چهارم ، شماره 1093 اكتبر 1996 ، سال مهر 1375 ، 13 يكشنبه 22
|
|
و مردم سود به كوچك مقياس در آبياري
است زيست محيط
بخش آبواپسين منابع از بي‌رويه بهره‌برداري زيانبار پيامدهاي
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
بي‌رويه تخليه زيانبار مقاله‌پيامدهاي از بخش واپسين در:اشاره
درباره نكات‌تازه‌اي.است شده ترجمه منابع‌خارجي از كه زيرزميني آبهاي
بهره‌برداري به پروژه‌هاي‌متكي محيطي ، زيست و واجتماعي اقتصادي زيانهاي
.مي‌خوانيد را آبهاي‌زيرزميني به‌ويژه آب ازمنابع اصولي غير
بيماري بر مسكني مدت كوتاه در آبياري‌توانسته بزرگ پروژه‌هاي چند هر
مهم هدفهاي ساير نتوانسته هرگز اما باشد جهان مردم گرسنگي مزمن
بشر ، افراد بين تساوي برقراري در كمك فقر ، بردن بين از مانند توسعه
به.كند برآورده را مردم بهداشت سطح بردن بالا و زيست محيط حفاظت
قرار بيشتر بررسي مورد آبياري پروژه‌هاي مي‌شود سعي امروزه دليل همين
.گيرند
ازسرنوشت جالبي نمونه دنيا اراضي‌آبي پنجم يك با هندوستان ،
خود آبي تمام‌ظرفيتهاي از است قرار كشور اين.است آبياري پروژه‌هاي
از را كنوني كشت سطح برابر 5/2- هكتار ميليون وقريب 113 استفاده
از بزرگي قسمت كارايي آنكه حال دهد ، قرار آبي محصولات كشت زير
راجيوگاندي سال 1986 در.است كم بسيار كشور اين موجود شبكه‌هاي
روند مختلف آبياري‌ايالات وزراي سمينار در كشور آن وقت نخست‌وزير
اظهارداشت وي.داد قرار موردانتقاد را ملي آبياري كنوني‌طرح‌هاي
تنها 65 شده‌است آغاز سال 1951 از كه بزرگ‌آبياري طرح از 246 كه
كامل سال 1970 از كه‌بعد طرح‌هايي از حاصل ودرآمدهاي شده كامل طرح
هدر پول فقط سال براي 16 ما:گفت وي.است بوده اندك بسيار شده
افزايش نه آب ، نه آبياري ، نه ;نشده مردم عايد چيز هيچ.داده‌ايم
.آنها روزمره زندگي در تغييري نه و محصول
غرب در نارمادا دشت عمران سربرنامه بر سختي مجادله حاضر حال در
جريان در بود خواهد چه طرح اين در آبياري نقش كه اين و هندوستان
.است
كه جهان‌است سطح در عمراني بزرگترين‌برنامه‌هاي از يكي مذكور طرح
.شد ساخته‌خواهد كوچك سد و 3000 متوسط بزرگ ، 135سد سد آن 30 در
خود زير را جنگل هكتار طرح 37000 اين در سرور سردار بزرگ سد مخزن
قبيله فقير روستاييان عمدتا كه را ، نفر و 100000 ساخت خواهد غرق
.كرد خواهد بي‌خانمان نشين‌اند ،
را خانه‌هايشان كه مردمي و مي‌رود زيرآب كه زمين‌هائي درصد گرچه 90
نفع اما قراردارد ، ماهاراشترا و ايالت‌مادياپوداش در.مي‌دهند دست از
ايالت نفع به - اراضي‌آبي هكتار ميليون بر 8/1 مشتمل- پروژه عمده
دارد بيشتري‌نياز آب به گجرات كه‌ايالت دارند عقيده عدهايگجراتاست
كه جديدي زمينهاي شدن زه‌دار و شدن شور كه است نيزمطرح سئوال اين اما
متوقف نيز را ايالت اين منافع كوتاهي مدت در رفت خواهد كشت زير
مردم تمام منافع طرح اين در كه مي‌گويند پروژه مخالفين.ساخت خواهد
نواحي درصد مثلا 70 كه مي‌سازند خاطرنشن آنها.است نشده گرفته نظر در
.بود خواهند بي‌بهره آب اين از قبيله‌نشينان درصد و 90 گجرات خشك
پروژه:مي‌نويسد عزيز برنارماداي گريه‌اي كتاب در آمته بابا كه بطوري
زندگي بهبود صرف مي‌توانست كه را بخشهائي ساير پول فقط سرور سردار
كردن پيدا كه را خود راه پروژه اين در دولت...بلعيد خواهد شود مردم
.است كرده گم كاملا است مردم براي آب تامين روش بهترين
بشر حقوق نارمادا ، طرفداران دشت سوي‌روستائيان از كه شديدي مخالفت
شده ، ابراز دنيا جاهاي ديگر و هندوستان در زيست دوستداران‌محيط و
كرده آن از ناشي عواقب و پروژه اين مجدد ارزيابي به مجبور را دولت
و محيطي زيست نامطلوب اثرات پروژه اين ضعف نقطه مهمترين.است
.مي‌رود آب زير به زمينهايشان كه است افرادي شدن بي‌خانمان
زندگي آب در آنها عامل كه بيماريهائي اشاعه موجب آبياري بزرگ طرح‌هاي
در.مي‌اندازد خطر به را انسان سلامت لحاظ اين از و شده نيز مي‌كنند
دفع حلزونها از كه است كرمي آن مولد كه بيلارزيا بيماريها اين ميان
قرار آلوده آب با تماس در انسان كه صورتي در.است اهميت حائز شود مي
به كه مذكور بيماري.مي‌كند بيماري توليد و شده بدن پوست وارد بگيرد
مثانه ، كبدي ، اختلالات خون ، كم‌شدن موجب است مشهور نيز شيستوزوميا نام
آفريقا ، از وسيعي قسمت در بيماري اين.مي‌شود عصبي سيستم و شش ،
.است شايع آسيا شرقي جنوب و چين ، جنوبي ، آمريكاي خاورميانه ،
گسترش جهاني ، دامنه بانك اقتصاد اوليدارس‌متخصص خوزه گزارش براساس
وحشتناكي كشورداستانهاي هر در و است وسيع درآفريقا بيماري اين
مي‌كند ذكر نامبرده كه وضعيتي شديدترين.مي‌شود نقل اين‌بيماري از
تنها 8 طرح شروع از قبل آن در كه است سودان در گزيرا طرح به مربوط
از پس آنكه حال داشت ، قرار بيماري اين خطر معرض در جمعيت درصد تا 10
كشور اين در.رسيد از 80درصد بيش به شدن خطرآلوده طرح اجراي
كه بود منافعي از مراتبپيشتر به بيماري اين از زيانهاي‌ناشي
به نفر ميليون سالانه 96 باافزايش.است آورده ارمغان پروژه‌به
بااستفاده غذا ، توليد جديد دراستراتژيهاي مي‌بايست جهان جمعيت
نظر به حاضر حال در.آيد به‌عمل تجديدنظر آبياري ، شبكه‌هاي گسترش از
در نيست درصد يك از بيشتر سالانه آبياري شبكه‌هاي گسترش كه مي‌رسد
مسئله به بخواهيم اگر.است درصد جمعيت 7/1 سالانه رشد كه صورتي
اتكا طولاني مسافات از شيرين آب انتقال يا و شور آبهاي شيرين‌كردن
چنين از كه محصولاتي زيرا بود نخواهد صرفه به مقرون روشها اين كنيم
آن تهيه كه مي‌گيرد قرار اختيار در قيمتي با مسلما شود توليد آبهائي
يك كمتراز آنها روزانه درآمد كه دنيا جمعيت نفر ميليارد يك براي
تكنولوژي‌جديد با خوشبختانه.مقدورنمي‌باشد ست ا روز در دلار
انتخاب و اصلاح‌نباتات.كرد برطرف را مشكلات‌موجود از برخي مي‌توان
در آب مصرف كارائي گياهاني‌كه و خشكي و شوري به نژادهاي‌مقاوم
توليد بيشتر محصول مي‌توان كه است راههايي از يكي است آنهازياد
كه است گياهاني از يكي گندم كه مي‌دهد نشان شده انجام مطالعات.كرد
امكان صورت اين دركرد اصلاح شوري به نسبت را آن مقاومت مي‌توان
انجام با.داشت خواهد وجود شور اراضي در مهم محصول اين بيشتر توليد
دست به بيشتري اطلاع محصول توليد و آب مقدار رابطه از مي‌توان پژوهشها
مارچوبه و گوجه‌فرنگي پنبه ، ذرت ، از نژادهايي حاضر حال در.آورد
كشت بخوبي است مجاز حد برابر دو آن شوري كه آبي با كه شده ايجاد
راندمانهاي بردن بالا طريق از آتي سالهاي در نتيجه بهترين اما.مي‌شود
محيطي زيست تغييرات بدون مي‌توان روش اين با.شد خواهد حاصل آبياري
از مي‌توان آبياري صحيح مديريت با.برد كشت زير به را وسيعتري سطح
محصول است انتظار حد از كمتر آنها توليد حاضر حال در كه آبي زمينهاي
در فقط مثلا.است زياد دنيا سطح در اراضي گونه اين وسعتكرد برداشت
.دارد وجود اراضي اين از هكتار ميليون تا 13 هندوستان 10 كشور
و مقياس‌كوچك در آبياري مي‌توان شبكه‌هاي‌آبياري به نياز صورت در
.داد توسعه را عمق كم چاههاي از استفاده
نداشتن‌اثرات بر علاوه جمع‌آوري‌روآناب ، روشهاي و آب كوچك مخازن احداث
پيچيده ، به‌تكنولوژي نياز بدون نيز محل براي‌اهالي محيطي ، سوءزيست
همان به اگر مهمتر ازهمه مي‌كند توليد كار مردم ، جابجاكردن يا و
بيشتر توجه نيز مي‌شود ديم‌كشت بصورت كه دنيا كشاورزي اراضي درصد 84
براي حال عين در و شد خواهد بيشتري كمك جهان غذائي امنيت به كنيم
فراهم شده‌تري تضمين درآمد نيز جهان كشاورزان فقيرترين از بسياري
.آمد خواهد
