چهارم ، شماره 1078 سپتامبر 1996 ، سال مهر 1375 ، 25 چهارشنبه 4
|
|
و اطلاعرساني مراكز والدين ، :نوجوانان
نميآيند ما پاي پابه آموزشي مراكز
ما پرسشهاي به نميتوانند و بيحوصلهاند ما مادران و پدران اگر
احمقانه سوالات اين:پدرمميگويد كردهايم ، گناهي چه ما دهند ، پاسخ
.ميپرسي كه چيست
.دارند خاصي جسمي و ويژگيهايروحي نوجوان ، و كودك سني گروههاي
آسيبپذيري عاطفي و اجتماعي ذهني ، ونيازهاي وافر كنجكاوي ذهنحساس ،
.ميكند چندان دو را آنان
از پيچيدهتر سني اينگروههاي فكري و ذهني نيازهاي كه آنجا از
و دارد را خود خاص دشواريهاي نيز آن به است ، پاسخگويي جسمي نيازهاي
نيز سني اينگروههاي عاطفي -اجتماعي نياز كردن برطرف دليل همين به
مطلوب اطلاعرساني شد ، گفته آنچه به توجه با.است حساس و ظريف بسيار
.ميطلبد را دقيق و شده برنامهريزي فعاليتي نوجوانان و كودكان براي
مختلف سني خبريگروههاي -فكري نياز بررسي هدف اين به رسيدن براي
.است گام اولين در اساسي اقدام يك نوجوانان و كودكان ويژه به جامعه
اين نيازهاي رفع در موجود ، امكانات به توجه با ميتوان بعد مرحله در
.كرد دنبال را مناسبي برنامهريزي قشر
-فكري رفعنيازهاي زمينه در نوجوانان و كودكان راستي به اما
فعاليت ميزان چه تا و هستند درگير مشكلاتي و موانع چه با خود اطلاعاتي
ميشود؟ منتهي مطلوب سرانجامي به آنان كوشش و
تماس در قشر اين با فراگير صورت به كه فرهنگي مراكز و نهادها آيا
نيازها اين حل قدرت است ، اطلاعرساني آنها اساسي وظايف از يكي و هستند
كردهاند؟ برنامهريزي امر اين آيابراي و دارند؟ را
هميشه معتقداست ، راهنمايي دوم سال دانشآموز.كريمي فريبا.
و حساس ذهن به خوره كهمثل ميشود مطرح او براي زيادي پرسشهاي
برخي در كه چرا.ميمانند جواب بدون وليعموما ميافتند ، او كنجكاو
.بگذارد ميان در خود معلمان با را پرسشها اين ميترسد حتي او اوقات
.نميگيرد بازي به را او نيز خانواده ديگر سوي از
سخنان اين ميگذارمبا ميان در پدرم با را سوالي هرگاه:ميگويد وي
خودت ميشي ، حرفها ، بزرگ اين به داري كار چي بچه:ميشوم روبرو
.پيكارت برو ميزني ، حرف ميفهمي ، چقدر
به خود پاسخپرسشهاي يافتن براي ناراحت و دلسرد او ترتيب ، اين به
يك سرانجام بسيار ، جوي و ازپرس پس.ميكند مراجعه مدرسه كتابخانه
-كتاب تا چند و دارد كمد يك كه اتاقي همان يعني -كتابخانه در روز
كتابخانه مسئول با را خود پرسشهاي مشتاقانه فريبا وقتي.ميشود باز
كتابها آن بين ببين خودت برو:ميگويد بيتفاوت او ميگذارد ، ميان در
ميكني؟ پيدا مورد اين در چيزي
رو و زير را كتاب چند اين بارها كه دقيق و كنجكاو دانشآموز اما
ممنون خيلي:ميگويد و مياندازد كتابها به سردي نگاه دور از كرده ،
كتابخانه نام تنها كه اتاقي از و.ديدهام را كتابها اين قبلا خانم ،
ما به كس هيچ چرا:ميكند زمزمه خود با.ميآيد بيرون ميكشد ، يدك را
سيارات فضا ، به راجعبدانم را چيزها خيلي ميخواهم من.نميكند توجه
و زشت آدمها بعضي چرا دارند؟ فرق هم با آدمها چرا اينكه يا مختلف ،
و مهربان بعضي و راضي خود از و بداخلاق بعضي چرا هستند؟ زيبا بعضي
هستند؟ متواضع
اما.ميكند مسائلشبرخورد با صبورانه كه است نوجوان يك نمونه اين ،
دام به خود پرسشهاي جواب گرفتن استبراي ممكن كه نوجوانهايي داريم
و دارند فضيلت با و پسنديده ظاهري تنها كه ناجوريبيفتند افراد
خواهند دنبال را بدآموزيها چه جوانان با همدردي پس در ميداند خدا
.دارند اينچنين سرآغازي انحرافات ، و بزهكاريها از بسياري.كرد
بههر ما نوجوانان از تعدادي اطلاعات ، انفجار عصر دوگانگيدر
اطلاعات از انباشتي با ماهواره طريق از ناخواسته يا خواسته حال ،
اين دانشآموز يك تنها مدرسه ، يا كلاس يك در است كافي و ميشوند روبرو
دهن اطلاعات اين و كند دريافت ماهواره از را هدايتنشده و خام اطلاعات
.شود پخش اجتماعات اين در دهن به
وضعيتي چنين در نوجوانان و كودكان ترتيب بدين است شده ديده بسيار
مسالهساز بسيار كه شدهاند خود روزمره زندگي در دوگانگي نوع يك دچار
.است
دانشگاه علوماجتماعي دانشكده علمي هيئت عضو.كاظميپور شهلا دكتر.
در كه -سالمي هرچند -چوناطلاعات:ميگويد باره اين در تهران
آساني به او است ، معدود ميشود ، گذاشته جوان نسل اختيار در جامعهمان
.ميكند پيدا سوق منابع ديگر از اطلاعات كسب سمت به
هم كههرچقدر ميگيرند اطلاعاتي يكديگر از جوانان ميبينيم ما
اطلاعات اين كه كنند راتوجيه اينها معلم ، و مادر و پدر بزرگترها ،
آنها دارند قرار خود دوستان نظرات تاثير تحت شدت به چون نيست ، درست
دستشان به طريق آن از كه اطلاعاتي چون ديگر ، عبارت به.ميپذيرند را
كه حالي در.ميكنند قبول را آنها آسانتر دارد تازگي برايشان ميرسد ،
اختيار در صحيح راههاي از و گوناگون شكلهاي به آگاهي و اطلاع اين اگر
قرار تاثير تحت را نوجوان سادگي اين به ديگر گيرد ، قرار فرد
.نميدهد
بدون انباشته متنوعو صورت به اطلاعرساني اگر:ميگويد نيز كارشناسي
شنونده كه بپذيريم معروف قول به -گيرد صورت تنگنظري نوع هيچ اعمال
پويايي تحرك ، به توجه با خودش فرد كه دهيم اجازه و -باشد عاقل بايد
و كودك ذهن و فكر واقع در يابد ، دست نظر مورد اطلاعات به كنجكاوي و
ارائه از بهتر روش اين ميرسد نظر به.ساختهايم بارور را نوجوانمان
.است پراكنده و معدود ولي سالم اطلاعات
ميكند تحصيل راهنمايي سوم سال در كه ندارندعليرضا توجه من به
وخواستهاي نيازها به توجهي مادرها و پدر از بسياري:معتقداست
.ميكنند تكرار را خود نظرات و حرفها تنها معمولا و ندارند نوجوانان
كرده مطالعه تا بپردازم فوتبال بازي به بيشتر من دارند انتظار آنان
نوجوان و كودك من نظر به اما.بيابم را خود ذهني سوالهاي جواب و
مورد در اطلاعات حداقل داشتن از اندازهايكه به نه اما بكند را بازياش
.بماند پيرامونشمحروم مسايل
ذهن وسوالهايي ابهامات چه كه نميدهند اهميت اصلا مادرها و پدر
كتاب زياد ما اينكه از بايدآنها چرا.است پركرده را ما حساس
از بعد ما كه است سوالهايي آنها ناراحتي شايدعلت.بترسند بخوانيم ،
پس كردهايم؟ گناهي چه ما بيحوصلهاند آنها اگر.ميكنيم مطرح مطالعه ،
بگذاريم؟ ميان در كي با را فكريمان مشكلات ما
با:ميدهد ميفشاردادامه سختي به را گلويش بغض كه حالي در عليرضا
شنيدن تحمل است ، فردتحصيلكردهاي و دانشگاه استاد پدرم كه وجودي
اين:ميگويد ميكنم ، مطرح او با را پرسشي وقتي.ندارد مرا حرفهاي
ورق را كتابهايش من اينكه از حتي او.ميپرسي كه چيست احمقانه سوالات
ميكند نگاه من به آنچنان ميكنم صحبت او با وقتي.ميشود عصباني بزنم
نگاههايش اين با او.است روبرو زمين روي فرد خنگترين با گويي كه
من كه صورتي در ندهم ، ادامه حرفهايم به و بكشم خجالت من ميخواهد
.ميفهمم را چيزها خيلي
از برخي چگونهبه نميداند اينكه از نگراني اظهار با نيز مادري
گسترده فرزندش مشكلات شده باعث مساله اين و دهد پاسخ نوجوانش پرسشهاي
قبلا است مطرح ما جوانان براي امروز كه سوالهايي:ميگويد شوند ،
ما ، از امروزخيليبيشتر بچههاي.بود مطرح ما براي جدي طور اين كمتر
پاسخگويي براي راههايي بايدحتما ما من ، نظر به و بدانند مايلند
مثل اطلاعرساني مراكز.بيابيم آنها وابهامات پرسشها اين به مناسب
نسلجوان براي آنها دانستن كه مسايل از بسياري درباره تلويزيوننيز
در اطلاعاتي كه ماجانيفتاده جامعه در هنوز مثلا.ميكند سكوت است مهم
اين به نوجواني سنين در رواني و جسماني شناختتحولات مثل موارد برخي
.شود قشرداده
و جوانان بين كهامروز دانشي و نگاه اختلاف درباره.كاظميپور دكتر.
نسل فرهنگي و اجتماعي فاصله امروز:ميگويد دارد ، وجود خانوادهها
واقع در.است گذشته زمانهاي از بيشتر خيلي باوالدينشان جوان
خود فرزند از عقبتر واطلاعات دانش نظر از كنند تلاش هم هرچقدر والدين
برطرف را آنان ذهني -فكري نيازهاي نميتوانند آساني به و هستند
فرزند بحث است ، پايين ايران در دانش سطح هنوز متاسفانه زيرا.سازند
و پدر از خيلي كه ميبيند جوان ميگيرد ، سرچشمه جا همين از نيز سالاري
.بپذيرد را آنان حرفهاي نميتواند همين خاطر به و است جلوتر مادرش
مناسب بهاطلاعرساني كه نيست جوان نسل تنها بنابراين ، :ميافزايد وي
تا دهند ارتقاء را خود دانش سطح بايد نيز والدين بلكه دارد نياز
از بسياري منشا كه جوانان ذهني -فكري معضلات با بتوانند هشيارانه
.شوند روبرو است رفتاري اختلالات
رسمي محيطهايآموزش از اعم آموزشي محيطهاي خانواده ، محيط از بعد
نقش فرهنگسراها و سينماها مثل غيررسمي آموزش مراكز و مدارس مثل
.دارند نوجوانان و كودكان به اطلاعرساني در عمدهاي
يك كشور رسمي مراكزآموزش متاسفانه معتقدند ، صاحبنظران و كارشناسان
به اطلاعرساني بحث و ميكنند دنبال را نامرتبط و نامنظم خشك ، برنامه
كتابهايعلمي از بخشي مطالب.ندارد ما آموزشي نظام جاييدر جدي صورت
در شده طرح مسايل از شايدبسياري و دارد تعلق پيش سال سي بيست ، به ما
همچون نيز معلمان.ندارند جهان در نقشكاربردي ديگر كتابها اين
عصرانفجار به كه -عصر اين به نسبت فرهنگي علمي ، تاخر والديندچار
دانشآموزان نياز اين اگراز حتي بنابراين ، .هستند -است موسوم اطلاعات
ذهني مشكلات حل توانايي نيست روز به اطلاعاتشان خود ، چون باشند آگاه
.ندارند آنانرا
وسايل ميان در كه سازماني رسانهمهمترين فراگيرترين تلويزيون ،
تلويزيون دارد ، كشور سطح در فراگير و جانبه پوششهمه جمعي ارتباط
بيشتر ، اوقاتفراغت داشتن دليل به نوجوانان و كودكان ويژه به.است
آيا اما.ميدهند اختصاص ازتلويزيون استفاده به را قابلتوجهي زمان
به را اطلاعرساني امر خود وظايف تعريف در ارتباطيمهم وسيله اين
بر ما گفتگوبا در نوجوانان و كودكان بيشتر دارد؟ عهده به صورتجدي
براي چنداني جذابيت تلويزيون برنامههاي كه داشتند تاكيد نكته اين
بسيار آنان خبري و علمي -فكري دغدغههاي و بهپرسشها و ندارد آنان
.ميدهد كمپاسخ
:ميگويد اينباره در دبستان ، پنجم سال دانشآموز.كدخدا ، سهيلا
.دارد اختصاص خردسالان به نوجوانتلويزيون و كودك برنامههاي بيشتر
اين در چنداني جايگاه علاقهماست مورد كه نيز علمي تخيليو برنامههاي
.ندارند برنامهها
چون.سررفت ميگويندحوصلهمان اغلب بچهها:است معتقد نيز سهيلا مادر
كه هم فيلمهايي.ندارد آنان جاذبيبراي برنامههاي اصلا تلويزيون
كارتوني فيلمهاي حتي.است مناسب بزرگسالان بيشتربراي ميشود ارائه
اوقات پركردن در بايد تلويزيون كه حالي در.است تكراري نيزبيشتر
داشته بسزايي سهم جامعه سطحدانش ارتقاي و نوجوانان و كودكان فراغت
مناسب برنامههاي نبود برد؟ پارك به را ميشودبچهها چقدر مگر.باشد
هرچه ماهواره و ويدئو از استفاده ميشود باعث كه است قشر براياين
مقوله با كردن برخورد ضعيف سايه در واقع ، در.يابد گسترش بيشتر
كه است فعال و پويا قشر اين براي جذاب برنامه ارائه عدم و اطلاعرساني
.يابد معنا ميتواند فرهنگي تهاجم
است ، باور اين بر ميكند تحصيل دبيرستان دوم سال در كه.پروين.
در را نياز مورد اخبار و اطلاعات حداقل جمعي ارتباط وسايل متاسفانه
انتخاب مساله نمونه ، براي.نميدهند قرار نوجوان و كودك گروه اختيار
آنان آينده زندگي در و مهم و حساس بسيار نوجوانان براي تحصيلي رشته
از خود ، تحصيلي رشته شروع بعداز افراد بيشتر.است تعيينكننده خيلي
اطلاعات رشته ، انتخاب هنگام كه است اين دليلش.نيستند راضي انتخابشان
.نداشتهاند مختلف تحصيلي رشتههاي از درستي
انتخاب براي نوجوانان به اطلاعرساني اهميت بر تاكيد ضمن نيز مادري
مساله اين با شدت به من حاضر حال در:ميگويد مناسب ، تحصيلي رشته
در صحيحي شناخت ولي كند رشته انتخاب ميخواهد پسرم زيرا.هستم مواجه
با كند ، پيگيري را مساله اين ميخواهد هم چقدر هر و ندارد مورد اين
.است روبرو زمينه اين در محدودي بسيار امكانات
ديگر روز پزشكشوم ، ميخواهم ميگويد پسرم روز يك:ميافزايد وي
يعني.دهم بيشتري سامان و كارهاسر به و شوم وزير ميخواهم ميگويد
.ميكند برخورد مهم مساله اين با واقعي نه وتخيلي ، احساسي صورت به
و آموزش وزير ميخواستم هم من:ميگويم و ميگذارم او سر به سر هم من
نخواهي اين از بيش هم تو.شدم پرورش و آموزش كارمند اما شوم پرورش
.شد
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام