چهارم ، شماره 1080 سپتامبر 1996 ، سال مهر 1375 ، 28 شنبه 7
|
|
جهاني نوين ساختارهاي
آخر بخش - گرايي صنعت
كرده اجتناب استاز عبارت سودجويي خصوصانگيزه در مسئله مهمترين
.ضررطلبي از
مردم تكيهبر با را اختراعاتش زماني ، تمامي برهه يك در اروپا
انجامميداد خاورميانه
ممكن وسيعي سطح در را ارتباط كه روزگاراست ملايمتهاي از يكي اين
و خلق بار دومين براي را چيزهايي نشويم مجبور ما كه ميسازد
كند ، ما ايجاد ما براي را آنها كه شود پيدا فردي اگر نماييم ، ايجاد
ثبت تاريخ كه اززماني حقيقت در.كنيم نسخهايتهيه آن از ميتوانيم
دسترنج بر باتكيه هميشه مردم تودههاي بودهكه معمول طور اين شدهاست ،
بيپايه را نژادي پستي يا كهبرتري دلايلي از يكي.زندگيميكردند ديگران
كه ميبينيد نظربگيريد در را بشري تاريخ كل اگرشما كه است اين ميكند
از الهامگرفتن بدون كه داشتهاند مردموجود از انگشتشماري تنهاگروههاي
ديگر بدون هيچنژادي واقع در و راميگذراندند خود زندگي ديگران
.حياتبدهد ادامه نژادهانميتوانست
بر تكيه رابا اختراعاتش تمامي برههزماني ، يك در اروپا مثال براي
را آن گهگاه كهاروپاييها مسئلهاي ميداد ، خاورميانهانجام مردم
آنها كه بياوريم آنها خاطر به حتيبتوانيم اگر.ميكنند فراموش
اين به دست كه فنيقيهابودند بلكه كردند ، رااختراع الفبا كه نبودند
را نژادي مسئلهبرتري بگذاريد اين بنابر.است باقي شكرش جاي كارزدند ،
كهمنابع باورهاست و عقايد عظيمياز ميراث وارث بشر بگذاريم ، زيرا كنار
تمدن گردن بر كه بزرگترينوظايفي از يكي.است متعددداشته سرچشمههاي و
اذهان در را پيكريم اعضاييك حقيقتما كه است استاين
از و گرفت پاي بريتانيا در بار اولين براي صنعتي انقلاب.جايبياندازد
در اوليه فرايندهاي اينكه با و يافت گسترش دنيا تمامي در بعد به آن
و صنعت به كشاورزي از ثروت انتقال منظور) بود شده تكرار آنها همه
شهرنشيني ، توسعه و نقل و حمل براي چهارچوب ايجاد نيرو ، منابع ساختن
و كارخانه تا گرفته خانه از كارآمد و مفيد فرايندهاي از سريع عبور
براي ما كه وقتي كرد ، تغيير زيادي طور به سازماندهي اما (ماشينآلات
كه درمييابيم ميافكنيم نظر خاص صنعتي جامعه ساختار به بار چندمين
.است گذاشته تاثير شدن صنعتي شكل بر عميقا ما گذشته تاريخ چگونه
است ، تاريخي تجارب نسبي تداوم سپرد خاطر به بايد نكتهايكه دومين
صنعتگرايي ، سنت غرب ، جهان در.نيست مهم صنعت ظهور اندازه به اگرچه
ميشود اعمال قدرت متعدد مراكز طرف از كه است مستقلي اقدامات از ناشي
ابتكارات و جمعي قدرتهاي اوليه پيشرفتهاي در ريشه الگو اين البته كه
.دارد غربي اروپاي در فردي
عيب گونه هر خالياز خصوصي ، بخش كهفعاليتهاي نيست معنا بدان اين
عقايد از مردم از كمي داشتتعداد نظر در بايد امانقصياست و
و پرورش و آموزش اداره در دولت عدمدخالت خصوص در اسپنسر هربرت
است سرمايهداري مهد كه امريكا متحده ايالات در حتي.كردند تبعيت پست
در دولت دخالت شاهد ما ندارد ، دخالتي سياست در دولت كه ميشود ادعا و
قالب در سياسي ساختار مدعي كه هند از بيش حتي هستيم وسيع سطح
يعني غربي اروپاي كشورهاي مورد در مسئله اين.است آن سوسياليستي
ابعاد در شمالي امريكاي و اروپا ، بازار در مشتركالمنافع كشورهاي
بسيار ما فعلي جامعه در الگو اين به توجه اگرچه.است صادق وسيعي
وسطي قرون تجارتپيشه سوداگر كشورهاي در ساختار اين اما.است پيچيده
خصوص در جديد تجاري روشها از بسياري كه طوري به است ، داشته رواج
.است گرفته سرچشمه آن از خارجي تجارت و بانكداري حسابداري ،
نباشد لطف از خالي سودجويي انگيزه درخصوص كوچك نكته يك گفتن شايد
كه است اقتصادي محركه نيروي واقع در سودجويي انگيزه اين اينكه آن و
.است شناخته تاكنون دنيا اين
دمونولوژي ناشياز كه افتاد راه به اينمسئله خصوص در جنجالهايي
يقههاي فاخر ، لباسهاي نجيبزادگانبا از تصاويري بود ، اما ماركسيسم
قربانيان روياجساد كه حالي در:دست ، بزرگدر سيگارهاي و بخارايي
نقش كه كرد غرق خود در مسئلهرا اين چنان ميروند پيشهراه كارگر
تاجر ، يك بهگفته.گرفت قرار توجه كمترمورد ديدگاه اين اقتصادي
از كردن اجتناب از است عبارت سودجويي انگيزه خصوص در مسئله مهمترين
توليد صرف كه پولي اندازه به شما اگر كه ترتيب اين بهاست ضررطلبي
اتفاقا.بود نخواهيد تجارت به قادر بفروشيد ، جنس نتوانيد كردهايد
پيشنهاد يك كشوري و ملي صنايع جمله از صنايع تمامي در پيشنهاد اين
مدت ، كوتاه يا و درازمدت در كه است اين واقعيت زيرا است ، اساسي
اين و درنميآيد جور هم با شما خرج و دخل خلقت ، طبيعي قانون بنابر
.نيست مستثني آن از اقتصادي هيچ كه است قانوني
ميتوانيد آن شمابا كه است مقياسي انگيزهسودجويي خصوصي بخش در
توليد براي شما كه بابتكالاهايي پول پرداخت كهآماده را مردمي
از هزينهها ، بيش اين.كنيد راارزيابي هستند كردهايد هزينه آنها
آينده و فعلي وسرمايههاي خام مواد كار ، نيروي صرف كه است مخارجي
ميشود ، يعني شامل را خصوصي هزينههايشركتهاي همچنين سودها اين.ميشود
يك در كه خطراتمالياتي آينده ، براي برنامهريزي صرف كه هزينههايي
.ميشود سهام مشخصمتوجه زمان
مضحكي طور رابه تجارت بر واقعي ماركسيستمديريت انديشمندان
را آن صادقانه سال1917 در لنين كه اصولي گرفتهاندهمان ناديده
نيزهست غيرقانوني سودهاي البته.ميكرد تكيه آن بر و باورداشت
نگهداشتن و بازار كشيدن بهانزوا از كه سودهايي يعني)
حقوق پرداخت از حاصله سود يا و ميشود حاصل خريدار حد در مصرفكنندگان
اما (است امنيت وجود عدم و عدمسازماندهي از ناشي كار نيروي به كم
انگيزه اين غربي ، كشورهاي در عادي شرايط تحت كه است شده ثابت
كه چيزي همان استيعني مصرفكننده برايانتخاب راهنمايي سودجويي
حاكم ، سيستم اگر اما.نگهميدارد مطلوبي سطح رادر اقتصادكشور
است حائزاهميت كه آنچه باشد ، شركتهايخصوصي عملكرد مبتنيبر
محدوديتهايي با ما دراينجااست خصوصي رويشركتهاي سرمايهگذاري
از وسيعي بخشهاي.است تاريخي تجارب تحميل از ناشي كه ميشويم آشنا
اختيارات محلي ، ابتكارات ايجاد جهت افريقايي ، قبايل تمامي و آسيا
دست كه بودند نيروهايي همان آنها نديدند آموزشي خصوصي تجارت و شهري
دوران در را بانكداري و بازرگاني و تجارت تا دادند هم دست به
هيچ نيافته ، توسعه جوامع در ابتدا ، در.كنند خلق غرب در صنعتگرايي
طور به توليد امر انجام براي مقدماتي توانايي با مردم از گروهي
اين كردن مشتاقدنبال مردم از قليلي گروه تنهانداشت وجود مستقل
براي اگرچه.بود گونه بريتانيااين در كه طوري بودند ، همان روند
كشورهاي اما شد ، عرضه صنعتي جامعه از نمونه اين كه بود بار اولين
آن از بود منطبق خودشان تاريخي تجارب با كه روشهايي با ديگر
قدرتمند دولتي كهداراي بود كشوري ژاپن مثال برايكردند نسخهبرداري
از دولت مجوز با صنايع ايجاد و بود كارآزموده تجار از طبقهاي با
روند علائق اين كه وقتي سپس.بودند پذيرفته آنها كه بود راهحلهايي
شركتهاي ديدند ، آموزش غرب تجاري دفاتر در جوانان و گرفت خود به تندي
به شركتها اين توسعه و گرديد واگذار تجار و قبايل به بزرگ ، خصوصي
شدن برايصنعتي را آنها خانوادههاي و صنعتگر كوچك گروههاي نوبهخود
اما بود ، وسيع سطح در دولت نوآوريهاي اينكه با.كرد ترغيب
كه نيز تركيه كشورهاي در و شد دنبال خصوصي شركتهاي روي سرمايهگذاري
طرحهاي مبتكر خود دولت ميشد ، اداره استبدادي حكومت كهنه روشهاي با
صاحب انحصاري طور به دولت آن در كه كمونيسم خلاف بر اما.بود صنعتي
.گرديد منتقل خصوصي بخشهاي به صنايع تركيه در بود ، صنايع
نظارت اين هستيم ، اما دولت دقيق شاهدنظارت ما -چين و روسيه در
تاريخبشر در ريشه بلكه كمونيسمنيست ايدئولوژي ازانعكاس ناشي
مركزي سالاري حكومتديوان يك داراي چينيهاهميشه كه بهطوري.دارد
نيروي بر اوليه مديريت كرديم ، بررسي قبلا كه همانطوري زيرا.بودهاند
تاثير از هميشه كشور اين زيرا داشت ، نظارت به نياز كشاورزي و آبي
و انحصاري حق حفظ و آن به دادن جهت و سازماندهي اقتصاد ، بر گسترده
كه شد سبب چينيها خارجي منافع زمانيكهميكرد استفاده مزايايآن
بكنند ، مالكيت عدم احساس اجداديشان و آباء سرزمين به نسبت آنها
چين ، كمونيسم بنابراينشدند همراه ملي افول دوران با خصوصي شركتهاي
كه هم روسيه حتي.بود عميق تجارب از ناشي ايدئولوژيبلكه از فقط نه
پطر.بود دولت مستقيم نظارت تحت هميشه غربداشت ، با تنگاتنگ ارتباط
عليرغم و كرد ، آغاز را شدن ، صنعتي و كردن مدرنيزه زور به كبير
مربوط نوزدهم قرن در بهكشور خارجي سرمايههاي عظيم سيل شدن سرازير
بزرگترين روسيه كشور اقتصادي ، بابردگي خارجي دخالت عقيده بودن
كمونيستها ، كه بهطوري.ميشد قلمداد سال 1914 در زمين صاحب و كارفرما
آن قدمت كه سالارانهاي ديوان و ظالمانه سنتهاي بنيانگذار ديگر بار
نظر امروز دنياي به ما اگر بنابراينشدند بود ، كمونيسم از بيش
به گرفته غربي خصوصي شركتهاي از -شدن صنعتي از وسيعي طيف بيافكنيم ،
در هم با عمومي و خصوصي بخشهاي فعاليتهاي آن در كه اقتصادهايي واسطه
كه كشورهايي براي كامل برنامهريزي تا شدهاند ادغام قسمتها بعضي
.است مشاهده قابل -هستند استبدادي حكومت داراي
تعيين تجاربتاريخي بلكه عقيده نهفقط را طيف اين عمده قسمت
از جزئي احتمالا ميشوند كهصنعتي سرزمينهايي آينده ودر.ميكنند
بگذاريم ، كنار را صنعتگرايي بحث اينكه از قبل.بود خواهند موارد اين
و اشكال بين تفاوت مسئله آن و شود گفته است لازم كه هست نكتهاي
آن تا صنعتي زندگي اين و.است جديد صنعتي زندگي مختلف الگوهاي
نوع تا گرفته آزاد شكل از) را اقتصادي وسيع طيف كه دارد وسعت اندازه
اين ما كه نميشود باعث تنوع اين اما.دهد پوشش (شده كنترل كاملا
كه مسئلهاي.هستيم زيادي مشكلات داراي كه كنيم دور نظر از را حقيقت
از بيش انسان خواستهاي كه است اين است بوده درگير آن با هميشه انسان
اقتصاد علم ديگر عبارتي به و ميكند فراهم توليد براي كه است ابزاري
است ارتباط در كمياب ابزارهاي ساخت براي تلاش با كه است علمي اساسا
شامل را انسان مطلوب غيرمعقولو و معقول خواستهاي از وسيعي بخش و
غنا مالي وزير يا هستيد شوروي كميسر شما كه نميكند فرقي.ميشود
اجازه منابع محدوديت كه آنجايي از.هستيد مشتركي مشكلات داراي بهرحال
كاري نميدانيمچه ما اين بنابر دهيم ، انجام را كاري هر كه نميدهد
اقتصادي هيچ نمونه براي كنيم؟ رها را كاري چه و دهيم انجام بايد را
مقوله دو اين اما -!نيست مستثني تورم عدم و تورم مسئله از دنيا در
سعي ما كه ميشود ايجاد وقتي تورم ساده ، عبارت به معناست؟ چه به
تورم عدم و دهيم ، انجام كار بيشتر منابع ، از مشخصي ميزان با ميكنيم
كار دسترس ، در منابع ميزان از كمتر شما برعكس كه ميافتد اتفاق زماني
و دارند جدي و موثر روشهاي مشكل اين با مقابله در كمونيستها.كنيد
بين از تورم خطرات از جلوگيري براي را ذخايرملي كل آنها اينكه آن
ما آنچه اما.نيست حل قابل خود خودي به مشكل اين البته -ميبرند
صنعتگرايي كه اينست بگوييم صنعتگرايي درباره نهايت ، در ميتوانيم
دامنه آن با همرا و.است داده افزايش را بشر امكانات گستردهاي بهطور
انسان كه است شده باعث مسئله اين و است ، يافته گسترش هم انتخاب
روند اين هنوز اما يابد ، افزايش نيز وي عمل آزادي و شود پوياتر
.كند كمك اوليه اقتصادي انتخابهاي از انسان رهايي به است نتوانسته
يك بايدانسان پويا صنعت به ورسيدن ابتدايي كشاورزي از گذر در
Lord Keynesكينز كهلرد همانطوري.بگذارد راكنار مسائل از سري
محدوديت ازبند را ما آينده در علوم صنعتو پيشرفت داشت ، اظهار
فشارهاي نه و) روح تربيت و زيبايي هنر رهاميسازد ، و انتخاب
كه ميكنند تصور مردم از برخي.شد خواهد انسان اصلي هدف (اقتصادي
كلي بهطور كه گفت بايد اما.است يافته دست مهم اين به امريكا كشور
گفت بايد نهايت در و است نكرده عبور مرفه زندگي آستانه از هنوز بشر
واقع در و است اجتنابناپذير انتخاب يك هم هنوز بشر زندگي كه
.است غيراختياري
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام