شماره 1002 چهارم ، سال ژوئن 1996 ، تير 1375 ، 25 سهشنبه 5
كلان مشكلات ميتوان بلندمدت برنامههاي با
شهرهاي جستجوي در كرد برطرف را شهرها
زيست محيط با سازگار
:اشاره
و جهان رشدجمعيت مورد در دهندهاي هشدار آمارهاي شاهد اخير سال ده در
شهري توسعه.بودهايم ميدهد روي جمعيت اين پراكنش در كه تغييراتي
واقعيت.بود خواهد برخوردار بسياري اهميت از آينده در و حاضر حال در
متمركز آنها اطراف و شهرها در انسانها از بسياري شمار كه است اين
.تكاپوهستند حال در شهرها در جهان جمعيت از نيمي و شدهاند
همينطور و روستايي مناطق از مهاجرت خاطر به شهرها در جمعيت رشد
شاهد بالا مورد دو هر در چند هر.است روستايي جمعيت افزايشطبيعي
جمعيت براي شهرها جذابيت كاهش بر مبني دليلي وليهيچ بودهايم كاهش
در فقر كه كنند فكر است ممكن برخي.ندارد وجود آينده قرن در روستايي
تحمل از بهتر روستا ، زيباي و طبيعي محيط در بويژه روستايي مناطق
جمعيت دوسوم حدود كه جايي يعني آبادها حصير و آلونكها در بدبختي
هر اما.ميباشد ميكنند ، زندگي آن در سوم جهان شهرهاي كلان از بسياري
فقر است ممكن چند هر) هستند كننده نابود اندازه يك به موارد اين دوي
(بيايد چشم به كمتر روستايي مناطق در
پيشبيني آينده سالهاي در شهرها براي كه رشدي با كه است پيشبيني قابل
اداره و طرحريزي با رابطه در بسياري مشكلات شاهد آينده ميشود ، در
در زندگي كيفيت روي توجهي قابل اثرات رشد اين.باشيم شهري سيستمهاي
و اجتماعي ثبات كه است حدي تا اثر اينداشت خواهد و دارد شهرها
كه دارد وجود نيز خطر اين حتي.ميدهد قرار تاثير تحت را شهرها سياسي
غذا آب ، بويژه و كار نيروي خام ، مواد انرژي ، نتوانند روستايي مناطق
.كنند تامين را شهرها ديگرتقاضاهاي و
و بخشي ميان رهيافتهاي بكارگيري به نياز ما كه است داده نشان تجربه
وتوسعه اجتماعي اقتصادي جنبههاي و اكولوژي روي باتكيه جامع
فرهنگي تنوع و توسعه مختلف سطوح بايد رهيافتها اين در.داريم پايدار
عهدهدار را فعلي ناپايداريهاي كنترل كه دولت سيستمهاي وسيع طيف و
شهري سيستمهاي كه را متقابلي واكنشهاي بايد ما.گرفت نظر در هستند ،
درك و مطالعه دارد ، وجود آنها اطراف زمينهاي و سيستمها اين بين و
بايد هستند مسكن فقط كه مدت كوتاه راهحلهاي جاي به حال عين در.كنيم
.باشيم داشته بلندمدت و وسيع ديد
غني شهرهاي سوي به
اكوسيستم عنوان به شهرها
و ساختار ديگري اكوسيستم هر مانند نيز شهر اكولوژيكي رهيافت يك در
خود ويژه ماده و انرژي چرخه تبديل و غيرزنده و زنده عناصر عملكرد
كه دارد زمان طي در تغييراتي و مشخص فضايي سازمان ضمن در.دارد را
متاثر را جامعه پويايي و جمعيتها و گونهها پراكنش رفتاري ، مدلهاي
دهنده نشان كه هستند مشخصي ويژگيهاي كلي طور به حال هر به.ميكند
صورت به را آنها ميتوان خلاصه طور به كه ميباشند شهري اكوسيستمهاي
:كرد جمعبندي زير
در بويژه شهرها تبادلات و متقابل واكنشهاي جريانها ، مطالعه با o
كه فهميد ميتوان است وابسته آن به كه اكوسيستمهايي ديگر با رابطه
.است باز مشخصا سيستم يك شهري اكوسيستم
زيادي مقدار ايجاد شهري اكوسيستم جمعيت ، و اجتماعي نظر نقطه از o
آنها كه ميكند غيره و صنعت و تكنولوژي فرهنگ ، خلاقيت ، اطلاعات ، دانش ،
.ميكند صادر نيز سيستمها ديگر به را
هستند غيرتوليدي كاملا شهري اكوسيستمهاي زيستي ، نظر نقطه از o
.هستند وابسته اطراف مناطق به زيادي بهميزان بنابراين
به نياز اين بر علاوه.ميكنند مصرف انرژي زيادي مقدار شهري سيستمهاي
زيرا دارد روزافزون افزايش شهرها در آب بويژه و خام مواد انرژي ،
.ميگيرند را انسانها جاي ماشينها
نواحي در كه ميكنند ايجاد زباله زيادي مقدار شهري سيستمهاي همچنين o
اين كه حالي در.شوند طبيعت ساز و سوخت چرخه وارد بايد اطرافشهرها
بنابراين.ميباشند مضيقه در مواد و انرژي كمبود علت به نواحي
انساني و فيزيكي زيست محيط روي شديدي بسيار اثر شهري اكوسيستمهاي
بخشهاي ديگر تا شهرها مجاور مناطق از تاثير اين گستره و ميگذارند
.است شده كشيده دارد فاصله آن با كيلومتر هزاران كه زمين كره
خاك از استفاده و زمينها اشغال اثر بر شديد تغييرات شامل شهري رشد o
نمودهاي و ميكنند پيدا تداخل يكديگر با شدت به تغييرات اين.است
.اقتصاديدارند
شهرهاي ميشود باعث اكوسيستم اين در تقاضا و عرضه مدل و وابستگي o
بسيار و شكننده بيثبات ، اجتماعي -اقتصادي و محيطي زيست نظر از بزرگ
.شوند آسيبپذير
تمام شامل كه است آن انساني بعد شهري اكوسيستم بيهمتاي ويژگي o
روانشناسي ، اجتماعي ، فرهنگي ، جنبههاي مانند انساني جنبههايجمعيت
كه است متغيرهايي شامل انساني بعد.است سياسي -اجتماعي و اقتصادي
مانند.است دشوارتر آنها درآوردن كميت به و مشكل آنها كردن تعريف
.غيره و زيباشناختي ملاحظات هدف ، كار ، از رضايت امنيت ، احساس خلاقيت ،
زيست محيط كيفيت روي كه اندازه همان به كه را واقعي جنبههاي اين اگر
ناديده ميگذارد اثر نيز انسان زندگي و تجربه روي ميگذارند اثر
و طرحريزي و ميرسيم نادرست نظرهاي نقطه و نتيجهگيريها به بگيريم
.ميرود پيش اشتباه جهت در مديريت
خود توسط شهرها نيازهاي تامين و كارآيي افزايش جهت در بايد تلاشها
اطرافشان محيط روي آنها پيامدهاي رساندن حداقل به و اكوسيستمها اين
شهرها كه بسپاريم خاطر به هميشه بايد.باشد (دور وچه نزديك چه)
بوجود آنها براي و انسانها توسط كه هستند انساني اكوسيستمهاي
.آمدهاند
جديد نظريه يك بكارگيري و ايجاد
شهرها اكوسيستم در متقابل روابط شامل كه كاملتر و جانبهتر همه ايده
امكانپذير سيستمها آناليز بكارگيري و مدلها از استفاده ازطريق است
يا مدلها اين شروع نقطه است ، شده شروع دهه 70 كهاز مطالعاتي.است
بر در را زير موارد نامبرده مطالعات.است فرضيهاي چوبهاي چار
روابط ;مردم و اطلاعات جريان ;(آب بويژه) مواد و انرژي جريان:ميگيرد
;آنها اطراف محيطهاي و شهري سيستمهاي به ورودي جريانهاي دروني
;است نيز بچهها شامل كه زيست محيط مورد در مختلف مردم درك مطالعه
و ريسك درك و ارزيابي ;شهرها بيرون و داخل در سبز فضاهاي مطالعه
مطالعات زمينه در يونسكو (MAB) مسكون كره و انسان برنامه.غيره
آنها اطراف محيطهاي و شهري سيستمهاي تلفيقي و جامع اكولوژيكي
.دارد و داشته مهمي نقش مديريت ، و طرحريزي براي اساسي بهعنوان
محدوديتها و موانع
.شدهاند اقتصادي و نهادي بحرانهاي شدن جدي باعث محيطي زيست بحرانهاي
و پيچيدگي جوابگوي نميتوانند (استثناء چند با فقط) فعلي نهادهاي
.باشند مشكلات اين بزرگي
بخش كه واقعيت اين با و داريم انساني منابع شديد كمبود ما بنابراين
بوجود مشكلات با مقابله توانايي ديده ، تعليم كار ازنيروي بزرگي
اوضاع شدن بدتر باعث كه چيزي.هستيم ندارندروبرو را محيط در آمده
مسئولين و علمي جامعه بين متقابل همكاري و ارتباط نبود است ، شده
فقط كه است شده باعث مسئله اين.است تصميمگيرنده و مديريت طرحريزي ،
.باشند موثر مديريت و طرحريزي در محيطي زيست تحقيقات از كوچكي بخش
.شود گرفته نظر در بايد نيز محلي مردم نظرات كه است واضح
داشتن نظر در ضرورت بر مبني است نمونه واضحترين شهري زيست محيط
لمس قابل اثرات شامل)ديگر اثرات همه و زيست محيط روي اثراتانسان
كه (اندازهگيري غيرقابل حتي و لمس غيرقابل همينطور اندازهگيريو و
.ميگذارد انسان جمعيت روي انسان ، توسط يافته شكل تغيير زيست محيط
.دارند معكوس اثرات و هستند ناكافي بخشي رهيافتهاي كه است شده ثابت
به بتوانند صنعتي كشورهاي شهري طراحان بهترين كه نيست اطميناني
هزارهاساكن و صدها افزايش نرخ با سالانه كه شهرهايي فوري نيازهاي
.بدهند كارآمد و سريع پاسخهاي هستند ، روبهرشد جديد
كردن پيدا براي را روشهايي يونسكو (MAB)مسكون كره و انسان برنامه
كرده مطرح شهري مديريت حاد مشكلات حل منظور به حلهايبهتر راه
مردم رفاه براي جديدتر حلهاي راه به دستيابي معني به كار اين.است
با كنند ، تامين را خود ميتوانند كه است شهرهايي به دستيابي هدفاست
.ميشود مصرف درآنها كمتري طبيعي منابع داشته ، سازگاري طبيعت
و شود شروع محلي سطوح بايداز جهاني مشكلات اين حلهاي راه كردن پيدا
هدف راه دراين.شود حفظ بينالمللي همكاري چارچوب حال عين در
رفاه به دسترسي امكان فردي هر كه طوري به است انسانها رفاه اوليه ،
.باشد داشته را
دارد ادامه
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام