چهارم ، شماره 1087 اكتبر 1996 ، سال مهر 1375 ، 6 يكشنبه 15
|
|
ديگر :دانشمندان به خطاب علمي خبرنگاران
نيستيم شما بلندگوي
ديدگاه روزنامه‌نگاران ، و دانشمندان اختلاف مورد مسئله مهمترين
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
است علمي مسائل انتقال در مطبوعات نقش به نسبت آنان متفاوت
مطبوعات و پزشكي مسائل مقالات مجموعه از مقاله تازه‌ترين در:اشاره
و پزشكان ميان اختلاف مسئله ديگر بار پزشكي‌لنست ، نشريه در
اختلاف مقاله ، اين نويسنده.است گرفته قرار بحث مورد روزنامه‌نگاران
را علمي روزنامه‌نگاران و پزشكي مسائل پژوهشگران ميان موجود
روزنامه‌نگاران و دانشمندان كه اين به توجه با و خوانده اجتنابناپذير
با ارتباط برقراري به ناگزير مردم ، به علمي مسائل انتقال براي
پي در كه است كرده بررسي مختلف جنبه‌هاي از را مسئله اين يكديگرند ،
:مي‌آيد
انتخاب پژوهشگران ، و روزنامه‌نگاران ميان اختلاف مورد مسائل از يكي
.است علمي خبر
هنگامي علمي ، خبر يك انتشار براي مناسب زمان دانشمندان ، اعتقاد به
گرفته قرار تاييد مورد علمي جامعه سوي از پژوهشي يافته اين كه است
تاييد و دارند قرار آزمايشي مرحله در علمي يافته‌هاي اغلب زيرا;است
مكرر آزمايشهاي انجام مستلزم دانشمندان ، سوي از يافته‌ها اين نهايي
گذشت از پس روزنامه‌نگاران ، ديدگاه از اما.است زمان گذشت همچنين و
يافته‌هاي كه حالي در ;مي‌دهند دست از را خود تازگي اخبار اين زمان ،
مورد و بوده جذابيت داراي نيز خود آزمايشي مراحل در حتي علمي ، تازه
ساختن آگاه براي روزنامه‌نگاران معمولا.مي‌گيرند قرار خوانندگان توجه
;مي‌گيرند درپيش را برانگيزي توجه و جذب راههاي علمي ، مسائل از عموم
ياري امر اين در را آنان كه هستند اخباري كسب دنبال به رو ين از
آزمايشهاي خبر مانند هستند ناخوشايند گاهي اخبار ، گونه اين.دهد
درمان آزمايشهاي نتايج تحريف سرد ، جنگ دوران در انسانها روي هسته‌اي
پژوهش‌هاي در غيراخلافي مسائل بروز يا و پژوهشگران سوي از سينه سرطان
تاثيرات بررسي طرح متحده ، ايالات نيرو وزارت سال 1986 ، در.ژنتيك
عضو ماركي ، وادوارد گذارد اجرا به را انسانها روي اتمي تشعشعات
آزمايشگاههاي عنوان‌خوكچه‌هاي تحت مقاله‌اي انتشار با آمريكا كنگره
از پسكرد افشا را نيرو وزارت غيرانساني اقدام اين آمريكا ، هسته‌اي
علمي مسائل در نادرست اقدامات بروز از مطبوعات نگراني نيز آن
به تنها نه مطبوعات ، گزارشگران و روزنامه‌نگاران و گذارد روبه‌افزايش
و نادرست عملكرهاي جستجوي در بلكه رفتند نيرو وزارت پرونده‌هاي سراغ
نيز را بيمارستانها و دانشگاهها پزشكي گزارش‌هاي پزشكي ، و علمي مسائل
.كردند بررسي
خبري ارزش كه است موضوعاتي از يكي از نيز علمي مسائل در خلافكاري
به روزنامه‌نگاران علمي ، خلافكاري قباحت و اصول نقض علت به و داشته
علمي ، خلافكاري‌هاي دانشمندان ، اعتقاد به.هستند آن افشاي دنبال
اين طرح از بايد مسائل ، اين دروني باحل و شده محسوب فردي انحرافات
مقابل ، در اما.كرد جلوگيري علمي جوامع از خارج در مطالب گونه
با و دانسته بزرگ خطايي را علمي شيادي و فريب موارد روزنامه‌نگاران
زير را علمي مسائل مورد در عموم متداول تصورات خود ، گزارش‌هاي انتشار
كه است مواردي از يكي علمي ، مسائل در صداقتميبرند سوال
حد چه تا دانشمندان كه واين مي‌دهند زيادي بهاي آن به روزنامه‌نگاران
و حفظ را علمي وحدت علمي ، موسسه و پژوهشگر همه اين وجود با مي‌توانند
به.است برخوردار بسياري اهميت از نيز كنند ، كنترل را آنها عملكرد
خطاي كرودسن ، مطبوعات‌جان گزارشگر سال 1994 ، در نمونه ، عنوان
آن در كه پژوهشي گروه.ساخت برملا را بيمارستان يك پژوهشگران
سينه از قسمتي روش‌برداشت نسبي كارايي درمورد تحقيق به بيمارستان
نتايج در را ناموفق موارد بودند ، مشغول سينه سرطان درمان براي
مقاله انتشار از پس هفته‌ها تا.بودند نكرده ذكر خود پژوهش‌هاي
متعدد مطالب و مقالات در پژوهشگران عمل اين از مطبوعات خشم كرودسن ،
از كه است عموم حق اين روزنامه‌نگاران ، اعتقاد به زيرا.مي‌شد منعكس
از پس هفته چند تا.شوند آگاه آزمايشها اين نتايج در ناموفق موارد
شركت پژوهش اين در كه دانشمنداني كردن محكوم به اين‌ماجرا ، مطبوعات
برعهده را پژوهش اين اصلي مسئوليت كه سرطان ملي موسسه حتي و داشتند
.دادند ادامه داشت ،
تامين محل روزنامه‌نگاران ، و پژوهشگران اختلاف مورد ديگر مسئله
توجهي هزينه تامين منبع به پژوهشگران معمولااست پژوهشي هزينه‌هاي
سرشار سود علمي تحقيقات از كه خصوصي‌اي بخش‌هاي به حتي ندارند ،
جنبه‌اي از علم به روزنامه‌نگاران اما.مي‌گويند خوشامد نيز مي‌برند
چهره مطبوعات ، در گاه رو اين از مي‌نگرند ، منفعت‌طلبي از عاري
ارائه مولكولي ميليونرهاي يا و سرمايه‌داران عنوان به دانشمندان
كسب و خود تحقيقات به عموم توجه براي پژوهشگران اوقات ، گاهيميشود
قرار ابتدايي مراحل در تحقيقاتشان كه زماني حتي پژوهشي‌شان ، هزينه‌هاي
به آنان پژوهش‌هاي دور چندان نه آينده‌اي در كه ادعا اين با دارد ،
روي مطبوعات به شد ، خواهد منجر سرطان مانند بيماريهايي درمان
از را افراطي و واقعي ديدگاههاي معتبر ، مطبوعات معمولا اما.مي‌آورند
كه دانشمنداني از يكي اندرسن نمونه ، عنوان به.مي‌دهند تميز يكديگر
نشريه‌تايم گزارشگر به دارد افراطي اطميناني درماني ژن آينده به
مي‌كند ، مراجعه پزشك به كه بيماري دور ، چندان نه آينده‌اي در:مي‌گويد
منزل روانه و شده مداوا پزشك ، سوي از اي.ان.تزريق‌دي از پس
.مي‌گردد
سبك روزنامه‌نگاران ، و پژوهشگران ميان اختلاف مورد مسائل از ديگر يكي
نشريه اولين انتشار زمان از سال 1924 ، از كه است علمي گزارش نگارش
معدوديت‌هاي با مطبوعات.است داشته ادامه تاكنون آمريكا در علمي
با ارتباط برقراري براي ناچارند و بوده روبه‌رو مطلب فضاي و زماني
مخالف دانشمندان اما ;كنند رعايت علمي گزارش‌هاي در را سادگي عموم ،
و كامل توضيحات با مشروح ، مطالبشان مايلند دانشمندان هستند ، امر اين
و خواندني روزنامه‌نگاران ديدگاه از كه مطلبي.شود منتشر پيچيده
روزنامه‌نگاران.باشد ساده دانشمندان ديدگاه از است ممكن است ، مناسب
كه درحالي مي‌دانند ، مهم اصلي را مطلب بودن فهم قابل و سادگي
حساب به دقت و امتياز را مطالبشان ارائه پيچيدگي دانشمندان ،
عموم براي مطالب ساختن فهم قابل براي روزنامه‌نگاران تلاش.مي‌آورند
.شود محسوب علمي روش نقض دانشمندان سوي از است ممكن
دانشمندان ، روزنامه‌نگاران‌و اختلاف و بحث مورد مسائل از ديگر يكي
متداول دانشمندان ميان كه واژه‌ها از برخي كاربرد.است زبان كاربرد
واژه نمونه ، عنوان بهدارد متفاوت معنايي عادي خوانندگان براي است ،
ديده انتظار حد از بيش كه بيماريهايي مورد در دانشمندان كه اپيدميك
يك همه‌گيري و شيوع معناي به عادي فرد يك براي مي‌برند ، كار به شده
به دانشمندان كه واژه‌هايي معمولا.مي‌شود تلقي وسيع سطح در بيماري
علمي زمينه در كه دارد را خود اصلي معناي افرادي براي مي‌برند ، كار
و مي‌نويسند افرادمختلف براي روزنامه‌نگاران اما.باشند داشته فعاليت
استفاده قابل همگان براي كه مي‌كنند استفاده واژه‌هايي از معمولا
.باشد
متفاوت ديدگاه وروزنامه‌نگاران ، دانشمندان اختلاف مورد مسئله مهمترين
اعتقاد بهاست علمي مسائل انتقال در مطبوعات نقش به نسبت آنان
مردم به را علمي مسائل مستقيم انتقال وظيفه مطبوعات دانشمندان ،
يا و علمي خطاهاي تحليل مانند مطبوعات عملكرد ساير و دارند برعهده
علمي روزنامه‌نگاري مسئوليت حيطه از خارج را پژوهشگران اشتباهات
بلندگوي را خود علمي روزنامه‌نگاران اغلب امروزه اما.مي‌دانند
علمي ، روزنامه‌نگاري دهه 1990 ، در بلكه ;نمي‌پندارند دانشمندان
در پزشكان و دانشمندان اخلاقي و اجتماعي مانندمسئوليت پرسش‌هايي
.است كرده مطرح را چيست؟ جامعه
.دارند برعهده عمومي افكار شكل‌گيري در را اساسي نقش مطبوعات بي‌شك ،
در كلسترول بالابرنده غذاهاي به مربوط مطالب وسيع انتشار از پس
.يافت كاهش بازار در پرچرب شير و تخم‌مرغ قرمز ، گوشت مصرف مطبوعات ،
سرطان به ابتلا در ژنتيك تغييرات عامل به مربوط خبري گزارش انتشار
انجام خواهان و كرده مراجعه كلينيكها به بسياري زنان شد موجب سينه ،
نتايج تحريف مورد در مطبوعات كه سروصدايي.شوند ژنتيك آزمايشهاي
انداختند ، راه به بيمارستان ، يك پزشكان توسط سينه سرطان پژوهش‌هاي
تامين در مطبوعات.دهد استعفا فوق پژوهشي گروه سرپرست شد موجب
دهه 1950 ، در نمونه ، عنوان به.دارند مهمي نقش نيز پژوهشي هزينه‌هاي
ميليونها تا شد موجب كودكان فلج بيماري مورد در پي‌درپي مطالب انتشار
.شود جمع‌آوري بيماري اين با مقابله پژوهش‌هاي براي دلار
بر دهه 1990 مطبوعات.است برخوردار ويژه‌اي اهميت از مطبوعات پيام
اعتبار همچنين و علم اخلاقي و اجتماعي نقش مورد در افراد حساسيت‌هاي
دهه علمي روزنامه‌نگاري.است افزوده فني و علمي موسسات و دانشمندان
اين.دارد علمي پژوهش‌هاي اجتماعي نقش بر روزافزوني تاكيد 90 ،
روزنامه‌نگاران و دانشمندان ميان اختلافهاي به روزافزون حساسيت‌هاي
.است كرده تبديل نيافتني پايان نزاعي به را آن و زده دامن
فر تاج مريم:مترجم - THE LANCET:منبع
