چهارم‌ ، شماره‌ 1145‏‎ دسامبر 1996 ، سال‌‏‎ آذر 1375 ، 15‏‎ يكشنبه‌ 25‏‎
كارنگ‌‏‎ انتشارات‌‏‎
ايراني‌‏‎ هنر‏‎ از‏‎ نفيس‌‏‎ مجموعه‌اي‌‏‎

ايران‌‏‎ سه‌تارساز‏‎ پير‏‎ ياد‏‎ به‌‏‎


بازدارد‏‎ راه‌‏‎ ادامه‌‏‎ از‏‎ را‏‎ او‏‎ مرگ‌‏‎ لحظه‌‏‎ تا‏‎ نتوانست‌‏‎ سرطان‌‏‎

موسيقي‌‏‎ ديار‏‎ در‏‎ دلشده‌اي‌‏‎ هاشمي‌‏‎ استاد‏‎ باره‌‏‎ در‏‎
توجهي‌‏‎ قابل‌‏‎ كمك‌هاي‌‏‎ مرحوم‌عشقي‌‏‎ از‏‎ سه‌تار‏‎ ساختن‌‏‎ زمينه‌‏‎ در‏‎ استاد‏‎
برجسته‌‏‎ سازنده‌‏‎ و‏‎ نوازنده‌‏‎ هاشمي‌‏‎ استادمحمود‏‎ گذشته‌ ، ‏‎ گرفت‌هفته‌‏‎
سال‌ 1322‏‎ در‏‎ وي‌‏‎.‎گذشت‌‏‎ در‏‎ ريه‌‏‎ سرطان‌‏‎ بيماري‌‏‎ به‌‏‎ ابتلا‏‎ اثر‏‎ بر‏‎ سه‌تار‏‎
به‌كار‏‎ مشغول‌‏‎ خارجه‌‏‎ امور‏‎ وزارت‌‏‎ در‏‎ ليسانس‌‏‎ مدرك‌‏‎ اخذ‏‎ از‏‎ پس‌‏‎ و‏‎ شد‏‎ متولد‏‎
پي‌گيري‌‏‎ با‏‎ همزمان‌‏‎ و‏‎ آورد‏‎ روي‌‏‎ سازي‌‏‎ سه‌تار‏‎ به‌‏‎ انقلاب‏‎ اوائل‌‏‎ از‏‎.‎شد‏‎
و‏‎ يافت‌‏‎ راه‌‏‎ عبادي‌‏‎ احمد‏‎ استاد‏‎ خدمت‌‏‎ به‌‏‎ سه‌تار‏‎ ساختن‌‏‎ در‏‎ وتجربه‌‏‎
خرك‌ ، ‏‎ در‏‎ وي‌‏‎ ابتكارات‌‏‎.گرفت‌‏‎ فرا‏‎ را‏‎ سه‌تار‏‎ استاد‏‎ آن‌‏‎ شيوه‌نوازندگي‌‏‎
به‌‏‎.‎ساخت‌‏‎ برجسته‌اي‌‏‎ سازنده‌‏‎ وي‌‏‎ از‏‎ صفحه‌‏‎ و‏‎ چوب‏‎ انتخاب‏‎ در‏‎ تخصصش‌‏‎ و‏‎ گوش‌ها‏‎
به‌‏‎ وي‌‏‎ دست‌‏‎ ساخته‌‏‎ ساز‏‎ با‏‎ كشور‏‎ سه‌تار‏‎ برجسته‌‏‎ نوازندگان‌‏‎ اكثريت‌‏‎ كه‌‏‎ نحوي‌‏‎
ذوالفنون‌‏‎ جلال‌‏‎ استاد‏‎ از‏‎ است‌‏‎ نوشته‌اي‌‏‎ زير‏‎ مطلب‏‎.‎مي‌رفتند‏‎ صحنه‌‏‎ روي‌‏‎
:مي‌خوانيم‌‏‎ هم‌‏‎ با‏‎ كه‌‏‎ سه‌تار‏‎ بنام‌‏‎ نوازنده‌‏‎
قدمهاي‌‏‎ به‌‏‎ دارد‏‎ بستگي‌‏‎ افراد‏‎ اعتبار‏‎ و‏‎ ارزش‌‏‎ خاكي‌‏‎ زندگي‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎
محمود‏‎.‎مي‌گذارند‏‎ باقي‌‏‎ خود‏‎ از‏‎ كه‌‏‎ بركتي‌‏‎ و‏‎ خير‏‎ نشانه‌هاي‌‏‎ سازنده‌و‏‎
بدانيم‌‏‎ كم‌نظير‏‎ بلكه‌‏‎ شرايط‏‎ واجد‏‎ تنها‏‎ نه‌‏‎ بايد‏‎ جهت‌‏‎ ازاين‌‏‎ را‏‎ هاشمي‌‏‎
بسته‌‏‎ نقش‌‏‎ روشن‌‏‎ دلهاي‌‏‎ ديوار‏‎ و‏‎ در‏‎ بر‏‎ او‏‎ بركت‌‏‎ و‏‎ خير‏‎ نشانه‌هاي‌‏‎ زيرا‏‎
.است‌‏‎
او‏‎ گفت‌‏‎ بايد‏‎ كنيم‌‏‎ بيان‌‏‎ جمله‌‏‎ يك‌‏‎ در‏‎ بخواهيم‌‏‎ اگر‏‎ را‏‎ محمود‏‎ شخصيت‌‏‎
درخت‌‏‎ اين‌‏‎ از‏‎ شاخه‌اي‌‏‎ تنها‏‎ هنر‏‎ فضاي‌‏‎.‎بود‏‎ خداشناس‌‏‎ و‏‎ جوينده‌‏‎ انساني‌‏‎
ادبيات‌‏‎ در‏‎ شاخه‌اي‌‏‎.‎بود‏‎ عرفان‌‏‎ در‏‎ ديگر ، ‏‎ شاخه‌اي‌‏‎ برداشت‌ ، ‏‎ در‏‎ را‏‎ جوينده‌‏‎
.طبيعي‌‏‎ علوم‌‏‎ در‏‎ ديگر‏‎ شاخه‌اي‌‏‎ و‏‎ تجربي‌‏‎ علوم‌‏‎ در‏‎ شاخه‌اي‌‏‎ انساني‌ ، ‏‎ علوم‌‏‎ و‏‎

اخير‏‎ سال‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎.‎بود‏‎ پربار‏‎ و‏‎ غني‌‏‎ شخصي‌ ، ‏‎ كتابخانه‌‏‎ حد‏‎ در‏‎ كتابخانه‌اش‌‏‎
زمينه‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ و‏‎ بود‏‎ كرده‌‏‎ پيدا‏‎ غرب‏‎ و‏‎ شرق‌‏‎ عرفان‌‏‎ به‌‏‎ توجهي‌‏‎ قابل‌‏‎ گرايش‌‏‎
يكي‌‏‎ گرچه‌‏‎ عدالت‌‏‎ كه‌‏‎ بود‏‎ معتقد‏‎ مي‌پرداخت‌‏‎ بدان‌‏‎ مي‌كرد‏‎ پيدا‏‎ كه‌‏‎ مطلبي‌‏‎ هر‏‎
انسان‌‏‎ به‌‏‎ خداوند‏‎ كه‌‏‎ موهبتي‌‏‎ بزرگترين‌‏‎ ولي‌‏‎ است‌‏‎ هستي‌‏‎ مهم‌‏‎ پايه‌هاي‌‏‎ از‏‎
.باشد‏‎ محبت‌‏‎ شايد‏‎ كرده‌‏‎ هديه‌‏‎
بود‏‎ او‏‎ در‏‎ كودكي‌‏‎ از‏‎ كه‌‏‎ علاقه‌اي‌‏‎ و‏‎ عشق‌‏‎ بنابه‌‏‎ را‏‎ موسيقي‌‏‎ فراگيري‌‏‎ محمود ، ‏‎
در‏‎ كه‌‏‎ درستي‌‏‎ بينش‌‏‎ بخاطر‏‎ و‏‎ كرد‏‎ شروع‌‏‎ ويلون‌‏‎ با‏‎ نوجواني‌‏‎ دوران‌‏‎ همان‌‏‎ از‏‎
سازنده‌‏‎ و‏‎ سالم‌‏‎ فضايي‌‏‎ در‏‎ و‏‎ علمي‌‏‎ روشي‌‏‎ با‏‎ نيز‏‎ را‏‎ موسيقي‌‏‎ داشت‌‏‎ زندگي‌‏‎ كل‌‏‎
براي‌‏‎.‎شد‏‎ هدايت‌‏‎ سه‌تار‏‎ فضاي‌‏‎ به‌‏‎ علاقه‌‏‎ و‏‎ ذوق‌‏‎ اين‌‏‎ بعدها‏‎ كه‌‏‎ كرد‏‎ آغاز‏‎
جهت‌‏‎ در‏‎ بايد‏‎ هنر‏‎ اين‌‏‎:مي‌گفت‌‏‎ و‏‎ بود‏‎ قايل‌‏‎ والائي‌‏‎ مقام‌‏‎ و‏‎ ارزش‌‏‎ موسيقي‌‏‎
.شود‏‎ گرفته‌‏‎ بكار‏‎ انديشه‌‏‎ و‏‎ احساس‌‏‎ تعالي‌‏‎
و‏‎ كرد‏‎ استفاده‌‏‎ عبادي‌‏‎ استاد‏‎ مرحوم‌‏‎ محضر‏‎ از‏‎ مدتي‌‏‎ سه‌تار‏‎ فراگيري‌‏‎ براي‌‏‎
بهره‌گيري‌‏‎ بود‏‎ شده‌‏‎ ايجاد‏‎ استاد‏‎ و‏‎ او‏‎ بين‌‏‎ كه‌‏‎ صميميتي‌‏‎ و‏‎ دوستي‌‏‎ به‌خاطر‏‎
زمينه‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ البته‌‏‎ كه‌‏‎ بود‏‎ عادي‌‏‎ شاگرد‏‎ يك‌‏‎ از‏‎ بيش‌‏‎ استاد‏‎ محضر‏‎ از‏‎ او‏‎
از‏‎ سه‌تار‏‎ ساختن‌‏‎ زمينه‌‏‎ در‏‎است‌‏‎ داشته‌‏‎ موثر‏‎ نقش‌‏‎ نيز‏‎ او‏‎ خود‏‎ علاقه‌‏‎ و‏‎ ذوق‌‏‎
كه‌‏‎ شد‏‎ موجب‏‎ او‏‎ بينش‌‏‎ و‏‎ دانش‌‏‎ ولي‌‏‎ گرفت‌‏‎ توجهي‌‏‎ قابل‌‏‎ كمك‌هاي‌‏‎ مرحوم‌عشقي‌‏‎
كه‌‏‎ جا‏‎ هر‏‎ به‌‏‎ جهت‌‏‎ همين‌‏‎ به‌‏‎ و‏‎ نكند‏‎ اكتفا‏‎ استاد‏‎ يك‌‏‎ به‌‏‎ نيز‏‎ زمينه‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎
و‏‎ مي‌زد‏‎ سري‌‏‎ داشت‌‏‎ سراغ‌‏‎ رشته‌‏‎ اين‌‏‎ تعالي‌‏‎ و‏‎ پيشبرد‏‎ با‏‎ رابطه‌‏‎ در‏‎ نكته‌اي‌‏‎
ساز‏‎ اين‌‏‎ براي‌‏‎ جائيكه‌‏‎ تا‏‎ نكرد‏‎ فروگذار‏‎ را‏‎ چيزي‌‏‎ زمينه‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ الحق‌‏‎
سه‌تار‏‎ ساخت‌‏‎ زمينه‌‏‎ در‏‎ وقت‌‏‎ هر‏‎ساخت‌‏‎ فراهم‌‏‎ نيكو‏‎ و‏‎ ارزنده‌‏‎ جايگاهي‌‏‎
و‏‎ كنم‌‏‎ مطالعه‌‏‎ بايد‏‎ مي‌گفت‌ ، ‏‎ مي‌كردم‌‏‎ پيشنهاد‏‎ و‏‎ مي‌رسيد‏‎ نظرم‌‏‎ به‌‏‎ نكته‌اي‌‏‎
ما‏‎ هنري‌‏‎ فضاي‌‏‎ در‏‎ انصاف‌‏‎ و‏‎ بي‌غرضي‌‏‎.‎مي‌پذيرفت‌‏‎ راحت‌‏‎ خيلي‌‏‎ بود‏‎ مثبت‌‏‎ اگر‏‎
اعلا‏‎ حد‏‎ در‏‎ را‏‎ پسنديده‌‏‎ صفت‌‏‎ اين‌‏‎ محمود‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ كميابي‌‏‎ گوهر‏‎ متاسفانه‌‏‎
.داشت‌‏‎
شده‌‏‎ شنيدني‌‏‎ و‏‎ شيرين‌‏‎ و‏‎ پربار‏‎ بسيار‏‎ سه‌تارش‌‏‎ نوازندگي‌‏‎ اواخر‏‎ اين‌‏‎ در‏‎
و‏‎ ببينند‏‎ آموزش‌‏‎ سه‌تارش‌‏‎ مكتب‏‎ در‏‎ بودند‏‎ مايل‌‏‎ كه‌‏‎ هم‌‏‎ افرادي‌‏‎ گهگاه‌‏‎.بود‏‎
از‏‎ هيچكس‌‏‎ خلاصه‌‏‎.نمي‌ماندند‏‎ بي‌نصيب‏‎ بودند‏‎ شرايط‏‎ واجد‏‎ اگر‏‎ ببرند‏‎ فيض‌‏‎
سليقه‌‏‎ با‏‎ را‏‎ ايران‌‏‎ موسيقي‌‏‎ رديف‌‏‎ داشت‌‏‎ نظر‏‎ در‏‎.‎نمي‌گشت‌‏‎ باز‏‎ نوميد‏‎ منزلش‌‏‎
دوري‌‏‎ و‏‎ تواضع‌‏‎ ولي‌‏‎ بگذارد‏‎ علاقه‌مندان‌‏‎ اختيار‏‎ در‏‎ و‏‎ كرده‌‏‎ ضبط‏‎ خودش‌‏‎ روش‌‏‎ و‏‎
امكان‌‏‎ متاسفانه‌‏‎ ديگر ، ‏‎ سوي‌‏‎ از‏‎ زمان‌‏‎ اقتضاي‌‏‎ و‏‎ طرف‌‏‎ يك‌‏‎ از‏‎ جنجال‌‏‎ از‏‎ جستن‌‏‎
.نساخت‌‏‎ ميسر‏‎ را‏‎ امر‏‎ اين‌‏‎
و‏‎ رسيد‏‎ دستم‌‏‎ به‌‏‎ دوستان‌‏‎ توسط‏‎ تارش‌‏‎ سه‌‏‎ پيش‌‏‎ سال‌‏‎ چهارده‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ بار‏‎ اولين‌‏‎
كردم‌‏‎ استنباط‏‎ و‏‎ بردم‌‏‎ پي‌‏‎ شخصيتش‌‏‎ به‌‏‎ زيادي‌‏‎ حد‏‎ تا‏‎ او‏‎ هنري‌‏‎ كار‏‎ طريق‌‏‎ از‏‎
معمولي‌‏‎ انسان‌‏‎ يك‌‏‎ كار‏‎ نمي‌تواند‏‎ حال‌‏‎ با‏‎ و‏‎ لطيف‌‏‎ و‏‎ ظريف‌‏‎ كار‏‎ اين‌‏‎ كه‌‏‎
خودش‌‏‎ منزل‌‏‎ در‏‎ ديدار‏‎ اولين‌‏‎ اينكه‌‏‎ تا‏‎ شد‏‎ پيدا‏‎ دلم‌‏‎ در‏‎ ديدارش‌‏‎ شوق‌‏‎ باشد ، ‏‎
تار‏‎ سه‌‏‎ وقت‌‏‎ هر‏‎ هم‌‏‎ حالا‏‎.‎است‌‏‎ نبوده‌‏‎ بيراه‌‏‎ گمانم‌‏‎ و‏‎ حدس‌‏‎ ديدم‌‏‎ و‏‎ رسيد‏‎ فرا‏‎
.مي‌شود‏‎ زنده‌‏‎ دلم‌‏‎ در‏‎ او‏‎ با‏‎ مصاحبت‌‏‎ احساس‌‏‎ مي‌گيرم‌‏‎ دست‌‏‎ در‏‎ را‏‎ او‏‎
مورد‏‎ او‏‎ كار‏‎ و‏‎ كرد‏‎ پيدا‏‎ شهرت‌‏‎ هنر‏‎ فضاي‌‏‎ در‏‎ مرحوم‌هاشمي‌‏‎ كه‌‏‎ زماني‌‏‎ از‏‎
شدند‏‎ او‏‎ سه‌تار‏‎ كارگاه‌‏‎ شاگردي‌‏‎ داوطلب‏‎ زيادي‌‏‎ افراد‏‎ گرفت‌‏‎ قرار‏‎ توجه‌‏‎
در‏‎ يا‏‎ و‏‎ من‌‏‎ ارزيابي‌‏‎ با‏‎ يعني‌‏‎ مي‌شدند‏‎ رد‏‎ اول‌‏‎ كنكور‏‎ در‏‎ يا‏‎ اكثرا‏‎ ولي‌‏‎
خيلي‌‏‎ افراد‏‎ روحيه‌‏‎ شناخت‌‏‎ در‏‎ محمود‏‎.‎استاد‏‎ ارزيابي‌‏‎ يعني‌‏‎ دوم‌‏‎ كنكور‏‎
شاگردي‌‏‎ داوطلبان‌‏‎ بگوئيم‌‏‎ بهتر‏‎ يا‏‎ شاگردان‌‏‎ مورد‏‎ در‏‎ و‏‎ بود‏‎ تيزهوش‌‏‎
جنبه‌‏‎ به‌‏‎ اينها‏‎ اغلب‏‎ مي‌گفت‌‏‎ و‏‎.‎مي‌برد‏‎ كار‏‎ به‌‏‎ را‏‎ زيبايي‌‏‎ اصطلاح‌‏‎ كارگاه‌‏‎
ساخت‌‏‎ كتاب‏‎:مي‌گويند‏‎ بي‌زباني‌‏‎ بازبان‌‏‎ و‏‎ دارند‏‎ توجه‌‏‎ كار‏‎ اين‌‏‎ مادي‌‏‎
نيست‌‏‎ حاضر‏‎ هيچكس‌‏‎ شهرت‌ ، ‏‎ و‏‎ پول‌‏‎ صفحه‌‏‎ به‌‏‎ برسد‏‎ تا‏‎ بزن‌‏‎ ورق‌‏‎ را‏‎ سه‌تار‏‎
.كند‏‎ تحمل‌‏‎ آنرا‏‎ از‏‎ قبل‌‏‎ مشكلات‌‏‎
مرگ‌‏‎ شد ، ‏‎ اشاره‌‏‎ آن‌‏‎ به‌‏‎ كه‌‏‎ معنوي‌‏‎ و‏‎ عرفاني‌‏‎ روحيات‌‏‎ و‏‎ افكار‏‎ پيرو‏‎ محمود‏‎
و‏‎ بديع‌‏‎ من‌‏‎ براي‌‏‎ داشت‌‏‎ مرگ‌‏‎ از‏‎ كه‌‏‎ برداشتي‌‏‎ مي‌نگريست‌‏‎ احترام‌‏‎ ديده‌‏‎ با‏‎ را‏‎
حالت‌‏‎ و‏‎ شادي‌‏‎ و‏‎ خاطر‏‎ انبساط‏‎ نوع‌‏‎ يك‌‏‎ مي‌گفت‌‏‎ سخن‌‏‎ مرگ‌‏‎ از‏‎ وقتي‌‏‎.‎بود‏‎ بكر‏‎
نه‌‏‎ مي‌دانست‌‏‎ وصل‌‏‎ مقوله‌‏‎ از‏‎ را‏‎ مرگ‌‏‎ وي‌‏‎.مي‌آمد‏‎ وجود‏‎ به‌‏‎ شخص‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ پرواز‏‎
.هجران‌‏‎ مقوله‌‏‎ از‏‎
سپري‌‏‎ لطيف‌‏‎ و‏‎ شيرين‌‏‎ و‏‎ پربار‏‎ بسيار‏‎ را‏‎ خود‏‎ ساله‌‏‎ سه‌‏‎ و‏‎ پنجاه‌‏‎ زندگي‌‏‎
.كرد‏‎
پاكش‌‏‎ روان‌‏‎ به‌‏‎ فراوان‌‏‎ درود‏‎




.است‌‏‎ همشهري‌‏‎ روزنامه‌‏‎ به‌‏‎ متعلق‌‏‎ و‏‎ محفوظ‏‎ حقوق‌‏‎ تمام‌‏‎