چهارم ، شماره 1082 سپتامبر 1996 ، سال مهر 1375 ، 30 دوشنبه 9
|
|
تهران شهر نام‌مركز به شهري
(1) تهران شهر مركز پيرامون پژوهشي
شهر اداري و تجاري كاربريهاي به اختصاص با عموما تهران شهر مركز
خيابانهاي حدفاصل از بزرگي محدوده و كرده پيدا بارزي تهران‌خصوصيت
كارگر سي‌متري و بهارستان خيابانهاي و يكسو از كشاورز بلوار و مولوي
ديگراست سوي از
مجموعه يك به‌عنوان نيز و كشور پايتخت عنوان به تهران شهر:اشاره
اداري ، خدماتي ، ارتباطي ، اقتصادي ، وسيع عملكردهاي داراي شهري‌بزرگ ،
از بويژه.است بين‌المللي حتي و ملي منطقه‌اي ، مقياس در غيره و فرهنگي
و ملي عملكرد و فرهنگي هويت يك از تهران ، شهر مركز نظر ، اين
تصميم‌گيري و برنامه‌ريزي نوع هر رو اين از و است برخوردار بين‌المللي
عمل حوزه از فراتر كه مي‌كند پيدا ملي و سياسي ابعاد آن ، مورد در
.است شهري برنامه‌ريزي و شهري مديريت
موازات به جمعيت افزايش و تهران ، شهر مداوم و بي‌رويه گسترش طرفي از
از حومه در خدمات توسعه به توجه عدم و يكسو از زندگي اصالت تحليل
شهر سيماي و شده شهر مركزي هسته بر روزافزون موجبفشار ديگر ، سوي
.است درآورده كشورمان زيستي سنت و بافرهنگ بيگانه به‌گونه‌اي را تهران
و ايستگاه پاركينگ ، به ميدانهاميكند بروز گوناگون صور به فشار اين
به را خود جاي شده‌و تخريب قديمي بناهاي مي‌شوند ، تبديل انبار
پيشين ، استحاله كالبد مجموع در و مي‌سپارند بفروش و بساز ساختمانهاي
تاريخ ردپاي محو پاشيدگي ، هم از اين حاصل.مي‌پاشد هم از و مي‌يابد
اين همه ميان در اما.است شده بنا آن برپايه شهر كه است وفرهنگي
معماري از ارزشمندي نشانه‌هاي يافتن و جستجو امكان مي‌توان‌به تباهي‌ها
مي‌توان را گذشته بناهاي از بسياري تعداد وهنوز بست اميد قديم تهران
.كرد نگهداري و حفظ ترميم ،
در كه شده تهيه گزارشي گرديد ، اشاره آنها به كه مواردي به توجه با
مقايسه‌اي آمارهاي موجود ، وضع كليات به مربوط اطلاعاتي جمع‌آوري آن‌به
در كارشناسان و مردم نظرات همچنين و تهران شهر فعاليتهاي و كاربريها
آن ضمن و است شده پرداخته آن معضلات و مشكلات و تهران شهر مركز زمينه
اين فرهنگي هويت حفظ اهميت به امر مسئولان و مردم توجه تا شده سعي
به نهفته ميراثي و ثروت همچنين و زنده موجود عنوان به بايد كه مركز
قرار محترم خوانندگان توجه مورد كه اميد بدان.شود معطوف نگريست ، آن
.گيرد
به‌عنوان تهران شهر تهران‌تحولات شهر گسترش و موجود وضع كليات
آن امروزي وسعت و ابعاد تا مختلف ادوار طي آن شهري توسعه و پايتخت
چهار داراي عمدتا تهران شهر گسترش.است بوده عميق و فراوان بسيار
:است مشخص مقطع
در توسعه اول ، پهلوي زمان در گسترش قاجاريه ، و صفويه زمان در گسترش
حركت.اسلامي انقلاب از بعد شهري سطح پيشرفت بالاخره و دوم پهلوي دوران
به با ناگاه به قاجاريه و صفويه دوران طي تهران شهر گسترش طبيعي
ناگهان شهر ، وسعت كه جايي تا شد سريع تحولي دچار رضاخان رسيدن حكومت
سال 1301 در مربع كيلومتر حدود 24 از وي حكومت كوتاه دوران طي در
از كمتر در يعني.رسيد سال 1320 در مربع كيلومتر حدود 44 به (ش.هـ)
به توجه با نيز شهر مركزي هسته.مي‌شود برابر دو تقريبا سال 20
.شد كشيده آن طرف به شميرانات منطقه و شهر شمال جاذبه
انقلاب ميدان تا بازار از تهران ثقل مركز سال 1367 در كه طوري به
فضاي گسترش گرفتن نظر در با امروزه.است كرده حركت كيلومتر چهار
جهت از شهر مركز است ، شده پيش‌بيني جامع طرح در كه تهران غربي -شرقي
سوم فلكه تهران ، شهر شرقي مركز و مي‌شود مستقر صادقيه فلكه در غرب
.بود خواهد تهران‌پارس
آيا دارد ، آينده سال چند در تهران كه عظيمي حركت اين به توجه با
و كنيم حفظ تهران شهر مركز به نسبت را خود گذشته ديدگاه بايد هنوز
نكنيم؟ هماهنگ آتي برنامه‌ريزيهاي و اخير تحولات با آنرا
تهران شهر مركز در فعاليتها تعداد برحسب كاربريها توزيع ارزيابي
شهر اداري و تجاري كاربريهاي به اختصاص با عموما تهران شهر مركز
خيابانهاي فاصل حد از بزرگي محدوده و كرده پيدا بارزي خصوصيت تهران
كارگر سي‌متري و بهارستان خيابانهاي و يكسو از كشاورز بلوار و مولوي
مختلف مراكز و بوده تهران اداري و تجاري مراكز اشغال در ديگر سوي از
ادامه.دارد قرار منطقه اين ارتباطي شريانهاي از راسته‌هايي در تجاري
و شيرازي ميرزاي خيابانهاي طريق از شهر اداري و تجاري بزرگ مركز اين
گشته متصل ونك ميدان و آفريقا ميدان خود ، شمالي منطقه سوي به ولي‌عصر
اكثريت استقرار محل واقع در تهران شهرداري و 12 منطقه 6 است
و سفارتخانه‌ها بازرگاني سازمانهاي اداري ، تجاري ، كاربريهاي
تهران شهر عمده تجاري مراكز از.است تهران مشهور بيمارستانهاي
خيابان و نارمك حوض هفت ميدان در مستقر تجاري واحدهاي از مي‌توان
مراكز از نيز شميران بازار و شهرري بازار.برد نام نارمك سي‌متري
عنوان به ولي‌عصر ميدان و ولي‌عصر خيابان همچنين.هستند فعال تجاري
.هستند مهمي نقش داراي گذار و گشت و خريد مراكز
جز به است؟ چگونه تهران عرصه در كاري فعاليتهاي عددي ميزان حال
پراكنده تهران در كاربري فعاليت تهران 279546 در مسكوني واحدهاي
تهران شهر مركزي هسته در فعاليتها اين از درصد بر 30 بالغ است‌كه
در كه تجاري فعاليتهاي نيز و.شده‌اند متمركز و 12 مناطق 11 در يعني
تهران شهر در مستقر فعاليتهاي درصد معادل 51 دارد ، جريان شهر مركز
به مربوط سهم بيشترين تهران ، در تجاري فعاليتهاي از بعد.است
فعاليتهاي كل از درصد كه 34 است كارگاهي توليدي صنعتي ، فعاليتهاي
و مناطق 11 درصدي سهم 27 به بايد بنابراين.است تهران در گرفته صورت
.نمود توجه فعاليتها اين از 12
و ابعاد از شهرصرفنظر سطح و تهران شهر مركز از مقايسه‌اي آمارهاي
كاربريها ، و فعاليتها تعداد نظر از تهران بيستگانه مناطق وسعت
واحدهاي بيشترين ،(درصد 8) منطقه 4 در مسكوني واحد تعداد بيشترين
منطقه 6 در آموزشي واحدهاي بيشترين ،(درصد 24) منطقه 12 در تجاري
36) منطقه 6 در عالي آموزش و تحقيقاتي مراكز بيشترين ،(درصد 11)
بيشترين ،(درصد 17) منطقه 12 در فرهنگي واحدهاي بيشترين ،(درصد
خدمات واحدهاي بيشترين ،(درصد 15) منطقه 12 در حسينيه‌ها و مساجد
خدمات واحدهاي بيشترين ،(درصد 17) منطقه 12 در پذيرايي و جهانگردي
در بهداشتي خدمات واحدهاي بيشترين ،(درصد 23) منطقه 6 در درماني
10) منطقه 12 در ورزشي فعاليتهاي بيشترين ،(درصد 18) منطقه 12
20) منطقه 14 در سبز فضاي و كشاورزي فعاليتهاي بيشترين ،(درصد
20) منطقه 12 در صنعتي و توليدي و كارگاهي واحدهاي بيشترين ،(درصد
هر) و 5 مناطق 4 در شهري تجهيزات و تاسيسات واحدهاي بيشترين ،(درصد
در انبارداري و نقل و حمل زمينه در فعاليت بيشترين ،(درصد يك 7
منطقه 6 در اجتماعي خدمات فعاليت بيشترين و (درصد 33) منطقه 12
آماري برداشتهاي به اجمالي بررسي با.هستند مستقر (درصد 18) شهرداري
با 9 منطقه 12 شهري كاربري موضوع از 14 دريافت مي‌توان سادگي به فوق
.دارند خود در را شهري فعاليت بيشترين مورد ، با 4 منطقه 6 و مورد
ساختار از تهران كلانشهر حاضر حال مردم‌در آراء و شهر مركز معضلات
منظومه يك صورت به كه است برخوردار پيچيده‌اي و گسترده فضايي -كالبدي
ديگر نظر ، اين ازميكند عمل شهرك ، و شهر دهها از متشكل و بزرگ شهري
شهر قديمي مقياس در را آن مسايل و تهران شهر مركزي محدوده نمي‌توان
عملكردها مظهر و بازتاب شهر مركز كنوني عملكرد واقع در.گرفت نظر در
آن فراتر و كلانشهري مقياس در تهران واحدهاي و عناصر تمام مسايل و
مركز مسايل و خصايل شناسايي هم كه مي‌دارد معلوم نگرش نحوه اين.است
ميان متقابل روابط شناسايي بدون آنها ، براي راه‌حل يافتن هم و تهران ،
لازم بنابراين.بود نخواهد امكان‌پذير آن ، پيراموني مجموعه و شهر مركز
عملكردهاي جهات از تهران ، كلانشهر مقياس در شهر مركز جايگاه كه است
مورد غيره و فراغتي و فرهنگي خدماتي ، ارتباطي ، اقتصادي ، مختلف
شهر مركز ساماندهي معيارهاي و محورها و گيرد قرار ارزيابي و شناسايي
.گردد تعيين كلانشهر مجموعه عملكردهاي و ساختار با انطباق در
در شهر مركز جايگاه زمينه در مردم نظرات و آراء از آگاهي منظور به
آنها ميان به بخش ، اين در موجود معضلات و تهران كلانشهر عمومي ساختار
پي در را نظرات اين از پاره‌اي اينجا درپرداختيم گفتگو به و رفته
.مي‌آوريم
است ناصرخسرو خيابان در برقي لوازم فروشندگان از يكي هاشمي نعمت.
روز هر كه چرا.است تهران در نقطه بدترين او كار محل دارد عقيده كه
در ساعت يك مدت است مجبور برود ، كارش محل به منزل از آنكه براي
وقتي.برسد شهر مركز به اصطلاح به تا شود اتوبوس سوار مختلف مسيرهاي
لوازم فروشندگان و الكتريكي‌ها تمامي كه دارد دليلي چه پرسيديم او از
ما به كه است سنتي اين:داد پاسخ وي آمده‌اند ، گرد محله يك در برقي
كه مي‌كند ايجاد بازار راسته و بورس نوعي مي‌كنم فكر.است رسيده ارث
كند انتخاب مي‌تواند را كالا يك از مختلفي انواع محل يك در مشتري هم
.مي‌شوند خبر با سرعت به آن تغييرات و بازار قيمت از فروشندگان هم و
محدوده از خارج به بازار راسته اين اگر كه سوال اين به پاسخ در
وي دارد ، او كار در تاثيري چه كند پيدا انتقال مركزشهر يا ترافيك
از شايد اما.است بهتر خيلي تازه مشتري وجلب آمد و رفت نظر از:گفت
روز جريان در نوعي به اگر.بي‌اطلاع‌باشيم كسبه‌ها ديگر و بازار مسايل
.است بهتر اتفاقا باشيم تجارت
محل جابجايي دارد عقيده نيز ماليات اداره كارمند حجتي ولي‌الله
و وي كاري روحيه تقويت باعث شهر فعلي مركز از خارج به كاراو
مجاور ساختمانهاي و دارايي وزارت قديمي بناي كه چرا مي‌شود همكارانش
ميراثهاي از يكي شايد و برخوردارند ساله‌اي شصت قدمت از آنكه با آن
با هماهنگ و نداشته را لازم كارايي اما باشند ، تهران شهر فرهنگي
ترتيبي است بهتر او نظر به.نيست اداري سيستم اخير تحولات و تغيير
با يادبود بناي يك به‌عنوان قديمي ساختمان اين از تا شود اتخاذ
.شود استفاده كارمند و متقاضي
دارد ادامه
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
