چهارم ، شماره 1072 سپتامبر 1996 ، سال شهريور 1375 ، 18 چهارشنبه 28
|
|
بگيريم جدي كودكي از
تعارض و هويت بحران سالهاي:نوجواني دوره
سويديگر از و است كودكي دوران تاثير تحت سو يك از نوجواني دوره
است تاثيرگذار زندگي ديگر مراحل بر خود
گوش من حرفهاي به كسي اصلا:دبستان پنجم سال دانشآموز نگار ،
من پس.نيست سنجيده يا است بد ميگويند فوري ميزنم ، حرفي تا.نميكند
بگذارم؟ ميان در كساني چه با بايد را حرفهايم
بايد من معتقدند مادرم و پدر:دبيرستان اول سال دانشآموز محمدرضا ،
علاقهمندم نقاشي به من ولي ;باشد ساز پول كه كنم تحصيل رشتهاي در
تاثيرپذيري اينهستند تاثيرپذير بسيار نوجوانان:روانشناس يك
ارائه رسانهها طريق از كه است شخصيتهايي و همسالان گروه ازسوي بيشتر
ميگردد
و شخصيت شكلگيري در كه دارد وجود حساسي دوران انسان ، رشد جريان در
دوره و كودكي آغازين سالهاي.ميكند ايفا مهمي نقش فرد زندگي
.است سرنوشتساز مراحل اين نوجوانياز
همه مانند و است بزرگسالي به كودكي مرحله از گذار دوران نوجواني
به خانواده.است همراه بحرانهايي و تضادها مشكلات ، با گذار دورانهاي
را حساستري نقش نوجواني سالهاي در تربيت ، و رشد پايگاه نخستين عنوان
.ميشود پيريزي خانواده در فرد شخصيت اساس و دارد عهده به
مهمترين و نخستين خانواده:ميگويد روانشناس قاسمزاده ، فاطمه دكتر.
در بلكه كودكي ، حساس دوران در تنها نه كه است كودكان تربيتي كانون
متفاوت درجات به را خود منفي يا مثبت تاثيرات فرد ، زندگي طول تمام
در ميتواند خانواده نيز پرتلاطمنوجواني سالهاي در.ميگذارد برجاي
داشته فراواني سهم گوناگون صورتهاي به دوره اين مشكلات و بحرانها حل
.باشد
هرمرحله كه دارند پيوستگي يكديگر با رشد مختلف مراحل:ميافزايد وي
.ميگذارد تاثير بعدي مرحله در خود و است پيشين مرحله از متاثر
ديگر سوي از و است كودكي دوران تاثير تحت سو يك از نوجواني دوره
اندازه هر ترتيب اين به.است تاثيرگذار زندگي ديگر مراحل بر خود
آورد ، عمل به بيشتري ودقت توجه كودكي حساس دوران تربيت در خانواده
سالهاي از او آسانتر و سالمتر گذار و نوجوان رواني و جسمي سلامت به
دوران سالم رشد پايه.است كرده موثرتري كمك نوجواني پرالتهاب
.ميشود پيريزي كودكي سالهاي در نوجواني ،
توجه مورد كمتر كودكان معمولا ما جامعه بگيريمدر جدي كودكي از
ولي مينويسيم ، و ميگوييم بسيار آنها درباره اگرچهدارند قرار جدي
براي فرصت نبود.نميدهيم وتصميمگيري نظر فرصتاظهار آنها به غالبا
آنها شكوفايي و رشد تنها نه خواستههايشان و انديشهها آزادانه بيان
اشتباه دچار آنان زندگي برنامهريزي در نيز را ما بلكه ميكند ، كند را
آنها به را خود نظرات و خواستها واقع در ما ترتيب بدين.ميسازد
.ميكنيم تحميل
فرزندانمان ، مورد در خود قضاوتهاي و ارزيابيها از بسياري در ما هنوز
با را آنان كيفي تفاوتهاي و ميدهيم قرار ملاك را خود كنوني وضع
و ميدهيم قرار ملاك را خود كودكي دوره حتي يا نميكنيم درك بزرگسالان
داوري ، شيوه دو هر.است ديروزي كودك همان امروزي كودك كه ميپنداريم
.است زيانبار و نادرست
و گفتگو زبان كه كنيم درك را خود نوجوان و كودك ميتوانيم هنگامي ما
داشته را او افكار و نظرات شنيدن تحمل بيابيم ، را او با همدردي
نظر و ببيند خود ديد از را مسايل آزادانه دهيم اواجازه به و باشيم
ميكنند ذكر خود عمده مشكل را نوجوانانتنهايي از بسياري.دهد
.كنند دل درد آنها با كه ندارند را كسي وميگويند
ميان در خود مادر و پدر با رانميتوانند مسايل از بسياري نوجوانان
نادرستي وديدگاههاي شود باآنها بدي برخورد كه زيراميترسند ;بگذارند
.كند رامحدود آزاديشان كه آيد پديد موردشان در
يك تنها منزل در من:ميگويد راهنمايي ، دوم كلاس دانشآموز رضا ، .
هميشه نيز مادرم و پدر.كنم بازي او با نميتوانم كه دارم كوچك برادر
بد هم اين شايد البته...و خريد خانه ، كارهاي بيرون ، كار.دارند كار
اما.ميآيد بدم كند ، نهي و امر دائما كه بزرگتري از من چون نباشد
او به وبيشتر ميگذارند فرق برادرم و من بين.ميكنند بد كار يك آنها
.كردهاند فراموش مرا اصلا ميكنم فكر گاهي.ميرسند
بزرگ وقتي دارم دوست من:ميگويد دبستان ، پنجم سال دانشآموز نگار ،
بازي يك نمايش درحال خانه در هميشه همين ، بخاطرشوم هنرپيشه شدم ،
خانم يك بايد تو ميگويند و ميكنند مرامسخره مادرم و پدر ولي.هستم
فوري ميزنم حرفي تانميكند گوش من حرفهاي به كسي اصلا.شوي دكتر
چه رابايدبا حرفهايم من پس.نيست سنجيده يا است بد حرف اين ميگويند
بگذارم؟ ميان در كساني
اختلافات راهنمايي ، از دوره دانشآموز فرناز....تركيد شيشهاي گويي
كلاس وقتي:است نگران بسيار آمده ، وجود به بهتازگي كه مادرش و پدر
دو يكي اما.دارم را بهترينزندگي ميكردم بودم ، فكر چهارم -سوم
;نيست خوب حالش اصلا و نشسته تخت روي پدرم ديدم روز يك پيش ، ماه
اين.شد ايجاد مادرم و پدر بين اختلافاتي آن از بعدميكرد گريه يعني
.خورد هم به چيز همه و تركيد شيشهاي دفعه يك كه بود اين مثل ماجرا
متوجه ديگري روز.نميتوانم كنم ، فراموش را قضيه اين ميخواهم چه هر
شده شديد افسردگي دچار پدرم و ميكنند گريه هردو مادرم و پدر شدم
آنها مشكلات نميدانم من.نميكرد گريه اصلا موقع آن تا مادرمبود
چيست؟
بر شدت به گويي كه را حرفهايي ميزند ، موج صدايش در نگراني كه فرناز
من ميدانيد ، :ميريزد بيرون شتاب با ميكند ، سنگيني ظريفش روح
با منخوبند خيلي هردو.مادرم يا است پدرم مقصر ، بگويم نميتوانم
منزلرا حسابهاي صورت مادرم با يا ميكنيم درست كاردستي دوتايي پدرم
سر پدر مثل هم مادرم.ميكند شركت منزل كارهاي در پدرم.ميكنيم جمع
نميدانم.ميكشند زحمت دو هر.نيست آنها بين فرقي هيچ و ميرود كار
.شد خراب قدر مااين زندگي دفعه يك چرا
.ميكنند اشاره زندگيشان در محدوديت وجود به نوجوانان از برخي
اجازه مادرم و پدر:ميگويد دبيرستان اول سال دانشآموز محمدرضا
ميكنند تاكيد آنها.بخوانم درس علاقهام مورد تحصيلي رشته در نميدهند
اين به آنان.شوم پزشك تا كنم انتخاب را تجربي علوم رشته بايد من كه
رشته اين در تحصيل به موفق خودشان چون اما ;بودهاند علاقهمند رشته
كه حالي در.يابند دست تحصيلات اين به فرزندانشان ميخواهند نشدهاند ،
مادرم و پدر ولي.هستم علاقهمند نقاشي مثل هنري رشتههاي به من
.باشد ساز پول كه كنم تحصيل دررشتهاي بايد من كه معتقدند
چه و ميگويم چه من نميدهند گوش اصلا خانوادهام:ميافزايد وي
بكن را كارت برو نزن ، حرف قدر اين بچه ميگويند دائما.ميخواهم
بايد هم قدري ولي;ميخواهند را من بد مادرم و پدر نميگويم من البته
ما براي را زندگي محيط و كنند توجه ما علاقهمنديهاي نيازهاو به
.نكنند خشن و ناآرام
اظهار درخانوادهها ، خشن روابط آثار پيرامون قاسمزاده فاطمه دكتر
نوجواني دوره زيانباريدر تاثيرات خانواده نامناسب ساختار:ميدارد
جدايي از ناشي والد تك خانوادههاي پرتنش ، خانوادههايميگذارد برجاي
در كمتر علتگرفتاريها به مادر و پدر كه خانوادههايي مادر ، و پدر
به تنها و ومادر پدر از دور طولاني ساعتهاي نوجوان و دارند حضور خانه
نوجواني دوره بحرانهاي و انحرافات از بسياري سرچشمه ميبرد ، سر
.است
ما از بعضياست شادي و كودكي ، نشاط دنياي ظريفويژگي نكته چند
انبوهي آن جاي به و ميزنيم هم به را آنان ندانستهآرامش و دانسته
تاثيرات و آنها پذيرش ظرفيت به توجه بدون ودلواپسيها نگرانيها از
و تنشها از بسياري طرح.ميكنيم منتقل دارد ، همراه به كه نامطلوبي
و حساس روح ميتواند روزمره ناخوشايند برخوردهاي و زندگي ناملايمات
.سازد مضطربتر را او و بيازارد سختي به را ما نوجوان و كودك لطيف
شوند درگير آن با و شده آشنا زندگي مشكلات با بايد آنها كه است درست
صورت آرامي به بايد كار امااين يابند ، دست مقاوم و قوي شخصيتي به تا
اندازه به كه دنيايي;نسازد دور خود زيباي دنياي از را آنها گيردتا
.دارد واقعيت ما دنياي
مادر و پدر ناسازگاري را نوجوانان و كودكان ناراحتي ژرفترين شايد
و پدر دعواي من ناراحتي بزرگترين:ميگويد يكنوجوان.تشكيلميدهد
بدون آنها ولي ;شود فراموش دعوا موضوع ميكنم سعي گاه.است مادرم
و ميروم اتاقم به مواقعي چنين در.ميدهند ادامه همچنان من به توجه
و پدر مگر راستي.ميكنم آرام را خود كردن گريه با و ميبندم را در
سر بر چرا ولي شويم؟ تربيت خوب ما كه نيست اين تلاششان همه مادرها
ميكنند؟ ماتلخ و خودشان براي را زندگي و كرده دعوا مسايل كوچكترين
كودكان حضور در ويژه به درگيريها اين كه كنند درك مادرها و پدر اگر
آنان آينده و كنوني زندگي و روحيات به اندازه چه تا نوجوانان و
رفتار صبورانهتر و عاقلانهتر خود اختلافات رفع براي ميزند ، لطمه
.ميكردند
خم و پيچ در مادرها و پدر از استبسياري بهتر پيشگيري هم اينجا
روحي ويژگيهاي مينمايد ، سخت كنوني شرايط در آن معاش تامين كه زندگي
دوران اين هرگز گويي.ميكنند فراموش را فرزندانشان عاطفي نيازهاي و
زدنها نق هميشگي ، دعواهاي و تنشها وضعيتي ، چنين در.نگذراندهاند را
.ميكند پر را زندگي فضاي ونهيها امر و
رابراي امكانات حداقل تا شبميكوشند تا بامداد از مادر و پدر
اين كه فكركنند خود با شايد و كنند فرزندشانآماده پرورش و آموزش
.كافياست آنها تلاش
و نوجوانشان فكري و روحي بحران پردهاز واقعهاي روزي ناگهان اما
در.باشد دير مشكل حل براي شايد كه برميدارد افتد اتفاق نبايد آنچه
از بسياري و دارد ويژهاي جايگاه پيشگيري بحث اجتماعي ، مسائل
.است پيشگيري و پيشبيني قابل نوجواني دوره بحرانهاي
شيوههاي بهكارگيري با آموزشي محيطهاي و جمعي رسانههاي خانواده ،
مشكلات از پيشگيري لازمه.بخشند تحقق را پيشگيري امر ميتوانند مناسب
روانشناسان.است نوجواني دوره در رشد ويژگيهاي با كافي آشنايي حاد ،
نقش كه است هويتيابي نوجواني ، دوره مهم فرايندهاي از يكي معتقدند
كسب:ميگويد روانشناس يك.دارد نوجوان رواني و عاطفي سلامت در مهمي
.دارد خود از نوجوان كه است ذهني تصوير با نزديك ارتباط در هويت
است اكتسابي فرايندي و دارد خود از فرد هر كه است تصوري ذهني تصوير
به ذهني تصوير گاه هر.ميشود نمودار مثبت يا منفي صورت دو به كه
ويژگيهاي از كافي شناخت و آگاهي با و باشد نزديكتر ما وجودي واقعيت
بيشتر را خود اگر اما.است مثبت ذهني تصوير باشد ، همراه منفي و مثبت
منفي ما ذهني تصوير كنيم ، ارزيابي هستيم ، واقعا كه آنچه از كمتر يا
.است
و انجامميگيرد كودكي دوران در تصويرذهني شكلگيري:ميافزايد وي
سرزنش ، .كارميرود به كودك مورد در كه پرورشياست روشهاي تابع
تحسينهاي افراطي ، حمايتهاي بيتوجهي ، تحقير ، تنبيه ، خشونت ، مقايسه ،
در منفي ذهني تصوير ايجاد در كه روشهايياند موارد ديگر و بيمورد
در ذهني تصوير شكلگيري در خانواده اين بنابر.دارند مهمي نقش كودك
سهم نوجواني دوره در هويتيابي فرايند در طريق اين از و كودكي دوران
.دارد موثري
و آسيبزانيست الزاما اما ;پرتلاطمياست و دشوار دوران نوجواني
پيشگيري آسيبهاياحتمالي از آن ، بيشتر بهترو شناخت با ميتوان
.كرد
كسب دورهنوجواني مهم ويژگيهاي از يكي:ميگويد آموزشي كارشناس يك
چه كيست ، كه ميرسد شناخت اين به نوجوان دوره اين در.است هويت
اين به پاسخ.برسد ميخواهد كه آنچه به ميتواند چگونه و ميخواهد
به نوجوان اگر.ميدهد شكل را نوجوان هويتيابي جريان اساسي ، پرسشهاي
آنها با را خود رفتار و دهد مناسب پاسخ پرسشها اين به نتواند دلايلي
.ميشود انحراف و آسيب سرگشتگي ، دچار كند ، تنظيم
دستنيابد ، مثبت هويت به ميشودنوجوان سبب كه را مهمي عوامل
:كرد وطبقهبندي خلاصه متقابل ارتباط گروهداراي دو در ميتوان
آموزگارانبا و خانوادهها آگاهينوجوان ، :شناختي عوامل -.
هر.است مثبتنوجوان درهويتيابي مهمي نوجواني ، عامل دوره ويژگيهاي
و آسانتر نوجوان ، هويت باشد ، كسب بيشتر آگاهي و اينشناخت اندازه
.است مثبت هويت كسب پايه واقعخودشناسي ، در.است مثبتتر
به حدبسياري تا نوجوان شخصيت واستحكام سلامت:تربيتي عوامل -.
مدرسه و كهخانواده اين.دارد ارتباط مدرسه خانهو پرورشي روشهاي
رابطه نوجوان با و اعمالميكنند را روشها اين كداممحور ، اساس بر
نيز شده ارائه الگوهاي آن ، بر علاوهاست مهم بسيار ميسازند ، برقرار
تاثير ما حرفهاي از آنكه از بيشتر نوجواناندارد فراواني اهميت
.ميكنند تقليد ما رفتاري الگوهاي از بپذيرند ،
و سالم شخصيت به نوجوان دستيابي مانع كه پرورشيرا روشهاي مهمترين
تنبيه ، خشونت ، :داد ارائه زير شرح به ميتوان ميشود ، مثبت هويت
خود ، نظرات تحميل سرزنش ، مقايسه ، مداوم ، انتقاد ترس ، تحقير ،
افراطي حمايتهاي او ، حد از بيش محدوديت نوجوان ، رهاكردن بيتوجهي ،
مدارس و خانوادهها برخي در بالايي حد در متاسفانه كه شيوههايي..و
.ميگيرد قرار استفاده مورد
بهالگوپذيري توجه با جمعي ارتباط مهمندوسايل هم اينجا رسانهها
برعكس يا و بكنند او به ميتوانند كمكي چه ايندوران ، در نوجوان
ميكنند؟ عمل ترتيب چه به و است حد چه در آنها آسيبزايي ميزان
سرگرمي و اطلاعرساني آموزشي ، :اساسياند نقش سه داراي جمعي رسانههاي
كمك آنان خانوادههاي و نوجوانان به ميتوانند زمينه سه هر در كه
.كنند
تاثيرپذير بسيار سنين اين در نوجوانان:ميگويد آموزشي كارشناس يك
از كه است شخصيتهايي و همسالان سوي از بيشتر تاثيرپذيري اين و هستند
محتواي به توجه با نوجوان تاثيرپذيري.ميگردد ارائه رسانهها طريق
به باشد ، سازنده و سالم الگوها اگر.دارد دوگانه عملكردي رسانهها ،
.ميسازد وارد جدي آسيبهاي آن به وگرنه ميكند كمك نوجوان شخصيت سلامت
اجلاس.است برخوردار اساسي اهميت از رسانهها اين محتواي رو اين از
از فراواني شواهد شد ، برگزار امسال كه رسانهها و كودك بينالملل
.داد ارائه را نوجوانان و كودكان بر رسانهها منفي تاثيرات و بدآموزي
در خانوادهها نوجوانو براي كه را وآموزشهايي اطلاعات از بسياري
ارائه رسانهها طريق از است ، ميتوان ضروري نوجواني بادوران ارتباط
فراغت كردناوقات پر براي مناسبي رسانههاابزار ديگر طرف از.داد
با نوجوانان اوقاتفراغت اندازه هر و محسوبميشوند نوجوانان
جلب خود به را آنها انرژيسرشار شود ، پر سالم و سرگرميهايسازنده
اين.ميشود كاسته دوره اين مشكلات و انحرافات ميزان از و ميكند
داده نشان روانشناختي بررسيهاي و تجربيات بيشتر در كه است نكتهاي
.است شده
و علتجاذبه به داستان وكتابهاي تلويزيون بويژه رسانهها
كرده برقرار خود بامخاطبان بهتري ارتباط خودميتوانند تاثيرگذاري
علاوه به.سازند برطرف غيرمستقيم صورت به را آنان آموزشي نيازهاي و
پوشش زير را فراواني گروههاي كه ميشود سبب آنها نفوذ دامنه گستردگي
بويژه.دهند انتقال را خود پيامهاي بيشتري آساني به و دهند قرار خود
.دربرميگيرد را گستردهاي حوزه تلويزيون
در نيز وپرورش آموزش رسانهها ، بر آموزشيعلاوه محيطهاي
نظام.دارد موثري نوجواناننقش و كودكان وهويتيابي شخصيتسازي
با ميتواند كه دارد خود زيرپوشش را نوجوان ميليونها آموزشيما
از گذار در را نوجوان سنجيده ، گوناگون فعاليتهاي و مناسب برنامهريزي
:كند كمك روحي بحرانهاي
با فصلتابستان در بويژه فراغتدانشآموزان اوقات كردن پر -
.وسازنده سالم فعاليتهاي
تحقير ، از خودداري و آموزشي محيطهاي در نوجوانان با مناسب رفتار -
.نامناسب رفتارهاي و توهين ، تبعيض خشونت ،
زمينه آناندر خانوادههاي و بهنوجوانان مشاورهاي خدمات ارائه -
دوره اين مشكلات
خانوادههاي و نوجوانان به مناسب و آموزشهايلازم و اطلاعات ارائه -
آنان
با آنان مشكلات با بيشتر آشنايي براي خانوادهها با مستمر ارتباط -
.مسائل اين وحل نوجوانان
الگوپذيري به توجه با درمدارس پربار و سالم محيطي ايجاد -
.همسالخود گروههاي از نوجوانان
و آموزش برنامهريزان توجه مورد بايد كه موضوعاتي مهمترين از يكي
و خود روحي و جسمي تغييرات با نوجوان آشنايي اهميت گيرد ، قرار پرورش
شناخت گرو در پديده هر با درست برخورد.آموزشهاست اين ارائه چگونگي
تغييرات با كه است رشد از مرحلهاي نوجوانياست پديده آن از كافي
براي تغييرات اين با آشنايياست همراه رواني و عاطفي ذهني ، جسمي ،
و مشكلات از بسياري.دارد اساسي اهميت آموزگاران و والدين نوجوان ،
از او اطرافيان و نوجوان كه است علت اين به نوجواني دوره انحرافات
برابر در نميدانند و ندارند كافي آگاهي آن پيامدهاي و تغييرات اين
ويژگيهاي از كافي شناخت نداشتن.دهند انجام بايد اقداماتي چه آنها
دچار آمده پيش تغييرات از والدين و نوجوان كه ميشود سبب دوره اين
.شد خواهد نوجواني مشكلات از بسياري منشا كه شوند نگراني
دوره دراين نوجوان براي لازم آموزشهاي..بداند بايد نوجوان
رشد يعني جنبههاياساسي زمينه در بايد كهاو است اطلاعاتي شامل
.داشتهباشد خود اجتماعي و شناختي ، عاطفي جسمي ،
جسمي نظر از دوره اين در بدانند بايد نوجوان:ميگويد روانشناس يك
و عواطف انديشه ، بر تاثيراتي چه كه ميشود ايجاد او در تغييراتي چه
آموزشها اينميگذارد برجاي رفتارهايش بر نتيجه در و او احساسات
توجه با سني 1312سالگي حدود يعني نوجواني دوره و بلوغ آغاز از بايد
نوجوان آشنايي.شود ارائه نوجوان به زمينه ، اين در فردي تفاوتهاي به
اين مشكلات با مقابله در را او نوجواني ، توانايي دوره ويژگيهاي با
افزايش تغييرات اين پذيرش براي را او آمادگي و ميبرد بالا دوره
را او سالها اين در جسمي سريع تغييرات كه بداند نوجوان اگر.ميدهد
بهتر ميسازد ، پرخاشگر گاه حتي و كمحوصله خلق ، كج زودرنج ، مدتي تا
.كند مبارزه پيامدها اين با ميتواند
و تمركز مانندكمشدن نوجواني دوره ازويژگيهاي برخي:ميافزايد وي
درسي برنامهريزي با او و تحصيليميشود افت سبب وروياپردازي دقت
به كهتمايل بداند نوجواني اگر.جلوگيريكند آن از ميتواند بهتر
بدون ميتواند است ، بهتر دوره اين ازويژگيهايطبيعي مخالف جنس
سازنده و سالم فعاليتهاي به پرداختن با طبيعي ، رويداد اين از نگراني
از بسياري از اخلاقي ، و انساني و ديني ارزشهاي به پايبندي با و
بداند نوجوان اگر.كند جلوگيري انحرافي و زودرس نامطلوب ، رفتارهاي
منطق و عقل بر استقلالطلبي به ميل وجود با احساسات دوره ، اين در كه
ديگران با و ميپردازد تصميمگيري به تنهايي به كمتر دارد ، چيرگي
.ميكند خواهي نظر و مشورت
نوجوانان به ميتوان راچگونه آموزشها و اطلاعات آموزشاين روش
دردوره درسي واحد يك -:ميكنند روانشناسانپيشنهاد كرد؟ ارائه
نوع هر دوراز به و مناسب و علمي بامحتواي متوسطه و راهنمايي
دوران مشكلات و مسائل ، ويژگيها با نوجوانان آشناكردن براي بدآموزي
.شود گذاشته نوجواني
.شود استفاده بهطورمناسب جمعي رسانههاي از -
.شوند بهرهمند مشاورهاي ازخدمات نياز مواقع در نوجوانان -
آموزشنوجواناني براي علمي و زبانساده به جزوههايي و بروشورها -
.شود تهيه نمييابند ، متوسطهراه مدارس به كه
ارائه نوجوانان به مناسب صورت به را نياز مورد و لازم آموزشهاي اگر
بدآموزيهاي با همراه و نامناسب صورت به را آموزشها اين آنان ندهيم ،
خواهند فرا ندارند ، كار اين براي كافي صلاحيت كه افرادي از فراوان
زمينه در.شد خواهند انحرافات دچار خود ناآگاهي علت به يا.گرفت
كه هستيم روبرو فراواني كمبودهاي با نوجوانان آموزش و اطلاعرساني
دارد جا و است اينزمينه در آموزشي نقش درك عدم و سنتها برخي از ناشي
.شود توجه آن به نوجوانان رواني سلامت حفظ براي كه
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام