چهارم ، شماره 1124 نوامبر 1996 ، سال آبان 1375 ، 18 دوشنبه 28
گرگاند تصوير عاشق بچهها
كودكان آثار نويسنده احترامي ، منوچهر با گفتگو
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
ميبرد لذت آن وشنيدن خواندن از و دارد دوست را حادثه كودك
برتر ، كتابهاي انتخاب زمينه در آن نتايج و كودك كتاب اخير جشنواره
چه هر بايد و است بحران دچار كشورمان در كودكان ادبيات كه داد نشان
نويسندگان ، با گفتگو كه آنجايي از.جست راهي مشكل اين براي سريعتر
روشن زمينه اين در را افقهايي ميتواند رشته اين صاحبنظران شعراو
او ازرفتيم كودكان آثار نويسنده احترامي منوچهر ديدار به سازد ،
.است رسيده چاپ به كتاب تاكنون 25
بگوييم مشخصتر يا كودكان ، ادبيات پيشينه و تاريخچه مورد در لطفا
.بفرماييد بيان را توضيحاتي كشورمان ، در كودكانه قصههاي
دارد ، طولاني بسيار سابقهاي ما سرزمين در نيز كودكان براي قصهگويي
رسم ، عادت ، باورها ، اعتقادات ، از برگرفته در بسياري زيراقصههاي
اين در قرنها كه است مردماني دراز دورو آرزوهاي دلمشغوليهاو
.ندارد درازي عمر كودكان براي قصهنويسي اما.زيستهاند سرزمين
سال پنجاه -چهل از ميشناسيم ، كودكان اسمقصه به امروز كه پديدهاي
گسترش پاگرفته ، سرعت به شده ، شروع پراكنده كوششهاي صورت به پيش ،
كودكان راادبيات آن امروز كه آورده وجود به را مجموعهاي و يافته
كه دادهاند نشان بچهها ادبي ، بيان گوناگون شيوههاي ميان از.ميناميم
كتابهاي انتشار و توليد خاطر همين به.دارند بيشتري علاقه شعر به
كتابهاي فروشندگان و توزيعكنندگان تعبير به يا كودكان براي منظوم
خود به را كودكان كتابهاي از توجهي قابل حجم شعري ، كودكان ، كتابهاي
.است داده اختصاص
ميشناسند؟ كودكان شعر آغازگر عنوان به را كسي آيا
كودكان براي كه شعري تنها شايد خاطر به ملكالشعرا صباي از معمولا:
اگر من اعتقاد به و ميكنند ياد كودك شعر پيشقراول عنوان به سروده ،
.است نزديكتر حقيقت به بيفزاييم ، پيشقراول صفت به را رسمي پسوند
نهضت از يافت؟پس رونق زماني چه از كودكان براي شعر سرودن
نامآور ، شاعران از تعدادي جديد ، مدارس شكلگيري با همزمان و مشروطيت
برايشان شعرهايي و پرداختند كودكان به تقدير خور در شهامتي با
.ساختند
كودكان لزوما آنها مخاطب كه قصهها -شعر اين از بسياري البته
مشكل دچار خود خردسال خوانندگان با ارتباط ايجاد در نبودند ،
.ميشدند
شاعران مختلف ، مسائل از:ميشد؟ ناشي ضعفهايي چه از مشكل ، اين
كلام قدرت بند در كودكانباشند ، براي شعر سرودن فكر به آنكه از بيش
جانكاه محدوديتهاي و شاعرانه گوييهاي مغلق بودند ، بيان استحكام و
صورت به گاهي و صورتبدي به گاهي را مثلبود سادهاي لغت كه وزن
ميكرد ، مسخ صورتميبود به حالت دفاعترين قابل و بهترين در و بودي
.ميكرد دورتر آنان واژگان دايره و كودكانه زبان از را آن
مسائلي عمدهترين از قصه بيان شيوه به كافي آشنايي عدم همه از مهمتر
چه.ميكردند ايجاد مشكل اشعار با خوانندگان ارتباط در كه بود
با همزمان انقلاب ، از داريد؟پس انقلاب از پس قصهنويسي از ارزيابياي
براي قصهنويسي سردستي ، ترجمههاي استريپهاو كميك شدن گذاشته كنار
ميدان اين به متمايز گروه دو و شد برخوردار نسبي رونقي از كودكان
به قلم و ;بودند گرفته دست به قلم تازه كه جوانانيآوردند روي
.بودند زده قلم كودكان ادبيات بجز زمينههايي در سالها كه دستاني
و توليد بسياري شعري وكتابهاي يافت بيشتري اقبال شعر دوره اين در
:كرد تقسيم عمده گروه دو به ميتوان را كتابها اين.شد بازار روانه
اين از بسياري حجم كه قصه ، شبه گاه و توصيفي مضامين شامل گروهاول
:مانند موضوعاتي آنها در و ميدهند اختصاص خود به را كتابها دست
چوپان ، گل ، مرغابي ، بادبادك ، شاپرك ، كلاغ ، عروسك ، پاييز ، بهار ، مادر ،
.شدهاند توصيف جوجه و عينك
دارد وجود قصهاي بيش و كم آنها در كه است كتابهايي شامل گروه دومين
.شده گرفته كار به قصه بيان براي دستمايهاي و شيوه عنوان به شعر و
مخصوصا كودكان بين در كه حال عين در گروه اين كتابهاي تعداد
به نسبت دارد ، بسياري مشتاقان هستند ، پايين سنين در كه كودكاني
اسمحسني به داريد داستاني شما.است اندك بسيار اول گروه كتابهاي
سوژه ميگنجد؟ دستهبنديها اين كداميكاز در داستان اين گل ، دسته نگويه
مختلف قصههاي سوژههاي خرده از بلكه.نيست بديع و نو اصلا داستان اين
به مجموع در و گرفته قرار هم كنار در ديگري اجزاء با و شده دستچين
.پرداخته كثيفي وطرد تميزي تشويق
مكمل بايد تصوير باشد؟اصولا چگونه بايد كتاب تصاوير شما نظر به
بايد تصوير در.آمده داستان در عينا كه صحنهاي نقاشي نه باشد ، قصه
به احتياج يا نشده ، بيان متن خود در شايد كه داستان از بخشهايي آن
.شود ارائه دارد ، بزرگنمايي
اصراردارند بعضيها چه اگر كه بگويم هم را نكته اين تصوير مورد در
هم موفق كردهاندو را كار اين ديگران اما نباشند ، ترسناك تصاوير كه
آنها در زيراگرگاند تصوير عاشق بچهها كه بدانيد است جالب.بودهاند
و درميآورد حركت به را قصه اضطراب همين و ميكند ايجاد اضطراب
به است كتاب داخل گرگ كه ميداند بچه.ميكند همراه خود با را خواننده
.نميكند خطر احساس خود براي دليل همين
و بافت مورد در لطفا شد ، كشيده نبايدها و بايد به بحث كه حال
بخصوص كودكان ، براي قصهنويسي.بدهيد توضيح كودكان قصه قاعدههاي
از نبايد وجه هيچ به ميكنند ، عدهايتصور كه آنچه خلاف بر منظوم قصه
و است كودك ذهن.باشد لبريز حوادثتودرتو و معمول غير پيچيدگيهاي
عنوان به آنچه كه نيست معني اين ، بهآن البته.ميپسندد را ساده قصه
اصول با بيگانه و قصه بافت از عاري ميشود ، ساخته كودك براي قصه
.باشد قصهنويسي
مثلا.ميبرد لذت آن شنيدن و خواندن از و دارد دوست را حادثه كودك
شدن گم.دارد بسيار جاذبهاي كودك براي كه است حادثهاي شدن گم
.كودك مادر و كودك حتي و ابريشم كرم عروسك ، جوجه ، مرغ ،
درامد پيش عنوان به بايد حادثه است ، حادثهاي قصههاي ساختن هدف ، اگر
با بلافاصله و شود بيان جملات كوتاهترين در و سرعت به قصه ورودي و
و خوب عوامل درقصه كه است طبيعي.شود بافته درهم عواملدراماتيك
.بد گربه و است خوب جوجه:دارند وجود يكديگر موازات به بد ، عوامل
و خوبها چهره كودك براي.بد گرگ و است خوب سگبد سگ استو خوب گربه
توجه ميتواند اصول اين رعايتباشد مشخص بايد ندازه ا بهيك بدها
.كند راجلب كودك