چهارم ، شماره 1047 آگوست 1996 ، سال مرداد 1375 ، 20 سه‌شنبه 30
است توهم يك آب فراواني
بسياري مي‌كند ضايع را آينده نسل‌هاي سهم آزمندانه بشر كنوني نسل
آمريكا غرب و خاورميانه مكزيك ، هندوستان ، چين ، آفريقايي ، كشورهاي از
شده‌اند روبه‌رو آب كمبود با
و عملي‌ترين ساده‌ترين ، آب ، مصرف بازدهي افزايش و صرفه‌جويي
است آبي كم بحران با مقابله براي اقتصادي‌ترين‌راه‌حل
پيوست به‌وقوع سالهاي 70 در كه انرژي كمبود مانند جهان در بحراني هيچ
مناطق بعضي در نيز آب كمبود مي‌رسد نظر به اما.نداد تكان دنيارا
افكند مخاطره به را اقتصادي سلامت شهري يا كشاورزي
شهر دو در زندگي شرايط كه كرد تصور مي‌توان سختي به فراواني توهم
شهرهاي از نمونه‌هايي دو هر كه كنيا ، در لادوار آمريكاو در فونيكس
هر فونيكس ، درباشد متفاوت اين از پيش هستند ، دنيا كم‌آب و كويري
چه بخواهد كه آب مقدار هر مي‌تواند انگشت يك فشار با آمريكايي كودك
اين خانوار هر.كند مصرف شنا براي حتي چه و استحمام نوشيدن ، براي
يك مي‌توان آب مقدار اين با.مي‌نمايد مصرف آب ليتر روز 3000 در شهر
روزانه بايد لادواري كودك يك اما.كرد خالي و پر بار را 20 حمام وان
خود براي آب كوزه يك چاهي يا چشمه از تا بپيمايد راه كيلومتر چندين
درصد از 5 كمتر روز در او خانواده مصرف شايد.كند تهيه خانواده‌اش يا
به بارندگي ميزان از صحبت كه هنگامي اما.باشد آمريكايي خانوار يك
از بيش سالانه دو هر زيرا يكديگرند ، خواهر لادوار و فونيكس مي‌آيد ميان
را فونيكس و لادوار.نمي‌دارند دريافت بارندگي ميلي‌متر تا 180 160
را خود زندگي مردم لادوار در.آورد بشمار آبي كم سكه روي دو مي‌توان
يا استخراج در سعي آنكه بدون داده‌اند تطبيق آبي كم شرايط همان با
زيرزميني آب پمپاژ فونيكس ، در اما كنند ديگر جاي از آب كردن وارد
در.است داده شهر اين به ديگر چهره وغيره دوردست از آب انتقال
مقدار به آب شهر اين در كه مي‌دهد دست مردم به توهم اين فونيكس
آن اندازه از بيش مصرف باعث امر همين و است اختيار در فراوان
را اوضاع كه شده كشيده نقابي آبي كم چهره روي بر واقع در.مي‌شود
آب مي‌توان آبي پروژه‌هاي اجراي با كه است درست.مي‌دهد جلوه ديگرگون
به هيچگاه آيا ولي رساند مصرف محل به و كرد دريافت ديگر جاهاي از را
فكر باشد برداشته در كارها اين انجام است ممكن كه محيطي زيست عواقب
اما مي‌كند تامين را ما فوري نياز زيرزميني آبهاي استخراج كرده‌ايم؟
كم‌آبي ما !شد؟ خواهد چه دارند نياز آب اين به كه ما فرزندان سرنوشت
نكرده‌ايم تصور هيچگاه اما مي‌كنيم احساس خشكساليها بروز هنگام در را
تا مي‌دهد سوق مزمن خشكي يك سوي به را ما آب از زياد استفاده كه
نيست ، ما نياز تامين به قادر طبيعت كه برسيم نقطه‌اي به سرانجام
مكزيك ، هندوستان ، چين ، افريقايي ، كشورهاي از بسياري نيز هم‌اكنون
.مواجهند آب مزمن كمبود با آمريكا غرب و خاورميانه
سطح.مي‌شود آشكارتر روز روزبه دنيا نقاط اكثر در كمبود نشانه‌هاي
به نيز درياچه‌ها و شده خشك تالابها مي‌رود ، پايين آبهاي‌زيرزميني
فكر در هميشه مهندسين راستا اين در.مي‌آيند مشابهي‌گرفتار سرنوشت
انديشيده آن محيطي زيست عواقب به اينكه بدون هستند ويژه‌اي راه‌حلهاي
بين آب كمبود غيره و فونيكس دهلي ، مانندپكن ، بزرگي شهرهاي در.باشند
مضيقه‌اند در خود كشاورزي آب براي كه اطراف روستاهاي و شهر ساكنين
.است آب سر بر جنگ بروز از صحبت خاورميانه در و شده درگيري باعث
.است همراه آب زيادتر مصرف با مردم زندگي كيفيت و اقتصادي وضع بهبود
سال از آب مصرف.مي‌دهيم تغيير را آب با رابطه در خود مصرف ماالگوي
چشمگيري افزايش شرب و صنعت كشاورزي ، زمينه‌هاي تمام در به‌بعد 1950
به مي‌دهد اختصاص خود به را آب مصرف بالاترين كشاورزي هنوز.است داشته
.است كشاورزي به مربوط جهان آب مصرف كل درصد كه 65 طوري
.است رسيده نفر ميليارد به 4/5 از 6/1 دنيا جمعيت حاضر قرن طول در
در كه بود سبز انقلاب با همزمان و قرن اواسط در عمده طور به اين‌جهش
آبياري و نباتي آفات سموم شده ، اصلاح بذرهاي شيميايي ، كودهاي مصرف آن
.رسيد خود اوج به مزارع مدرن
سوختهاي از كه برق نيروگاههاي.است آب عمده كننده مصرف دومين صنعت
مصرف به نيز آب معتنابهي مقادير مي‌كنند استفاده اتمي و فسيلي
از بزرگي حجم روزانه نيز پلاستيك و فولاد كاغذسازي ، صنايع.مي‌رسانند
.مي‌دهند اختصاص خود به را آب
فاضلاب از مجدد استفاده كه است داده نشان تجربه صنعتي كشورهاي در
در وضعيت اما.باشد موثر بسيار آب مصرف صرفه‌جويي در مي‌تواند
گسترش روز روزبه آنهاصنايع در كه رشد روبه و نيافته توسعه كشورهاي
.نيست اينگونه به مي‌يابد بيشتري
يك از كمتر شهري ديگر فعاليتهاي و تجاري مدارس ، خانگي ، همچون مصارفي
تهيه وجود اين با اما.مي‌رود شمار به دنيا در آب روزانه دهم‌مصرف
بالائي حد در كيفيت نظر از بايد شرب آب.نيست آساني كار چندان آن
بيشتري گسترش شهرها چه هر.مي‌شود تمام گران آن تامين كه باشد
انتقال دوردست‌تري نقاط از را آب مي‌بايست شهري برنامه‌ريزان مي‌يابند
.دهند
نفر ميليون از 10 بيش دنياجمعيتي شهر حدود 22 جاري دهه آخر در
تامين.دارد قرار جهان‌سوم در شهر تعداد 18 اين از كه داشت خواهند
بسياري نيز هم‌اكنون حتي.نيست ساده‌اي چندان كار شهرها اين آب
جهان در كه نفري سه هر از تقريبا.محرومند آب نعمت از خانواده‌ها
.ندارد كافي و مطمئن آب به روزانه دسترسي نفر يك مي‌كند زندگي سوم
از را خود مصرفي آب كه است نفر ميليارد بر 2/1 بالغ رقمي جمعيت اين
.است آلوده حيواني و انساني فضولات به كه برمي‌دارد گودالهايي و چاهها
توسعه كشورهاي بيماريهاي درصد آلودگي 80 منشاء آب دليل همين به
شرب آب كوزه يك تهيه براي وبچه‌ها زنها كشورها اين در.دنياست نيافته
.كنند تلف را خود انرژي و وقت ساعتها مي‌بايست
خانگي و صنعت كشاورزي ، زمينه سه در بشر آب مصرف كل هنوز وجود اين با
مقدار اما.است كمتر مي‌دهد قرار اختيار در طبيعت كه آبي ازمقدار
جاهائي در يا مي‌شود ، خارج دسترس از آب -هرز صورت به ازآبها زيادي
گونه ميليونها استفاده مورد يا و ندارد نياز آن به بشر كه مي‌بارد
علاوه به.است آنها به وابسته زمين كره اكوسيستم كه مي‌شود واقع ديگري
قابل وضعيت از را آبي منابع دنيا نقاط بسياري در آلودگي امروزه
خود حجم برابر چندين مي‌تواند آلوده آب ليتر يك.مي‌سازد خارج استفاده
از كه لهستان آبهاي از درصد گذشته 32 در مثلاكند آلوده را آب
اكنون رقم اين اما مي‌آمد دست به رودخانه از بود برخوردار خوب كيفيت
آلوده رودخانه‌ها آب چهارم سه كشور اين در.است يافته كاهش درصد به 5
بسياري در وضعيت اين.نيست استفاده قابل نيز صنايع براي حتي كه شده
.مي‌شود مشاهده نيز نيافته توسعه كشورهاي از
و موضعي آن مصرف اما مي‌رود شمار به جهاني سيستم از بخشي آب گرچه
جابجايي و انتقال ديگر كالاهاي يا گندم و نفت خلاف بر و محلي‌است
دنيا در بحراني هيچ.پذيرد انجام نمي‌تواند زياد حجم در آن طولاني
تكان را دنيا پيوست وقوع به سالهاي 70 در كه انرژي كمبود مانند
شهري يا كشاورزي مناطق بعضي در نيز آب كمبود مي‌رسد نظر به اما نداده
شدن گرم اينكه بخصوص.افكند خواهد مخاطره به را اقتصادي سلامت دنيا
تغيير را جهان بارندگي الگوي گلخانه‌اي گازهاي اثر بر دنيا هواي كلي
.بود خواهد كنوني وضعيت از حادتر مسئله دليل همين به داده
مردم‌الزامي زندگي كيفي بهبود براي آبي پروژه‌هاي توسعه شك بدون
و بي‌بهره‌اند كافي آب بودن دارا از دنيا جمعيت پنجم يك امروزهاست
آبي برنامه‌هاي توسعه مي‌بايست شود كمكي نيز مردم اين به بخواهيم اگر
آبخوانها ، تخليه بدون موارد اين اما.دربربگيرد نيز را آنها تمام
نخواهد حاصل آساني به جنگلها بردن بين از يا و كردن‌رودخانه‌ها خشك
آبي منابع از مي‌توان سختي به.نيست ساده تعادل‌آبي حفظ زيراشد
يكنواختي مصرف ، در كارائي يعني اصل‌عمده سه كه حالي در كرد استفاده
در زيادي شواهدباشد شده حفظ نيز اكولوژيكي تعادل حفظ و توزيع در
.نيست عادلانه آب توزيع مي‌دهد نشان كه دارد وجود دنيا
پنبه مزارع در قيمت ارزان آب زيادي كاليفرنيامقدار زارعين مثلا
تا مي‌بلعند را رودخانه آب لوس‌آنجلس اهالي يا و مي‌كنند مصرف برنج و
ايالت نيشكركاران هندوستان در يا و.پركنند را استخرهاي‌شنا
دراختيار را كشاورزي زمينهاي درصد فقط 10 حاليكه در ماهاراشترا
روند اين اما.مي‌كنند مصرف را آبياري موجود آب درصد دارند 50
قبل.ديد ديگري جور را آب مي‌بايست.آورد دوام هميشه براي نمي‌تواند
را آب مصرف بايد روبروشويم آب از جديدي بحران با روز هر كه اين از
مي‌توان شود مصرف بالا بازدهي با آب اگرچنانچهساخت دگرگون درون از
حداقل مي‌توانند زارعين موجود روشهاي با.كرد مرتفع را همه نيازهاي
خود مصرف از درصد شهرها 30 و درصد تا 90 صنايع 40 درصد ، تا 50 10
.آيد وارد آنها بر كيفي يا اقتصادي خلل هيچگونه كه آن بدون بكاهند
در خود هدف به را ما مي‌تواند بهتر روشهاي اعمال و جديد تكنولوژي
بي‌نهايت تا توانست نخواهد تنهايي به اما كند ياري كافي به‌آب رسيدن
در مثلا.است زياد جمعيت رشد كه جاهايي در بخصوص هم آن باشد راهگشا
بلكه نيست كارساز آب مصرف در صرفه‌جويي تنها خاورميانه كشورهاي اغلب
كشورهاي از بسياري در و داد كاهش نيز را جمعيت رشد نرخ بايد
.است جمعيت كاهش آبي كم با مقابله راه تنها افريقائي
تخليه موضوع.است شده شروع آب از جديدي دوران كه كرد قبول بايد
و اقتصادي و سياسي مشكلات بلكه نيست مطرح آن امثال يا زيرزميني منابع
ارتباط و ديدگاهها در كه رسيده فرا آن زمان.است پيش در اكولوژيكي
اساسي تغيير گياهان و جانوران ديگرگونه‌هاي و محيطزيست و زمين با خود
آن مصرف بازدهي بردن بالا و آب وصرفه‌جويي حفاظت هنوز اما.بدهيم
.است حل اقتصادي‌ترين‌راه و عملي‌ترين ساده‌ترين ،
ايران حيات‌وحش و طبيعي آثار موزه
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام