چهارم‌ ، شماره‌ 1128‏‎ نوامبر 1996 ، سال‌‏‎ آذر 1375 ، 23‏‎ شنبه‌ 3‏‎
ايران‌‏‎ فرش‌‏‎ گالري‌‏‎
آريانژاد‏‎ ناصر‏‎
صادرات‌‏‎ ‎‏‏،‏‎ خريدوفروش‌‏‎ ‎‏‏،‏‎ توليد‏‎

بلوغ‌‏‎ سالهاي‌‏‎ واكنش‌‏‎ مدرسه‌‏‎ از‏‎ رويگرداني‌‏‎

مدرسه‌‏‎ از‏‎ نوجوانان‌‏‎ و‏‎ كودكان‌‏‎ فرار‏‎ انگيزه‌هاي‌‏‎ در‏‎ كاوشي‌‏‎
فرار؟‏‎ شوق‌‏‎ چرا‏‎
فلك‌‏‎ و‏‎ چوب‏‎ با‏‎ گاهي‌‏‎ كه‌‏‎ ويژه‌اي‌‏‎ انضباط‏‎ با‏‎ قديم‌‏‎ خانه‌هاي‌‏‎ مكتب‏‎ يادمان‌‏‎
فرهنگ‌‏‎ از‏‎ برگرفته‌‏‎ و‏‎ تجددگرايي‌‏‎ محصول‌‏‎ كه‌‏‎ مدرسه‌هايي‌‏‎ تا‏‎ مي‌آمد ، ‏‎ فراهم‌‏‎
كهنسالان‌‏‎ و‏‎ روزها‏‎ آن‌‏‎ محصل‌‏‎ قشر‏‎ از‏‎ نسلي‌‏‎ خاطره‌‏‎ در‏‎ هنوز‏‎ بود ، ‏‎ زمين‌‏‎ مغرب‏‎
شده‌‏‎ برچيده‌‏‎ ديري‌است‌كه‌‏‎ فلك‌‏‎ و‏‎ چوب‏‎ آن‌‏‎.‎است‌‏‎ مانده‌‏‎ يادگار‏‎ به‌‏‎ روزگارما‏‎
اما‏‎ مي‌شود ، ‏‎ بلند‏‎ بدني‌‏‎ تنبيه‌‏‎ براي‌‏‎ دستي‌‏‎ ندرت‌‏‎ به‌‏‎ مدرسه‌ها‏‎ در‏‎ و‏‎
مكرر‏‎ و‏‎ موقت‌‏‎ فرار‏‎ صورت‌‏‎ به‌‏‎ كه‌‏‎ -‎تحصيل‌‏‎ ترك‌‏‎ معناي‌‏‎ به‌‏‎ نه‌‏‎ -‎مدرسه‌گريزي‌‏‎
مدرسه‌‏‎ از‏‎ علت‌هاي‌فرار‏‎ از‏‎ يكي‌‏‎ تنها‏‎ كتك‌‏‎ از‏‎ هراس‌‏‎ پس‌‏‎.‎دارد‏‎ همچنان‌ادامه‌‏‎
و‏‎ كودكان‌‏‎ روان‌‏‎ توي‌‏‎ هزار‏‎ بايددر‏‎ را‏‎ علت‌ها‏‎ باقي‌‏‎ و‏‎ باشد‏‎ مي‌تواند‏‎
.كرد‏‎ جستجو‏‎ نوجوانان‌‏‎

طنين‌‏‎ در‏‎ نيروي‌عجيبي‌‏‎ چه‌‏‎ نمي‌دانم‌‏‎ مي‌كند ، ‏‎ پر‏‎ را‏‎ حياط‏‎ فضاي‌‏‎ زنگ‌‏‎ صداي‌‏‎
گوش‌‏‎ به‌‏‎ مدرسه‌‏‎ جاي‌‏‎ همه‌‏‎ از‏‎ صدايش‌‏‎ هم‌‏‎ باز‏‎ شدن‌‏‎ قطع‌‏‎ از‏‎ پس‌‏‎ كه‌‏‎ صداست‌‏‎ اين‌‏‎
از‏‎ مي‌نشيند‏‎ حياط‏‎ خاكستري‌‏‎ موزاييك‌هاي‌‏‎ روي‌‏‎ صداابتدا‏‎ اين‌‏‎:‎مي‌رسد‏‎
جاري‌‏‎ مدرسه‌‏‎ صداي‌مدير‏‎ در‏‎ شيشه‌ها ، ‏‎ لرزاندن‌‏‎ از‏‎ پس‌‏‎ و‏‎ مي‌گذرد‏‎ قابپنجره‌ها‏‎
تمام‌‏‎ با‏‎ پاييز‏‎ حتي‌‏‎ ;خيال‌‏‎ صورت‌‏‎ است‌بر‏‎ خراشي‌‏‎ پنداري‌‏‎ صدا‏‎ اين‌‏‎.‎.‎.‎مي‌شود‏‎
.مي‌شود‏‎ گم‌‏‎ صدا‏‎ اين‌‏‎ پشت‌‏‎ شوريدگيهايش‌در‏‎ دل‌‏‎
خاكستري‌ ، ‏‎ حياط‏‎ بازاست‌ ، ‏‎ مدرسه‌‏‎ در‏‎..و‏‎ ايستاد‏‎ صف‌‏‎ به‌‏‎ و‏‎ خبردار‏‎ بايد‏‎
مي‌رود‏‎ شدنش‌‏‎ بسته‌‏‎ امكان‌‏‎ لحظه‌‏‎ هر‏‎ فلزي‌كه‌‏‎ در‏‎ بلند ، ‏‎ آجري‌‏‎ ديوارهاي‌‏‎
و‏‎ تفريح‌‏‎ آن‌سو‏‎ چه‌ ، ‏‎ مي‌كند ، ‏‎ زنده‌‏‎ دل‌‏‎ در‏‎ را‏‎ فرار‏‎ همه‌شوق‌‏‎ و‏‎ همه‌‏‎..‎و‏‎
....و‏‎ امتحان‌‏‎ و‏‎ رونويسي‌‏‎ و‏‎ درس‌‏‎ سو‏‎ اين‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ بازي‌‏‎
تازه‌‏‎ مي‌كشند ، ‏‎ دارندنفس‌‏‎ نفر‏‎ ‎‏‏48‏‎;نيست‌‏‎ بي‌دليل‌‏‎.است‌‏‎ سنگين‌‏‎ كلاس‌‏‎ هواي‌‏‎
.مي‌زند‏‎ موج‌‏‎ كلاس‌‏‎ فضاي‌‏‎ در‏‎ گچ‌‏‎ وذرات‌‏‎ كرده‌اند‏‎ پاك‌‏‎ را‏‎ سياه‌‏‎ تخته‌‏‎
آن‌‏‎ كه‌‏‎ مي‌افتد‏‎ تك‌درختي‌‏‎ بر‏‎ معلم‌‏‎ صورت‌‏‎ و‏‎ تخته‌‏‎ روي‌‏‎ از‏‎ نگاهم‌‏‎ بي‌اختيار‏‎
قدر‏‎ اين‌‏‎ مدرسه‌‏‎ در‏‎ چرا‏‎:مي‌رود‏‎ پاييز‏‎ استقبال‌‏‎ به‌‏‎ كوچه‌‏‎ داخل‌‏‎ مدرسه‌ ، ‏‎ سوي‌‏‎
مدرسه‌‏‎ چرا‏‎ نمي‌شود؟‏‎ بيست‌‏‎ انضباطم‌‏‎ نمره‌‏‎ هيچ‌وقت‌‏‎ چرا‏‎ مي‌كنند؟‏‎ سختگيري‌‏‎
اين‌‏‎ مدرسه‌مان‌‏‎ حياط‏‎ چرا‏‎ است‌؟‏‎ بچه‌ها‏‎ ما‏‎ رنگي‌‏‎ خيالهاي‌‏‎ بر‏‎ پاياني‌‏‎ هميشه‌‏‎
؟‏‎...چرا‏‎ و‏‎ است‌؟‏‎ كوتاه‌‏‎ قدر‏‎ اين‌‏‎ تفريح‌‏‎ زنگ‌‏‎ چرا‏‎ است‌؟‏‎ كوچك‌‏‎ قدر‏‎
نسبت‌‏‎ طبيعي‌‏‎ واكنش‌نسبتا‏‎ يك‌‏‎ غالبا‏‎ مدرسه‌گريزي‌‏‎ روانشناسان‌‏‎ گفته‌‏‎ به‌‏‎
.است‌‏‎ لازم‌‏‎ محركهاي‌‏‎ فاقد‏‎ و‏‎ خنثي‌‏‎ نظرعاطفي‌‏‎ از‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ محيطهايي‌‏‎ به‌‏‎
يا‏‎ ومدرسه‌گريزي‌‏‎ مدرسه‌‏‎ از‏‎ ميان‌هراس‌‏‎ همواره‌‏‎ البته‌‏‎ روانشناسان‌‏‎
اين‌دو ، ‏‎ از‏‎ كدام‌‏‎ هر‏‎ وبراي‌‏‎ هستند‏‎ قائل‌‏‎ تفاوتهايي‌‏‎ مدرسه‌‏‎ از‏‎ روي‌گرداني‌‏‎
عنوان‌‏‎ به‌‏‎.مي‌گيرند‏‎ نظر‏‎ در‏‎ را‏‎ خاصي‌‏‎ نيازهاي‌درماني‌‏‎ و‏‎ مظاهر‏‎ آسيبشناسي‌ ، ‏‎
به‌‏‎ نامطلوب‏‎ محيطي‌‏‎ شرايط‏‎ برپايه‌‏‎ مي‌توانند‏‎ كه‌‏‎ عواملي‌‏‎ نمونه‌ ، ‏‎
فشارهاي‌‏‎ آنها‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ دربرمي‌گيرند‏‎ موقعيت‌هايي‌را‏‎ شوند‏‎ منجر‏‎ مدرسه‌گريزي‌‏‎
خانه‌‏‎ كه‌محيط‏‎ اين‌‏‎ يا‏‎ كند‏‎ تحمل‌‏‎ بتواند‏‎ كودك‌‏‎ يك‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ ازآن‌‏‎ بيش‌‏‎ آموزشي‌‏‎
.است‌‏‎ ضعيف‌‏‎ بسيار‏‎ و‏‎ غيرقابل‌اعتماد‏‎ عادي‌‏‎ حالت‌‏‎ و‏‎ ثبات‌‏‎ نداشتن‌‏‎ نظر‏‎ از‏‎
مدرسه‌‏‎ از‏‎ دلزدگي‌دانش‌آموزان‌‏‎ موجب‏‎ عواملي‌‏‎ و‏‎ علل‌‏‎ چه‌‏‎ اما ، ‏‎ راستي‌‏‎
مي‌گويند؟‏‎ چه‌‏‎ دانش‌آموزان‌‏‎ مي‌شود؟‏‎

را‏‎ مدرسه‌‏‎ چرا‏‎ داري‌؟‏‎ دوست‌‏‎ را‏‎ مدرسه‌‏‎ مي‌گويند؟آيا‏‎ چه‌‏‎ دانش‌آموزان‌‏‎
نداري‌؟‏‎ دوست‌‏‎ چرا‏‎ و‏‎ داري‌‏‎ دوست‌‏‎
مختلف‌‏‎ مقاطع‌‏‎ ازدانش‌آموزان‌‏‎ گروهي‌‏‎ ميان‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ پرسشهايي‌‏‎ اينها‏‎
پاسخ‌‏‎ كه‌‏‎ گفت‌‏‎ بايد‏‎ باشيم‌‏‎ واقعيت‌‏‎ پذيراي‌‏‎ اگر‏‎.‎مي‌شود‏‎ مطرح‌‏‎ تحصيلي‌‏‎
.دارد‏‎ منفي‌‏‎ بويي‌‏‎ و‏‎ رنگ‌‏‎ دانش‌آموزان‌‏‎ از‏‎ بسياري‌‏‎
نداري‌؟‏‎ دوست‌‏‎ را‏‎ مدرسه‌‏‎ چرا‏‎
را‏‎ شانه‌هايش‌‏‎ شكايت‌دارد ، ‏‎ و‏‎ گلايه‌‏‎ از‏‎ نشان‌‏‎ كه‌‏‎ حالتي‌‏‎ با‏‎ ساله‌‏‎ نه‌‏‎ ليلا ، ‏‎
.مي‌شوم‌‏‎ خسته‌‏‎ خيلي‌‏‎ درمدرسه‌‏‎:‎مي‌گويد‏‎ و‏‎ مي‌اندازد‏‎ بالا‏‎
چي‌؟‏‎ از‏‎:مي‌پرسم‌‏‎
...و‏‎ نشستن‌‏‎ ساكت‌‏‎ و‏‎ نوشتن‌‏‎ از‏‎ كلاس‌ ، ‏‎ شلوغي‌‏‎ از‏‎-‎
و‏‎ مدرسه‌‏‎ كوچكي‌حياط‏‎ از‏‎ اما‏‎ دارد‏‎ دوست‌‏‎ را‏‎ مدرسه‌شان‌‏‎ ساله‌‏‎ نه‌‏‎ حامد ، ‏‎
اما‏‎ مي‌روم‌‏‎ دولتي‌‏‎ مدرسه‌‏‎ من‌‏‎:مي‌گويد‏‎.‎است‌‏‎ ناراضي‌‏‎ بازي‌‏‎ وسايل‌‏‎ نبود‏‎
.غيرانتفاعي‌‏‎ مدرسه‌‏‎ مرتضي‌‏‎
ما‏‎ معلم‌هاي‌‏‎ اما‏‎ است‌ ، ‏‎ خوب‏‎ مدرسه‌مان‌‏‎:مي‌گويد‏‎ ابتدايي‌‏‎ چهارم‌‏‎ سال‌‏‎ مرتضي‌‏‎
.بداخلاقند‏‎ خيلي‌‏‎
بداخلاقند؟‏‎ مي‌كني‌‏‎ فكر‏‎ چرا‏‎:مي‌پرسم‌‏‎
هم‌‏‎ اما‏‎ تومان‌گرفته‌اند‏‎ هزار‏‎ نيست‌ ، 150‏‎ خوب‏‎ رفتارهايشان‌‏‎ چون‌‏‎-‎
.نيستند‏‎ معلمهايمان‌مهربان‌‏‎ هم‌‏‎ و‏‎ ناظم‌‏‎ هم‌‏‎ مدير ، ‏‎
به‌‏‎ مدرسه‌‏‎ اول‌شروع‌‏‎ هفته‌‏‎:‎مي‌گويد‏‎ و‏‎ مي‌كند‏‎ قطع‌‏‎ را‏‎ مرتضي‌‏‎ حرفهاي‌‏‎ حامد‏‎
.كردند‏‎ شروع‌‏‎ تنبيه‌را‏‎ دوم‌‏‎ هفته‌‏‎ از‏‎ اما‏‎ نداشتند‏‎ كاري‌‏‎ ما‏‎
كه‌‏‎ هستند‏‎ بيشتركودكاني‌‏‎ مدرسه‌گريزان‌‏‎ كه‌‏‎ باورند‏‎ اين‌‏‎ بر‏‎ روانشناسان‌‏‎
مي‌شورند ، ‏‎ مي‌كنند ، ‏‎ احساس‌‏‎ يامدرسه‌‏‎ خانه‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ ياسي‌‏‎ و‏‎ ناكامي‌‏‎ عليه‌‏‎
.است‌‏‎ شده‌‏‎ گرفته‌‏‎ ناديده‌‏‎ فرد‏‎ يك‌‏‎ عنوان‌‏‎ به‌‏‎ كودك‌‏‎ يك‌‏‎ نيازهاي‌‏‎ زيرا‏‎
چيست‌؟‏‎ ماجرا‏‎ كجاست‌؟‏‎ چرا؟مشكل‌‏‎
و‏‎ آموزشي‌‏‎ نبودسياست‌‏‎ كه‌‏‎ باورند‏‎ اين‌‏‎ بر‏‎ تربيتي‌‏‎ امور‏‎ كارشناسان‌‏‎
نگرشي‌‏‎ نبود‏‎ سو‏‎ ديگر‏‎ از‏‎ و‏‎ ازسويي‌‏‎ تربيت‌‏‎ و‏‎ تعليم‌‏‎ امر‏‎ در‏‎ پرورشي‌‏‎
كه‌‏‎ است‌‏‎ معضلاتي‌‏‎ جمله‌‏‎ از‏‎ زمينه‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ فرهنگي‌‏‎ مديريتي‌‏‎ شايد‏‎ يا‏‎ فرهنگي‌‏‎
.است‌‏‎ شده‌‏‎ ما‏‎ آموزشي‌‏‎ نظام‌‏‎ گريبانگير‏‎
در‏‎ مدرسه‌‏‎ روي‌گرداني‌از‏‎ و‏‎ دلزدگي‌‏‎ عوامل‌‏‎ و‏‎ علل‌‏‎ بررسي‌‏‎ رهگذر‏‎ اين‌‏‎ از‏‎
افت‌‏‎ سو‏‎ ديگر‏‎ از‏‎ و‏‎ سويي‌‏‎ متوسطه‌از‏‎ دوره‌‏‎ و‏‎ دبستان‌‏‎ تحصيلي‌‏‎ مقاطع‌‏‎
برخوردار‏‎ ويژه‌اي‌‏‎ اهميت‌‏‎ از‏‎ دبيرستان‌‏‎ دوره‌‏‎ در‏‎ تحصيل‌‏‎ ترك‌‏‎ و‏‎ تحصيلي‌‏‎
محيط‏‎ چرا‏‎ كه‌‏‎ مي‌سازند‏‎ مطرح‌‏‎ ذهن‌‏‎ در‏‎ را‏‎ پرسش‌ها‏‎ اين‌‏‎ همواره‌‏‎ و‏‎ مي‌شوند‏‎
عواملي‌‏‎ چه‌‏‎ نيست‌؟‏‎ دانش‌آموزان‌مطبوع‌‏‎ از‏‎ بسياري‌‏‎ براي‌‏‎ كشورمان‌‏‎ مدارس‌‏‎ برخي‌‏‎
جاذبه‌‏‎ ايجاد‏‎ در‏‎ عواملي‌‏‎ چه‌‏‎ مي‌شود؟‏‎ ازمدرسه‌‏‎ دانش‌آموزان‌‏‎ دلزدگي‌‏‎ موجب‏‎
موثرند؟‏‎
بيروني‌‏‎ باعوامل‌‏‎ را‏‎ مدرسه‌‏‎ از‏‎ روي‌گرداني‌‏‎ تربيتي‌‏‎ علوم‌‏‎ كارشناسان‌‏‎
.مي‌دانند‏‎ مرتبط‏‎ (‎داخل‌مدرسه‌‏‎)‎ دروني‌‏‎ عوامل‌‏‎ و‏‎ (‎مدرسه‌‏‎ از‏‎ خارج‌‏‎)
عوامل‌‏‎ جمله‌‏‎ از‏‎.‎.‎.و‏‎ خانواده‌‏‎ و‏‎ خانه‌‏‎ نابسامان‌‏‎ محيط‏‎ بيكاري‌ ، ‏‎ فقر ، ‏‎
.دارند‏‎ موثري‌‏‎ نقش‌‏‎ مدرسه‌‏‎ از‏‎ دانش‌آموز‏‎ دلزدگي‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ هستند‏‎ بيروني‌اي‌‏‎
عواملي‌‏‎ و‏‎ علل‌‏‎ چه‌‏‎ هستند؟‏‎ عواملي‌‏‎ چه‌‏‎ (‎مدرسه‌‏‎ داخل‌‏‎) دروني‌‏‎ عوامل‌‏‎ اما‏‎
مي‌شود؟‏‎ مدرسه‌‏‎ از‏‎ دانش‌آموزان‌‏‎ روي‌گرداني‌‏‎ موجب‏‎
انضباط‏‎ تحقير ، ‏‎ بدني‌ ، ‏‎ تنبيه‌‏‎ پرورشي‌‏‎ و‏‎ تربيتي‌‏‎ امور‏‎ كارشناسان‌‏‎ گفته‌‏‎ به‌‏‎
در‏‎ موجود‏‎ موقعيت‌هاي‌‏‎ و‏‎ تفريحات‌‏‎ به‌‏‎ دسترسي‌‏‎ عدم‌‏‎ سخت‌ ، ‏‎ مقررات‌‏‎ خشك‌ ، ‏‎
نامناسب‏‎ برخورد‏‎ دانش‌آموزان‌ ، ‏‎ توان‌‏‎ حد‏‎ از‏‎ زياد‏‎ تكليف‌‏‎ و‏‎ جريمه‌‏‎ جامعه‌ ، ‏‎
را‏‎ دانش‌آموزان‌‏‎ كه‌‏‎ هستند‏‎ عواملي‌‏‎ مهمترين‌‏‎ جمله‌‏‎ از‏‎.‎.‎.‎و‏‎ مدرسه‌‏‎ اولياي‌‏‎
آن‌‏‎ جدايي‌‏‎ و‏‎ درسي‌‏‎ كتابهاي‌‏‎ محتواي‌‏‎.‎مي‌كنند‏‎ روي‌گردان‌‏‎ و‏‎ دلزده‌‏‎ مدرسه‌‏‎ از‏‎
فضاي‌‏‎ نبود‏‎ بودن‌مدارس‌ ، ‏‎ نوبت‌‏‎ دو‏‎ اجتماعي‌ ، ‏‎ و‏‎ روزمره‌‏‎ نيازهاي‌‏‎ و‏‎ اززندگي‌‏‎
ورزش‌‏‎ و‏‎ تفريح‌‏‎ بازي‌ ، ‏‎ مختلف‌‏‎ وسايل‌‏‎ عدم‌وجود‏‎ و‏‎ تحصيل‌‏‎ براي‌‏‎ مناسب‏‎ فيزيكي‌‏‎
كلي‌برنامه‌هاي‌‏‎ طور‏‎ به‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ عواملي‌‏‎ ديگر‏‎ از‏‎..و‏‎ حياطمدارس‌‏‎ در‏‎
.مي‌برد‏‎ سوال‌‏‎ زير‏‎ را‏‎ پرورشي‌‏‎ و‏‎ آموزشي‌‏‎
واقعيت‌‏‎ اما‏‎ است‌‏‎ حداقل‌رسيده‌‏‎ به‌‏‎ مدارس‌‏‎ در‏‎ بدني‌‏‎ تنبيه‌‏‎ كه‌‏‎ حاضر‏‎ حال‌‏‎ در‏‎
مدرسه‌گريزي‌‏‎ مهم‌‏‎ عوامل‌‏‎ از‏‎ يكي‌‏‎ نيز‏‎ تنبيه‌بدني‌‏‎ از‏‎ ترس‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ اين‌‏‎
.مي‌باشد‏‎
گاه‌‏‎ و‏‎ حد‏‎ از‏‎ بيش‌‏‎ سختگيري‌هاي‌‏‎ خشك‌ ، ‏‎ انضباطهاي‌‏‎ دانش‌آموزان‌‏‎ از‏‎ بسياري‌‏‎
.مي‌برند‏‎ نام‌‏‎ مدرسه‌‏‎ از‏‎ دلزدگي‌‏‎ عوامل‌‏‎ جمله‌‏‎ از‏‎ را‏‎ انعطاف‌‏‎ غيرقابل‌‏‎
اين‌‏‎ در‏‎ منطقه‌ 14تهران‌‏‎ دبستانهاي‌‏‎ از‏‎ يكي‌‏‎ آموزگار‏‎ اسماعيلي‌ ، ‏‎ بهزاد‏‎
در‏‎ منفي‌‏‎ واكنش‌‏‎ برانگيختن‌‏‎ موجب‏‎ شديد‏‎ انضباط‏‎:‎مي‌گويد‏‎ زمينه‌‏‎
.مي‌شود‏‎ دانش‌آموزان‌‏‎
دارد‏‎ ادامه‌‏‎


.است‌‏‎ همشهري‌‏‎ روزنامه‌‏‎ به‌‏‎ متعلق‌‏‎ و‏‎ محفوظ‏‎ حقوق‌‏‎ تمام‌‏‎