شماره 1003 چهارم ، سال ژوئن 1996 ، تير 1375 ، 26 چهارشنبه 6
بيداران دراز شب:فوتبال
تلويزيون از آن مستقيم غير و مستقيم پخش مساله و فوتبال هم باز
در كه تماشاگران از تازه‌اي قشر كه نشان‌مي‌دهد اخير يكسال بررسيهاي
تلويزيون با انتقادي بسيار برخورد مي‌دهند تشكيل را اكثريت جامعه كل
با رابطه در تحولي و چنين‌برداشت كه است بديهي اين بنابردارند
باعث جامعه در خود اشاعه و گسترش با و تلويزيون با تماشاگران مواجهه
مسئولين.شود برنامه‌سازان و برنامه‌ريزان در فكري تحول ايجاد
ديد پيدايي با همراه مردم كه مي‌شوند متوجه بيش و كم تلويزيون
چنانچه و دارند پخته‌تري كارهاي انتظار آن از جامعه ، در انتقادي
همان‌افكار ابد تا نمي‌توانند حفظكنند ، را خود تماشاگران بخواهند
تلويزيون‌اساسا جهت اين ازمردمبدهند خورد به را كليشه‌اي
به بايد كه واقعي‌مردم خواسته‌هاي و جامعه جوفكري از است بازتابي
تمام در فوتبال نام پديده‌اي‌به ساله يكصد عمر.احترام‌گذاشت آنها
در بسا چه و نيست ضدارزشي و ضدفرهنگي جريان كه است كرده ثابت جوامع
شخص ذهنيت.هست نيز اخلاقي معيارهاي داراي خود گسترده دامنه
كه كسي باشد ، مردم واقعي خواسته‌هاي ملاك نبايد تلويزيون برنامه‌ريزان
اين در نبايد مي‌كند ، انكار خود وجود در را تمايلات و تمناها وسوسه‌ها ،
به عميق‌تر اگر.بماند باقي مي‌كنند فكر اينگونه نيز بقيه كه پندار
باعث كه است تعارضاتي داراي بشري سرشت مي‌بينيم نگاه‌كنيم ، مساله
كند امنيت احساس اجتماعي ارزشهاي ثبات در هم واحد آن در انسان مي‌شود
احساس آزاد آنها قيد از را خود ارزشها اين عليه اعتراض و شك با هم و
احساس كاملا تلويزيون رسالت كه است تماشاگر دوگانگي اين در.كند
اصول.تعارض ايجاد و واقعيت‌ها دفع يا مردم ، خواسته‌هاي جذبميشود
چون ارزشي با پديده مورد در تلويزيون كه مي‌كند حكم ما اسلامي دمكراسي
و سنت در كه خواسته‌اي و كند فكر رئاليسم حدودي تا فوتبال و ورزش
اختيار در واقعي و زنده شكل به را ندارد مقابله قصد جامعه فرهنگ
يا و اروپايي جهاني ، فوتبال مسابقه‌هاي مستقيم پخش.دهد قرار مردم
.داشت نخواهد و ندارد جامعه فرهنگ روند با تضادي هيچگونه آسيايي
دروني تمايلات بازگوكننده مي‌تواند اجتماعي و سياسي ديگر بعد در بلكه
در فوتبال مستقيم پخش عدم.باشد تلويزيون بينندگان روحي ارضاي و
خوش‌بيني طيف و شود تبديل اجتماعي ناهنجاري نوعي به مي‌تواند واقع
.كند بدبينانه و كدر را تلويزيون به مردم
.كشيد بيرون ميز پشت از را صندلي.شد اتاق وارد خوابآلوده و خسته
.مي‌آمد خوابش ;نداشت حوصله
اينقدر چرا:پرسيد تعجب با.شد اتاق وارد چاي سيني با صفدر عمو.
چيزي ناخوشي؟ گرفتاري؟ نكرده خداي نمي‌خوابي؟ شبها بي‌حالي؟مگه
شده؟
تلويزيون كه است شب چند.خوابيدم دير كمي فقط.نيست چيزيم ;نه -
.مي‌خوابم كمتر همين براي.مي‌كند پخش فوتبال
تا دو داريد؟ علاقه آن به اينقدر جوانها شما كه چيه فوتبال اين مگر -
و بالا و مي‌نشينند تلويزيون پاي صبح تا كه است شب دارم‌چند پسر
.خوابند ظهر لنگ هم‌تا بعد.مي‌پرند پايين
.ندارد هم پير و جوان.ديگه است علاقه صفدر عمو -
دير يا كه مي‌بينم مي‌زنم ، سر اتاقي هر به روزها اين.مي‌گوييد راست -
چيزها اين از كه داريم ايراد ما هم شايد.خوابآلوده‌اند مي‌آينديا
.نمي‌آيد خوشمان
چرا !مهندس خوب:مي‌پرسد و مي‌اندازد استكانهايش به نگاهي صفدر عمو
نشوند؟ گرفتار مردم كه نمي‌كنند پخش زودتر را فوتبالها اين
دير بازيها قبلا.خواسته‌اند اينطور تلويزيون مسئولان كنم؟ عرض چه -
به بازيها كه بار اين اما.نيمه‌شب مي‌شد ايران وقت به و انجام‌مي‌شد
شروع دير را بازيها پخش تلويزيون مي‌شود ، انجام شب و عصر ايران وقت
.مي‌دهد ادامه صبح تا و مي‌كند
بار اروپا ملتهاي جام فوتبال بازيهاي شروع فوتبال‌با هم باز
روزها اين و گرفته بالا ورزش علاقه‌مندان‌اين بين در فوتبال تب ديگر
.مي‌شود گفت‌وگو آن پيرامون جوان و پير از مردم بيشتر بين در
مردم ورزشدوستي نشاندهنده اينكه بر علاوه فوتبال ، به فوق‌العاده توجه
اين بايدبه كه دارد همراه به را پيام اين نيز سيما و صدا است ، براي
بازيهاي هنگام دير و غيرمستقيم پخش.دهد پاسخ توجه‌مردم و علاقه
جزئيات كه برانگيخته مردم بين در را نارضايتي‌هايي و پرسشها فوتبال ،
.مي‌گويند پاسخ چنين مسئولان را آن
عدم علت مورد در سيما و صدا سازمان ورزشي گروه مدير حسيني ، امير.
ورزشي مشي خط و سياست:مي‌گويد اروپا ملتهاي جام مستقيم‌بازيهاي پخش
ورزشي مهم رويدادهاي زنده و مستقيم پخش مبتني‌بر عمدتا سيما و صدا
كه دارد بستگي عواملي به ورزشي مستقيم برنامه‌هاي پخش اما.است
شبكه در ساعتي‌كه ايران ، وقت نسبت‌به برنامه پخش ساعت از عبارتند
.رويداد اهميت و مستقيم پخش هزينه داد ، اختصاص آن به مي‌توان
پخش مستقيم طور به را بازيها اين داشتيم تصميم ابتدا:مي‌گويد او
بازيها راديو كه رسيديم نتيجه اين به لازم بررسيهاي از اماپس ;كنيم
بازيهاي شب هر يعني ;كنوني صورت به تلويزيون و كند پخش مستقيم را
بازيها همه و شده اقدام اين نيز تاكنون.شود تصويري گزارش روز همان
.است گرفته صورت تاخير كمترين با و داشته روز پخش
بازيها مستقيم پخش هزينه مورد در حسيني!ريال نفر 2 هر
به ريال ميليون معادل 30 -دلار هزار بازي 10 هر مستقيم پخش:مي‌گويد
بازيها اين ضبطي پخش امتياز ايران.بردارد در هزينه -صادراتي قيمت
اتحاديه عضو ايراناست كرده خريداري است ارزانتر بسيار كه را
پخش امتياز اتحاديه اين و است (ABU) اقيانوسيه و آسيا تلويزيونهاي
قرار اعضا اختيار در كم قيمت با را ورزشي مهم رويدادهاي مستقيم
.مي‌دهد
امتياز اين از ايران چرا مي‌پرسم سيما و صدا سازمان ورزش مدير از
استفاده‌نكرد؟
.است نكرده خريداري را اروپا ملتهاي جام پخش امتياز اتحاديه اين -
اول روزهاي:مي‌گويد بازيها پخش شيوه اين با مردم برخورد مورد در او
اعتراضهايي مردم بود ، بسيار بازي پخش با بازي انجام ساعت كه‌اختلاف
مردم رضايت شد ، كم زمان اختلاف كه تدريج به اما ;مطرح‌مي‌كردند را
جلب براي كردند سعي سيما و صدا مسئولين.شد كمتر اعتراضها و بيشتر
.برسانند حداقل به را تاخير ميزان مردم رضايت
را 5/7 مستقيم طور به فوتبال مسابقه هر بينندگان تعداد متوسط اگر
بيننده 4 هر براي بازيها مستقيم پخش هزينه كنيم ، نفربرآورد ميليون
هر براي ريال به 2 هزينه اين بيننده ، نفر ميليون با 15.مي‌شود ريال
.است داشته دريغ را سيماآن و صدا سازمان كه مي‌رسيد ايراني بيننده
بازيها ، بعضي پخش هنگام باشيد ، كرده دقت چيست؟اگر رنگ موضوع
چرا؟.مي‌بندد نقش تلويزيون صفحه برگوشه‌ي چشم‌بند همچون سياهي نوار
دادن قرار يا تلويزيون صفحه اطراف كردن رنگ علت مورد در اميرحسيني
برنامه‌هاي از بسياري ما:مي‌گويد صفحه از گوشه‌اي در تصويري‌كوچك
و كنيم پخش شبكه‌ها علامت با نيستيم مايل مي‌كنيم ، خريداري كه را خارجي
فرهنگي كار يك عنوان به را اين.باشد آنها براي تبليغي نمي‌خواهيم
.مي‌دهيم انجام
سازمان كه داد نشان اروپا ملتهاي جام فوتبال بازيهاي پخش شيوه اگرچه
گروه مدير اما نداشته ، آن پخش شيوه مورد در قطعي تصميم وسيما صدا
جهاني جام بازيهاي مستقيم پخش امتياز كه كرد اعلام اخيرا سيما ورزش
و شده خريداري مي‌شود ، برگزار (ديگر سال 2) سال 1998 در كه فوتبال
.شد خواهد پخش امسال المپيك بازيهاي از نيز مفصلي گزارشهاي
ذهنم در هنوزپرسشهايي اما است ، حدي‌روشنگر تا توضيحات اين چه اگر
ساير پخش هزينه فوتبال‌از بازيهاي پخش هزينه آيا:است باقي
و صدا فوتبال تب شيوع جلوگيري‌از آيا است؟ بيشتر برنامه‌هاي‌سيما
به مردم توجه از بايد آيا است؟ واداشته تصميم اين گرفتن به را سيما
...كاست؟ فوتبال به جوانها ويژه
صداو مسئولين ديد بايد:روانشناس‌مي‌گويد احمد ، استاد جمشيد.
كه مي‌انديشند اينگونه آنها شايددارند ديدي چه فوتبال به سيما
سيما و صدا نمي‌خواهند خاطر همين به و نيست فرهنگي مقوله يك فوتبال
سيما صداو سازمان برخورد شيوه از حتي.گيرد قرار آن فضاي تاثير تحت
جوانها كه‌مي‌خواهند مي‌شود برداشت طور فوتبال‌اين بازيهاي پخش در
براي تماشاگر هزار حضوريكصد اما.شوند فوتبال درگيرمساله كمتر
ومخصوصا ورزش به مردم نشاندهنده‌گرايش ساده ، بازي ديدن‌يك
مساله اين با بيشتري دقت و ظرافت با كه امرمي‌طلبد ايناست فوتبال
.شود برخورد
جام‌جهاني بازيهاي انجام زمان اجتماعي ، در بعد در:مي‌گويد او
در سيما و صدا توسط بازيها اين پخش‌مستقيم سال 1373 در فوتبال
يافته رواج مردم بين آنها پخش عدم بر مبني بسياري شايعات كه شرايطي
در مثبتي نتيجه و كرد جلب سيما و صدا براي را گسترده‌اي اعتماد بود ،
مي‌توانست مردم گرايش و علاقه اين به بي‌توجهي كه صورتي در.داشت پي
عضويت.آورد همراه به سيما و صدا سازمان به نسبت را آنها بي‌اعتمادي
مشكل زيادي حد تا اقيانوسيه و آسيا تلويزيونهاي اتحاديه در ايران
اين از برنامه تامين عدم حتي اما ;مي‌دهد كاهش را مستقيم پخش هزينه
-اجتماعي آثار به توجه با نيز بالا قيمت به پخش حق پرداخت و طريق
صدا توسط مردم ديد از برنامه‌ها مهمترين وقتي.است صرفه به آن رواني
خواهد توجه بيگانه تلويزيونهاي به كسي كمتر ديگر شود ، پخش سيما و
.دارد دنبال به ناگواري تاثيرات كه كرد
اين.كنترل‌اند قابل نيز فرهنگي آثارضد است معتقد روانشناس اين
هدف شايد.نشان‌داد گذشته جهاني جام مستقيم‌بازيهاي پخش را امر
اين اما ;برود بين كردن‌از پخش ديرتر با فوتبال كه‌تب باشد اين
كم بسيار اكنون هم زماني فاصله اولا چون.افتاد نخواهد نيز اتفاق
از بازي پخش زمان تا مي‌كوشند كه است حدي به نيز مردم علاقه و است
احساس مردم فقط كه اين نتيجه.نشوند مطلع بازي نتيجه از تلويزيون
بهتر ورزش به گرايش حال هر به.است نشده توجهي آنها علاقه به مي‌كنند
.است ورزش غير به آنها گرايش از
در جامعه‌شناختي يك‌تحقيق سيما و صدا دارد معلوم؟ضرورت كجا از
به جوانان ويژه به مردم واقعي‌گرايش تاثير و دهد انجام اين‌زمينه
نمي‌تواند كسي كنوني شرايط در.كند بررسي آنها زندگي بر را ورزش
.شود فوتبال ورزش اهميت و ارزش منكر
مستقيم‌فوتبال پخش هزينه ، كردن بالحاظ حتي:مي‌گويد احمد استاد.
سرگرم وبرنامه‌هاي سريالها از برخي به بيشتري‌نسبت مثبت تاثيرات
آنها شده تمام هزينه و مي‌شود پخش هم‌اكنون كه دارد تلويزيون كننده
.بازيهاست اين پخش برابر چندين نيز
آموزشي يك‌كلاس عنوان به مي‌تواند اين‌بازيها پخش نيز ورزشي لحاظ از
با را آنها و باشد ايراني بازيكنان و براي‌مربيان بالا سطح
ورزش يك عنوان به را فوتبال ما وقتيكند آشنا تازه پيشرفتهاي
.كنيم جدا آن از را جامعه نمي‌توانيم پذيرفته‌ايم ،
بايد:دوست‌مي‌گويد فوتبال جوان مي‌گويند؟محمد ، چه جوانان
ورزش و دارد زياد علاقه‌مند چون.شود مستقيم پخش مهم‌فوتبال بازيهاي
.ندارد هم بدآموزي و است
چطور؟ باشد پخش گراني‌امتياز مشكل اگر:مي‌پرسم
ومسابقه‌هاي سريالها و فيلمها ازبسياري مهم‌تر من نظر از فوتبال -
پرداخت زيادي پول مي‌شود گفته هم برنامه‌ها براي‌اين.است تلويزيون
.كنند پخش فوتبال اينها از بعضي جاي به خوب شده
مي‌كني؟ تماشا را مسابقه‌ها همه -
خستگي شدت از بعدش روز چون.نمي‌توانم اما ;دارم علاقه خيلي -
زودتر كه را فقطبازيهايي اين بنابر.برسم به‌كارهايم نمي‌توانم
ضمنا.مي‌كنم نگاه را همه است ، تعطيل فردايش كه شبهايي و مي‌شود پخش
.مي‌شود كمتر علاقه‌ام نيست ، مستقيم وقتي
توامان كه‌برگزاري بود اين براي‌دانش‌آموزان بزرگ مشكلات از يكي
با اروپا ، ملتهاي جام و ملتهاي‌آسيا جام قهرماني مسابقات‌فوتبال
از والدين اكثر روزها اين.بود شده همزمان مدارس آخرسال امتحانات
در.دارند گله فوتبال بازيهاي تماشاي براي خود فرزندان ديرخوابي
تماشا را بازيها خوب نمي‌توانند اينكه از نيز دانش‌آموزان مقابل ،
پايه‌هاي بيشتر امتحانات بازيها ، اواسط در البته.گله‌مندند كنند ،
.است مطرح همچنان جوانان ديرخوابي مشكل اما شد ، تمام تحصيلي
اهداف ازاساسي‌ترين يكي:مي‌گويد كارشناس‌ارتباطات جمشيدي امير.
انجام اثر در معمولا كه است مردم اعتماد جلب ارتباطجمعي وسايل
عبارتند كه مي‌آيد دست به جمعي ارتباط وسايل شده شناخته وظايف صحيح
به توجه ميزان.فراغت اوقات پركردن و آموزش ، خبردهي ، و اطلاع‌رساني از
مي‌كند ، فعاليت آن در ارتباطي وسيله كه جامعه‌اي مردم علايق و نيازها
توفيق عدم يا توفيق كه است مسايلي عمده‌ترين از فرهنگ چارچوب در
.مي‌كند تعيين مخاطبان جلب در را جمعي ارتباط وسيله
به توجه طبيعتا ايران ، جوان جامعه مثال‌در عنوان به:مي‌افزايد وي
اين به جمعي ارتباط وسايل كه صورتي در و است بسيار ورزشي مسائل
خواهند مواجه مشكل با مخاطب جذب در باشند ، نداشته كافي توجه پديده
گرايش هر با كه كرد توجه روزنامه‌ها به مي‌توان نظر اين اثبات در.شد
خود صفحات فضاي و نيرو از توجهي قابل بخش دارند ، كه فعاليتي زمينه و
مهم بازيهاي برپايي زمان در يا مي‌دهند اختصاص ورزش به را
تمايلات از گرايش‌پيروي اين علت.مي‌كنند منتشر نيز ويژه‌نامه‌هايي
.است مخاطبين
طور به جهاني فوتبال‌جام بازيهاي پيش سال دو!توپ از فراتر
مثبت نتايج مردم دربين كار اين.شد پخش ازتلويزيون مستقيم
كه كرد ايجاد را تصور افراداين براي زيرا ;آورد بار بسياري‌به
لحظه در رويدادها آخرين جريان در جهان ديگر جاي هر مثل كشورمان مردم
.برخوردارند هنگام به اطلاعات از و گرفته‌اند قرار آنها شكل‌گيري
تا شده هزينه آنها خاطر به كه گرفت شكل تصور اين همچنين
بعد اما.شد جلب آنها اعتماد رو همين از.شود برآورده خواسته‌هايشان
بين از وزمينه‌هاي شد گرفته ناديده بود ، آمده دست به آنچه سال ، دو از
بدون را مستقيم تصاوير مردم پيش سال دو.آمد فراهم حدودي تا آن رفتن
كردند نگاه خودمان كشور تلويزيون آرم با تنها و ديگري شبكه هيچ آرم
از فراواني تاثيرات اما نمي‌آيد ، زبان به اگرچه فرهنگي بعد در كه
فوتبال بينندگان امسال اما.دارد ملي غرور و اعتماد حس تقويت جمله
.هستند روبه‌رو شده ، زده مختلف آرمهاي روي بر كه مختلفي رنگهاي با
متبادر ذهن به را خوشايندي احساس كم دست نباشد ، تحقيرآميز اگر اين
تحولي ورزش كلا و فوتبال به تاكنون‌نسبت پيش سال دو از آيا.نمي‌كند
جوانان همواره كشور مسئولين.نيست طور اين قطعا شده؟ ايجاد كشور در
سيما و صدا سياست تغيير اين نيست مشخص و كرده‌اند ورزش به تشويق را
.است شده ناشي كجا از
عظيمي عباس
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام