چهارم ، شماره 1144 دسامبر 1996 ، سال آذر 1375 ، 14 شنبه 24
رنگ و طرح در هماهنگي و تناسب
ايران سنتي هنرهاي با آشنايي بهانه به بافي درباره‌زري
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
در است‌كه ايران سنتي و كارهاي‌ظريف جمله بافي ، از زري:اشاره
.دارد قرار سنتي فهرست‌هنرهاي
سنتي هنرهاي مدرسين و پژوهشگران از يكي جمشيدمهرپويا ، زمينه اين در
كه داده‌است شرح را خود گفتگويي‌نظرات طي كشور ، مراكزآموزشي در
.مي‌خوانيم هم با
كه پارچه‌هايي.زر از شده ساخته يعني.است به‌زر منسوب صفت يك زري
مي‌شود اطلاق پارچه نوعي به زربفت نيز قاطع برهان در.طلاست آن پودهاي
شده ساخته سيمين يا زرين تاروپودهاي از آن گلهاي تنها يا و تمام كه
نيز گلابتون ابريشم‌و چون پارچه‌هايي از زربفت بافتهاي در.باشد
طبيعي رنگهاي همه نيز آن در شده استعمال رنگهاي و مي‌شود استفاده
.هستند برخوردار فراواني ارزش و پايداري از كه هستند
گرفته كار به نخهاي‌گلابتون آنها ، نقوش متن‌و در كه پارچه‌هايي بافت
در هرودوت.مي‌رسد قبل سال هزار دو به رواياتي به بنا شده‌اند ،
اشتهار و زيبايي خاطر به روميان:است آورده خود يادداشتهاي
نيز ديگري مورخ.مي‌پرداختند هنگفتي مبالغ ساله ايراني ، هر زربفت‌هاي
مي‌شدند ، تزئين زرين نقوش و نقره پولكهاي با كه اشكانيان پرده‌هاي از
اسلام ظهور از قبل به هنر اين قدمت ترتيب اين به.است كرده ياد
پارچه‌هاي نقش ميان اين ودر ساسانيان و اشكانيان دوره به مي‌رسد ،
رسيده هنري درجه نهايت به رنگ و طرح هماهنگي و تناسب در ساساني
.بودند
حيات سلجوقيان دردوران زربفت بافت به‌ايران ، اسلام ورود از بعد
اشكال انباشته‌از پارچه‌ها متن اين‌دوره در.كرد پيدا دوباره‌اي
جلال‌خاصي و شكوه از و عنقابوده و عقاب مثل وپرندگاني حيوانات
بافت در نيز آبي نيلوفر و شقايق طرحهاي دوره اين در.بودند برخوردار
به هنر اين صفويه دوران در بالاخره كه آن تا شدند ، نمايان پارچه‌ها
هجوم دوران در كه است حالي در اين و رسيد خود شكوه و قدرت اوج
بافندگان حتي كه آنجا تا.بود شده طولاني فترت دچار هنر اين مغولها
هنرمندان تمام از عباس شاه عصر در كه است اين جالب.مي‌زيستند خفا در
كوچ اصفهان به هنرقديمي اين كردن زنده به‌منظور كه شد خواسته زري‌باف
قرون ودر شد محو صفويه دوران افول از پس طلايي دوران اين اما كنند ،
و يافت كاهش ابريشمي و زربفت پارچه‌هاي بافت قمري ، هجري تا 13 11
.شد هنر اين جايگزين سوزن‌دوزي و قلمكاري گلدوزي ،
خود حيات خيزان‌به و افتان دوران ، تمام‌اين در زري‌بافي حال هر به
و تبريزي طاهرزاده استاد اهتمام به سال 1309 در اينكه تا داد ادامه
تهران شمس‌العماره در زري‌بافي كارگاه اولين طريقي ، حبيبالله استاد
.شد نهاده بنا
هنري ، هنري‌ـ ـ تزئيني گروه سه رابه ايراني سنتي هنرهاي اگر
قرار تزئيني ـ هنري رديف در هنر اين كنيم ، تقسيم كاربردي و كاربردي
.ماست نظر مورد محصول اين هنري جنبه كلي بطور حاضر حال در و مي‌گيرد
در حداقل اما باشد ، داشته كاربردي جنبه‌هاي گذشته در نيز چنانچه
مورد شناختي زيبايي جنبه از تمامي به و ندارد را نقش اين ما روزگار
جدي بسيار زري‌بافي آموزش اسلامي ، انقلاب از بعد.مي‌گيرد قرار بررسي
و دانشگاهها هنري رشته‌هاي دانشجويان بار نخستين براي و شد گرفته
را اين‌هنر توانستند خاطر بدون‌دغدغه زري‌بافي علاقه‌مندان ديگر
از بسياري است ، كاردشواري زري‌بافي كه ازآنجا ولي.بياموزند
.كردند رها آموزش‌را دنباله و بافت‌زري‌نشدند پي‌گير هنرآموزان ،
نبوده قرين موفقيت با بافي هنرزري آكادميك آموزش متاسفانه‌طرح
رشته در نمونه براي است ، اسفبار وضع نيز عالي آموزش مراكز در.است
هنرهاي از يكي اجبار به بايد دانشجو سنتي ، هنرهاي و دستي صنايع
پيدا زري بافت براي داوطلبي به‌ندرت تاكنون اما.بياموزد را ايراني
جايگاه ونمايشگاه‌ها ، موزه‌ها در چندزري‌بافي هر امروزه.شده‌است
از مي‌گيرداما قرار خاص و توجه‌عام مورد هميشه و ويژه‌اي‌دارد
نيازبه اصيل ، هنر اين احياي‌مجدد و است شده نوآوري‌خالي و تحرك
پذيرا را هنر اين آموزش سختيهاي كه دارد وهنرآموزاني دقيق آموزش
قوه نشانگر همواره ايراني ، زربفت‌هاي كه باشيم داشته ياد به.باشند
.بوده‌اند كشورمان هنرمندان عواطف و خلاقيت و ذوق ابتكار ،
:عكس شرح
شكارگاه نقش با زري