چهارم ، شماره 1054 آگوست 1996 ، سال شهريور 1375 ، 28 چهارشنبه 7
حاشيه‌اي مدارس مساله حاشيه در
:رشد حال در شهرهاي در حاشيه‌اي مدارس اوصاف و وضعيت بر تحليلي
قبولي درصد مي‌شويم ، نزديكتر اطراف به شهر مركز از چه هر شهرها ، در
مي‌يابد كاهش مدارس
به صبحانه صرف بدون شهرها ، حاشيه مدارس دانش‌آموزان از زيادي تعداد
جاي بر مستقيمي تاثير آنها يادگيري ميزان در طبعا كه مي‌آيند مدرسه
مي‌گذارد
رفتار روستايي مدارس صورت به بيشتر حاشيه‌اي ، مدارس با است بهتر
شهري مدارس تا شود
حاشيه و روستايي كودكان براي درسي كتابهاي مفاهيم از بسياري
است مبهم و ناآشنا باشند ، هم دوزبانه اگر خصوص شهرها ، به
آغاز كشور سراسر در تحصيلي 761375 سال ديگر ، روز چند تا:اشاره
عديده‌اي مشكلات و مسايل با توام تحصيلي ، سال آغاز كه اين.شد خواهد
از حاشيه‌اي ، مدارس خاص مسايل به توجه ولي ، ;نيست پوشيده بركسي است ،
كنكاش و تحقيق جدي طور به آن پيرامون تاكنون كه است مقولاتي جمله
.است نگرفته صورت خاصي
.شهرهاست حاشيه در ابتدايي مدارس خاص مسايل بررسي مي‌آيد پي در آنچه
شهر هر مركزي محدوده اطراف در پراكنده محلات شهرها ، حاشيه از منظور
اين در شده مطرح مسايل شهرها ، گسترش به عنايت با همچنين.هستند
.دارند فزوني حال در رشد كه بازمي‌گردد شهرهايي به بيشتر مقاله
چندان كار آن حاشيه كردن مشخص و شهر مركزي محدوده تعيين اگرچه
اما دارد ، نياز جامعه‌شناختي مطالعه و بررسي يك به و ساده‌اي‌نبوده ،
كه هستند محلاتي حاشيه‌اي مناطق از ما منظور اغماض ، و اندك‌تسامح با
.دارند شهرت خود خاص عناوين با و پراكنده‌اند شهر اطراف در
:است لازم دونكته يادآوري
نبوده يكسان حاشيه‌اي مدارس مشكلات و مسائل همه وطيف تنوع (1
.مي‌شود ديده آنها در تفاوتهايي و
حاشيه در نتوان را مدارس از برخي جغرافيايي ، مكان نظر از شايد (2
تشكيل كساني اكثرا را آنها دانش‌آموزان اماچون كرد ، محسوب شهر
مدارس رديف در بايد لذا مي‌كنند زندگي حاشيه‌اي مناطق در كه مي‌دهند
.داد جاي حاشيه‌اي
مي‌گيرند قرار بررسي مورد اجمال به كه حاشيه‌اي مدارس مسائل مهمترين
:از عبارتند
قبولي درصد به اجمالي و ساده تحصيل‌نگاهي ترك و تحصيلي افت (1
حاشيه‌اي مدارس در شديد تحصيلي بيانگرافت حاشيه‌اي ابتدايي مدارس
.است
آنها قبولي آمار كه مي‌شويم مواجه مدارسي با حاشيه‌اي ، مدارس بين در
شهر مركز از چه هر كلي طور به.است پايينتر نيز درصد از 50 حتي
.مي‌يابد كاهش مدارس قبولي درصد مي‌شويم ، نزديكتر به‌اطراف
بالايي رديف در شهر مركز مدارس قبولي درصد متوسط طور به كه شرايطي در
.مي‌يابد كاهش شدت به شهر حاشيه مدارس قبولي است ، درصد
به نياز شايد كه است مسئله‌اي نيز دانش‌آموزان مالي مالي‌فقر فقر(2
مشكل سوءاين عوارض و آثار است مهم آنچه.باشد چنداني‌نداشته توضيح
:مي‌شود اشاره مهمتر مورد سه به بين‌فقط ين ا از.است
بدون شهرها حاشيه مدارس دانش‌آموزان از زيادي تعداد -تغذيه سوء -الف
تاثير آنها يادگيري ميزان در طبعا كه مي‌آيند مدرسه به صبحانه صرف
و آمار صورت به گاه هيچ مسئله اين متاسفانه.مي‌گذارد برجاي مستقيمي
و مي‌رسد مدارس از كه پراكنده‌اي اماگزارشهاي ;است نيامده در ارقام
گستردگي هستند آن شاهد خود مدارس گونه اين مسئولان و مربيان و معلمان
.مي‌دهند نشان را موضوع
و طرف ، يك از دانش‌آموزان والدين بي‌توجهي -فردي بهداشت رعايت عدم -ب
به مي‌شود موجب ديگر ، طرف از آنها خانواده اقتصادي نابسامان وضعيت
بديهي نكات از بسياري بهداشت ، محترم مربيان مداوم تلاشهاي رغم
.شوند گرفته ناديده بهداشتي
بسيار معضلي و بعدي چند مسئله‌اي كودكان اشتغال -كودكان اشتغال -ج
از برخي.مي‌طلبد را شهر مسئولان واساسي جدي توجه كه جدي‌است
به وادار را فرزندانشان خود ، مالي نيازهاي خاطر به معمولا خانواده‌ها
.مي‌نمايند كار
عدم كار ، قانون ضوابط و اصول حاكميت عدم كارگاهها ، غيربهداشتي شرايط
بايد شاغل كودكان كه هستند بدبختي‌هايي...و اخلاقي موازين رعايت
.برنياورند دم كنندو تحمل
بيشتر گاه و نفري دانش‌آموزي‌جمعيت 5040 جمعيت تراكم (3
تاثير و آموزشي نامناسب ايجادفضاي بر علاوه كلاس ، يك در دانش‌آموزان
كارآيي و معلم روحيه رابر خود منفي آثار تحصيلي ، افت در مستقيم
پنجم و اول پايه‌هاي در بخصوص موضوع اين حساسيت.مي‌دهد نشان نيز وي
.مي‌شود افزونتر پايه ، دو اين اهميت لحاظ به
مدارس مراجعان از اجمالي بررسي تحصيلي‌يك -رواني مشكلات (4
بيانگر كاملا شهرها ، از يكي وپرورش آموزش مشاوره هسته به ابتدايي
حاشيه‌اي مدارس دانش‌آموزان را مراجعين اين اكثريت كه است موضوع اين
از كه شرايطي در تحصيلي 7473 سال در مثال عنوان به.مي‌دهند تشكيل
مشاوره هسته به نفر از 15 كمتر شهر مركزي محدوده ابتدايي مدارس
بوده نفر از 70 بيش حاشيه‌اي مدارس مراجعان تعداد شده‌اند ، داده ارجاع
.است
محلي كردن پيدا منزل ، دانش‌آموزان‌تعويض جابه‌جايي و انتقال (5
و ديگر شهرهاي به مهاجرت ضعف‌تحصيلي كودكان ، نيمه‌وقت اشتغال براي
و جابه‌جايي كثرت باعث قبيل اين از ديگري عوامل و روستا به بازگشت يا
آموزشي و اداري مشكلات ايجاد و حاشيه‌اي مدارس در دانش‌آموزان انتقال
.مي‌گردد مقصد و مبدا مدارس براي
معلمان كه شرايطي معلمان‌در براي حاشيه‌اي مدارس جذابيت عدم (6
امادر نمايند ، تحمل كودكان آموزش در را بيشتري زحمات بايد مدارس اين
بوده برخوردار شهر مركز معلمان ساير با يكسان تسهيلات و مزايا از عمل
كه مي‌نمايد بديهي.مي‌كنند دريافت كمتري تسهيلات مواردي در حتي و
.باشد نداشته همراه به معلمان براي جذابيتي حاشيه‌اي ، مدارس وضعيت
كارآيي مدارس گونه اين معلمان از يكي معلمان‌اگر تقسيم (7
مدارس وسيله به بعد تحصيلي سال در دهد ، بلافاصله نشان خود از بيشتري
راحتي به مركزي مدارس نيز تحصيلي سال درابتداي.مي‌شود جذب مركزي
هستند حاشيه‌اي مدارس اين و مي‌نمايند انتخاب را خود نظر مورد افراد
از بسياري كه است اين واقعيت چند هر.بسازند هست چه هر با بايد كه
به علاقه و ايثار با ناملايمات ، سختي‌هاو علي‌رغم حاشيه‌اي مدارس معلمان
به را آنها كه است حدي به مشكلات وسعت اماگاه مي‌دهند ، ادامه خود كار
.مي‌سازد راغب بهتر محيط با مدارس در كار
حاشيه‌اي ابتدايي مدارس مشكلات‌خاص بروز در موثر عوامل
والدين اقتصادي فقر (1
تعداد شد ، خواهد اشاره بدانها ادامه‌مطلب در كه چندي دلايل به بنا
حاشيه‌اي محلات در ندارند مناسبي مالي وضعيت كه خانواده‌هايي از زيادي
اين كودكان.مي‌كنند ايجاد فقيرنشين بافت با مناطقي و كرده تجمع شهر
ثبت‌نام خصوصي به مدارس در مالي ، بنيه ضعف همان اساس بر خانواده‌ها
.هستند حاشيه‌اي مدارس كه مي‌كنند
شهر روستاهابه از بي‌رويه مهاجرت (2
بلكه‌در خوي ، شهر در تنها نه است‌كه جدي معضلي نيز مساله اين
نكته امااست جهاني‌مطرح سطح در حتي و به‌گسترش ، رو شهرهاي بيشتر
تنهايي به نهادي و سازمان هيچ.است مساله با نحوه‌مواجهه مهم
اساسي و منطقي راه‌حلهاي كردن پيدا.شود درگير مشكل اين با نمي‌تواند
جاي كه است وسيعي تحقيقات و بررسي‌ها به منوط معضلات گونه اين براي
.است خالي ما كشور در آنها
مساله حاشيه‌اي‌همين مدارس مشكلات بسياراساسي عامل يك حال ، هر در
خانواده‌هاي شده‌كه ديده اخير سال چند طي حتي‌در.است مهاجرت
روستا ، در مدرسه علي‌رغم‌وجود و مي‌مانند روستاها خوددر روستايي
تحصيل براي را خود فرزندان امكانات‌شهري از بيشتر براي‌بهره‌مندي
كاهش بيانگر گذشته سال آمارهاي 32 خوشبختانه.مي‌كنند شهر روانه
.هستند شهر به روستا از مهاجرت نسبي
وسيعي ايران‌اقدامات اسلامي جمهوري جمعيت‌دولت تراكم و افزايش (3
موفق زيادي حد تا كه داده جمعيت‌انجام افزايش با براي‌مقابله را
سطح و اندازه يك به جا همه در تقريبا اقدامات اين اما.است بوده
.است نشده برنامه‌ريزي مناطق فرهنگي تنوع اساس بر و نپذيرفته صورت
بيشتر شهري حاشيه‌اي و محروم مناطق و روستاها در ولد و زاد نرخ اصولا
اين در جمعيت كنترل به مربوط اقدامات و تبليغات مراكز بايد و است
تراكم زيادو حجم.دهند نشان خود از موثري و بيشتر فعاليتهاي مناطق ،
همين از ناشي نيز حاشيه‌اي مدارس كلاسهاي در دانش‌آموزان غيراصولي
.است مساله
فرهنگي فقر (4
علاوه حاشيه‌اي دانش‌آموزان‌مدارس شده ، خانواده‌هاي بيان دلايل به بنا
وضعيت نيز معلومات وسطح تحصيلات ميزان نظر از فقرمالي ، بر
ساده‌اي بررسي‌آماري.مي‌برند سر به فقرفرهنگي در و نداشته مطلوبي
و بي‌سواد ، والدين درصد كه 4/42 مي‌دهد نشان حاشيه‌اي دبستان يك در
تنها 3/15 و راهنمايي ، سوم حد تا تحصيلات از حد ، همين در ديگري تعداد
.بوده‌اند برخوردار راهنمايي سوم از بالاتر سواد سطح از ديگر درصد
با آنان جدي همكاري و مشاركت والدين‌موجبعدم اطلاعي كم و ناآگاهي
تحصيلي افت در زيادي حد تا خود اين كه مي‌شود مدرسه مربيان و مسئولين
.مي‌گذارد تاثير دانش‌آموزان
كودكان واقعي بازندگي دروس محتواي فاصله (5
است ، صادق نيز كودكان ساير مورد در وبيش كم شايد مساله اين اگرچه
كتابها.است بيشتر شهري حاشيه و روستايي دانش‌آموزان در آن مصداق اما
خبري آن در كه مي‌سازند تصوير را زندگي از نوعي مدرسه‌اي آموزشهاي و
نهايت ودر خاطر دغدغه بدون كودكاني و نيست ناراحتيها و مشكلات از
در ;مشغولند زندگاني و تحصيل به مادر و پدر كنار در راحتي و آرامش
بسياري آن بر علاوه !نيست چنين وضعيت هميشه واقعيت ، عالم در كه حالي
دو اگر خصوص به شهري ، حاشيه و روستايي كودكان براي كتابها مفاهيم از
كاربرد مدرسه دروس نتيجه در و است مبهم و ناآشنا باشند ، هم زبانه
را آنها فاصله بيشتر چه هر و نمي‌يابد كودكان روزمره زندگي در چنداني
.مي‌دهد افزايش مدرسه و درس با
دارد ادامه
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام