شماره 1016 چهارم ، سال ژوئيه 1996 ، تير 1375 ، 13 شنبه 23
انتخاب خود علاقه مطابق را تحصيلي رشته
كنيد
دانشگاه به ورود داوطلبان رشته انتخاب با همزمان
انتخابي‌و رشته به دانشجويان ميزان‌علاقه پيرامون تحقيقي گزارش
تحصيلي پيشرفت بر آن تاثير
دانشگاه يك دانشجوي به 150 پرسش پانزده ارائه با حاضر تحقيق:اشاره
در چند هر تحقيق اين نتايجاست شده انجام (مختلف دانشكده سه از)
آموزشي نظام معضلات برخي دلايل مي‌تواند است ، نشده انجام گسترده سطح
عنوان‌مساله به نه حقيقت در انتخابرشتهنمايد باز را دانشگاه
بايد ملي بااهميت پديده ، يك مثابه به داوطلب ، بلكه يك شخصي صرفا
بسياري در كه) خواست‌خانواده‌ها.گيرد قرار وعلاقه بررسي مورد
درست اجتماعي ارزشهاي ،(مبتني‌نيست فرزندان توانايي بر مواردحتي
مقابل در گاهي كه است عواملي جمله از اقتصادي مسائل و نادرست و
گزينش نظام البته ميان اين در.مي‌كند خودنمايي كشور عمومي منافع
كم تحقيق اين نتايج هم با.است ساخته بغرنج‌تر را وضعيت نيز دانشجو
:مي‌خوانيم را گويا اما حجم
از يكي به‌عنوان همواره تحصيلكرده اقشار زادگان عباس محمد سيد دكتر
ميان ، اين در.مي‌شوند محسوب جامعه هر سرمايه‌هاي ارزشمندترين
با صبورانه جوامع ، كه هستند آينده‌سازاني مصاديق از يكي دانشجويان
انتظار چشم مساعد ، محيط و زمينه‌ها آوردن فراهم و امكانات انواع بذل
بمرور تا هستند ، سرمايه‌گذاريها اين بازدهي و زحمات اين نشستن ثمر به
و رشد طريق از سعادتمندي به‌سوي جوامع اين پيشبرد و مشكلات حل شاهد
ديروز از بهتر امروزهاشان همواره تا باشند ، مختلف زمينه‌هاي در توسعه
.باشد امروز از بهتر فرداهاشان و
درتعليم موثر عوامل از يك هر لازم‌است مقصود اين به دستيابي براي
ايفا بطورشايسته را خود نقش اقشارتحصيلكرده ، اين تربيت و
آنها ، بين همبستگي و روابط به دستيابي و اين‌عوامل شناخت.نمايند
شناخت اين تبع بهاست آنها از يك هر نقش شايسته ايفاي جهت مقدمه‌اي
كارآمد ، انسانهاي كه است مطلوب بطور وظائف و نقشها اين ايفاي و
و سرمايه‌گذاريها آن و مي‌گردد جوامع عايد مفيد و متخصص توانمند ،
.نمي‌رود هدر به زحمات
چه به تحصيلكرده افراد وتوانمندي كارآمدي كه اينجاست سئوال
دارد؟ بستگي عواملي
يكي تحصيلي‌مي‌تواند مدارج طي در پيشرفت‌مطلوب و شك‌موفقيت بدون
.باشد كارآمدي اين بر موثر عوامل از
پيشرفت‌در و موفقيت اين كه اين‌است مي‌شود مطرح كه دومي سئوال
كه‌اولاعلاقه مي‌رسد نظر به است؟ چه‌عواملي به وابسته تحصيلات ،
جامعه نياز و كار ثانيابازار و شغليشان و رشته‌تحصيلي به افراد
.باشند بررسي قابل مهم عوامل جمله از
موضوع‌بپردازيم ، اين به بيشتر بادقت و عميقتر كمي بخواهيم اگر
:كه ببينيم بايد
آن دنبال به و است؟ برقرار وموفقيت‌رابطه‌اي بين‌علاقه آيا - 1
و موفقيت و دانشجويان تحصيلي رشته به علاقه بين آيا كه بگيريم نتيجه
است؟ برقرار رابطه‌اي تحصيليشان پيشرفت
دوران‌تحصيل طي در رضايت ايجاداحساس باعث علاقه اين آيا - 2
مي‌شود؟
رشته آن به علاقمنديشان براساس را رشته‌تحصيليشان دانشجويان آيا - 3
كرده‌اند؟ انتخاب
رشته قبل ، از كافي آگاهي و بااطلاع دانشجويان اساسا آيا - 4
انتخابكرده‌اند؟ را فعليشان تحصيلي
در آنان بهتر پيشرفت باعث علاقه‌دانشجو ، مورد رشته انتخاب آيا - 5
مي‌شود؟ خود رشته
طول دانشجودر خشنودي و رضايت انتخابباعث نوع اين آيا و - 6
است؟ تحصيل دوران
در مهارتهاي‌بيشتري و اطلاعات كسب انتخابباعث نوع اين آيا و - 7
مي‌شود؟ آنان
يادگيري تحت‌الشعاع را نمره و مدرك نظر ، مورد رشته به علاقه آيا - 8
مي‌دهد؟ قرار
كسبكنند ، بالاتري نمرات افراد هرقدر كه كرد حكم مي‌شود اساسا - 9
است؟ رشته آن به بيشترآنان علاقمندي بر دال
در قبولي بدنبال فقط دانشجويان كه‌بيشتر كرد ادعا مي‌توان آيا - 10
هستند؟ دانشگاه
و شده ، مدرك انتخاب رشته و تحصيل بي‌علاقه‌به دانشجويان براي و - 11
دارد؟ بيشتراهميت قبولي نمره
راه در آموزش‌عالي ويژه جايگاه يكسوبه‌لحاظ از سئوالات اين به پاسخ
ماهيت تغيير به‌لحاظ ديگر سوي از و به‌دانشگاه داوطلبان يافتن
و علمي پيشرفتهاي دليل به) دانشگاهي آموزش به كارگاهي كارآموزي
رشته‌هاي به دانشجويان برخي گرايش لحاظ به ديگر سوي از و (تخصصي
شايان جامعه ، شغلي وضعيت و كار بازار مداوم تحول همچنين و درآمدساز
.است اهميت
آن كه‌هدف تحقيقي گزارش يك جهت‌خلاصه‌سازي در است كوششي حاضر مقاله
.(1)بالااست سئوالات به پاسخ
مي‌دهدكه نشان (2)شده انجام اين‌زمينه در كه متعدد تحقيقات نتيجه
از بيشتر اطلاع ثانيا.مي‌شود بهتر باعث‌پيشرفت تحصيل به علاقه اولا
با كه دانشجوياني ثالثا و مي‌گردد بهتر انتخاب باعث تحصيلي رشته‌هاي
.داده‌اند رشته تغيير كمتر كرده‌اند ، رشته انتخاب علاقه
:مي‌دهد نشان (3)ازروانشناسان يكي تحقيقات نتيجه
و آسانتر ، كم‌تكاپوتر بي‌هدف ، وفعاليتهاي انگيزه بدون واكنشهاي - 1
به هميشه فرد رفتار-است20 خارجي مسائل بر فائق‌آمدن از تلاشتر كم
بايستي زنده موجود يك هرواكنش - مي‌شود30 مربوط واهداف نيازها
بيان را هدفي و انگيزه‌اند اعمال‌داراي تمامي - باشد40 هدفمند
بوجود نيازها انواع نياز ، فشار تحت رفتارها تمامي - مي‌كنند50
دستور نياز از ناشي علاقه طريق از رفتار تمامي بنابراين مي‌آيند ،
انعكاسها ، ساده‌ترين سواي آدمي ، اعمال از هيچ‌يك احتمالا -مي‌گيرد60
راه از اساسا انسان رفتار تمامي - نيست70 انگيزه بدون كاملا
.مي‌شود برانگيخته خواسته‌ها و نيازها
رشته‌تحصيلي ، در انگيزه و علاقه كه‌فقدان مي‌دهد نشان مذكور مطالب
.داشت خواهد به‌دنبال را موفقيت عدم
رفتار به كه مي‌سازند محدود به‌عواملي را انگيزش مفهوم روانشناسان
.(4)مي‌دهد جهت آن به و مي‌بخشد نيرو
خودرا رشته علاقه با كه كه‌دانشجوياني مي‌دهد نشان ديگري تحقيق
تغييررشته كمتر و نموده كسب نمرات‌بالائي كرده‌اند ، انتخاب
.(5)داده‌اند
ذكر مقاله ابتداي در كه سئوالاتي به پاسخگوئي و بررسي منظور به
از مركب آماري جامعه يك خود ، تحقيقات براي گزارش ، اين محقق گرديد ،
را (دانشجو نفر دانشكده 50 هر از) دانشگاه يك دانشجويان از نفر 150
صورت توصيفي روش به كه تحقيق اين در نظرسنجي.است گرفته نظر در
;است داده قرار بررسي مورد را زير عوامل گرفته ،
معدل- تحصيلي رشته از اطلاع ميزان- تحصيلي رشته به علاقه ميزان -
براي بالا نمره اهميت - دبيرستان سال‌چهارم معدل - قبل تحصيلي سال
ارضاء نمره ، گرفتن جديد ، اطلاعات كسب شامل) تحصيل از هدف - دانشجو
اطلاع - رشته‌ايها هم به نسبت تحصيلي پيشرفت - (شغل كسب شخصي ، نياز
در قبولي رتبه - تحصيلي رشته تغيير به علاقه - تحصيل محل از قبلي
ادامه به تمايل ميزان - تحصيلي رشته از رضايت ميزان - سراسري آزمون
پيرامون جانبي مطالعه ميزان - رشته همين ارشد كارشناسي در تحصيل
.تحصيلي پيشرفت در رضايت ميزان و تحصيلي رشته
:بود بصورت‌زير شده انجام تحقيقات حاصل
به كه دانشجوياني كه مي‌كرد تاكيد متخذه نظريات % مجموع 71 در - 1
دانشجوياني از بيشتر تحصيليشان پيشرفت هستند ، علاقمندتر تحصيلي رشته
.علاقمندند تحصيليشان رشته به كمتر كه است
كسب بالاتري نمرات كه كه‌افرادي مي‌داد نشان نظريات % 72- 2
.علاقه‌مندترند خود تحصيلي رشته به نموده‌اند ،
كسب باعث رشته انتخاب كه اين‌بود نمايانگر نظريات % 60- 3
نتيجه‌گرفت مي‌توان و مي‌شود رشته درآن بيشتري مهارتهاي و اطلاعات
اطلاعات كسب در سعي فرد باشد ، علاقمندي براساس رشته انتخاب اگر كه
.مي‌كند رشته آن در ويژه مهارتهاي و بيشتر
به ورود از قبل افراد بيشتر بودكه اين گواه نظريات % 71- 4
.هستند قبولي دنبال به دانشگاه
صرف تحصيل ، به بي‌علاقه افراد براي كه بود اين گوياي نظريات % 70- 5
علاقمند افراد براي و دارد اهميت بيشتر قبولي نمره و تحصيلي مدرك كسب
اهميت نيز بيشتر اطلاعات كسب و بالا نمره مدرك ، بر علاوه تحصيل ، به
.دارد
مورد بيشتر افراد انتخابي رشته چه هر كه داشت تاكيد نظريات % 78- 6
خواهند بيشتري خشنودي و رضايت تحصيل دوران طي در باشد ، علاقه‌شان
.داشت
علوم پزشكي ، دانشكده‌هاي نفردانشجوي به 150 مربوط فوق نظريات
بود بهشتي شهيد دانشگاه وزمين‌شناسي كامپيوتر تربيتي ، علوم سياسي ،
شده انتخاب تصادفي بطور آقايان و خانم‌ها ميان از مساوي تعداد به كه
.بود گرفته انجام پرسشنامه طريق از سئوال كدام 15 هر از و
مي‌توان‌استنباط طور اين تحقيق ، در بدست‌آمده نتايج از تحليل يك در
علاقمند و دارند انگيزه كارشان در كه افرادي نسبي ، بطور كه كرد
نسبت به‌همين و دارند بهتر موفقيت براي بيشتر تلاش در سعي هستند ،
تحصيلات در (دارند انگيزه) علاقمندند خود تحصيلي رشته به كه افرادي
به هستند ، علاقمند چون و مي‌كنند كسب بالاتري و بهتر نمرات و موفقترند
جهت به نمره براي بلكه نمي‌دهند ، اهميت دروس گذرانيدن براي فقط نمره
.مي‌دهند اهميت تحصيل ادامه و معلومات كسب
بالاكسب نمرات كه افرادي كه نشان‌مي‌دهد سئوالات به پاسخ همچنين
از كه آنها و بوده افراد ديگر از علاقمندتر تحصيلي رشته به كرده‌اند ،
به نسبت هم بهتري پيشرفت داشته‌اند ، بيشتري رضايت خود تحصيلي رشته
.كرده‌اند كسب خود هم‌رشته‌ايهاي
با است‌كه آن مي‌آيد دست به اين‌تحقيقات از كه مهمي نتايج از يكي
مي‌كند ، هزينه عالي تحصيلات براي دولت كه هنگفتي هزينه‌هاي به توجه
از بسياري عمل در نباشند ، مشغول تحصيل به علاقه با دانشجويان چنانچه
نخواهد مطلوب بازدهي عالي ، آموزش زمينه در سرمايه‌گذاريها اين
.داشت
- عنوان‌هزينه با پرورش و اقتصادآموزش بحث در مبحثي چنين
بگونه‌اي هزينه‌هارا مي‌شود سعي رشته ، اين وطي است مطرح سودمندي
.شود حاصل بهره‌وري كه‌حداكثر نمايند هدايت
نمونه‌گيري با وسيعتر و كلي‌تر سطحي در تحقيقي چنين مي‌رود اميد
ارائه بتوان فراگيرتري و تعميمتر قابل نتايج تا گيرد ، صورت دقيق‌تري
ديگر و عالي آموزش نظام كلان برنامه‌هاي و سياستگذاريها در تا داد
.گيرد قرار استفاده مورد مي‌شوند ، بهره‌مند آن نتايج از كه مراكزي
سيماي انتشارات.صحنه در محمد ، دانش‌آموزان سيد عباس‌زادگان ، -1
عنوان تحت -محمدتقي‌رنجبر -پايان‌نامه رساله -جوان ، 201371
به عالي آموزش موسسات شده‌در پذيرفته داوطلبان بررسي‌درباره
خرداد-مشكاني محمدرضا راهنما استاد-بهتر داوطلبان جذب منظور
احمد ترجمه -شخصيت انگيزش‌و-مزلو -اچ -آبراهام -تهران30 -1355
-هيلگارد و اتلينسون -الي 309 4 ص 307 -قدس آستان انتشارات -رضواني
فصل -انتشارات‌رشد -براهيني محمدتقي مترجم -اول جلد روانشناسي زمينه
دانشگاه -كشور دانشجويان افكار سنجش -نصفت مرتضي -ص 509 5 -10
1354-تهران
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام