چهارم ، شماره 1148 دسامبر 1996 ، سال آذر 1375 ، 18 چهارشنبه 28
|
|
مي‌شوند؟ پرخاشگر نوجوانان چرا
را ودرمان مراقبت‌ها انواع شوند ، جسمي بيمار فرزندانمان وقتي
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
مثل رفتارها انواع با حال همين در اما يابند تابهبود مي‌دهيم انجام
بلكه نمي‌كنيم ، رفع را مشكلاتشان تنها نه تحقير و ناسزا بيجا ، تنبيه
مي‌كنيم زياد را مشكلاتشان خويش دست با
سوي از كه است تحقيقي موضوع جوانان پرخاشگري بر موثر عوامل:اشاره
شده انجام دانشجويان از چندتن همكاري با و محمدعباس‌زادگان سيد دكتر
سرويس توسط كه است تحقيق اين از گزيده‌اي روي‌داريد پيش آنچه.است
.شده‌است تنظيم اجتماعي
مجروح يا آسيبرساندن باعث كه مي‌شود گفته رفتاري گونه هر به پرخاشگري
انجام مشابه رفتاري از اجتناب منظور به كه شود ديگر موجودي كردن
اين كه مي‌كند ، دلالت نيز آسيبرساندن قصد به تلويحا پرخاشگري.شود
.نمود استنباط پرخاشگري عمل از پس و پيش اتفاقات از بايد را قصد
ديدگاه پرخاشگري‌دو مورد در پرخاشگري‌فرويد معروف نظريه‌هاي
پديد زماني پرخاشگري كه بود اين وي اوليه باور.است نموده ارائه
دست ناكامي و شود ايجاد سدي نهادي انگيزه‌هاي برابر در كه مي‌آيد
.دهد
كه نمود ارائه را دوم ديدگاه و كرد تجديدنظر ديدگاه اين در وي بعدها
ذاتي غريزه دو از يكي جنسي سائقه‌هاي و جنسي انرژي چون را پرخاشگري
مقعدي مرحله را نامش كه) مرحله‌اي در كه بود معتقد اوميدانست
از و آسيبرساندن به علاقه‌مندي تظاهرش كه پرخاشگري سائق (بود نهاده
.مي‌رسد اوج به است ، بردن بين
مي‌شود ، ديگران به آسيبرساندن موجب كه كه‌پرخاشگري بود معتقد لورنز
نتيجه در پرخاشگري بوداحتمال معتقد او برمي‌خيزد جنگيدن غريزه از
كننده ، آزار محركهاي شدت وجود و شده انبار انرژي ميزان رفتن بالا
و دانسته اجتناب غيرقابل را پرخاشگري وي.مي‌يابد افزايش پرخاشگري
.مي‌دهد روي آني بخودي خود حملات گاهي بود معتقد
.بودند پرخاشگري فرضيه‌غريزه به معتقد لورنز و فرويد
خارجي شرايط بوسيله سائق پرخاشگري سائق فرضيه ديگري ، فرضيه طبق
درد حيثيت ، و اعتبار دادن دست از محروميت ، مثل)مي‌شود موقعيتي‌آشكار
به نسبت پرخاشگري آشكار انواع به منجر بالاخره آن تحريك و (جسمي
.مي‌شود ديگران
آموخته اجتماعي رفتار نوعي اول درجه در پرخاشگري سوم ، ديدگاه از و
سائقهاي نه و فطري انگيزه‌هاي نه باندورا نظر طبق تلقي‌مي‌شود شده
دليل به يا بلكه است ، پرخاشگري ريشه ناكامي از ناشي پرخاشگري
دليل به يا و پاداش گرفتن قصد به يا گذشته ، تجربيات از يادگيري
.مي‌شود داده سوق پرخاشگري به خاص محيطي و اجتماعي شرايط
دليل به غريزه فرضيه بنابر پرخاشگرانه رفتار كنترل و پيگيري امكان
غيرقابل و كم مي‌شوند ، توليد مستمر بطور پرخاشگرانه تكانه‌هاي آنكه
سائق خارجي منابع وفور بدليل سائق فرضيه در و است ، اجتناب
فرضيه در و است ، غيرممكن آنها حذف و كم (ناكامي مثل) پرخاشگرانه
اجتماعي و محيطي شرايط در مناسب تغييرات آنكه بدليل اجتماعي يادگيري
اعمال از پيشگيري يا كاهش موجب مي‌تواند ضمني ، تقويت و موجود
.است خوب تا متوسط شود ، پرخاشگرانه
از تقليد طريق از كودك پرخاشگري آموزش مويد نيز ديگري بسيار مطالعات
مدل از كودكان كه مي‌دهد نشان آمده بدست قطعي نتايج.بود مدل
نيز ديگري اعتماد قابل كاملا مطالعات.مي‌كردند تقليد فيلم پرخاشگردر
شرايط در نوجواني ، دوره پايان تا طفوليت ابتداي از كه مي‌كند حكايت
پرخاشگري موجب مي‌تواند تلويزيون در شده مشاهده پرخاشگريهاي معيني ،
.شود كودك
انجام تهران جوانان از سيصدنفري گروه يك روي بر كه ديگري تحقيقات در
تظاهر و كودكي سنين در پرخاشگري مشاهده ميان قطعي رابطه شده‌است
.گرديد مشاهده سن 19سالگي در آن
نظر مد بايد جوانان و نوجوانان پرخاشگري در كه اهميتي قابل نكات از
زمينه‌ساز اجتماع و خانواده محيط در كه است عواملي مجموعه داشت
.مي‌شود نوجوانان پرخاشگري
رواني و جسمي بيماريهاي به والدين متفاوت نگرش
از فرزندانمان بهره‌مندي كه نداريم توجه غالبا ما ، از بسياري
و است آنان براي سعادتمند آينده‌اي ضامن صحيح ، پرورش و رشد امكانات
رشديافتگي ، گرو در كودكانمان كمال كه نداريم توجه ديگر سوي از
نقصهاي و ضعفها گناه جهالت روي واز است بزرگسالان توانائي و دانائي
.مي‌اندازيم آنان بداقبالي و ذات بدي گردن به را آنان
محيط به‌كرات گوناگون‌و اشكال به ندانم‌كاريها ، همين با غالبا ما
به و برده بين از فرزندانمان‌را سالم پرورش رشدو مساعد
شكوفايي مجال هستند ، آنان پنهان گنجينه‌هاي كه آنان استعدادهاي
.نمي‌دهيم
ومراقبت‌و رسيدگي اقدامات انواع شوند ، جسمي بيمار فرزندانمان وقتي
حال همين امادر يابند ، بهبود آنها مي‌دهيم‌تا انجام را درمان
و ناسازگاريها و روحي اختلالهاي انواع با ندانم‌كاريها ، به‌علت
بيجا ، تنبيه با و مي‌كنيم نادرست برخورد آنان نادرست رفتاري خطاهاي
رفع را مشكلاتشان تنها نه اذيت ، و آزار و تحقير ، فشار ناسزاگوئي ،
آنان از و مي‌دهيم افزايش را مشكلاتشان دست‌خويش با بلكه نمي‌كنيم ،
.مي‌سازيم معوج و ناسالم شخصيتهايي
كودكان از ناقصي و واقع‌بينانه غير تصورات نيز جامعه عقلاي گاهي حتي
كه هستند كودكان ساير بلكه ما ، فرزندان نه كه مي‌كنيم فكر ما.دارند
متهم را اولياء ساير بلكه را ، نه‌خود و دارند رفتاري و عاطفي مشكلات
نيستيم هم حاضر حال عين در.مي‌دانيم كودكان با بدرفتاري و به‌خطاكاري
كه خود ، نه شود ، رفتارمان از انتقادي هم اگر و كنيم خودشك كردار در
.مي‌كنيم متهم را ديگران
و پرورشي آموزشي ، كمبودهاي خانوادگي ، كنوني ، نابسامانيهاي شرايط در
رشد آن ، از ناشي فشارهاي و اجتماعي گروههاي شدن جابجا بهداشتي ،
حاصل شكوه‌گريهاي و پرخاشجويي و افسردگي و آزردگي دل جمعيت ، نامعقول
همچنين و خانواده‌ها از بسياري در سرپرست فقدان يا غيبت از
با عملي‌عاقلانه مقابله براي اولياءكودكان ديرپاي ناآگاهيهاي
و مستقيم بطور كنوني وپيچيده ناآشنا جديد ، كه‌زندگي فشارهايي
... و واردمي‌آورد كودكان پذيراي و حساس روانهاي بر غيرمستقيم
رفتاري و عاطفي اختلالات كه است ديگرسببشده مهم عوامل از بسياري
.يابد بي‌سابقه‌اي وسعت ونوجوانان كودكان
والدين رفتار نتيجه كودكان پرخاشگري
به نوجوانان ، پرداختن و ازكودكان سالم‌رواني شخصيتهاي ساختن براي
به توجه با.نمود توجه آن به بايد كه است ازضرورتهايي مقوله اين
اين و اوست بلوغ دوران انسان ، هر زندگي حساس مقاطع از يكي اينكه
اين به پرداختن دارد ، توجه و تامل جاي دوران اين در بيشتر رفتار
عنايت با.برخورداراست روشن ، ساختن‌آينده‌اي در خاصي اهميت از موضوع
آگاهيها ، از مجموعه‌اي جوان‌با نسل حاضر ، عصر شرايطزماني به
موجبات كه واقعيتهايي‌روبه‌روست و توانائيها ، پيچيدگيها توقعات ،
ماننداينهاست و دروني روحي ، ابهامات بحرانهاي ايجادنگرانيها ،
لذا و مي‌شود محسوب مشكلات و اختلالات اين تظاهرات از يكي پرخاشگري كه
رفع و آن بر مختلف عوامل تاثير و مشكل اين بررسي با تا است لازم
و جايگاه بتوان مي‌آيد ، ذيل در آن از نمونه‌هايي كه سوالاتي و ابهامات
و نوجوانان با مرتبط ونهادهاي افراد سوي از مناسب رفتار و نقش
مربوطه متصديان تربيت ، و تعليم متصديان معلمين ، نظيروالدين ، ) جوانان
سوالات اين از برخينمود تبيين را (... و فرهنگي و سياسي امور در
:از عبارتند
نوجوانان درك عدم آيا مي‌شود؟ـ نوجوانان در موجبعصيان عواملي چه -
آيا است؟ـ پديده اين مسبب نوجوانان آياتحقير ـ است؟ عصيان عامل
آيا -موثرند؟ نوجوانان در رفتاري و روحيه چنين ايجاد در محروميتها
در بايد را اصلي‌آن ريشه‌هاي آيا است؟ـ خانواده در پرخاشگري ريشه
و درايجاد گروهي رسانه‌هاي آيا-جست؟ خانواده‌ها ازكانون بيرون
عمومي فرهنگ در مشكل اين ريشه آيا دارند؟ـ موضوع‌نقش اين تقويت
پرخاشگري عامل‌تقويت‌كننده مي‌تواند خانواده‌ها جمعيت آيا -است؟ جامعه
جا همه در اگر -است؟ مذموم حال همه در پرخاشگري اساسا آيا -باشد؟
در اگر و -چيست؟ آن با مقابله و جلوگيري و كنترل راههاي است مذموم
...آيا چيست؟ـ آن حدود نيست ، مذموم حال همه
نهادهاي و افراد براي آنها به پاسخ است‌كه سوالاتي نمونه اينها
.است تعيين‌كننده موضوع ، اين با درگير و مرتبط
به تحقيق طرح دريك دست ، اين از به‌سوالهايي پاسخگويي جهت در
ازريشه‌هاي مي‌شود داده كه‌احتمال شد پرداخته عامل بررسي‌چهار
:از عبارتند عامل چهار اين.باشند تقويت‌پرخاشگري و ايجاد
بزرگسالان سوي از نوجوانان درك عدم -
تحقير -
محروميتها -
خانواده اعضاي تعداد افزايش -
;كه داد نشان تحقيق اين نتيجه
درباره طريق‌سوال از بزرگسالان‌كه ازسوي نوجوانان درك 1ـعدم
از كاري ، هر در والدين اجازه فردي ، تصميمگيري اختيار چون موضوعاتي
پدر ، جانب از احترام حفظ هنري ، و ورزشي فعاليتهاي رفتن ، گردش جمله
بود ، گرديده مطرح خواستها به اعتنا و مادر جانب از عقايد حفظ
.نگرفت قرار تاييد مورد پرخاشگري در متغيري‌مستقل به‌عنوان
والدين با زندگي خانواده ، فرزندان تعداد زمينه در سوالاتي به پاسخ 2ـ
عامل تاثير رد يا تاييد هدف با كه شخصي اتاق و منزل داشتن و
كه داد نشان نيز بود شده طراحي نوجوانان پرخاشگري بر خانواده جمعيت
رد نيز فرضيه اين لذا و ندارد درپرخاشگري توجهي قابل تاثير عامل اين
.گرديد
از كه بود فرضيه‌ديگري شود ، پرخاشگري اينكه‌تحقيرنوجوانان‌سبب 3ـ
نحوه و باديگران تضاد كسي ، از ناراحت‌شدن نظير طريق‌موضوعاتي
احترام پدر ، جانب از احترام حفظ گرفتن ، قرار تحقير مورد عكس‌العمل ،
سوال مورد جسمي نقص وجود و ديگران به عصبانيت مادر ، انتقال عقايد به
اين پاسخها از %از 55 بيش ميانگين با كه بود گرفته قرار پژوهش و
.مي‌دهد قرار تائيد مورد را فرضيه
هستند ، كه پرخاشگري مسبب و اينكه‌محروميتهازمينه‌ساز پايان در 4ـ
تماشاي جسمي ، نقص ديگران ، وجود با اختلاف درزمينه سوالاتي طرح با
تاييد مورد گرديد ، انجام نيازهاي‌فيزيولوژيك و پرخاشگرانه فيلم
.گرفت قرار
لازمست كه نگرفته‌اند قرار تاييد مورد نخست فرضيه دو كه مي‌شود ملاحظه
.بشود بيشتري تامل مورد دو اين در كمي
احترام كه مي‌دهد نشان روانشناسي يافته‌هاي اول فرضيه مورد در
نظر در همچنين و او شخصيت و نوجوان خواسته‌هاي و عقايد به نگذاشتن
رفتارهاي بروز و ناراحتي موجبات سني نظر از او نگرفتن‌موقعيت
بودن كم به توجه با نتايج اين ليكنميآورد رافراهم پرخاشگرانه
برخورداري بالطبع و شهر شمال در منتخب شدن‌مدرسه واقع تعدادنمونه ،
به نوجوانان اعتماد عدم احتمال ونيز رفاهي امكانات از نوجوانان
زيرسوال را فرضيه وعدم‌تاييد جوابها صحت پاسخها ، ماندن محرمانه
.مي‌برد
خانواده‌هاي از منتخب نمونه اكثريت كه آنجا از نيز دوم فرضيه مورد در
نيست معلوم و دارد سوال جاي بررسي‌نيز اين صحت بودند ، جمعيت كم
همين هستند ، نيز پرجمعيت نوعا كه محروم مناطق در اين‌تحقيقات چنانچه
.بدهد را جواب
كرد عنوان شده مطرح مباحث جمع‌بندي به‌عنوان مي‌توان آنچه درمجموع
است ، طبيعي مسئله‌اي نوجواني در مخالفت و پرخاشگري حدودي تا كه اينست
نشان را خود استقلال‌طلبي و طلبي تشخص طريق مي‌خواهدبدين نوجوان زيرا
.دهد
مي‌توان محيطي و عوامل‌اجتماعي از گزارش‌تحقيقاتي ، اين محقق ديد از
و برد نام رفتارهاي‌عصيانگرانه بروز مهمي‌در بسيار عامل به‌عنوان
تولد بدو از كودك زيرا مي‌رسد ، به‌نظر مهمتر خانواده نقش رابطه اين در
دوران اين اگر و مي‌گيرد قرار خانوادگي تربيت معرض ودر ارتباط در
از مامني خانواده و باشد كودك براي عاطفي آرامش و سكون با همراه
را جواني دوران مطمئنا گردد ، كودك براي پذيرش و ثبات امنيت ، محبت
.گذاشت سرخواهد پشت به‌راحتي
شد ، خواهد مشكل دچار نوجوان گسسته هم از و آشفته درخانواده‌هاي اما
از بسياري اينكه به توجه با و مي‌كند كسب را نادرست رفتارهاي چون
تا كوشيد بايد مي‌آيند بوجود عادات اثر انسان‌بر رفتارهاي
ايجاد از مدرسه و خانه ، اجتماع در امنيت ايجاد و سالم باايجادمحيطهاي
.بكاهيم درنوجوانان پرخاشگري بروز و
ان‌شاالله
