شماره 1013 چهارم ، سال ژوئيه 1996 ، تير 1375 ، 9 سه‌شنبه 19
است بزرگ خانه يك خيابان ،
(1)زندگي فضاي عنوان به خيابان بازيابي
شهري وتجهيزات تاسيسات مهندسي ، به‌نهادهاي فقط خيابانها مسئله o
تناقضات و جوابگوي‌ابهامات بايد نيز مردم عامه.نمي‌شود مربوط
.باشند خود خواسته‌هاي
شهري ، فضاهاي و معابر در وسايل‌نقليه حركت سلطه و رواج با o
از بسياري به دستيابي مثل‌تهران ، جديد كلانشهرهاي در بويژه
ذوقي و عاطفي فرهنگي ، نيازهاي مانندتامين بديهي و طبيعي خواستهاي
.است شده روبرو ناكامي و دشوار موانع با شهري زندگي محيط در
و ازفعاليتها بسياري كه است فضاي‌شهري مهمترين شايدخيابان
در اما.پيدامي‌كند تحقق آن در شهر وفرهنگي اجتماعي ارزشهاي
عنوان به خيابان ، طبيعي و قديمي كاركردهاي معاصر ، شهرسازي تحولات
بيشتر در و يافته تغيير تحرك ، و پرشور فضاي يك و زندگي محيط از بخشي
.است شده تبديل خودروها رفت‌وآمد محل به تنها موارد
بازسازي و بازيابي موضوع جهان ، شهري‌در جديد مطالعات در اكنون
كيفيت ارتقاء براي شهري فضاهاي مهمترين از يكي عنوان به خيابان
تاكيد و توجه مورد فرهنگي و اجتماعي مطلوب ارزشهاي ايجاد و زندگي
حيات به مربوط ادبيات اخير دهه چند در و است گرفته قرار بسيار
.دارد جامعه‌شناسي و شهري مطالعات در مهمي جايگاه خيابان ،
و به‌تاليف نظريه‌پردازان از خيابان ، تعدادي زمينه‌احياي در
جامع‌ترين جديدترين‌و از يكي كه خودپرداخته‌اند آثار انتشار
كه است عمومي استفاده براي عمومي باعنوان‌خيابانهاي كتابي آنها ،
از برخي.مي‌گيرد دربر را جهان مختلف كارشناسان و مولفان از مقاله 28
فرهنگي و اجتماعي كاركردهاي و ارزشها به كتاب اين در مندرج نظرات
به مردم كه كرد كاري نبايد:است آمده جمله از.مي‌كند اشاره خيابان
.سازند خارج خيابان صحنه از را خود ترافيك از ناشي ناراحتي‌هاي دليل
آنها در بتوانند مردم كه باشد فضاهايي حاوي بايد خيابان محيط
كه هستند تاريخي داراي خيابانها همه.كنند بازي و گفتگو و بنشينند
مي‌توان را خيابان يك تاريخ.ندارد راه آن در دليل بدون غربت ، احساس
يك تا مي‌نگرند آن به يك‌مكان عنوان به خيابان ساكنان.كرد ثبت
.عبور براي محلي نه باشند مقصد بايد مسكوني خيابانهاي معبر ،
اتومبيل‌سوار مردمي ، خيابان:است مذكورآمده كتاب از ديگر جايي در
و اتومبيلها ميان عادلانه‌تر تعادل يك باايجاد بلكه نمي‌كند ، حذف را
دوچرخه‌سواران ، و پياده عابران مثل خيابان ، از استفاده‌كنندگان ديگر
.مي‌گيرد درنظر آن براي مناسبي فضاي
مهندسي ، نهادهاي به فقط خيابانها مسئله:شهرسازي در تحول ضرورت
جوابگوي بايد نيز مردم عامه.نمي‌شود مربوط شهري تجهيزات و تاسيسات
عنوان به كه كسي مثلا.باشند خود خواسته‌هاي تناقضات و ابهامات
عابر براي ايمني فقدان به ولي است ، سرعت و سهولت خواهان راننده
كه چراسازد مشخص را خود اولويت‌هاي بايد مي‌كند ، اعتراض پياده
اولويتها بااين متناسب بايد نيز خودروها سهم و خيابانها كاربري
.شود تعيين
منطبق مي‌داند ، خيابان غالب عملكرد را نقل و حمل مدرن شهرسازي اينكه
و مي‌كند جدا يكديگر از را شهر مختلف قسمتهاي كه است عام‌تري نظريه با
.مي‌شود ناشي صنعتي شهر پيچيدگيهاي عليه شديد واكنشي از جداسازي اين
.پيچيدگي‌هاست اين كنترل به شديد تمايل بيانگر همچنين
و كاربري طرحهاي براساس شهر سطح تقسيم‌بندي به توجه بنابراين ،
خالي و پوچ فضايي به شهرسازان ذهن در خيابانها تا شده موجب ناحيه‌اي
به.گردد جدا شهري برنامه‌ريزي از نقل و حمل برنامه‌ريزي و شود بدل
به را شهر مختلف بخشهاي آنكه جاي به نيز خيابانها ترتيب ، همين
.كنند مجزا هم از را آنها دهند ، پيوند يكديگر
و مهندسان ، معماران يعني آنها وهمكاران شهري برنامه‌ريزان چنانچه
درنظر عمومي باز شبكه‌هاي‌فضاي مانند را منظره‌سازان ، خيابانها
وضع بهبود زيست ، محيط بهسازي مثل شهري مشكلات از بسياري بگيرند ،
.شد خواهند مشاهده يكديگر با ارتباط در وغيره ترافيك
يكپارچگي وضرورت امكان بر همگي جديدشهرسازي تجارب و مطالعات
راستا اين در اما.مي‌كنند تاكيد شهري طراحي و طراحي‌خيابان تجديد
در.است خيابان كاربري باره در تصميم‌گيري شيوه تغيير كار ، دشوارترين
بنظر بديهي مردم مستقيم دخالت و عمومي مشاركت به روي‌آوردن اينجا
.مي‌رسد
:پياده فضاهاي درگسترش فرهنگي و اجتماعي اهداف
شهري ، بويژه فضاهاي و معابر در وسايل‌نقليه حركت سلطه و رواج با
ازخواستهاي بسياري به دستيابي مثل‌تهران ، جديد كلانشهرهاي در
محيط در وذوقي عاطفي فرهنگي ، نيازهاي مانندتامين بديهي و طبيعي
دليل همين به.است شده روبرو ناكامي و دشوار موانع با شهري زندگي
و احياء پياده ، برنامه‌ريزي و جنبش‌پياده‌گستري اصلي اهداف از يكي
.است شهري فضاهاي در فرهنگي و اجتماعي ارزشهاي تقويت
:كرد تقسيم دسته سه به را نيازها و اهداف مي‌توان‌اين كلي بطور
.محيطي آموزش گسترش اجتماعي ، مشاركت تقويت فراغت ، گذران بهبود
سه داراي وسيع‌خود معناي در فراغت مفهوم:فراغت بهبودگذران
كه است وخلاقيت يعني‌استراحت ، تفريح اصلي كاركرد
شهري‌بستگي باز فضاهاي و به‌امكانات آنها از تامين‌بخش‌عمده‌اي
ارتقاء فراغت‌در وسيع تاثيرات به باتوجه لحاظ ، اين از.دارد
و برنامه‌ريزي در است‌كه لازم شهري ، حيات وفرهنگي اجتماعي كيفيت
.شود داده آن به والاتري شهري‌جاي طراحي
بهبود نيرومندبراي اهرمهاي از يكي فضاهاي‌پياده ساماندهي و گسترش
بخش جهان ، شهرهاي‌سالم از بسياري در امروزه.است فراغت گذران
موسيقي ، اجراي فيلم ، نمايش ، تماشاي مثل فراغتي ازفعاليتهاي مهمي
به بازي و گفتگو دسته‌جمعي ، بازيهاي جشنها ، برگزاري نقاشي ، خلق
نتيجه در و شده منتقل پارك و ميدان خيابان ، مانند شهري باز فضاهاي
.است گرديده بدل نشاط و پرشور زندگي محيط يك به شهري محيط
محدودكردن و ممنوع طريق از مسكوني ، مناطق در پياده فضاهاي ايجاد با
كوچه‌هاي و ميدانچه‌ها خيابانها ، از بسياري مي‌توان نقليه وسايل حركت
جذاب ، امن ، محيطي و كرد تبديل مناسب فراغتي فضاهاي به را بن‌بست
.ساخت مبدل مردم اقشار براي كم‌هزينه و پرنشاط
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام