چهارم ، شماره 1066 سپتامبر 1996 ، سال شهريور 1375 ، 11 چهارشنبه 21
|
|
ناديده را طبيعت پايدار قوانين شهركوبه
گرفت
ژاپن1 آواجي - بزرگ‌هانشين زلزله از درس‌هايي
ميان اعلاي‌هماهنگي حد منطقه اين كوبه‌در مدرن‌سازي از پيش تا
بود طبيعت‌برقرار و انسان
ژانويه هفدهم روز دقيقه‌بامداد چهل‌وشش و پنج ساعت در:پيش‌گفتار
در واقع‌شده فعال گسل‌هاي از زلزله‌ناشي يك (27/10/74) سال‌جاري
و زيربنايي ساختمان‌ها ، تاسيسات بر مهلكي زمين ، ضربه كم بسيار عمق
به‌شمار مدرن شهر يك نوعا كه آواجي -هانشين ناحيه حياتي شريان‌هاي
.آورد وارد مي‌رود ،
فروريختن شش‌هزارنفر ، از بيش جان شدن به‌تلف كه پرقدرت زلزله اين
ذيقيمتي درس‌هاي.نفرانجاميد هزار آوارگي 310 و هزارخانه دويست
ما به ساختمان‌ها طراحي چگونگي و ژاپن در شهري توسعه زمينه در
.آموخت
درطول شد ، رامتحمل آسيب بيشترين بزرگ‌هانشين زلزله در كه منطقه‌اي
برروي ناحيه اين.است شده فعال‌واقع گسل چندين برروي ساحلي‌و خط
كه جايي آن از.است شده متمركز كيلومتر دو الي يك عرض به باريكه‌اي
جمعيتي شديد تراكم داراي شهري ناحيه يك با يادشده منطقه اعظم بخش
بلكه آورد ، بسياري‌به‌بار جاني تلفات نه‌تنها زلزله لذا دارد ، همپوشي
مي‌شود ، براورد ين تريليون ده از بيش كه را گسترده‌اي فيزيكي خسارات
.گرديد موجب
سيلابي درلايه‌هاي چندين‌بار زمين كه جايي‌است فعال گسل تعريف ، بنابه
زمين‌شناسي واپسين‌دوران‌چهارم و آغازين كه‌لايه‌هاي آبرفتي يا
در دوره متاخرترين دوران‌چهارم ، .است كرده حركت مي‌روند ، به‌شمار
دربر حاضررا زمان تا پيش سال حدود 7/1ميليون كه است زمين تاريخ‌كره
.مي‌گيرد
روزهاسنجيده و ساعات مقياس زمان‌با از ما فهم كه جا آن از
اين.است ما درك قوه از فراتر ساله ميليون زماني 7/1 دوره مي‌شود ،
درنظر را شهري معماري و طراحي كه مي‌يابد مصداق هنگامي به‌ويژه سخن
.آوريم
محور حول كره‌زمين كه است استوار براين‌انديشه امروزي جامعه ذهنيت
آدم‌ها عمر برطول آنها معماري و شهرها عمر طول و دارد قرار بشريت
زمان به متفاوتي يكسره ديده آدميان‌با باستان ، روزگار در.است مبتني
.سنجيده‌مي‌شد طبيعي عناصر براساس زمان روزگار آن در.مي‌انديشند
قرن يك درنهايت و دهه‌ها ساليان ، برحسب ژاپن مدرن شهرهاي امروزه
طول‌عمري خود است ما حيات مبناي كه زمين كره اما.مي‌شوند برنامه‌ريزي
.دارد عمربشر ازطول متفاوت يكسره
كه كوبه تاريخچه‌شهر و (توپوگرافي)ارضي عوارض شرح به اكنون
:مي‌پردازيم.است ديده زلزله از را آسيب بيشترين
كوبه مدرن فاجعه‌شهر و شكل‌گيري فرايند -1
و بزرگ بين‌شهرهاي در جمعيت ، وپانصدهزار ميليون يك با كوبه شهر
امروز تا سيزدهم قرن از شهر ايندارد را ششم مقام بين‌المللي‌ژاپن ،
بوده كره و چين ژاپن ، بين كالا و اطلاعات تبادل محل و بندري شهر يك
مركزي محور مي‌گيرد سرچشمه روكو كوههاي از كه آبي جريان.است
كوهها ميان در كه منطقه اين.داده‌است شيار را كوبه شهر توپوگرافي
امتداد دريا تا مي‌دهد تشكيل را طبيعي محيط يك چارچوب و است محصور
طبق روستا بين فاصله‌گذاري و شكل‌گيري ميلادي بيستم قرن تااست يافته
ماسه‌اي كرانه‌هاي روي خانه‌ها.صورت‌مي‌گرفت منطقه طبيعي توپوگرافي
بين آبگير اراضي و مرطوب مناطق در و مي‌شد بنا سفت زمين از شده ساخته
روكو ، كوهستان رودخانه‌هاي سيلاب اثر در شده ايجاد ماسه‌اي كرانه‌هاي
.مي‌شد كشت برنج
و انسان بين هماهنگي حداعلاي منطقه اين در گفت مي‌توان عبارت‌ديگر به
.است بوده برقرار طبيعت
كه مرطوبي برخاك ريختند فرو زلزله درجريان كه ساختمان‌هايي بيشتر
.بودند شده گرديده‌بنا تشكيل بعد به قرن‌بيستم آغاز از
شده واقع مصبرودخانه مرطوب منطقه يك زلزله‌زده‌در ناحيه اعظم قسمت
چهارهزار از جومون دردوران ناحيه اين كه است اين عقيده‌بر.است
و بوده خاك‌غني داراي ناحيه اين.بوده‌است دريا ميلاد از سال‌قبل
.مي‌شد برنج‌كاري آن در
آسيب سفالي‌بيشترين سقف‌هاي با سنتي خانه‌هاي‌چوبي زلزله ، جريان در
كرانه‌هاي روي بر كه همان‌نوع از خانه‌هايي حال ، بااين.ديدند را
.ديدند نسبتاكمتري آسيب بودند شده ماسه‌اي‌بنا
مرداب يك تشكيل ماسه‌اي كرانه كه دروني ناحيه در به‌ويژه خسارات
گردآوري و شكار براي جومون دوران در ناحيه اين.بود سنگين مي‌دهد ،
دوران سيلابهاي اثر در و مي‌گرفت قرار استفاده مورد خوراك
رفته‌كم‌عمق‌تر رفته(ميلاد بعداز تا300 ميلاد از قبل سالهاي 200)يايوئي
.بدل‌شد برنج كشت براي ناحيه‌مرطوبي به بعدها و شد
قسمت ميلادي بيست دهه تا و يافت رواج شهرنشيني حاضر ، قرن ابتداي در
ترميم پي ژاپندربود شده تبديل مسكوني نواحي به شاليزارها اعظم
يك ميلادي‌به شصت دهه سالهاي جهاني ، درطول دوم جنگ از ناشي آسيبهاي‌شديد
شهر دوره ، اين خلال در.نهاد قدم جنگ از اقتصادي‌پس سريع توسعه دوره
عمده ايستگاههاي اطراف نواحي و خود شهر مركز توسعه در پيشگام كوبه
.گرديد راه‌آهن
كه هستيم براي‌مسكن تقاضا سريع شاهدافزايش همچنين دوره اين در ما
براي.گرديد جزاير و كناره‌دريا و خارج طرف به توسعه‌شهر موجب
شهرها.شود برداشت خاك خشكي اراضي از لازم‌بود خشكي ، به دريا تبديل
.آوردند به‌وجود را كوبه امروزي شهر و شدند بنا ديگري از پس يكي
تاسيس و بندري كاركردهاي تقويت به احياي‌اراضي دريا ، كنار نواحي در
.شد منجر آيلندز پورت و روكو نظير شهري جديد فضاهاي
و توسعه‌موثر به‌منظور دريا و دگرگون‌سازي‌كوهها مصنوعي فرايند اين
جنگ بعداز دوران درژاپن شهري توسعه بارز شهري ، خصيصه اقتصاد گسترش
.است
كوهها ، دشت‌ها ، همچون چشم‌نوازهاي‌طبيعي كنوني پايدار تعادل
اثر در سال ميليون هزاران درطول دهانه‌ها و دماغه‌ها رودخانه‌ها ،
.گرفته‌اند شكل طوفان از ناشي سيلابهاي يا آتش‌فشان‌ها فوران زلزله‌ها ،
به‌عبارت.مي‌سازد نابود را تعادل طبيعي‌اين محيط مصنوعي دگرگون‌سازي
سخت اصلاحاتي و دست‌انسان ، تغييرات محيطزيست‌به توسعه ديگر ،
ساخته‌هاي اين كه هنگام به‌ويژه‌آن مي‌آورد ، پديد ناپايدار و شكننده
.شود روبه‌رو وسيل زلزله همچون طبيعي بلاياي بشري‌با
تهران برنامه‌ريزي‌شهر و مطالعات مركز
دارد ادامه
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
