شماره 1019 چهارم ، سال ژوئيه 1996 ، تير 1375 ، 17 چهارشنبه 27
رشد در آكادميك پژوهشهاي نقش درباره بحثي
صنعت و دانشگاه بيگانگي (دوم بخش)توسعه و
ايران در
به‌طور صنعت و دانشگاه ارتباط و پيوندها توسعه ، درحال جهان در
.است نگرفته شكل بايد ، كه آنچنان هنوز به‌عبارتي يا و است ضعيف سنتي
اعتبارات فقدان صنعتي ، تحقيقات در تجربه فقدان ديوانسالاري ، حاكميت
از تحقيقات‌را انجام فرصت كه زياد آموزشي بار و تحقيقات براي لازم
سمت به دانشگاه‌ها كه شده موجب است ، كرده سلب دانشگاه‌ها استادان
نياورند روي صنعتي تحقيقات
سوي از صنعت و دانشگاه همكاريهاي جنوبي‌نيز ، كره در.:كره‌جنوبي.
.مي‌گيرد صورت كره صنعتي تحقيقات رشته‌اي چند و مستقل موسسه
براي مهم بسيار لايحه چند كره ، تكنولوژي و علوم وزارت علاوه‌براين ،
-:عبارتنداز لايحه‌ها اين.است كرده تصويب تكنولوژي و علوم توسعه
ساختن فراهم براي سال 1972 ، تكنولوژي‌در توسعه ارتقاي لايحه
تكنولوژي توسعه به‌منظور خصوصي ، صنايع براي مالياتي و مالي تشويقهاي
شركتهاي پيشرفت براي سال 1973 ، در مهندسي خدمات افزايش لايحه -
موازين برطبق فعاليت و تامين‌بازارها ازطريق داخلي ، مهندسي
استاندارد
فراهم به‌منظور درسال 1973 ، ويژه تحقيقاتي سازمانهاي الحاقي لايحه -
وموسسات دانشگاه‌ها براي مالياتي و مالي و تشويقهاي‌حقوقي ساختن
خصوصي صنايع و دولت تاكيد مورد و زمينه‌هاي‌تخصصي در تحقيقاتي ،
ايجاد به‌منظور درسال 1986 ، كره مهندسي و علوم بنياد تاسيس لايحه -
اصلي‌در عامل يك به‌مثابه كه بنيادي براي‌تاسيس قانوني زيربناي
فعاليت به كاربردي و بنيادي مهندسي و علوم پژوهشهاي تقويت راه
وسيع كاربرد و يافته تمركز دانشگاه‌ها اطراف در بنياد ، اين.بپردازد
.مي‌سازد امكان‌پذير كشور ، نيازهاي رفع راه در را مهندسي و علوم
جهت در جدي اقدامات اخير ، سالهاي در كره جمهوري در مجموع ، در
بيشتر نقش اين و است گرفته صورت صنعت و دانشگاه متقابل همكاريهاي
مشترك تحقيقات بودجه كه است كره مهندسي و علوم ملي بنياد برعهده
تامين جديد ، تكنولوژيهاي توسعه براي را دانشگاه‌ها و صنايع توسط
تحقيق مديران و دانشگاه‌ها استادان حدفدار ، بنيادي برنامه اين.مي‌كند
زمينه‌هاي از كاملي فهرست تا مي‌آورد گرد يكديگر دور را صنعتي توسعه و
آنها فعاليتهاي انجام براي و ازنظرصنايع كه را دانشگاهي تحقيقات
تدارك و تهيه است ، حياتي و ضروري جديد ، تكنولوژيهاي توسعه راه در
.كند
معني به‌اين ;است تحقيقات‌تصادفي بر بيشتر تكيه اكنون جنوبي كره در
براي هستند ، مشتركي اهداف داراي كه ازشركتهاي‌صنعتي تعدادي كه
پژوهشگران و دانشگاه‌ها استادان توسعه ، و تحقيق فعاليتهاي از حمايت
هم دور را صنعت همان پژوهشگران نيز و توسعه و تحقيق دولتي موسسات
علوم وزارت نيزازطريق دولت.تشكيل‌داده‌اند اتحاديه‌هايي و آورده گرد
كمك اتحاديه‌ها اين بودجه به صنعت و بازرگاني وزارت و تكنولوژي و
اين به‌علاوه ، .است شده سهيم آنها توسعه و تحقيق هزينه‌هاي در و مي‌كند
نيز مشخص مالياتي و تشويقهاي‌مالي از تحقيقاتي اتحاديه‌هاي
اعضاي كليه دسترس در توسعه ، و تحقيق فعاليتهاي نتايج.برخوردارند
به را نتايج اين مي‌توانند نيز آنها و مي‌گيرد قرار اتحاديه
بيش جنوبي كره در حاضر درحال.سازند مبدل موردنيازشان تكنولوژيهاي
سازماندهي تحقيقاتي اتحاديه در 35 مختلف ، زمينه‌هاي در شركت از 480
.شده‌اند
تحقيقات انجام آموزش‌و كنار در دانشگاه‌ها تايوان ، در.:تايوان.
.مي‌كنند كمك نيز صنايع نياز تحقيقات‌كاربردي‌مورد به زيربنايي ،
خدمات انجام صنعت ، از دانشگاه حمايت شيوه‌هاي متداولترين از يكي
خاص موضوعات مورد در قراردادي تحقيقات انجام و صنايع براي مشاوره‌اي
دولتي تحقيقاتي موسسه هماهنگي‌يك تحت استادان از گروه يك گاهي.است
همكاري ديگر الگويميكنند كار يكديگر با علوم ، ملي شوراي يا
يا يك براي دانشگاه استادان كردن كار كشور ، اين در صنعت با دانشگاه
.است مشاور مهندسي شركتهاي ازطريق شركت ، چند
تقويت جهت در فعاليتهايي اخير سالهاي در مالزي ، در.:مالزي.
از مي‌توان نمونه ، براي.است گرفته صورت صنايع با دانشگاه‌ها ارتباط
از حمايت به دادن اولويت و توسعه و تحقيق هزينه‌هاي ماليات كاهش
مشاركت آن در صنايع و دانشگاه‌ها كه پروژه‌هايي در توسعه و تحقيق
موسسات در دسترس قابل و آماده امكانات كنار در.برد نام دارند ،
و توسعه و تحقيق واحدهاي ايجاد به دانشگاه‌ها از بسياري عالي ، آموزش
تحقيقات هماهنگي وظيفه واحدها ، اين.نموده‌اند اقدام مشاوره
را صنعت و دولت موردنياز مشاوره‌هاي همچنين و مشترك يا قراردادي
.دارند برعهده
با كه خود اعضاي مالزيايي‌براي توليدكنندگان فدراسيون علاوه‌براينها ،
تسهيلات و مالي تشويقهاي كنند ، اجرا مشترك پروژه‌هاي دانشگاه‌ها
تاثير صنعت ، با دانشگاه ارتباط تقويت در كه مي‌گيرد درنظر تجهيزاتي
.است داشته عمده‌اي
سنتي به‌طور صنعت و ارتباطدانشگاه و پيوندها توسعه ، درحال جهان در
.است نگرفته شكل بايد ، كه آنچنان هنوز به‌عبارتي يا است‌و ضعيف
اعتبارات فقدان صنعتي ، تحقيقات در تجربه فقدان ديوانسالاري ، حاكميت
از را تحقيقات انجام فرصت كه زياد آموزشي بار و تحقيقات براي لازم
سمت به دانشگاه‌ها كه شده موجب است ، كرده سلب دانشگاه‌ها استادان
تكنولوژيهاي به وابستگي به‌علت هم صنعت و نياورند روي صنعتي تحقيقات
توسعه ، و تحقيق عظيم منبع اين به نمي‌تواند كه مي‌كند احساس وارداتي ،
درحال كشورهاي از زيادي نمونه‌هاي وضعيت ، اين تاييد براي.كند اعتماد
و دارند مشابه بيش و كم موقعيتي تقريبا كه برشمرد مي‌توان را توسعه
و است مشترك آنها در صنعت با دانشگاه ارتباط كندكننده عوامل
.مي‌كنيم بسنده خودمان كشور نمونه به مورد اين در بنابراين
:ايران در صنعت با دانشگاه ارتباط وضعيت
نقش تحقيقات ، سازمان‌دادن در سنتي به‌طور دانشگاه‌ها ما ، كشور در
خصوصي بخش مشاركت كه است علت بدان امر اين.داشته‌اند را اول طراز
مراكز و است نبوده چشم‌گير چندان پژوهشي فعاليتهاي در صنايع و
نقش بيشتر و گرفته شكل اخير دهه دو يكي در نيز صنعتي دولتي تحقيقات
نقش عملا كه ما ، دانشگاه‌هاي آيا كه ديد بايد حال.داشته‌اند حاشيه‌اي
نيازهاي به پاسخگويي در داشته‌اند ، به‌عهده را پژوهشي فعاليتهاي رهبري
اساسا كه است اين واقعيت خير؟ يا بوده‌اند موفق صنايع تحقيقاتي
برآنها دانش به‌خاطر اصل‌دانش و هستند ويژه‌اي نظم تابع دانشگاه‌ها
بر بيشتر پژوهش ، در دانشگاه‌ها اساسي كار بنابراين ، و است حاكم
تحقيقات مقوله وارد كمتر و است بوده استوار پايه يا بنيادي پژوهشهاي
خصوصيت مقوله ، دو اين كه است درحالي اين و شده‌اند توسعه‌اي و كاربردي
عمده عامل دو در مي‌توان را امر اين اصلي علتدارند بيشتري صنعتي
ضعف ديگري ، و توسعه‌اي و كاربردي تحقيقات ماهيت يكي:كرد جستجو
.صنعت و دانشگاه بين ارتباط
كه زماني از كاربردي تحقيقات كه گفت مي‌توان اول مورد با ارتباط در
از مي‌رسد ، نهايي شكوفايي به كه زماني تا مي‌شود مطرح ايده يك به‌صورت
نيمه طرح يك به آن وتبديل پيگيري براي دانشگاه‌ها كه مي‌گذرد مراحلي
دسترس در را يافته تكامل و جديد اغلبتجهيزات صنعتي يا صنعتي
دراختيار را تحقيقاتي‌لازم مواد و وسايل و كار ابزار و ندارند
مستلزم‌تجديدنظر كاربردي پيگيري‌تحقيقات براين ، علاوه.ندارند
مي‌شود گرانتر روز به روز كه است تحقيقاتي وسايل و كار ابزار در دائم
مي‌شوند مواجه مشكل با خود تحقيقات تكميل براي دانشگاه‌ها بنابراين و
.مي‌كنند صرف‌نظر تحقيقات انجام از يا و
:است عامل دو از ناشي خود (صنعت با ارتباطدانشگاه ضعف) دوم مورد
كه است وابسته صنايع بر حاكم بافت شد ، اشاره كه همان‌طور اول ، عامل
يك نبود دوم ، عامل.مي‌كاهد داخلي تحقيقات به آن گرايش از خودبه‌خود
را دانشگاه‌ها تواناييهاي و امكانات كه است هماهنگ‌كننده و قوي رابط
.كند منتقل دانشگاه‌ها به را صنعت نيازهاي و صنعت به
امكانات كه گرفت راناديده واقعيت اين نمي‌توان شد ، گفته كه به‌طوري
ذخيره دانشگاه‌ها در سنتي به‌طور ما ، كشور در بالفعل‌پژوهشي و بالقوه
خصوصي و دولتي تحقيقاتي مراكز بالاي سطح و فعال اعضاي حتي) است شده
به‌صورتهاي كه مي‌دهند تشكيل دانشگاه‌ها علمي هيئت اعضاي همين نيز را
و (مي‌كنند تحقيقاتي‌همكاري مراكز با غيره و مامور پاره‌وقت ، مختلف
.است توسعه و تحقيق نيازمند باشد ، خوداتكا بخواهد چنانچه نيز صنعت
متصل هم به را ارتباط زنجير سر دو دانشگاه‌ها توانايي و صنعت نياز
گرفته ، اتصالي صورت اگر و نگرفته صورت اتصال اين اگر حال ;مي‌كنند
جستجو مفقوده يا ضعيف حلقه‌هاي در را آن دلايل بايد است ، بوده ضعيف
در صنعت با دانشگاه ارتباط موانع به‌عنوان آنها از اينجا در كه كرد
.مي‌كنيم ياد ايران ،
:صنعت با دانشگاه ارتباط موانع
در صنعت با دانشگاه ارتباط سستي دلايل حدودي تا مقدمه در اگرچه
مورد در بيشتر توضيح ضمن اينجا در داديم ، قرار اشاره مورد را ايران
.پرداخت خواهيم نيز ديگر بازدارنده عوامل توضيح به ذكرشده ، دلايل
از ناشي ما ، كشور در صنعت و دانشگاه بين ارتباط ضعف دلايل مهمترين
.است گذشته فرهنگي و اجتماعي اقتصادي ، توسعه كلان سياستگذاريهاي
صنعتي ، توسعه سياستهاي به‌ويژه اقتصادي ، توسعه سياستهاي بودن نامشخص
نبود و صنعت و دانشگاه بين رابط به‌عنوان كارا و منسجم نظام نبوديك
برنامه‌ريزيهاي در عالي آموزش و صنعتي وزارتخانه‌هاي بين هماهنگي
با دانشگاه ارتباط كه بوده‌اند عواملي ازجمله صنعتي ، توسعه و آموزشي
.سست‌كرده‌اند را صنعت
به‌صورت مي‌توان را اين‌سياستگذاريها از گرفته نشات موانع مجموع ، در
:كرد خلاصه زير
دانشگاه‌ها عملكردضعيف از ناشي موانع (الف
ضعفهايي‌است داراي ما عالي نظام‌آموزش اصولا:آموزشي موانع -10
بالاتربيت قابليتهاي با انساني نمي‌تواندنيروي يا نتوانسته كه
و دانشگاه‌ها صنعتي‌در كاربردي تحقيقات يانبود شديد كاستي.كند
موجب غيرمستقيم طور به داخلي ، صنايع نياز مورد نبودن‌موضوعات مطرح
باشد ، صنعت با ارتباط روحيه از دور به شده ، داده آموزشهاي مي‌شود
مي‌گذارند ، صنعت عرصه به پا و مي‌شوند تربيت كه دانشجوياني اين بنابر
سطح در.هستند ناآشنا صنعت در موجود مسائل با و غريبه صنعت با
علمي اطلاعات كه هستند ماهر انساني نيروهاي ديگر و مهندسان توليد ،
.مي‌دهند ارائه مختلف ساختارهاي و محصولات تكنولوژي ، صورت به را خود
شايستگيها ، اين ظهور و وجود بدون صنعتي توسعه كه است بديهي
پرورش و آموزش در بايد را صنعتي توسعه كلي ، طور بهنيست امكان‌پذير
سطح بيانگر كشور هر تكنولوژي سطح كه ظريف نكته اين و كرد جستجو
در كه نيروهايي متاسفانهاست درست كاملا است ، كشور آن در آموزش
هستند صنعتي مسائل از دور به تحصيل حين در شوند ، مي تربيت دانشگاه‌ها
صنعتي ، تجربه كسب بدون آنها مستعدترين نيز ، تحصيل از فراغت از پس و
اين است ، بديهيميشوند كار به مشغول دانشگاه‌ها در تدريس براي
شده ارائه آموزشهاي در هستند لازم صنعتي تجربه فاقد خود كه نيروها
واين مي‌كنند توجه صنعتي نيازهاي و صنعتي كاربردي مسائل به كمتر
.دارد ادامه همچنان روند ،
تجهيزات اداري ، كمبود تشريفات و ديوانسالاري:تحقيقاتي موانع -20
كه پاگيري و دست قوانين تحقيقاتي ، بودجه‌هاي سطح پايين‌بودن مواد ، و
و مي‌شود صنايع با قرارداد طريق از دانشگاه‌ها استادان درآمد كسب مانع
امكان كه هستند عواملي جمله از اطلاعاتي ، منابع كمبود يا نبود
سنگين بار طرفي ، از.مي‌كنند كند دانشگاه‌ها در را تحقيقاتي فعاليتهاي
اغلب انگيزه.نمي‌گذارد باقي تحقيقات انجام براي كافي وقت آموزش ،
درجات كسب عمدتا توسعه و تحقيق فعاليتهاي براي دانشگاهي محققان
است‌و نظري شدت به محققان قبيل اين كارهاي رو اين از ;علمي‌است
تحقيقاتي فعاليتهاي اغلب گذشته ، آن از.ندارد صنعت در كاربردي
و شده دانشگاهي دستاوردهاي دادن جلوه بزرگ براي محملي دانشگاه‌ها ،
.صنايع‌اند نيازهاي با غيرمرتبط تحقيقات اين از بسياري
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام