چهارم ، شماره 1151 دسامبر 1996 ، سال دي 1375 ، 22 يكشنبه 2
|
|
دارد؟ زنانه چهرهاي فقر آيا
(نخست بخش) - شاديطلب ژاله دكتر با گفتوگو
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
برنامههاي شونده برخوردار يا كمك كننده دريافت را زنها نبايد
اين و باشند فقر كننده محو خودشان ميتوانند زنها.رفاهيببينيم
است رفاهي برنامه يك نتايج كننده دريافت از فراتر چيزي
گرفته صورت غربي آذربايجان و يزد استان دو در كه تحقيقي اساس بر
مايحتاج براي اول درجه در و ميكند خرج خانه در را خود زندرآمد
درجه در و بچهها تحصيل دوم درجه در ميكند ، صرف خوراك وهزينه زندگي
بادوام خريدكالاهاي سوم
نامبرده آسيبپذير و فقير گروههاي از يكي عنوان به زنان از:اشاره
شاخصها كدام به اتكاء با و چيست مسئله اين شواهد و دلايل اما.ميشود
و ميگيرد ريشه كجا از زنان آسيبپذيري ميشوند؟ تلقي آسيبپذير زنان
به را مسائل اين كرد؟ ميتوان چه زنان تواناسازي و آن مقابلهبا براي
دكترژاله خانم با گويي و گفت طي كشور در لايحهفقرزدايي طرح مناسبت
از كه گذاشتهايم ميان در تهران دانشگاه جامعهشناسي استاد شاديطلب
.ميگذرد نظرتان
ارائهدهيد؟ كشور در فقر از چهرهاي بحث شروع براي:همشهري
پديده يك يابيشتر دارد زنانه چهرهاي فقر من نظر به:شاديطلب دكتر
:دهم توضيح مقدار يك بايد ميگويم را جمله اين است ، چرا زنانه
كشور ازجمله و توسعه حال در اغلبكشورهاي در كه است اين واقعيت
در ميبينيم اينكه ازآن بدتر و هستند فقر زنانقربانيان ما ، خود
ديده زنان ميشود ، مطرح محوفقر براي كه استراتژيهايي برنامههاو
فقرزداييسعي برنامههاي تهيهكنندگان ديگر عبارت به.نميشوند
در ياميگويند و كنند برخورد موضوعبيطرفانه با ظاهر به ميكنند
.ميبينيم هم با مردرا و زن و نميدهيم دخالت جنسيترا عامل فقر
برخورد بيطرفانه ميگوييم انتخابكنيم بخواهيم مناسبي اگراسم حالا
موضوع بااين ميخواهد كه برنامهاي استكه اين واقعيت ولي.ميكنند
.است بيتفاوت مسالهزنان به نسبت عملا برخوردكند بيطرفانه
باشد ، طبيعتا بيتفاوت زنان مسئله نسبتبه كه فقرزدايي برنامههاي
اجتماعي ، ابعاد داراي فقر كه چرا كند حل را فقر مسئله نميتواند
بعد و نيست اقتصادي مسئله فقط وجه هيچ به فقر.است اقتصادي و فرهنگي
فقرزدايي برنامه هيچ.است شده تنيده هم به آن در اجتماعي و فرهنگي
و فرهنگي اجتماعي ، ابعاد اگر كند حل را كشور فقر مشكل نميتواند
.نشود ديده هم با سياسي ابعاد همپاي اقتصادي
فرهنگي آنابعاد در و كنيم نگاه لايحهفقرزدايي يك به اگر بنابراين
اميدوار يا و مطمئنباشيم نميتوانيم نبينيم رااگر اجتماعي و
.است موفق برنامه اين كه باشيم
كمك بهزنها بايد فقر رفع براي معتقدهستيد شما يعني:همشهري
شود؟ بيشتري
زنهارا بايد ما كه نيستم منمعتقد وجه هيچ به:شاديطلب دكتر
ببينيم ، برنامههايرفاهي شونده يابرخوردار كمكها كننده دريافت
از فراتر چيزي اين و باشند فقر محوكننده خودشان ميتوانند زنها
زنها كه بحث اين اصولا و است رفاهي برنامه يك دريافتكنندهنتايج
متفاوتي جهانبيني يك و جديد بينش يك باشند فقر كننده محو ميتوانند
اينها نيستند ، منفعلي افراد فقرا مجموع در و فقير زنان ميطلبد ، را
كه هستند فعالي افراد اينها باشند ، نبايد كمك و صدقات كننده دريافت
كه است اين ما گرفتاري.باشند فقر محو در جدي مشاركتكننده ميتوانند
را عدهاي كه ميكنيم تدوين بهگونهاي را برنامه برنامهفقرزدايي ، در
به را مزايا آن ميخواهيم حالا و ميبينيم مزايايي سري يك از محروم
دليل همين به.نميرساند فقر محو به را ما اين قطعا برسانيم ، آنها
دقيقا فقر محو براي زنان مشاركت و فقرزدايي بحث در كه ميكنم عرض هم
را بينش اين ما اينكه بر مشروط باشند فقر محوكننده ميتوانند زنها
در اتفاقي هيچ باشيم بينش اين فاقد كه زماني تا و باشيم ، داشته
فقرزدايي برنامههاي هدف.افتاد نخواهد ما فقرزدايي برنامههاي
و بايستند خود پاي روي بتوانند فقرا كه باشد اين بايد عليالاصول
اجتماعي اقتصادي برابر فرصتهاي و باشند برخوردار استقلال يك از حداقل
.باشند داشته
اگر و شدهاست تنيده هم در بحثنابرابريها با فقر بحث اين بنابر
صحبت هم نابرابريها به راجع بايد كنيم صبحت فقر راجعبه بخواهيم ما
سياسي و اجتماعي نابرابريهاي كه جامعهاي در نميتوانيد شما چون كنيم ،
باشد ، موفق فقر با مبارزه برنامه كه باشيد داشته انتظار دارد وجود
از جدا را فقر نميتوانيد ولي شود انجام است ممكن حركتهايي
.است جامعه فقر ريشهاصلي نابرابريها.نابرابريببينيد
دارد چهرهزنانه يك فقر كه صحبتفرموديد ابتداي در شما:همشهري
است؟ شده تحقيقي ما كشور مورددر اين در آيا
برآورد كشور در را فقير زنهاي بخواهيمتعداد اگر:شاديطلب دكتر
بهداشت تغذيه ، ميتواند شاخصها اين.كنيم نگاه شاخصها به بايد كنيم
يكبرآوردي من موجود آمارهاي با و ايناساس بر.باشد..و مسكن آموزش ،
ولي نيست كامل و است برآورد اعداد اين البته كردهام ، فقير زنان از
.نميدهد اجازه من به موجود اطلاعات اين از بيشتر
و خوراكي غير ناخالص هزينههاي مورد در را موجود اطلاعات و بياييم اگر
آخرين اساس بر.كنيم نگاه روستا و شهر تفكيك به خانوارها خوراكي
هزينه متوسط است شده منتشر سال 73 در كه ايران آمار مركز گزارش
خوراكي و تومان هزار سالانه 451 شهري خانوار يك خوراكي غير ناخالص
خانوار يك غيرخوراكي ناخالص هزينههاي متوسط اما.است تومان هزار 204
.است تومان هزار خوراكي 191 و تومان هزار سالانه 207 روستايي
روستا در و شهر 5 در را خانوار بعد گزارش اين در ايران آمار مركز
به 12 تقسيم است سالانه چون را هزينهها اين اگر حالا كرده ، اعلام 7/5
تقسيم روز معناي به به 30 بعد و كنيم تقسيم نفر به 5 شهر در و كنيم
دست به روستا در و شهر در نفر هر خوراكي روزانه سرانه عدد.كنيم
هزينههاي براي روستا 106تومان در و تومان شهر 113 در رقم اين.ميآيد
شهر در بكنيم غيرخوراكي هزينههاي براي را كار همين اگر.است خوراكي
آمار مركز ديگر سوي ازميشود تومان روستا 115 در و تومان 250
درآمد تقسيمبندي در)است كرده گزارش درآمدي برايدهكهاي را هزينهها
.ميگويند ده دهك تا يك دهك آن به كه وجوددارد درآمدي دهدهك خانوار
وقتي(است افراد ثروتمندترين درآمد ده ودهك فقيرترين درآمد يك دهك
روستايي و شهري جامعه دهك شش كه ميبينيم.ميكنيم نگاه را اعداد اين
زير 106تومان و شهر در تومان از 113 كمتر آنها روزانه نفر متوسط ما
كشور خانوارهاي درصد بگوييم 60 ميتوانيم ترتيب اين به.است روستا در
.است متوسط از كمتر خوراكيشان هزينه رقم ما
جمعيت 6/61 احتساب با دهيم تعميم كشور زنان به را عدد همين اگر حالا
كه داريم زن ميليون ما 18 است زن آن نفر ميليون كه 30 نفر ميليون
.است كمتر و تومان صد روز در آنها غذايي مواد مصرف
بهتري وضعيت مردان فرموديد ارائه شما كه آماري براساس:همشهري
چهره فقر چطور پس ، است صادق نيز مردان براي رقم اين يعني ندارند
دارد؟ زنانه
كه همانطور اما بود قضيه اقتصادي بعد فقط ارقام اين:طلب شادي دكتر
توجه ابعاد اين به اگر.دارد نيز اجتماعي و فرهنگي گفتمفقرابعاد
در و بچهها سر پشت تغذيه در هميشه زنها ما جامعه براساسفرهنگ شود
مرد خوزستان در مثلا.دارند قرار خانه مردهاي سر اقوامپشت از بعضي
جاي همه در البته.ميخورد را غذا قسمت بهترين استكه كسي اولين
.هستند مقدم مادر بر ايرانبچهها همه در نيست ، اما اينگونه ايران
كه آنهايي هم زن ميليون همين 18 در و هم ناچيز رقم همين در بنابراين
و خود بچههاي به اول درجه در را غذايي مواد همين هستند ، خانه مادر
مسلم قدردارد وجود كه است فرهنگي اين ميدهند پسرهايشان به غالبا
از هستند فرزند صاحب كه تعدادي آن زن ميليون اين 18 در كه است اين
به وقتي هم بهداشتي نظر از.ميكنند مصرف كمتر هم تومان اين 113
دو هر پسر فرزند و مادر وقتي ميكنيم ، نگاه خانواده بهداشتي هزينههاي
اولويت پسر بچههاي براي دارو خريد و دكتر به بردن ميشوند مريض
.دارد
مطابق.ميدهد نشان بيشتر را خود نابرابريها ببينيم جزئي اگر حالا
سال زير 5 بچههاي درصد تغذيه ، 15 سوء مورد در يونيسف گزارشهايرسمي
به سال زير 5 كودكان براي دنيا را وزني كم.دارند كموزني ما كشور
قطعا اعداد اين كه ندارم ادعاميشناسد تغذيه سو شاخص يك عنوان
سوء درصد اين 15.ميباشد موجود كه است آماري حال هر به اما است درست
و 12 است دختران در درصد ميشود 19 تفكيك جنسيت اساس بر وقتي تغذيه
وقتي است فقر شاخصهاي از يكي تغذيه سوء اگر يعني پسرها ، در درصد
نيز سال زير 5 بچههاي در حتي كه ميبينيم دارد زنانه چهره فقر ميگويم
بچههاي تعداد كنيم حساب آمار اين اساس بر اگر.ميكند صدق امر اين
حدود 5 تعداد اين از است نفر هزار و 980 ميليون ما 9 سال زير 5
.است دختر(هزارنفر و 888 ميليون 4)ميليون
ميليون يك حدود)نفر و 711 هزار و 28 نهصد ميشود تعداد اين درصد 19
.هستند وزني كم دچار كه داريم سال زير 5 دختر ميليون يك ما پس(نفر
كه كنيم قبول نميخواهيم هستند تغذيه سوء دچار كودك يكميليون وقتي
به مادر اول كه فرهنگي آن با يعني نيست ، تغذيه سوء دچار آنها مادر
زير 5 دختر كه خانواري در بگوييم جرات به ميتوانيم غذاميدهد ، كودك
.است مشكل اين دچار هم مادر حتما دارد وزني كم سال
باز داريم بيكار زن هزار هفتاد 398 سال در كه ميكند گزارش آمار مركز
در زنان سهم به وقتي كه چرا ميدهد ، نشان را خود اينجا نابرابري
در زنان سهم (اعداد و تعاريف نادرستي تمام با)ميكنيم نگاه اشتغال
درصد زنان 24 سهم ميرسيم بيكاري به وقتي و است درصد اشتغال 11
.است
نظير كشورهايي در بينالمللي شاخصهاي اساس بر.روستايي جامعه در اما
زير 3 زمينشان يا و ندارند زمين كه روستايي خانوادههاي ما كشور
به اگر حالا.هستند فقرا گروه جزو همه ماهيگيران وخرده است هكتار
هكتار يك از كمتر كه هست روستايي خانوار هزار كنيم 727 نگاه آمارها
دارند زمين دوهكتار تا يك بين كه هستند خانوار هزار دارند ، 403 زمين
زن يك خانوارها اين همه در قطعاندارند زمين كه خانوار هزار و 474
.دارد وجود
و 346 ميليون ميكنم40 اضافه هم ديگر رقم يك من آمار اين مجموعه به
نفر هزار تعداد 346 اين از كه داريم عمومي بخش حقوقبگير و مزد هزار
مشكل آنها اميدوارم كه هستند معاونين و عاليرتبه مديران گروه جزو
گروههايي جزو بقيه نفر ميليون يقين 4 طور بهباشند نداشته اقتصادي
خوراكي هزينههاي جمع كننده تامين آنها دريافتي حقوق متوسط كه هستند
كمتر.سال در تومان هزار رقم 655 يعني نيست شهري غيرخوراكي و
حقوق.بگيرد تومان هزار حدود 60 در حقوقي ماه در كه است كارمندي
همسران بنابراين است تومان هزار تا 30 بين 25 معمولا كارمندان
.ميكنيم اضافه آمار به هم را دولت كارمندان
دارد ادامه