چهارم ، شماره 1136 دسامبر 1996 ، سال آذر 1375 ، 3 سه‌شنبه 13
|
|
را رفته دست از ارجمندي كه‌زمين روزي..
بازمي‌يابد
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
در تدريج به اخير دهه‌هاي در...پاك‌تر راه كشاورزي ،
ديگر سوي از.است شده كشاورزي‌كاسته اراضي وسعت از جهان سراسر
خاك فرسايش همچون عواملي و مسكوني و صنعتي مراكز از ناشي آلودگي‌هاي
.بدهند دست از را خود باروري كشاورزي مناطق از بسياري شده موجب
ميان از سوم جهان كشورهاي اغلب در دارند اعتقاد محيطزيست طرفداران
كارآمدتر نيز آينده درجهان و راهي‌پاك‌تراست كشاورزي توسعه ، الگوهاي
.بود خواهد
كشور و 12 ايران غذايي نگهداشت ظرفيت درباره جهان ناظر موسسه گزارش
(بخش واپسين) ديگر بزرگ
نابودي موجب (ايران جمله از) كشورها بسياري در خاك شديد فرسايش
مي‌شود كشاورزي اراضي از هكتار هزاران سالانه
كه داشت خواهد قرار جهان پرجمعيت كشور گروه 9 در ايران سال 2030 در
كند وارد خارج از را خود مصرفي غله اعظم بخش مي‌بايست
تحليلگران كين وهال براون گزارش‌لستر از بخش نخستين در:اشاره
مي‌دهد نشان موجود شواهد كه خوانديم(World watch)جهان ناظر موسسه
گسترش.بود خواهد روبه‌رو فراگير گرسنگي بحران با جهان‌آينده
محيطي زيست معضلات واسطه به كشاورزي اراضي از بسياري جمعيت ، نابودي
عوامل جمله از كشاورزي توليدات افزايش براي فن‌آوري وناتواني
كشاورزي اراضي اشغال ديگر موثر عامل.بود خواهند بحران ايجاداين
در ديگر سوي از.است..و خدماتي و مسكوني واحدهاي براي‌ايجاد
توجه از را سوم جهان كشورهاي اغلب شدن ، صنعتي سوداي سال‌هاي‌اخير
سرمايه‌گذاري‌هادر اغلب چنانكه است بازداشته كشاورزي بخش اهميت كافي‌به
.است يافته تخصيص خدمات و صنعت بخش‌هاي به كشورها اين
توان نظر از ما كشور شرايط گزارش اين نخست بخش در ديروز
با و شده ارزيابي غذايي نگهداشت ظرفيت و كشاورزي توليدمحصولات
طورعمده به گزارش بخش آخرين در.شد مقايسه ديگر بزرگ آسيايي سه‌كشور
نيجريه‌و:است شده پرداخته زمين غذايي بحران از ديگر نمونه به 4
.امريكا قاره مكزيك‌در و برزيل و آفريقا در اتيوپي
و اولين (اريتره شامل) واتيوپي نيجريه كشور دو آفريقا قاره در
.(دارد قرار دوم مرتبه در مصر)هستند قاره اين پرجمعيت كشور سومين
از يك هيچ و هستند متكي ديمي كشاورزي به شديدا كشورها اين دو هر
.ندارند آبياري براي كافي آب آنها
ميليون معادل 106 جمعيتي افزايش با آينده دهه چهار طي اتيوپي
تنها گذشته دهه چهار طي كشور اين جمعيت افزايش آنكه حال نفرروبروست ،
در كشور اين هم‌اكنون كه مشكلاتي به توجه با.است بوده نفر ميليون 30
آن جمعيت به اخيرا كه نفري ميليون براي 30 غذايي مواد تهيه زمينه
نفر ميليون توانست 106 خواهد چگونه كه نيست روشن دارد ، شده‌اند اضافه
از يكي كشور اين كه نكته اين به توجه با به‌ويژه بدهد غذا را ديگر
پوشش ميزان كه واقعيت اين.دارد را جهان خاكهاي يافته‌ترين فرسايش
را آن زمينهاي مساحت درصد حاضر 50 قرن ابتداي در كه اتيوپي درختي
مسئله اين با همراه است ، يافته كاهش درصد به 3 تنها اكنون مي‌شد شامل
مي‌دهد نشان برخوردارند تندي شيب از آن كشاورزي زمينهاي اعظم قسمت كه
نيجريه.است بوده شديد آنقدر كشور اين در خاك فرسايش ميزان چرا كه
جمعيت افزايش ميزان زيرا دارد قرار اتيوپي مشابه موقعيتي در نيز
در.است نفر ميليون حدود 191 سال 2030 تا آن براي شده پيش‌بيني
ما.است داشته جمعيت افزايش نفر ميليون تاكنون 55 از 1950 حاليكه
خود غله توليد ميزان بود خواهد قادر به‌طريقي نيجريه كه مي‌كنيم فرض
دهه در 4 آنكه حال دهد افزايش تن ميليون پنج آينده دهه خلال 4 در را
.است داشته توليد افزايش تن ميليون سه تنها گذشته
به‌ترتيب مكزيك و برزيل كشور دو متحده ايالات از پس غربي نيمكره در
اين كشورهاي پرجمعيت‌ترين جمعيت نفر ميليون و 85 با 150
و 65 كشور 99 دو اين آينده سال طي 40 كه مي‌شود برآورد.نيمكره‌هستند
داشته جمعيت افزايش گذشته ، سال معادل 40 تقريبا يعني نفر ، ميليون
با مكزيك در كه است ذرت كشورها اين دوي هر اصلي غذايي ماده.باشند
.مي‌شود تكميل برنج و گندم با برزيل در و گندم
زمينه در شديدي محدوديتهاي با خود كشاورزي زمينه در كه مكزيك براي
را 40 آينده دهه چهار توليد افزايش ميزان ما روبروست آب و زمين
نيز هم‌اكنون گندم عملكرد كشور اين در چون كرده‌ايم برآورد درصد
خواهد مشكل آينده در آن بازده معتنابه افزايش احتمالا بسياربالاست
گونه‌هاي كه شرطي به است امكان‌پذير بازده افزايش ذرت مورد در.بود
هستند ، باارزش بسيار خود كنجاله كيفيت نظر از كه مكزيك محلي سنتي‌و
ديگر طرف از.بدهند پرمحصول شده اصلاح گونه‌هاي به را جاي‌خود
طي نيز مي‌آيد عمل به آن در مكزيك ذرت كه ناهمواري منطقه‌كوهستاني
از ناشي جديد شرايط علاوه به.است شده تخريب فرسايش اثر قرنهابر
را مكزيك كشاورزي كه ،(گات) تجارت و تعرفه عمومي اجراي‌توافق‌نامه
بازده ميزان از يقينا داد ، خواهد قرار خارج جهان رقابت درمعرض
افزايشي عوامل اين همه گرفتن نظر در با مجموع در.كاست خواهد ذرت‌آن
افزايشي بيشترين سال 2030 تا مكزيك غله توليد بازده در 40درصدي
.داشت انتظار مي‌توان است‌كه
طي برزيل.باشد پيش‌بيني مشكل‌ترين برزيل توليد آينده پيش‌بيني شايد
افزايش برابر چهار تقريبا را خود غله توليد ميزان گذشته چهاردهه
غله كشت زير زمينهاي شدن برابر سه از ناشي عمدتا امر اين كه داده
سال 1950 در كه غله كشت زير زمينهاي ميزان.است بوده كشور اين در
افزايش هكتار ميليون به 21 سال 1990 در بود هكتار ميليون هفت
حدودي تا غله كشت زير زمينهاي ميزان اخير سالهاي در گرچهيافت
سال تا آن ميزان كه مي‌گذاريم اين بر را بنا ما است ، يافته كاهش
حدود 50 شود ، ايجاد غلات قيمت در معتنابهي افزايش كه آن شرط به 2030 ،
اين بر مبني خود اصلي فرض از ما اينجا در.يافت خواهد افزايش درصد
دهيم نشان تا مي‌كنيم عدول گرفت نخواهد صورت قيمت‌ها در تغييري هيچ كه
افزايش شدت به را توليد مي‌تواند موارد برخي در قيمت افزايش چگونه كه
بازدهي در مختصري افزايش با همراه كشت زير سطح افزايش اين.دهد
برزيل توليد افزايش كه مي‌كند هدايت نتيجه اين سوي به را ما محصول ،
وسيع دشت در برزيل.كنيم برآورد درصد حدود 80 را آينده دهه چهار طي
را آنها مي‌تواند داردكه كم‌بازده و نامرغوب زمين زيادي مقدار سرادو
زماني تنها و حاشيه‌اي‌هستند زمينها اين متاسفانه.ببرد كشت زير به
بسيار كشاورزي قيمت‌محصولات كه بود خواهد سودآور آنها در زرع و كشت
.باشد كنوني قيمتهاي از بالاتر
گندم ، يعني غله نوع سه هر واردكننده برزيل جهان ، فعلي قيمتهاي با
تن ميليون مجموع 6 در كشور اين سال 1990 در.است ذرت و برنج ،
غله برداشت بر تن ميليون برزيل 27 تاكنون از 1950.داشت غله واردات
چهاردهه طي كه مي‌دهيم قرار اين بر را بنا ما.است افزوده خود سالانه
به درمجموع و يافت خواهد افزايش تن ميليون برزيل 30 غله بازده آينده
باز توليدبرزيل نيز صورت آن در حتي.رسيد خواهد سال در تن ميليون 67
سال 2030 ، يعني 71 در آن براي شده پيش‌بيني تقاضاي از مقداري هم
غله‌خواهد واردكننده همچنان كشور اين و بود خواهد كمتر تن ، ميليون
در و خواهدشد روبرو برزيل مشابه تقاضايي رشد با كه مكزيك ، در.ماند
غله كسري‌وارداتي ميزان داشت ، خواهد كمتري بسيار توليد رشد حال عين
.يافت خواهد افزايش تن ميليون به 19 تن ميليون از 6
سال طي 40 غله مصرف فوق ، كشور از 9 مركب گروه اين در مجموع در
كه مي‌رسد تن ميليون به 240 و مي‌يابد افزايش برابر دو از بيش آينده
هر توليد مدت همين درآنها جمعيت شده پيش‌بيني رشد از است انعكاسي
كه حال همان در آنكه نتيجه.مي‌افتد عقب مصرف از قبل سال از بيش سال
از و مي‌يابد افزايش برابر چهار از بيش واردات مي‌شود ، برابر دو مصرف
.مي‌رسد تن ميليون به 147 سال 2030 در سال 1990 در تن ميليون 32
