چهارم ، شماره 1065 سپتامبر 1996 ، سال شهريور 1375 ، 10 سه‌شنبه 20
!بازپرس؟ يا صاحبخانه‌اند
مستاجران و موجران روابط حاشيه در
نيست ممكن سادگي به مسكن مشكل حل پيش‌نگذارد پا دولت كه وقتي تا
...و دوستان فاميل‌ها ، چيست؟تعداد خانه آقاي شغل نفريد؟ چند
بسياري رنگارنگ پرده اگر سوي‌موجر از طاقت‌فرسا و سخت است اينهاگزينشي
كه مي‌شود مشخص بزنيم ، كنار را مرموز و ساكت وآپارتمان‌هاي خانه‌ها از
مالكين چرا و نيست مستاجري نوع هيچ طالب چرا خالي تعدادمسكن اين
بخشيده‌اند لغايش به را مستاجر عطاي آپارتمان‌ها و خانه‌ها اين
هرچه بايد كه زن و مي‌شد وزندگي كار راهي مرد مي‌رسيد راه از كه صبح
روي با مي‌داد ، تحويل صاحبخانه به دليلي هر به را اجاره‌اي اتاق زودتر
محل يافتن براي و صاحبخانه‌مي‌گذاشت زن نزد را بچه‌هايش يا بچه خوش
مي‌رفت محله بقال و سراغ‌عطار اولميشد اطراف كوچه‌هاي زندگي‌راهي جديد
تقاضايش و صدادرمي‌آورد به را در كوبه مي‌رسيد كه هرخانه‌اي به بعد و
نداريد؟ خالي اتاق مي‌كرد ، مي‌بخشيد ، تكرار را
كمك با و بازمي‌گشت به‌خانه كه بود نرسيده راه از هنوز ظهر و
جمع را بودندوسايل هم غمخوار و يار مونس ، كه‌مدتها صاحبخانه
كردن‌اتاق پيدا ماجراي بازمي‌گشت خانه مردبه كه هنگام شب مي‌كرد ،
جور و جمع وسايل جمعه يا پنج‌شنبه يك‌روز در و مي‌گفت برايش را خالي
رفت‌وآمدها اين همه دربردهميشد جديد خانه به قديم خانه از زندگي
آخرين تا براي‌اسبابكشي ، مدد و كمك به‌عنوان قبلي اعضاي‌خانواده
ولي جدامي‌شد ، خانه‌شان.بودند قبلي‌شان همراه‌مستاجر پلك و تلك
بود ، دلالي نه.داشت را خودش جاي عروسي و عزا در همسايگي‌شان و رفاقت
!كامپيوتري نه و آژانسي نه
اجاره‌نشين‌ها يا خوش‌نشين‌ها به‌نسبت بي‌دغدغه ، و بود آرام زندگي جريان
از بيشتر اسبابكشي يك همه‌دغدغه‌هاي بود ، هم خالي خانه‌هاي و اتاق‌ها
و آويختن پرده و كردن فرش به ديگرش نيم و نمي‌برد وقت روز نيم يك
نو ، از روز...فردا...و مي‌گذشت ، كردن جور و جمع را آشپزخانه وسايل
...نو از روزي
محله‌هاي در چه و شهر بالاي چه‌در كرده ، فرق كاملا وضعيت روز امروزه
سوالات به او و مي‌شود اندازه‌گيري مستاجر مشخصات حالا.شهر قديمي
.دهد بايدجواب مختلفي
و دور دوستان فاميل‌ها ، چيست؟تعداد خانه آقاي شغل نفريد؟ چند -
و سخت گزينشي اينها...كرايه‌و مبلغ پيش ، پول آمدها ، و نزديك ، رفت
مبلغ كه قضيه‌اينجاست طنز مستاجر ، انتخاب براي طاقت‌فرسااست ،
.است يك‌مستاجر دريافتي حقوق از بيشتر يا معمولا ، برابر بها اجاره
دوم مي‌گذرد؟كار چگونه زندگي خرج بقيه كجامي‌آيد؟ از مبلغ اين پس
خواهد چگونه زندگي گذران و تنها ، يامرد شوهر و زن كار سوم ، كار و
مردان آژانس‌ها ، بنگاه‌ها ، هستند ، ماجرا وسط آدم‌هايي يا آدم حالا !بود
كار مشغول آژانس‌ها اين در كه آداب مبادي و تحصيلكرده برخورد ، خوش
كدخدامنشي مسايل است ، هنوز كه هنوز قديمي محلات و شهر پائين هستند ،
و سفره‌ها در زورخانه ، در مسجد ، در جويي و پرس مي‌شود ، حل
و محبت و ياري از كورسويي هم هنوز محلي ، غش و بي‌غل روضه‌خواني‌هاي
و تكبيري به صلواتي ، به را كارها سفيدها ريش هم هنوز هست ، دلسوزي
در هم هنوز.مي‌كنند روبراه مي‌آيد خوب هم اكثرا كه تسبيحي انداختن
يك انداختن راه اتاق ، و خانه كردن پيدا قديمي توي هزار محله‌هاي همين
از كردن ، درست را عروس‌ها تازه جهاز و دادن هم بدست دست كوچك ، عروسي
.است هميشگي ثوابهاي
وجكوزي سرپوشيده استخر با همراه ويلا ،
و آپارتمان‌ها در مي‌زنيم گشتي برجسته و برخورد خوش كارمند يك ياري به
همراهي ناباورانه صاحبخانه‌ها از بعضي شهر ، شمال اجاره‌اي ويلاهاي
حضور جهت به‌هر ولي نمي‌ماند ، پولدار آدم‌هاي به ما مي‌كنند ، قيافه
با اينجا قيمت‌ها:مي‌گويد مي‌رويم كه راه در كارگشاست ، آژانس كارمند
منطقه ، اين در البته به‌هم ، نزديك ولي هستند متفاوت شهر ديگر جاهاي
حالش و وضع كند ، اجاره را ويلايي يا آپارتمان مي‌خواهد كه كسي معمولا
نوع براساس مجهز ويلاي يك قيمت است ، بهتر صاحبخانه از پولي نظر از
و كاشي‌كاري توالت ، و دستشويي نوع اتاق‌ها ، و سالن كف داخلي ، وسايل
حد در چيز همه مي‌شود ، مشخص (است چشم‌انداز منظورش) همه‌ويو از بالاتر
خنده با مي‌كنيم ، سوال قيمت از وقتي است ، زيبايي و راحتي نهايت و بالا
ميان به را تحقيق و تهيه‌گزارش مسئله قيمت؟ به داريد چكار:مي‌گويد
آدم‌ها و موسسه ، آژانس از نامي اينكه از گرفتن قول مي‌آوريم ، با
كه‌مي‌خواهيم ويلايي همين مثلا.است تقريبامشخص:مي‌گويد نبريم ،
دلار ، هزاروپانصد ماهيانه و است رهن تومان‌بهاي ميليون ده ببينيم ،
او مي‌رود ، هم توي نمي‌كنيم ، تعجب مي‌بيند وقتي تومان ، هزار ششصد يا
.مي‌كند تعجب
ارقام اين چون نكنيم ، اصلاتعجب گذاشته‌ايم اين بر را قرار:مي‌گويم
وقتي نياوريم ، به‌روي‌خودمان است بهتر كه است نجومي آنقدربرايمان
آرامش و مي‌زند برق چيز همه است ، روشن كاملا قضيه مي‌رسيم ، ويلا محل به
با و دارد كوچك باغچه يك ويلاست ، بالاي ارزش تعيين‌كننده اطراف سكوت و
و رنگ از آكنده نمايي در ساختمان زير و آسمان آبي رنگ به استخري
كه كوچك ، تقريبا و گرد حوضي آنسوتر دارد ، قرار سرپوشيده استخر نور ،
درجات با كه آن درون آب دگمه‌اي فشار با و است جكوزي مي‌شويم متوجه
ماشين مثل گردش ، و چرخش به مي‌كند شروع مي‌شود ، گرم و سرد مختلف
خوب اعصاب آرامش براي معلوم‌مي‌شود كنيم ، نگاه بالا از كه لباسشويي
دارد ، كناري‌قرار در هم ورزشي قايق و ورزشي است ، دوچرخه
كامل ، پازل مثل كه شده فرش كاشي بانوعي عرضي ، ديوار موزائيك‌هاي
شده ، تصوير آن بر امواج‌خروشان و قايق يك با همراه دريا نقش
را آنجا زودتر مي‌دهيم ترجيح كه بدهد نشانمان را ويلا داخل مي‌خواهد
:مي‌گويد آژانسي‌مان دوست و كنيم ، ترك
خارجي‌هايي.هستند ويلاهاخارجي‌ها گونه اين مشتري‌هاي بيشتر البته -
بنابراين سفارتخانه‌هستند ، اعضاي يا آمده‌اند براي‌كار يا كه
.ندارند را گزاف بهاي اجاره پرداخت نقدينگي‌و به‌نام مسئله‌اي
!...يا...سفارتي خارجي‌هاي شدند ، مشخص ويلاها مستاجرين پس مي‌گويم
ثبت كارمند روزگاري كه موافقي ، احمد آقاي تهران‌با در مسكن مشكل
در است مسكن ساز و ساخت دركار بازنشستگي زمان در امروز و بوده
مي‌توان را سالش و سن اينكه مي‌شويم ، با روبه‌رو سهروردي اطراف يك‌آژانس
موقعيت در كه هست وچالاك زرنگ زبرو آنقدر ولي زد حدس موهاي‌سفيدش از
كه قديم البته قديم ، حكايات‌تهران و است خاطره از پر.شك‌كنيم او سني
يك خانه‌اي كه است ، زماني قبل سي‌سال بيست ، همين مي‌گوييم ، منظورمان
.مي‌شد تشبيه به‌قصر توماني ميليون
صاحب همه.بود مشهور نشين خوش به اجاره‌نشين كه زماني خير به يادش
بدون كه بودند مستاجري دنبال ماهيانه شده حساب درامد يك براي خانه‌ها
در اجاره‌بها باپرداخت خواست دلش كه زمان هر تا و بيايد ، بنشيند دردسر
و طالبين‌خانه‌ها تعداد به.كند اقامت خانه‌استيجاري يا آپارتمان
شدن سرريز با كم‌كم ولي بود ، مسكن‌موجود اجاره‌اي آپارتمانهاي
در اقامت ريخت ، هم به شهراوضاع اين به شهرستاني متاهل يا افرادمجرد
زمين‌هاي كردن رها گروه‌بود ، اين خواسته‌هاي جزو بزرگ وشهرهاي تهران
شهرهاي به آمدن و وكود زمين و آب وضع به كافي توجه دليل‌عدم به زراعي
ادارات ، و دركارخانه‌ها دستمزد و كار يافتن براي بويژه‌تهران بزرگ ،
كه شهري زمين‌هاي عبارتي به كرده ، تنگ‌تر را جامعه‌شهري روز روزبه
انبوه‌جمعيت بار زير يابد ، افزايش جمعيت‌نمي‌توانست ازدياد با همراه
ديگر و تهران به كوچنده همين‌گروههاي كه باشد يادمان كرده خم كمر
ازدواج ، سرمايه‌گذاري ، درامر شدن ماندگار سالهاي پس در شهرهاي‌بزرگ ،
و وآموزشگاه‌ها مدارس چون آموزشي فضاي از واستفاده مسكن تهيه
عنوان به طبعا و آورده عمل اساسي‌به اقدامات دانشگاهها ،
ميان اين در.ريشه‌دوانيدند تهران بخصوص و شهرها در شهروندان‌جديد ،
از استفاده امر بوددر سنگيني بار نيز پناهندگان و انبوه‌مهاجرين وجود
مقابله ازراههاي بنابراين.مي‌گذريم آن از كه درشهرها زندگي فضاهاي
وسايل تهيه لزوم و شهرستاني مهاجرين يكي‌بازگشت مسكن ، كمبود امر با
از مسكن انبوه‌سازي هم بعد و است زندگيشان قبلي فضاي در نياز مورد
متخصصين كه آن نظاير و كارگري و كارمندي تعاوني‌هاي مسكن ، وزارت طريق
...كنند اقدام آن مورد در مي‌توانند بهتر امر
و مسكن كارشناسان‌امور از يكي با گفتگو اصلي‌در صاحبخانه دولت
به دولت زمانيكه تا:مطرح‌مي‌شود تازه‌اي حرف مسايل‌شهرنشيني اصولا
ميدان‌ساخت به قدم پول و زمين قدرت‌و داراي صاحبخانه يك عنوان
طرح‌هاي نگاهي‌به با.نمي‌شود ايجاد وضعيت‌مناسب نگذارد ، مسكن
حتي و آلمان ، ايتاليا نظير كشورهايي در توسطدولت ساختمان‌سازي
آلمان مثل دركشوري.برد پي مسئله اين اهميت مي‌توان‌به هندوستان
اين توسط.است وپرجمعيت بزرگ شهرهاي در اصلي‌ترين‌صاحبخانه دولت
كارگران و معماران گرفتن‌مهندسين ، اختيار در با و نهادقدرتمند
از يكي كار ايجاد زمينه در:مي‌شود انجام بزرگ كار دو (زمينه هر در)
و مناسب اهرم‌هاي از يكي مسكن ساز و ساخت.مي‌شود برداشته بزرگ قدم‌هاي
خصوصي بخش در شغل صدها كه كنيم توجه اگر.است بيكاري با مبارزه بزرگ
گمارده كار به متخصص غير و متخصص ميليونها و مي‌شود فعال كامل بطور
در دولت حضور امر در است بزرگي دليل خود اول مزيت كه مي‌بينيم مي‌شوند
از بسياري عمل اين با ضمن در.انبوه مسكن ايجاد براي سرمايه‌گذاري
سوي از انبوه مسكوني بناهاي ساخت:دوم.مي‌ماند متعادل حد در قيمت‌ها
چتر زير را مسكن و خانه بدون استيجاري ، گروههاي صورت به مي‌تواند دولت
فراموش.كند مبارزه مملكتي و شهري مشكل بزرگترين با و گرفته حمايتي
بوجود بي‌سرپناه آدم‌هاي انبوه براي مناسب مسكن نداشتن از ترس نكنيم ،
اين اگر كه صورتي دراست ديگر مسئله ده‌ها و بيماري و نگراني آورنده
از يكي شود ، لحاظ خصوصي بخش از استفاده با و دولتي بخش توسط مورد
جامعه ، بويژه افراد زندگي ساماندهي امر در مهم و خوش‌آيند اتفاقات
خواهد بوجود مناسب سرپناه يك سايه در زندگي تشكيل طالب و جوان گروه
...آمد
اخير ، وهفته‌هاي روزها همين در خوش دولتي‌خبر استيجاري مسكن
مسكن بنياد ومسكن ، زمين امور حق‌شناس‌معاون صحبتهاي‌مهندس‌جواد
طرح اجراي به اشاره با وي.است مطبوعاتي مصاحبه يك در اسلامي انقلاب
واحد هزار پنج احداث براي شهرسازي و مسكن وزارت با بنياد اين مشترك
كوتاه استيجاري صورت به مردم به آنها واگذاري و شهري درمناطق مسكوني
استيجاري مسكوني واحد احداث 1135 عمليات:شد يادآور مدت دراز و مدت
.شد دولت‌آغاز هفته مناسبت به كشور استان درسيزده
طرح اين در مسكوني واحدهاي زيربناي متوسط:كرد اضافه شناس حق مهندس
ساخته‌خواهد طبقه دو در واحد تا 6 صورت 4 به و بوده مربع متر 40
.شد
(انديشه شهرك و پرديس شهرك -واوان شهرك -كرج منطقه) تهران مورد در
به و است انجام حال در زمين سازي آماده كار كه شده گرفته نظر در
.شد خواهد احداث مناطق اين در مسكوني واحدهاي زودي
مستاجري به مالياتي حوزه يك در ماجرايي‌ديگر..براجاره ماليات
در كه است بزرگش مادر به متعلق خانه مي‌دارد ، اظهار كه برمي‌خوريم
مراجعه‌كننده شخص و متري هشتاد بود آپارتماني.دارد اقامت اروميه
و آمده حوزه اين به مدرك و دليل با بارها و بارها:مي‌داشت اظهار
مادربزرگم يعني -آپارتمان صاحب براي كه اجاره‌اي بر ماليات به نسبت
اين از حال هر به اينكه عنوان به من.كرده‌ام شكايت اعلام -نوشته‌اند
خانم اين براي تومان هزار پانزده مبلغ ماهيانه مي‌كنم استفاده خانه
خانه ، در اقامت براي وي اجازه‌نامه نيز و بانكي برگه‌هاي كه مي‌فرستم
روي كه اينجاست جالب ولي كرده‌ام ، تقديم هم را آن كپي و است موجود
و كرده تعيين ماه در تومان هزار مبلغ 48 به را اجاره منطقه‌اي حساب
.كرده‌اند وضع ماليات تومان آن 77300 طبق
من‌رحم به غريبه‌ام ، صاحبخانه نه ، مادربزرگ‌من اگر اينست ، من حرف
اداره‌ماليات مي‌گيرد ، اجاره تومان پانزده‌هزار ماهي من از و كرده
تومان مبلغ 48هزار اين جاي به كه كند راوادار صاحبخانه اين بايد
ورقه همين دادن نشان با نوعي صاحبخانه آيا و ؟..بگيرد اجاره
حاليكه در كرد؟ نخواهد دريافت رقم اين از بيشتر مستاجرش از مالياتي
اجاره تومان هزار پنج و بيست حدود مجموعه اين در واقع آپارتمانهاي
سال حتي من.ترسيده‌اند و نگران همه برگه‌ها اين آمدن با كه مي‌دهند
تومان هزار پانزده فقط كه خورده‌ام سوگند كافي ، مدرك با گذشته
به ولي است ، كرده رسمي تاييد هم مادربزرگم يعني صاحبخانه و مي‌پردازم
ماليات پرداخت درخواست تا 72 سالهاي 69 تشخيص برگ فرستادن با تازگي
سال 70 تومان ، هزار سال 69 ، 30 براي كه اينجاست جالب.كرده‌اند را
يكباره 48 را سال 72 و تومان هزار را 36 سال 71 تومان هزار معادل 30
يكسال عرض در يعني.كرده‌اند تعيين ماهيانه اجاره تومان ، هزار
داده رقم تغيير تومان هزار به 48 فرضي تومان هزار از 36 اجاره‌بها
من درامد يكسال اين تا قبل سال از يعني كنيم ، حساب درست حالا.است
آنهم بها ، اجاره به تومان هزار دوازده كه باشد كرده ترقي بايد چقدر
كه كنم صرف بايد هزينه و وقت چقدر و كنم اضافه ماليات اداره نظر از
تشخيص برگ ولي پرداخته‌ام اجاره مثلا تومان هزار پانزده من كنم ثابت
...تومان هزار مي‌گويد 48
ما دراختيار را تشخيص برگ كه‌فتوكپي مراجعه‌كننده شخص صورتي‌كه در
با حق راستي..مي‌داد نشان چنين كه باشد راگفته واقعيت داده قرار
با يا گرفته ، كم اجاره و كرده مراعات كه صاحبخانه با است ، طرف كدام
.است داده نظر چنين كه مالياتي حوزه
نگاهي لزوم اصلي مي‌دهد ، مسئله نشان آينده كه را آينده‌آنچه...و
به است خيره چشم‌ها است ، سرپناه و مسكن مسئله به وگسترده ژرف
حل و خصوصي بخش چه و دولتي بخش در چه گيرنده تصميم و پرتوان دستهاي
از يكي كه‌امروزه مردمي عموم براي مسكن و سرپناه نام به مسئله‌اي
... خانه نام به است چهارديواري يك داشتن بزرگشان مشكلات
عرفي‌نژاد محمدعلي
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام