يكشنبه ۲۵ ارديبهشت ۱۳۸۴ - - ۳۶۹۸
آرمانشهر
Front Page

ايمني در نمايشگاه هاي بين المللي
تاملي بر سنگ، كاغذ،  آتش
002148.jpg
سالن ها قديمي است و تنها سه دستگاه ماشين تانكر در نمايشگاه وجود دارد كه آنها هم از رده خارج  هستند. شيرهاي رينگ اساسا فرسوده اند و قابليت ندارند. تابلوهاي برق به خاطر استفاده هاي مكرر از رده خارج شده
فهميه خضرحيدري
نمايشگاه بين المللي تهران هر سال چندين مرتبه در اين محل پذيراي نمايشگاه هاي مهم و پر رفت و آمد بين المللي است ؛ نمايشگاه هايي كه عده زيادي از افراد علاقه مند را از نقاط دور و نزديك كشور و گاه حتي از سراسر جهان به سوي خود جذب مي كنند. نيمه ارديبهشت هر سال هم نمايشگاه بين المللي كتاب و همزمان با آن نمايشگاه مطبوعات در محل نمايشگاه هاي دائمي تهران برگزار مي شود. امسال هم عده زيادي از دوستداران كتاب و عده بيشتري از ميان افرادي كه نه كتاب  خوانند و نه دوستدار كتاب، ولي مشتري پر و پا قرص نمايشگاه و سيب زميني سرخ شده و فضاي سبز وسيع آن هستند، از نمايشگاه بازديد كردند. دوباره ترافيك پارك وي سنگين شد، محوطه اطراف نمايشگاه پر شد از زباله هايي كه دوستداران فرهنگ بر زمين ريختند و دوباره كتاب ، اين يار مهربان داناي خوش زبان، ميهمان غرفه هاي كوچك و بزرگ نمايشگاه شد. در اين ميان اما نكته مهمي كه ظاهرا از آن غفلت مي شود تامين امنيت و ايمني محيط نمايشگاهي و انبوه جمعيتي است كه با شرايط فيزيكي و توانايي هاي جسماني متفاوت به اين محل مراجعه مي كنند.
حادثه در سالن كتاب هاي لاتين 
ظاهرا كتاب هاي لاتين هر سال در محل برج ميلاد به نمايش گذاشته مي شوند. امسال اما دو روز بيشتر از آغاز به كار نمايشگاه نمي گذشت كه اتصال سيم هاي برق در طبقه سوم اين سالن موجبات آتش سوزي را فراهم كرد، داوود رمضان شيرازي، رئيس اتحاديه ناشران ايران در اين باره مي گويد: «اتفاق خيلي كوچكي بود و چون كپسول آتش نشاني در محل وجود داشت به سرعت توانستند آتش را خاموش كنند و خوشبختانه از اتفاقات بعدي جلوگيري شد.»
شيرازي در تشريح وضعيت امنيتي نمايشگاه مي گويد: «امسال با سالهاي قبل خيلي تفاوت دارد. در سالن ها باز است ، ولي در بعضي سالن ها مثل سالن 38، چهار در ورودي و خروجي باز وجود دارد درصورتي كه در سالهاي قبل اينطور نبود. علاوه بر اين از نظر ايمني هم مدام به مردم و غرفه داران تذكر داده مي شود. در بعضي غرفه ها هم كپسول هاي آتش نشاني وجود دارد.»
رئيس اتحاديه ناشران ايران و مدير نشر سنايي، وجود دو پايگاه آتش نشاني در فضاي نمايشگاه را اقدام موثري در جهت اطفاي حريق مي داند و با اشاره به اينكه در سال گذشته تنها يك پايگاه استقرار آتش نشاني در نمايشگاه وجود داشته، مي افزايد: «ان شاءالله اتفاقي نخواهد افتاد. اگر هم بيفتد هم ماشين  آتش نشاني هست و هم موتور و هم تجهيزات لازم. ما در شوراي شهر تهران حدود 12 جلسه با آتش نشاني برگزار كرديم و امسال از نظر ايمني نمايشگاهي سال ويژه اي است.»
مشكلات اساسي در نمايشگاه بين المللي
اميدها و اظهارات رئيس اتحاديه ناشران اما با نگراني هاي اساسي مسئولان و مديران آتش نشاني تهران به كلي متفاوت است. مهندس محمد سميعي، معاون امور عمليات سازمان آتش نشاني، ساختمان نمايشگاه هاي دائمي را بسيار قديمي و داراي بافتي ناكارآمد و فرسوده مي داند كه از لحاظ تجهيزات و لوازم آتش نشاني و اطفاي حريق در حد نزديك به صفر است. «سالن ها قديمي است و تنها سه دستگاه ماشين تانكر در نمايشگاه وجود دارد كه آنها هم از رده خارج  هستند. شيرهاي رينگ اساسا فرسوده اند و قابليت ندارند. تابلوهاي برق به خاطر استفاده هاي مكرر از رده خارج شده و ديگر به كار نمي آيند. از طرفي سيم كشي هاي غير اصولي و موقت نيز كه در سالن هاي مختلف انجام شده بر شدت ناامني نمايشگاه مي افزايد.»
مهندس سميعي ضمن اظهار نگراني از وضعيت ايمني نمايشگاه بين المللي تهران، فعاليت هاي آتش نشاني تهران را در اين محل تشريح مي كند:«متاسفانه آتش نشاني قدرت اجرايي ندارد. ما نمي توانيم به زور متوسل شويم، بلكه صرفا پيشنهاد مي دهيم و كارشناسان خود را براي بازديد محل مي فرستيم و بررسي هاي لازم را انجام مي دهيم. واقعيت اين است كه اين سازمان ها و موسسات هستند كه بايد از ما كار بخواهند، در حالي كه در حال حاضر ما از آنها خواهش مي كنيم كه نكات ايمني را رعايت كنند.»
با اين حال سازمان آتش نشاني كارشناس هاي خود را براي بازديد و سنجش محل عازم نمايشگاه كرده و توصيه هاي ايمني لازم را به مسئولان موسسه نمايشگاه هاي بين المللي كتبا ابلاغ كرده است. به گفته مهندس سميعي سه دستگاه ماشين سنگين، يك دستگاه ماشين سبك، موتورسيكلت و همچنين 60 نفر نيروي انساني در سه شيفت 20 نفره، مجموع امكانات امنيتي و  آتش نشاني فعلي موجود در نمايشگاه است.
تفاوت هاي سنگ وكتاب!
واقعيت اين است كه دو ايستگاه آتش نشاني موجود در فضاي نمايشگاه به هيچ وجه به تنهايي قادر به رفع حوادث احتمالي در نمايشگاه نيست و حوادث غير مترقبه در صورت عدم حضور و ياري رساني به موقع نيروهاي امداد آتش نشاني تهران ممكن است به فاجعه اي هولناك بدل شوند. مهندس محمدعباسي، مدير آموزش و پيشگيري منطقه 4 عمليات مي گويد:« شايد برگزاري نمايشگاه هاي متعدد و پشت سر هم در اين مجموعه فرصت كافي براي تفكر و تصميم گيري را از مسئولان گرفته است وگرنه ايمن نبودن نمايشگاه مسئله اي كاملا روشن و بديهي است. ما هم در سازمان آتش نشاني تهران بر حسب وظيفه و امكاناتي كه داريم كارشناسان خود را به محل نمايشگاه مي فرستيم و توصيه هاي لازم را اعلام مي كنيم.
اما اينكه موسسه نمايشگاه ها چقدر در صدد حل و فصل مسائل و رفع و رجوع اشكالات بر مي آيد مسئله اي است كه در جاي ديگري قابل بحث است.»عباسي ضمن تاكيد بر تفاوت هاي موجود بين نمايشگاه هاي مختلف ادامه مي دهد:« باوجود اينكه توجه به مسائل ايمني در نمايشگاه به طور كلي مهم است، اما اين مسئله نمايشگاه نيز به طور اختصاصي بايد بررسي شود. براي مثال در نمايشگاه سنگ، حداقل كالاي قابل اشتعال وجود دارد، اما نمايشگاه كتاب كالايي را عرضه مي كند كه نرخ حرارتي فو ق العاده بالايي متصاعد مي كند و به هنگام آتش سوزي دود شديدي به وجود مي آورد. از اين نظر در نمايشگاه كتاب هر لحظه ممكن است اتفاقي رخ دهد كه باتوجه به ناكارآمدي سيستم ايمني مجموعه تبديل به خسارتي جبران ناپذير شود.»
بي توجهي ناشران
مديران سازمان آتش نشاني تهران به صراحت تاكيد مي كنند كه كارشناسان اين سازمان به رغم كمبود شديد نيروي انساني در بخش كارشناسي حاضرند سالن به سالن و غرفه به غرفه موارد ناايمني را ثبت كرده و راهنمايي هاي لازم را به غرفه داران و ناشران ارائه كنند. «ما امروز مدام روي مسئله كمربند ايمني تاكيد مي كنيم و خوشبختانه مي بينيم كه فرهنگ استفاده از كمربند ايمني هم شكل گرفته است، اما چرا در مورد چنين مجموعه مهمي كاري صورت نمي گيرد؟»
از طرفي به نظر مي رسد ناشران نيز نسبت به رعايت نكات ايمني چندان توجهي نشان نمي دهند. به گفته رئيس اتحاديه ناشران بارها و بارها به ناشران توصيه شده است كه حتما در غرفه هاي خود كپسول مخصوص آتش نشاني داشته باشند. اين در حالي است كه او غرفه هاي داراي كپسول در روزهاي آغازين نمايشگاه را 25 درصد از كل غرفه ها ارزيابي مي كند و مي گويد:« البته پس از تذكرات بيشتر در آن حدود 40 درصد از غرفه ها مجهز به كپسول شده اند.»
جابجايي مداوم غرفه ها
يكي از مسائلي كه به ناامني بيشتر نمايشگاه ها دامن مي زند جابجايي مدام غرفه ها و حضور پي در پي گروه هاي مختلف در غرفه ها براي برگزاري نمايشگاه هاي گوناگون است. معمولا غرفه دارها بدون توجه به نكات ايمني و با استفاده از سيم هاي روكار بدون پوشش در غرفه هاي خود سيم كشي مي كنند و براي خود روشنايي يا انواع پريزهاي برق فراهم مي سازند. اين سيم ها اغلب سيم هاي معمولي و ارزان قيمتي هستند كه باتوجه به ساختمان فلزي غرفه ها براحتي ممكن است مشتعل شوند.
عباسي تاكيد مي كند:«به نظر من اگر روزي حريقي در نمايشگاه رخ بدهد به احتمال 90درصد از ناحيه برق نمايشگاه و وضعيت اسفناك سيم كشي ها خواهد بود.» بايد ديد ناشران تا چه اندازه به حفظ سلامت كالاي فرهنگي كه توليد مي كنند و از آن مهمتر مخاطب اين كالا اهميت مي دهند؟
توصيه هاي ايمني
اجتناب از تجمع بيش از حد در يك محل، ممنوعيت استعمال دخانيات در محل نمايشگاه كتاب و حفظ خونسردي در صورت بروز حوادث احتمالي از جمله نكات ايمني است كه كارشناسان آتش نشاني رعايت آن را هر سال به مراجعه كنندگان نمايشگاه توصيه مي كنند.
هر سال نكات ايمني زيادي اعلام مي شوند، هر سال اتفاقات كوچك و غير مترقبه آشكار و پنهاني مي افتند، هر سال كارشناسان مختلفي درباره ايمني نمايشگاه سخن مي گويند و هر سال هم نمايشگاه بالاخره به خير و خوشي تمام مي شود، اما سالهاي ديگر در راه هستند و نمايشگا ه هاي پي در پي ديگري تا پايان سال برگزار خواهد شد. از سوي ديگر حوادثي مثل حادثه ورزشگاه آزادي يا مسجد ارك بازار تهران نيز لزوم توجه بيشتر به مسئله امنيت مجموعه نمايشگاه بين المللي را بيش از پيش روشن مي سازد.

ابهام
محاربه و گروگانگيري
هركس كه براي ايجاد رعب، هراس و سلب آزادي و امنيت مردم دست به اسلحه ببرد محارب و مفسد في الارض است.
قانونگذار، ماده 183 قانون مجازات اسلامي را اينگونه تعريف كرده و در سه تبصره جداگانه آورده است: كسي كه به روي مردم سلاح بكشد، ولي در اثر ناتواني موجب هراس هيچ فردي نشود، محارب نيست، اگر كسي سلاح خود را با انگيزه عداوت شخصي به سوي يك يا چند نفر مخصوص بكشد و عمل او جنبه عمومي نداشته باشد محارب محسوب نمي شود و ميان سلاح سرد و سلاح گرم فرقي نيست.
متاسفانه با افزايش جرايم در ايران و بدتر از آن تغيير نوع جرم از سوي مجرمان، گروگانگيري يكي از نادر جرايمي بود كه در فاصله كوتاهي در جامعه رواج پيدا كرد. پرونده هاي گروگانگيري تشكيل شد و قضات پس از بررسي پرونده، ماده اي دقيق را براي اين عنوان مجرمانه نيافتند. به ناچار آنچه را كه از آن به عنوان ترس و وحشت در جامعه ناميدند، به ماده 183 قانون مجازات اسلامي ارجاع دادند و براساس آن حكم، متهمان را به اعدام محكوم كردند. پرونده ها براي تاييد حكم به ديوان عالي كشور ارجاع شد، اما قضات ديوان عالي كشور در هيچ يك از موارد، اعدام با استناد به ماده 183 را نپذيرفتند و حكم صادره را نقض كردند.
مهمترين پرونده و حكمي كه عليه متهم صادر شد، همان گروگانگيري محموديه بود كه در آن مردي به قصد سرقت وارد خانه مرد كارخانه دار شد و سپس براي به دست آوردن تمامي اموال او، اعضاي خانواده را گروگان گرفت و در نهايت دستگير شد. در جريان رسيدگي به حكم، قاضي با استناد به ماده 183 قانون مجازات اسلامي، متهم جوان را به اعدام محكوم كرد كه حكم صادره نقض شد و بنابر دستور قضات ديوان عالي كشور، پرونده مجددا رسيدگي شد، اما چون ماده اي براي جرم "گروگانگيري" از سوي قانونگذار تعريف نشده است تكليف پرونده به درستي معلوم نشد . مسعود خسروي، حقوقدان و وكيل پايه يك دادگستري نيز با قضات ديوان عالي كشور هم عقيده است؛ در مسئله گروگانگيري، آنچه كه مهم است و قاضي بايد به آن توجه ويژه داشته باشد، انگيزه گروگانگير از انجام آن عمل است. با وقوع اين جرم در چند سال اخير و دقت در تمام پرونده  ها مي  توان نتيجه گرفت كه گروگانگيران با انگيزه مالي و قصد طلب پول و ثروت دست به چنين كاري زدند كه اين موضوع خيلي مهم و قابل توجه است. بنابراين باتوجه به اين موضوع و صراحت ماده 183 كه در آن ايجاد رعب، هراس و سلب آزادي را انگيزه متهم قرار داده است مجازات گروگانگيري بر آن صدق نمي كند. زيرا آنچه كه اتفاق افتاده است با انگيزه بدست آوردن پول و ثروت است كه باز از نگاهي حقوقي شايد بتوان به مواد۶۱۷ و 621 قانون تعزيرات حكومتي استناد كرد.

|  آرمانشهر  |   تهرانشهر  |   جهانشهر  |   دخل و خرج  |   زيبـاشـهر  |   شهر آرا  |
|  يك شهروند  |

|   صفحه اول   |   آرشيو   |   بازگشت   |