شماره 1013 چهارم ، سال ژوئيه 1996 ، تير 1375 ، 9 سه‌شنبه 19
(ع) مسيح مكتب در شهادت و شهيد
.است يافته خاص محتوايي و شكل اديان در كه است امري شهادت
آمادگي‌براي اساسي ، اصول و تعهدمعنوي خصوصيات مهمترين از يكي
.است اصول اين از دفاع در جانبازي
از جان ، براي‌دادن آمادگي شكل در عزتي‌فداكاري ابوالفضل دكتر
حيوانات ، از بسياري مي‌دانيم‌كه و مي‌بينيم ما.انسان‌نيست ويژگيهاي
اشتياق كمال با را خود خطرنابودي خود ، نوزادان از براي‌دفاع
از دفاع مرحله تا آمادگي اجتماعي‌اين حيوانات در.مي‌پذيرند
اين ، فداكاري بنابر.مي‌يابد نيزگسترش (نوزادان بر علاوه) همنوعان
دادن نشان براي تنهايي‌كافي به ولي است ، مورداحترام چند هر جاني
نظراست اين از حيوانات به انسان ، نسبت ويژگي.نيست ويژگي‌انساني
دفاع ازسطح جان ، دادن براي آمادگي را ، درشكل فداكاري انسان ، كه
مرحله تا را است‌آن حاضر و مي‌برد فراتر وجامعه خانواده فرزند ، از
انسان ، ويژگي جاني فداكاري دفاع‌و ولي ;دهد گسترش ازمعنويات دفاع
و پايه‌ايمان دو بر اصل اين و است استوار حقيقت به ايمان اساس بر
تعهد خصوصيات مهمترين از يكي كه مي‌دانيم مااست شده بيان حقيقت
اصول اين از دفاع در جانبازي براي آمادگي اساسي ، اصول و معنوي
.است
و فداكند اصل اين از دفاع راه رادر خود جان كه شد حاضر سقراط
شهرت به‌فيلسوف‌شهيد نتيجه در و شد فلسفه‌خود فداي بنابراين ،
دور بسيار درتاريخ اهداف ، اين از جاني نمونههايدفاعيافت
فلاسفه از تعداديبودند پيشروتر نظر اين از رواقي فلاسفه.است فراوان
فدا را خود جان خود معنويات و اهداف نظرات ، از دفاع راه در باستان
.كردند
تاريخ در دادن‌جان مرحله تا نيز ، امورغيرمعنوي و مال از دفاع حتي
كاملا را دفاع اين قوانين‌معاصر ، از بسياري تقريبااست فراوان
جانبازي‌را گونه اين نيز اديان بعضي‌از.مي‌دانند مشروع و قانوني
از نيزدفاع سياسي مكاتب از بسياري.كرده‌اند معرفي هم‌شهادت
حتي.مي‌دانند راشهادت آنها راه در جانبازي و مقدس را سياسي اهداف
;مي‌باشند معتقد فداكاري اين به نيز ، مادي كاملا سياسي مكاتب بعضي
و معنويات از دفاع در جانبازي براي آمادگي در انسان ويژگي ولي
اهداف راه در جانبازي كه مادي مكاتب.است غيرمادي ، مستقيما اهداف ،
به را معنوي اهداف حقيقت در مي‌دانند ، مشروع و درست را مادي سياسي
جانبازي آنها راه در و مي‌كنند دفاع آنها از و درمي‌آورند مادي لباس
تنها انسانند ، كه آن‌نظر از بزرگ ، انسانهايميكنند تجويز را
هيچ وگرنه ;مي‌دانند درست را غيرمادي امور از دفاع راه در جانبازي
وجود آنان براي غيرمادي ، اهداف راه در جانبازي براي توجيهي گونه
.ندارد و نداشت
و دفاع قابل معنوي اهداف كه كرد تصور نبايد كه شود يادآوري است لازم
مي‌باشد رسمي اديان مخصوص صرفا جانبازي
دركشور نوخاسته فرقه يك پيروان نفراز دويست حدود خودكشي داستان
مطلب اين ايده‌هاي‌خود ، از دفاع راه در دهه‌هفتاد ، اواسط در گيانا ،
.مي‌كند روشن را
مخصوص نه انسان‌و مخصوص نه جاني شد ، فداكاري گفته آنچه به توجه با
;نمي‌دانند شهادت را نوع‌فداكاري هر اديان البته.اديان‌است پيروان
مي‌گيرندشهادت كار به براي‌فداكاري اديان كه اصطلاحي صورت ، هر به
بويژه ديگر اديان كه شود يادآوري است لازم بحث از مقطع اين در.است
فراوان شهداي از مسيحيت تاريخ و مي‌كند تاييد را شهادت نيز مسيحيت
كار به شهادت براي معاصر مسيحيت در كه اصطلاحي حقيقت درميكند ياد
اصطلاح اين.مي‌كند تطبيق لفظي‌شهادت معناي با حتي مي‌شود ، گرفته
(نظاره ديدار ، گواهي ، ) شهادت لفظي معني به كه (Martyrdom) مارتيردوم
و گواه ناظر ، شاهد ، معناي به (Martyr) مارتير آن فاعل اسم و است
.است شهيد
مي‌رود ، كار به درمسيحيت كه گواه شاهد ، شهيد ، Martyrمارتير كلمه
Witneesگواه با بود مرادف دريوناني و است يوناني كلمه اصلايك
.ومشاهده قانوني معناي در
گرفته كار به (ع)عيسي مورد در حواريون وسيله به ابتدا كلمه اين
در شد گرفته كار به و شد اطلاق همچنين بعدا يوناني كلمه اين.(1)شد
مرگ ،(ع)عيسي كشيدن صليب به از پس و مسيحيت صدر در كه افرادي مورد
بر راه اين از و دادند ترجيح خود ايمان و دين ترك بر را داوطلبانه
يا (شهيد) مارتير كلمه.دادند گواهي خود ايمان و حقيقت به اعتماد
به (ع)عيسي مورد در حواريون وسيله به بار اولين براي (گواه) ويتنس
نه و مي‌داند مصلوب را (ع)عيسي كلي طور به مسيحيت ، چند هر ;رفت كار
:مي‌شوند تقسيم گروه سه به شهيدان مسيحيت در.شهيد
.مقدس استفن:عمل‌مانند و ايمان اراده ، شهيدان -1
و ازدين ;پذيرفتند را مرگ بااراده ، كه بودند كساني گروه اين
و ايمان و اراده شهيدان -شدند20 كشته عملا و كردند دفاع خود ايمان
.مقدس لوچياي:مانند عمل نه
.يافتند نجات مرگ كه‌از بودند كساني گروه اين
انتخاب راآگاهانه مرگ و نداشتند برفداكاري اراده كه شهيداني -3
.رسيدند مرگ به خود دين خاطر به ولي نكردند ،
كه موردافرادي در فقط كلمه اين وتحول تغيير از ليستي صورت هر به
كه همانطور.رفت به‌كار رسيدند مرگ به خود واراده ايمان اساس بر
و مهم كتابهاي درمسيحيت ، شهيدان تعداد ازدياد با يادآوري‌شد
كارشهيدشناسي اين و درآمد تحرير رشته به شهدا حال شرح در فراواني
نفر كاتوليكي 14000 كليساي در گرفت نام (Martyrology) مارتيرلوژي يا
تاريخ.مي‌باشند رسمي احترام مورد و مي‌شوند شناخته شهيد عنوان به
شهدا آرامگاه.مي‌شود منتهي ميلادي دوم قرن به مسيحيت شهداي بزرگداشت
(2).گرديد نيايش و دعا محل و بود خاص‌برخوردار احترام از
مارتيريوم به كه شد مزارآنان‌برپا فراز بر كليساها سپس
كه است توجه قابل نكته اين.يافت شهرت ياشهادتگاه Martyrium
به دو هر نمونه والگو گواه معناي به اسلام در شهيد كلمه كه همانطور
شناخته دو ، هر والگو ، گواه مارتيرها نيز مسيحيت در است ، رفته كار
(3)مي‌دانستند مسيحيت كامل نمونه‌هاي را خود شهيدان مسيحيان و مي‌شدند
كاتوليكي كليساي در و شد معرفي شهادت شعار بود ، خون رنگ كه سرخ ، رنگ
روز.بود خاص واحترام توجه مورد سرخ رنگ و شهادت شعار سال 1969 تا
جهت همين به و مي‌شد تلقي آنان جاودانه زندگي آغاز روز شهيدان ، شهادت
.مي‌شد شناخته آنان ميلاد جشن عنوان به
.داشتند تقدم اوليا بر شهدا كاتوليكي ، ادبيات در
به ابتدا ، است لازم مسيحيت ، و اسلام در شهادت مفهوم مقايسه براي
نقاط سپس و است داشته دين دو اين در پديده اين كه نقشي‌را اختصار ،
اصطلاح بررسي.كنيم بررسي مورد ، اين در را دين دو اين اختلاف و اشتراك
حد تا كرده‌اند ، انتخاب پديده اين براي دين دو اين كه مشابهي كاملا
.مي‌دهد نشان شهادت مورد در را دين دو اين پايگاه يگانگي وسيعي
از)شهادت كلمه كه همانگونه كه شود نشان خاطر است لازم مورد اين در
(حواس وسيله به) ظاهري گواهي و نظارت ديدن ، معناي دو بر(د - ه ريشه‌ش
اساس بر شهادت كلمه و مي‌رود كار به (درون و دل وسيله به) باطني و
دوم مارتيرم كلمه است ، شده اسلامي شرعي اصطلاح يك آن لغوي معناي
.است پيموده را تحولي چنين نيز Martyrdom
و ديدن معناي به مكررا جديد ، عهد به دادن گواهي و ديدن مارتير كلمه
حضرت واقعه) است رفته كار به (ايده نه) واقعه يك بر گواهي‌دادن
با ما را آنچه:مي‌نويسد چنين Johnيوحنا اين‌رابطه در.(عيسي
خود دستان با را آنچه و كرده‌ايم مشاهده را آنچه ديده‌ايم ، خود چشمان
(4).مي‌داريم اعلام نيز شما به كرده‌ايم لمس
معناي غير در را Witnessگواهي و شهادت جديد ، عهد نه و قديم عهد نه
داراي شهادت نظر ، اين از.نبرده‌اند كار به گواهي و ظاهري‌ديدن
در شهادت مفهوم تحول(دادن گواهي و شدن شاهد) است قانوني مفهومي
تورات و يهوديت در آن مفهوم تاثير تحت وسيعي حد در انجيل و مسيحيت
مبتني انفرادي عمل شهادت ، آن ، از وپس تورات عهد يهوديت در.مي‌باشد
در شهادت از هدف.مي‌شد تلقي شيطان برابر در مقاومت و تقوا بر
اين.بود جامعه و مردم معنوي و اخلاقي مباني وتقويت تكامل يهوديت ،
وجود به بعد دوره و يافته رشد نسبتا ، يهوديت ، در شهادت هدف در تحول
دوران در يافته تكامل شهادت مفهوم از رابطه اين در مسيحيت آمد
را فراواني شهيدان مسيحيت آنكه از پس (5).شد متاثر يافته رشد يهوديت
را خود مسيحيت شهيدان.يافت بيشتري تكامل حتي مفهوم اين كرد ، عرضه
او از شهادت پذيرش و مشقت و رنج تحمل در و مي‌كردند تلقي عيسي مقلد
اسقف ،Ignatius ايگناتيوس مسيحيت اوليه شهداي از يكي.مي‌كردند تقليد
از كه بود كسي شهيد وي ، نظر در.بود (ميلادي متوفي 108) انطاكيه
(6).كند تقليد مشقت ، تحمل در عيسي ،
Americana, Martyr- e.g., Act. ;..:نوشتها پاي
، - Ibid- Encyrlopaedia
وهمچنين‌ماتيو ، 10 ، آيه 5556 سوره 7 سوره 1 ، يوحنا ، انجيل-4
( Mathw28
مقدس پل از انجيل آيه 20 ، 15 ، 27 ، بخش 22 به شود رجوع -5
Romans.,آيه 3 سوره 6 رومي انجيل به شود رجوع -6
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام