چهارم ، شماره 1149 دسامبر 1996 ، سال آذر 1375 ، 19 پنجشنبه 29
|
|
خودروها رفت و آمد قلمرو در گزيني واژه
عالي آموزش موسسات دانشگاههاو در حمل‌ونقل به مربوط دروس اختصاص
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
خارجي‌مربوط متون ترجمه ;است خارجي كتابهاي از منابع‌آن از بسياري كه
توجه ضرورت است ، شده افزوده نيز آن تعداد بر روزها اين كه ترافيك به
مي‌كند طلب را حمل‌ونقل به‌واژه‌هاي بيشتر
را ترافيك به مربوط وگزارشهاي اخبار كه راديوپيام وجود به باتوجه
مناسبي واژه‌هاي چنانچه دارد ، نيز زيادي وشنوندگان مي‌كند اعلام
جا را آنها رسانه اين ازطريق كه بود اميدوار مي‌توان شود ، انتخاب
بخشيد عموميت و انداخت
جوامع امروزه‌در كالا ، و انسان يعني‌جابجايي آن عام به‌معني ترافيك
تاريخ ، از دوره‌اي هيچ در.است مطرح ناگزير ضرورتي به‌عنوان بشري
.است نبوده روبه‌رو ترافيك مقوله اندازه‌با اين تابه انسان
زميني ، راههاي ساخت سريع ، آمد و رفت وسايل توليد در جديد دستاوردهاي
است ، كرده مرتبط هم به را جهان نقاط دورترين كه هوايي ، و دريايي
در وسيع حجم اين با كه كالا و اوليه مواد توزيع و توليد استخراج ،
شاهد بشر بيستم قرن اواخر در تنها است ، گردش در جهاني حمل‌ونقل شبكه
.آنست
حمل‌ونقل قلمرو در جديد دستاوردهاي و ازاختراعات بسياري كه آنجا از
آنها نشانهاي و نامها كه است طبيعي است ، داده روي غربي كشورهاي در
از سيلي با ما اينك و باشد اروپايي زبانهاي ريشه از استفاده با نيز
تا (Fuzeفيوز) اتومبيل يك در قطعه كوچكترين از بيگانه واژه‌هاي
.هستيم روبرو (Metro مترو) حمل‌ونقل‌زميني سيستم بزرگترين
كه عالي آموزش موسسات و دانشگاهها در حمل‌ونقل به مربوط دروس اختصاص
مربوط خارجي متون ترجمه ;است خارجي كتابهاي از آن منابع از بسياري
توجه ضرورت است ، شده افزوده نيز آن تعداد بر روزها اين كه ترافيك به
.مي‌كند طلب را حمل‌ونقل واژه‌هاي به بيشتر
در به‌حمل‌ونقل مربوط مطالعات و به‌تحقيقات بهادادن ديگر سوي از
پيشرفته تكنولوژي از كشورمان ، بهره‌گيري بزرگ ديگرشهرهاي و تهران
بسياري واژه‌هاي خود با كه ترافيك كنترل نوين سيستمهاي و حمل‌ونقلي
كه نيز اطلاع‌رساني سيستمهاي و كامپيوتر پيوند است ، آورده همراه به را
باعث همه و همه گشوده ، گستره اين در واژه‌ها بسياري ورود بر را راه
و حمل‌ونقل حوزه در بيگانه واژه‌هاي هجوم معرض در همواره كه است شده
ونه داريم چاره آن بردن كار به از نه كه واژه‌هايي.باشيم ترافيك
.داريم جايگزين آن براي
و مرور و كه‌عبور ضرورتي و اهميت واژه‌هاعليرغم كاربرد در آشفتگي
زبانهاي از بسيار واژگان رهيابي عليرغم و دارد درجامعه ترافيك
اقدامي حمل‌ونقل كارشناسان و پژوهشگران سوي از فارسي ، زبان به بيگانه
صورت واژه‌ها اين براي فارسي معادلهاي يافتن در پيگير و جدي
.نگرفته‌است
و نادقيق ناقص ، يافته‌كه انتشار زمينه اين در واژه‌نامه دو تاكنون
براي را متفاوتي معادلهاي كدام اين‌هر بر افزون و است ناكافي
.كرده‌اند واژه‌هاپيشنهاد
را معادلهايي خود سليقه بنابه مترجمان نيز دانشگاهي كتابهاي در
.افزوده‌اند آشفتگي اين بر و برده‌اند به‌كار
براي و وخروجي راهه شيب معادلهاي‌رابط ، Ramp واژه براي هم‌اكنون
.مي‌شود وراهگرداستفاده راه ، گردراهه معادلهاي‌حلقهLoop واژه
با آن نوشته و كه‌تصوير تابلويي ،Variable message signهمچنين
پيام‌پذير ، تابلو نامهاي‌تابلو مي‌كند ، تغيير ترافيك شرايط به توجه
.مي‌رود كار به خبري راهنمايي وتابلو متغير پيام
پاركومتر ، به آن‌ميان از كه است فراوان دست اين از مثالهايي
.كرد اشاره مي‌توان...و پارك‌سوار
سوي از كه مشخص و تعريف‌درست نيز راهها مراتب سلسله براي اين علاوه‌بر
همچون واژه‌هايي.است نشده باشد ، ارائه قبول قابل همه
گذاشته...و بزرگراه ، شاهراه آزادراه ، دربرابر...و ،Highway،Freeway
.مي‌شود
وضعيت كه خيابان حجم‌ترافيك يا (Level-of-servis)مورد در همچنين
حال در سنگين‌اما ترافيك سنگين ، ترافيك روان ، صورت‌ترافيك چهار در) آن
تعاريفي مي‌شود ، گزارش طريق‌راديوپيام از روزه همه (راه‌بندان و حركت
.ندارد وجود باشد ، قبول همه‌قابل سوي از كه
در جاافتاده واژه‌هاي براي واژه‌گزيني‌گرچه كميته تشكيل پيشنهاد
موتوسيكلت ، تاكسي ، اتوبوس ، اتومبيل ، :مانند ترافيك و حمل‌ونقل قلمرو
دشوار دست اين از بسياري و ترافيك پارك ، پاركينگ ، پاركومتر ، وانت ،
با واژه‌ها اين گفت بايد كه چرا كرد ، پيدا فارسي معادل بتوان كه است
پيدا هم‌آوايي فارسي زبان با آواشناسي لحاظ از و آميخته فارسي زبان
تلفظ با كه است فارسي در كلمات اين تلفظ چگونگي آنهم دليلكردهاند
از بسياري براي است لازم همه اين با -دارد تفاوت اصلي زبان در آنها
.كرد پيدا جايگزين نيافته‌اند ، عمومي كاربردي هنوز كه واژه‌ها
و تنهايي به خود كه افرادپراكنده‌اي يا فرد يك سوي از كار اين اما
ترجمه‌اندامكان‌پذير و مطالعه و تحقيق مشغول بايكديگر ارتباط بدون
.گيرد انجام هدفمند گروهي درچهارچوب بايستي كاري چنين.نيست
مقوله در هم بوده ، آشنا بيگانه زبانهاي با هم افرادش كه مجموعه‌اي
داشته تسلط فارسي زبان بر هم و باشند صاحبنظر ترافيك و حمل‌ونقل
.باشند
ترافيك و معاونت‌حمل‌ونقل حمايت با و زيرنظر مي‌تواند جمعي چنين
در درگير نهادهاي و سازمانها و دانشگاهها همكاري و تهران شهرداري
ترابري و راه وزارت پژوهشي معاونت ازجمله ترافيك و حمل‌ونقل امر
واژه‌هاي براي پارسي ادب و زبان فرهنگستان آنكه از پيش و شود تشكيل
-نمايد واژه‌يابي به اقدام هنر و علوم عرصه‌هاي ساير همانند حمل‌ونقل
واژه‌هاي -نمايد پيشنهاد را ناكارا اما درست زيبا ، واژه‌هايي چه‌بسا كه
.برگزيند را لازم
:درنظرگرفت واژه‌ها انتخاب در بايد كه را نكاتي
بر علاوه كه مي‌كند پيدا مقبوليت‌عام زماني تنها پيشنهادي واژه يك
:همچون ويژگيهايي
خوش‌آوايي -
بيان در راحتي -
نوشتار در آساني -
زبان دستور لحاظ از درستي و -
متفاوتي كاربردهاي بتواند يعني.باشد زبان عملكردي ويژگيهاي داراي
مي‌شود ديده اغلب.باشد جوابگو مي‌كند ، پيدا جملات در يك‌واژه كه را
شده ، انتخاب فارسي واژگان ريشه از استفاده با كه پيشنهادي هاي واژه
قرار خود واقعي جايگاه يعني جمله در وقتي اما هستند ، روان و زيبا
.جانمي‌افتند به‌اصطلاح و نمي‌رسانند را موردنظر معناي مي‌گيرند ،
و حمل حوزه در حداقل -كرده پيشنهاد فرهنگستان تاكنون كه را واژه‌هايي
كاربران سوي از دليل به‌همين و نداشته خصوصيتي چنين -ترافيك و نقل
.است نشده واقع استفاده مورد
را ترافيك به مربوط گزارشهاي و اخبار كه راديوپيام وجود به باتوجه
مناسبي واژه‌هاي چنانچه دارد ، نيز زيادي شنوندگان و مي‌كند اعلام
جا را آنها رسانه اين ازطريق كه بود اميدوار مي‌توان شود ، انتخاب
.بخشيد عموميت و انداخت
برآبادي محمود
