي شد. ديگري شهر براتزليا توسط لوچيو. ساختمان طراحي شده توسط نورمن فاستر، معمار سبك هاي تك، به نام برج هزاره توكيو در ساحل شهر توكيو را مي توان نمونه كاملي از برج هاي چند منظوره كوربوزيه تلقي كرد. در زمينه معماري، كوربوزيه خانه را به عنوان ماشيني براي زندگي عنوان كرد، همان گونه كه اتومبيل براي حركت است.

يادداشت
لزوم تكيه بر ارزش هاي معماري ايران 
دكتر سياوش تيموري 
فرهنگ، خصوصيات فرهيخته جوامع انساني، از پيدايش بشر تا عصر حاضر است و مجموعه شناخت ها و معارف اكتسابي بشر، به پديده هاي محيطي، جهت بهتر زيستن و پيشرفت از آغاز حيات  انسان مهاجر بدون سرپناه و استمرار آن تا امروز، تعريف ساختار تمدن است. فرهنگ و تمدن ايراني سرشار از ارزش هاست و تاريخ سرزمين ما گواه آن است و اين شامل معماري گذشته كه تجلي و زبان گوياي فضاي زيست جوامع كهن در پهنه كشور ما بوده، نيز مي شود. معماري ايران داراي سبك و هويت بوده است، اگر به بافت عرصه عمومي و عرصه هاي خصوصي و موجوديت شان دركالبد شهر كاشان و يزد و ... توجه كرده و دل بسپاريم. تجليات ذوق و سليقه، زيبايي و لطافت، عشق ومحبت و روابط مردمي و ساير ظرافت هاي انساني عجين شده با تاروپود شهر كه برگه هاي زرين و زنده و گوياي تاريخ اجتماعي و شهرسازي، طي نيم قرن اخير هستند، به دست متولي نمايان ناآگاه تخريب شده و مي رود تا براي هميشه از ميان برود.
در آموزش آكادميك حرفه معماري، چنانچه تاكيد به اين ارزش ها شود، معمار جوان فارغ التحصيل از مراكز آموزشي كشور، با تكيه به اين ارزش ها در صحنه كار، طرح و ساخت ظاهر خواهد شد و اگر دانشجويان را مقلد تربيت كنيم كه فعلا بدين گونه است در بازار كار با گروهي غيرمتعهد به ارزش ها روبه رو خواهيم بود كه مستقيما به تقليد از اشكال و عناصر كهن يا جديد اقدام مي كنند كه هر از گاه در جاي جاي شهر چهره مي نمايند.
معماران از اين دست، به تولد اين فضاها كه متاثر از روش زندگي مردم يك جامعه، بافت اجتماعي اقوام، موقعيت جغرافياي طبيعي و سياسي، زمان ومكان، توان اقتصادي، قدرت تكنولوژي ساخت و ... و فرهنگ مردم يك سرزمين است نمي انديشند و با حوزه محدود ديد و معرفت خود به آنچه بايد بدانند و نمي  دانند، فقط شكل ظاهري فضاها و عناصر متشكله آن را در طرح هاي خود لحاظ مي كنند و با بَه بَه و چَه چَه عوام غيرمطلع استقبال شده و سلامت عمل خود را باور مي دارند كه جاي تاسف است.
در گستره شهر گردش كنيم، آيا فضايي قابل بحث كه بتواند بيان معماري معاصر باشد، خواهيم يافت؟ آيا مرجعي براي كنترل كيفيت آثاري كه ساخته مي شود هست؟
به هر تقدير، برعدم اهليت حرفه معماري و شهرسازي همه دستگاه ها، ارگان ها، وزارتخانه ها و سازما ن هاي عريض و طويل وابسته، شهرداري هاو دست اندركاران تاكيد داشته و آنان را كم و بيش مسوول اين نابساماني مي دانم. اينان اگر در اجراي قوانين دست و پاگير، تجديدنظر كرده يا حداقل در مورد كساني كه معماري شان صاحب سبك و سياق است كوتاه بيايند و به ايشان اعتماد كنند و دست شان را در طراحي نبندند، در آينده در سطح شهر به آثاري كه چيزي تازه براي گفتن دارند برخواهيم خورد. اما چه كساني يا چه ارگاني و با چه معيار هايي، معماران صاحب سبك را شناسايي و بر آثارشان صحه خواهند گذاشت و آنها را معرفي خواهند كرد؟ نتيجه معلوم است، نورچشمي هاي هميشه در صحنه، صاحب سبك و سياق شناخته مي شوند و در آشفته بازار معماري، دكان ديگري باز خواهند كرد.
بزرگاني چون، فرانك لويدرايت، آنتونيوگائودي، لوكوربوزيه، گروپيوس، ميس وندروه، آلوارآلتو، ميكلوچي، كنزوتانگه، لويي كان و ... چه در سرزمين خود و چه در ماوراي مرزهاي كشورشان آثاري را طرح و خلق كردند كه هرگز دستخوش تغييرات چهره، ناشي از قوانين خشك محلي و جاري براي عموم نشدند و به عنوان يك اثر هنري و شيئي موزه اي در فضاي مردمي پا گرفتند كه امروزه جزو مفاخر هنر معماري قرن بيستم و جاذبه هاي توريستي به ثبت رسيده و از آنها شديدا مراقبت مي شود و مورد بازديد شيفتگان هنر معماري قرار دارند.
معماري گذشته ما از فرهنگي غني برخوردار است كه معماري امروز ما مي تواند به آن تكيه داشته باشد. بريدن از ريشه ها و هويت هاي ملّي تحول نيست، بلكه از بين بردن شناسنامه است. ارباب هنر در سراسر دنيا هر چه خلق كردند به ريشه هاي فرهنگي قومي گذشتگان آن سرزمين، تاكيد داشتند. يوهان وان اسپركلسن در طراحي طاق دفانس كه در شهر پاريس به منظور گردهمايي آزادانه انسان ها در آينده ساخته شد ديدگاهي بسيار قوي به چند محور قابل و غني در شهر پاريس دارد. وي از داخل بناي بسيار جالب مكعبي كه دل آن خالي است و حجمي به اندازه كليساي نتردام را در بر مي گيرد و از سادگي به صلابت اهرام مصر مي ماند، به دورنماي شهر پاريس مي نگرد و نشان مي دهد، مي توان طرحي بسيار متحول عرضه كرد، اما به ساير ارزش هايي كه زبان گوياي فرهنگ معماري ملت فرانسه و شهر پاريس است، احترام گذاشت و خلاصه به تشديد اثر علايم در موازات اين فرهنگ پرداخت و نه تخريب آن.

|  ايرانشهر  |   تهرانشهر  |   خبرسازان   |   دخل و خرج  |   در شهر  |   زيبـاشـهر  |
|  طهرانشهر  |   محيط زيست  |

|   صفحه اول   |   آرشيو   |   بازگشت   |