چهارم ، شماره 1032 آگوست 1996 ، سال مرداد 1375 ، 1 پنجشنبه 11
نوظهور و جديد شناسي ، زيست علمگاه
كرونوبيولوژي علم رهيافتهاي پيرامون بحثي
كاركردن ، بهتر براي وقتي مناسبيوجوددارد ، زمان كاري هر براي
زماني و گرفتن ياد بهتر براي موقعي خوابيدن ، بهتر براي ساعتهايي
آشاميدن بهتر و خوردن بهتر براي
و مخرب حوادث از اوقاتنامناسب شناخت با ميتوان آيا
كرد؟ ناگوارجلوگيري
زيستي پديدههاي قديموجود بسيار و گذشته زمانهاي از:اشاره
ما براي پديدهها اين از زيادي تعداد.شدهاند گزارش و شناخته دورهاي
آهنگ تناوب تنفسي ، حركات قلب ، ضربان قبيل از هستند شده شناخته كاملا
بودن ريتمي از امروزه.گياهان دادن ميوه و دادن گل بيداري ، و خواب
استفاده پزشكي و داروسازي كشاورزي ، پرورش ، و آموزش صنعت ، در پديدهها
كه است جديدي دانش (كرونوبيولوژي) زيستشناسي زمان علم.ميشود بسياري
بررسي را زيستشناسي علم مسايل و موضوعات زمان ، عامل گرفتن نظر در با
.دارد وجود مناسبي زمان كاري هر براي كه ميدهد نشان ما به و ميكند
براي موقعي خوابيدن ، بهتر براي ساعتهايي كردن ، كار بهتر براي وقتي
براي ديگري زمان و آوردن خاطر به بهتر براي زماني و گرفتن ياد بهتر
داشته آرزو همواره آدمي.آشاميدن بهتر براي هم زماني و خوردن بهتر
جديد ، دانش اين و بشناسد كار هر شروع براي را زمان بهترين كه است
(كرونوبيولوژي) شناسي زيست زمان دانش.است كرده فراهم آنرا امكان
مشكلات حل و مسايل ارزيابي براي را روشني افق كه است نويني دانش
اين از پارهاي به اختصار به نوشتار اين در.است گشوده معاصر انسان
.ميشود اشاره موارد
عواملي بيماري ، علاوهبر ادامه و شروع بيماريدر و زمان رابطه
مورد بايد رانيز زمان فاكتور بيماريزا ، نوععامل و تعداد همچون
انجام (غش و حمله) صرع بيماري درباره كه مطالعاتيداد قرار توجه
شروع روز از خاصي ساعات در صرع بيماري كه است اين نشانگر گرديده ،
اكنون اساس همين بر.است متفاوت فرد هر براي زمان اين كه ميگردد
ساعاتي چه در بگويند (غش) صرع به مبتلا افراد به ميتوانند دانشمندان
گرفتن قرار و رانندگي مثل پرمخاطرهاي كارهاي انجام از شبانهروز از
.كنند پرهيز ارتفاعات در
جديدي اخير ، حقايق مطالعات نيز (تنگينفس)آسم بيماري با ارتباط در
(نفس تنگي بيماري) آسم حملات كه شده معلوم اكنون.است نموده روشن را
.(صبح الي 5 ساعات 21 بين) ميشوند ظاهر شب در بيشتر
حدود در (نفس تنگي) آسم به فردمبتلا اگر موارد ، اغلب چنيندر هم
گرده مثل)حساسيتزا موارد ساير و وخاك گرد معرض در صبح يك ساعت
شبانهروز ، از ديگري موقع هر از شديدتر و بيشتر بگيرد قرار (گياهان
.ميشود آسم بيماري حملات دچار
اين مشخصخواه جسم يك برابر در ما مسموميتبدن و زمان رابطه
ساعتها بعضي در فيزيكي ، عامل يك يا و شيمياييباشد ماده يك جسم
گفته (LMR) مقاومت كمترين زمان بهطوركلي كه دارد كمتري مقاومت
كه دارد ساعتي به بستگي مسموم فرد هر زندگي و مرگ واقع در.ميشود
.است گرفته قرار سمي عامل تاثير تحت
صبح هفت ساعت در ثابتي مقدار بادريافت خون در (الكل) اتانول غلظت
دريافت با كه صورتي در ميرسد ، حداكثر به و مييابد افزايش سرعت به
بكندي فرد همان خون در آن غلظت ساعت 23 در (الكل) اتانول مقدار همين
.است كمتر نسبتا هم آن حداكثر مقدار و ميشود افزوده
شده انجام حشرات روي بر حشرهكشها اثر درباره كه متعددي پژوهشهاي
بر (pyrethre) پيرتر حشرهكش اثر بيشترين.است توجهي قابل نتايج مبين
حشرهكش اين برابر در مگس ديگر عبارت به.است روز وسط در مگس روي
.دارد روز وسط در را مقاومت كمترين
تبديل) شفق هنگام سموم ، برابر در مقاومت بيشترين پنبه ، انگل حشره.
اين در حشرهكش از استفاده لذا داردو (روز روشنايي به شب تاريكي
.خواهدداشت را بازدهي كمترين ساعت
مصرف ساعت نسبت به خون در دارو دارودرمانيغلظت و زمان رابطه
بيشترين روز از معيني ساعات در دارو مصرف همچنين.ميكند تغيير آن
اثر كه است شده ثابت اكنون.داشت خواهد را عوارض كمترين و تاثير
تزريق.دارد مواد اين تزريق ساعت به بستگي سرطان ضد داروهاي تزريق
ساعت 23 در سالم بالغ انسان پوست به هيستامين از ثابتي مقدار
ارتباط همين در.دارد پي در را واكنش كمترين ساعت 11 در و بيشترين
(نفس تنگي) آسم درمان براي است كرده پيشنهاد سزار نام به دانشمندي
ساعت در) نوبت دو در دارو اين ميگردد استفاده كورتون داروي از هرگاه
حداقل با نتيجه حداكثر تا شود مصرف (ساعت 15 در كمتري مقدار و 8
.شود حاصل عوارض
انجام كودكان 4ساله روي بر كه پژوهشي تغذيهدر و زمان رابطه
مواد مصرف ميزان بيشترين و بهار در چربي مواد حداكثرمصرف است شده
پاييز در بالغ مرد در انرژيزا مواد مصرف.است بوده تابستان در قندي
انرژي منبع عنوان به غذا مصرف.است وتابستان بهار از بيشتر زمستان و
احتمال چنين هم.ميشود صرفهجويي عصرها و ميرود هدر به نسبتا صبحها
بيشتر سنگين و زياد تناولصبحانه با عروقي و قلبي بيماريهاي به ابتلاي
و قلبي بيماريهاي به ابتلاي استعداد كه افرادي است بهتر لذا و ميشود
.نمايند ميل سبكي صبحانه دارند عروقي
انجام به قادر انسان رايج عقيده برخلاف. كار بهداشت در زمان فاكتور
باز و كاركردن خوب.خوابيدن خوب جمله از نيست موقعي هر در كاري هر
در ميكنند راتحمل (شيفتي) نوبتي كار افراد بعضي.انرژي بهينه يافتن
تحمل اصلا يا ميكنندو تحمل بد را نوبتي كار ديگري عده كه صورتي
ضرورت اقتضاي به كاري ، شيفت بودن شبانهروزي جديد صنايع در.نميكنند
صنايع همچون مادر صنايع در بويژه.است اجتنابناپذير جديد تكنولوژي
.نيست مقدور كار تعطيل و توقف فولاد و آهن گاز ، و نفت
ويسنر -مانندن (كار انساني عوامل مهندسي) عدهايازارگونوميستها
صنعت فرايند براي كه مواردي در فقط نوبتي كار كه معتقدند (Wissner)
(فولاد و آهن ذوب صنايع پالايشگاهها ، مثل) ميباشد مجاز است ضروري
سود و توليد كردن زياد براي فقط (شيفتي) نوبتي كارهاي وانجام
.نيست مجاز كارخانه
لازماست ضرورتا هستند مشغول اينگونهصنايع شب شيفت در كه افرادي
شب درشيفت كار انجام كه چرا.حاصلنمايند سازگاري جديد شرايط با
عوارض كاهش براي.ندارد تناسب انسان زيستي فيزيولوژيكو ساختار با
كاري نوبت گردش است اشتغاللازم اينگونه با افراد تسهيلسازگاري و
هر كار نوبت تغيير) كار سريعنوبت چرخش واقع در.بگيرد سريعانجام
چرخشآهسته يك از بهتر روانيواجتماعي لحاظ از (روز سه تا دو
.ميگردد تحمل (هفتگي بصورت كار نوبت تغيير) كار نوبت
آينده در فرد هر جسمي و احساسي فكري ، وضعيت پيشبيني
وهرساعت است شدن دگرگون شبانهروزدرحال ساعت در 24 انسان بدن
از هيچيك در ماميكند پيدا بيشتري كارآمادگي نوع يك انجام براي
شبانهروز از ساعت هر و نيستيم قبل ساعت آدم همان شبانهروز ساعات
دانشمندي بار اولين براي.ميشود تحميل برما زمان ، آن خاص ويژگيهاي
است خاصي نشيب و فراز داراي انسان بدن ولتاژ كه شد متوجه (بر) بنام
شود اندازهگيري طولاني مدت براي اگر و دارد ادامه مرگ هنگام تا كه
در ميدهند نشان دورهها اين.ميآيد دست به منظمي كاملا و خاص دورههاي
كارايياش زماني درچه و بوده خويش جسماني وضع بهترين در فرد زماني چه
.يافتهاست كاهش
تشكيل خاص دوره سه از مرگ لحظه تا تولد لحظه از انسان هر زندگي.
دورهها ايناست ثابت و معين دورهها اين از يك هر طول كه شده
فعاليت دوره طول.فكري دوره و احساسي دوره جسمي ، دوره:از عبارتند
.است روز فكري 33 دوره و روز احساسي 28 دوره روز ، جسمي 23
نصف مثبتو سير دورهها اين از يك مدتهر نصف كه شده ثابت چنين هم
جسميدر 5/11 فعاليت دوره ترتيب بدين.دارد منفي سير دوره ديگر
بازدهي و وپايداري تحمل حياتي قدرت تحرك ، انرژي ، با توام اول روز
كاهش و كمتر ذخيرهاي انرژي خستگي ، ضعف ، بعد روز در 5/11 بالاست
با همراه نخست روز احساسي 14 دوره در.ميشود مشاهده تواناييها
تعاون و همكاري زندگي ، و كار به علاقهمندي خوشرويي ، بشاشي ، خوشبيني ،
تحريك تندمزاجي ، و زودرنجي با توام بعد روز و 14 مساعي تشريك و
و هوش قدرت نخست روز فكري 5/16 بعد در.است بدبيني و بدخلقي و پذيري
قاطع ، و روشن افكار داراي شخص.است رونق حال در مطالب فهم و ادراك
دقت كارها انجام در و است همت بلند و خلاق و تحليلي روحيه خوب ، حافظه
نظر از و منطقي غير فراموشكار ، بعد روز در 5/16 اما.دارد بيشتري
.است مشكل برايش تصميمگيري و دارد نامساعدي حالت فكري
شروعكارهاي زمان تعيين براي زمانزيستشناسي دانش از استفاده
ساير و ورزشي مسابقات شروع مهم ، عقدقراردادهاي نظير پراهميت
.است رايجي شيوه ژاپن كشور در سرنوشتساز تصميمگيريهاي
براي زمانرا بهترين ميتوان زمانزيستشناسي دانش براساس درواقع
.كرد مشخص كاري هر شروع
محمدهاشمآخوندينسب و مراديان محسن
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام