چهارم ، شماره 1105 اكتبر 1996 ، سال آبان 1375 ، 27 يكشنبه 6
1900- قرن2000 گزارش
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
!باروت انبار در صاعقه
بازتاب درسارايوو همسرش و اتريش وليعهد ژوئن 1914قتل
پي پاپ رم ، دراست جهانداشته سياسي محافل و درمطبوعات گستردهاي
مراسم به را كاتوليك مذهبي بلندپايگان سخت ، بيماري دهم ، باوجود
هنگام و كرد دعوت سنپيير كليساي در درگذشتگان براي آمرزش عادي
مردم:نوشت تايمز روزنامه لندن ، در.شد بيهوش مراسم اين برگزاري
مصيبت اين خاطر به اتريش ومردم سلطنتي خاندان غم در را خود انگليس
محكوم را همسرش و وليعهد ناجوانمردانه ترور و ميدانند شريك جانگداز
.ميكنند
ترور واقعه از تفسيري در روزنامهانگليسي ديگر كرونيكل نيوز
فرود سارايووهمچون در همسرش اتريشو وليعهد قتل:است نوشته
آن ، پيشبيني غيرقابل پيامدهاي و اروپاست باروت انبار در صاعقهاي
.ميدهد سوق انفجار مرحله به را موجود تنشهاي
مجارستاناست ، - اتريش طبيعي كهمتحد آلمان امپراتور دوم ، ويلهلم
شركت براي او.شد برلن عازم بيدرنگ واقعهسارايوو ، از آگاهي از پس
به و كرد رها ناتمام را برنامه اين اما بود ، رفته بهكيل مراسمي در
ديپلماتيك تاسف ابراز از گستردهتر ابعادي آلمان واكنش كه ميرسد نظر
.باشد داشته
سارايوو به فرانسوآفردينان كهسفر دارند عقيده سياسي صاحبنظران
اكنون او قتل با اما بود ، بالكان مسايل براي راهحلي جستجوي براي
خود ، عموي برخلاف اتريش ، وليعهد.است رسيده اوج به منطقه تشنجات
اسلاو اقوام به داشت عقيده مجارستان ، - اتريش امپراتور ژوزف ، فرانسوا
براي و شود داده خودمختاري نوعي بايد امپراتوري مرزهاي داخل در
در اما ميكرد ، حساب بوسني اهالي حمايت روي سياست اين پيشبرد
با كه ميگرفت شكل فزايندهاي تمايلات اتريش ، جنوبي همسايه صربستان ،
.شود بنيادنهاده بزرگ صربستان يك كروآسي و بوسني به چنگاندازي
فرمان زير را بزرگ صرب افراطي حزب كه صربستان حكومت رهبر نيكلاپازيچ
با صربستان ، به كرواسي و بوسني الحاق زمينه آمادهسازي براي دارد ،
مسايل همين و داشت پنهاني روابط منطقه اين در استقلالطلب عوامل
اكنوناين.بود كرده نگران را آنآلمان متحد و اتريش پيش مدتها از
وتاكيدي شده سركش خشمي كشور هردو وليعهد ، در ترور واقعه با نگراني
.خودنماييميكند شديد ، برواكنش
در آتشفشانهولناك يك چهبسا كه سياسياست زلزله يك دستخوش اروپا
.داشت خواهد پي
ژوئن 1914 16 فرانسه در سياسي بحران پايان
كابينهدومرگ استعفاي با كه درفرانسه سياسي بحران هفته دو از پس
از اعتماد راي باكسب رياستويوياني به دولتتازه اكنون شد ، آغاز
و اخير پارلماني انتخابات از پس.است داده خاتمه بهبحران پارلمان ،
كرسيهاي چپگرايان كه شد معلوم گذشته ، مه در 10 آن نهايي نتايج اعلام
جاي 72 به نماينده جملهسوسياليستها 102 از آوردهاند ، دست به بيشتري
كه جديدويوياني كابينه علت همين به.دارند پيشين مجلس در نماينده
به خود تقديمي برنامه در دارند ، عضويت آن در چپ جناح از وزيراني
تدوين كلان ، سرمايههاي و بردرآمدها را تصاعدي ماليات برقراري مجلس ،
ارتش به مربوط قوانين پارهاي در تجديدنظر و جديد انتخاباتي قوانين
.است گنجانده
را ديگر سياسي شخصيت چند ازويوياني قبل رئيسجمهوري پوانكاره
به را پارلمان اعتماد راي كه بود كرده كابينه تشكيل مامور
.گرفت بدست را سرانجامويويانيزمامامور و دستنياوردند
تلويزيون نام به بادستگاهي دور ، راه از تصاوير انتقال
ژوئن 1914 2
برگزار لندن در اتومبيل مهندسانصنايع انجمن در كه كنفرانسي در
(Archibaldlow ) نامآرچيبالدلو به انگليسي دانشمند يك شد ،
فواصل در را تصاوير ميتواند كه گذارد نمايش به را تازهاي اختراع
.دهد انتقال دور
شدكه متذكر و داد توضيح آنرا كاركردآنرا چگونگي دستگاه اين مخترع
Vision و (دور) Tele از تركيبي گذاشتهاست ، راتلويزيون نامش
.راهدور از ديدن يعني (مشاهده)
يكصفحه روي هردقيقه در تصوير وپانصد هزار نوظهور ، سيستم اين در
بطوري رژهميرود ، پيدرپي و سرعت به مثلسينما و ميشود ظاهر مخصوص
اما است ، وپيگيري تماشا قابل بيننده براي نظيرفيلم صحنهها كه
تماشا فيلمي و سالننشست در ميتوان بليتي خريد با سينماكه برخلاف
ميشود تمام گران بقدري مخترعشتلويزيون بقول يا دستگاهجديد كرد ،
هم علت همين به.نيست ممكن مصرف بازار به آن ارائه و انبوه توليد كه
.نميآيد بهشمار پولساز اختراعي اقتصادي ازنظر
ژوئن 1914 يافت 7 گشايش پاناما كانال
به آمريكايي باري كشتي يك و يافت گشايش سال از 30 پس پاناما كانال
به اطلس اقيانوس از اولينبار براي بهناماتحاد تن هزار چهار ظرفيت
.رفت آرام اقيانوس
به فرانسوي شركت يك توسط اينكانال حفر عمليات پيش سال در 30
موفق سوئز كانال حفر در قبلا كه شد آغاز دولسپس مديريتفردينان
سال در آمريكا دولت.شد ورشكست شركتش و ماند ناكام اينبار اما بود ،
حاكميت حق قراردادي انعقاد با و خريد را كانال امتياز حق 1903
سال ده از پس اكنونگرفت پاناما ازدولت را كانال دوسوي در برنواري
اقيانوس آبراهه از بهرهبرداري و رسيده پايان به كانال ساخت عمليات
.شدهاست آغاز آرام اقيانوس به اطلس
مترمتغير تا 300 بين 90 آن وپهناي كيلومتر پاناما 79 كانال طول
از مترميتوانند عرض 34 و متر بهطول 306 حداكثر كشتيهايي و است
بندر فاصله ازآن بهرهبرداري و آبراهه اين باحفر.كنند عبور آن
شده كوتاه مايلدريايي هزار هفت حدود در سواحلژاپن تا نيويورك
به اطلس اقيانوس از برايگذر بودند ناچار كشتيها زيراقبلا است ،
.بزنند دور را آمريكا قاره آرام ، اقيانوس
شد ترور فرانسه سوسياليستهاي رهبر
روزنامهبشريت بنيانگذار ژانژورس
ژوئيه 1914 31
بنيانگذار و فرانسه سوسياليستهاي رهبر (J. Jaures)ژورس ژان
مونمارتر خيابان در رستوران يك در شام صرف هنگام روزنامهاومانيته
ميزي پشت تنها كه را او رستوران گشوده پنجره از قاتل.رسيد بهقتل
مغزژورس تير دو كه كرد شليك تير سه و گرفت هدف بود شام صرف مشغول
تا كشيد طول مدتي و شد برپا هياهويي و آمدند گرد مردم كرد متلاشي را
براي و برساند حادثه محل به را خود توانست مردم ازدحام ميان از پليس
سپرده جان دم در ژورس زيرا بود بيحاصل البته كه كند باز راه آمبولانس
.بود
وي.شدهاست دستگير كه است ويلن بهنامرائول ساله جوان 24 يك قاتل
حمله علت بازجويي در و است عاليلوور مدرسه در باستانشناسي دانشجوي
جهت در اقداماتش و اظهارات خاطر به سوسياليستها رهبر از نفرت را
بعد ، روز و ترور شب در.است كرده ذكر فرانسه ملي مصالح مخالف
نيز دولت و كردند برپا تظاهراتي پاريس خيابانهاي در طرفدارانژورس
.داد انتشار ترور اين كردن محكوم در بيانيهاي
ژوئيه 1914 28!هفتتيركش بانوي منتظره غير تبرئه
در گذشته مارس در 16 كه فرانسه پيشين دارايي وزير همسر بانوكايو
به و كشيد هفتتير آن مدير كالمت رويگاستون به فيگارو روزنامه دفتر
و شد دادگاهتبرئه در منتظرهاي غير بصورت كشت ، را او گلوله چهار ضرب
!گفت ترك را بازداشتگاه لب بر خنده
يك تكرار و سئوال دو در قتل اتهام به بانو اين محاكمه نهايي مرحله
كالمت ، گاستون به گلوله شليك در كايو بانو آيا:ميشود خلاصه جواب
جواب دادگاه قضات هيات است؟ شده عمد قتل مرتكب فيگارو روزنامه مدير
حساب توطئه با و قبلي برنامهريزي طبق قتل اين آيا..نه:دادهاند
!نه:قضات جواب است؟ بوده شده
موجياز اما شد ، آزاد و تبرئه هفتتيركش بانوي دادگاه ، راي اين با
به براياعتراض زيادي عده.داد تكان را فرانسه جامعه اعتراض و خشم
برپا پردامنهاي تظاهرات و ريختند خيابانها به قاتل يك تبرئه
يك كنوني رهبر و سابق دارايي وزير كه بود روشن آنها براي.كردند
از را همسرش دادگاه ، قضات روي نفوذ اعمال با پارلماني ، قدرتمند جناح
تمسخر به بيشرمي كمال با را عدالت و قانون و داده نجات قطعي محكوميت
برابر در واكنشي هيچ و بود ساكت نيز دولت ميان اين در.است گرفته
بلندپايگان زيرا نداد ، نشان دادگاه مضحك راي و آشكار حقكشي اين
از دفاع تا داشتند علاقه بيشتر پارلماني اكثريت حفظ به قدرتطلب
قتل از كايو بانو اگر كه ماند بيپاسخ پرسش اين بدينگونه و..حقيقت
كيست؟ او قاتل پس مبراست ، فيگارو مدير