چهارم ، شماره 1166 ژانويه 1997 ، سال دي 1375 ، 9 پنجشنبه 20
|
|
وحي نزول ماه
رمضان مبارك ماه رسيدن فرا آستانه‌ء در
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
زماني مجيد ، آيات‌كلام‌الله منظر از پيامبر ، بر مجيد قرآن نزول زمان
داراي مكان ، همچون في‌نفسه زمان ، .بوده‌است متعالي و متبرك بسيار
از مباركتر و شريفتر ايامي اگر بنابراين نيست ، وارجمندي ويژگي
به شبهاست ، ديگر از بيش منزلتي و قدر داراي شبي ، يا روزها ، ساير
و بار چنين داراي والا موضوعي محور بر و خاص مناسبتي به انتساب دليل
برخي به انتساب با و اسلام ديني فرهنگ در.بود خواهد ارزشي مفهوم
و رمضان ، و شعبان و ذي‌الحجه همچون ماههايي موضوعات ، و مسائل
.دارد منزلتي‌خاص و امتياز مبارك ، ايام برخي و جمعه روزهايي‌همچون
توجه در را ماه ايام‌اين است موظف مسلمان.است خدا ماه رمضان ، ماه
.بگذراند روزه‌داري ، همه از بالاتر و خاصه ، عبادات و خداوند به دائم
همبستري و آشاميدن و خوردن از مي‌بايد روزه‌داري ، هنگام در مسلمان
به مبتلا كه كساني بسيارند حتي.ورزد خودداري مفطرات ديگر و كردن
تصميم سحري خوردن با آنكه به‌محض و مي‌باشند ديگر اعتيادهاي و دخانيات
قدرت چنان داراي يكباره كنند ، اجتناب آنها از مغرب اذان تا مي‌گيرند
در عادت از ناشي كمبودهاي و ناراحتي احساس كه مي‌شوند رواني‌اي و روحي
مسئله ، اين رواني فشارهاي برابر در را خود و مي‌رود تحليل وجودشان
بركات نخستين از يكي بنابراين.مي‌يابند آماده و مصون كاملا
و عادات با انسان مقابله نتيجه در كه است بزرگي امتياز روزه‌داري ،
افزايش افراد در نفس بر تسلط قدرت و شده حادث معنوي امور به توجه
.مي‌يابد
در كه است مقدمه‌اي خويشتن‌داري ، و تهذيب و نفس تربيت يعني امر ، اين
انسان روح تكامل و دگرگون‌سازي براي مقدس شارع بزرگ اهداف آن ذيل
از صريحا را ، پيشگي تقوي مرتبه به وصول كريم قرآنميگردد متحقق
حكم اين صيام ، حكمگزاري آيه در و فرموده ذكر روزه‌داري اهداف
:مي‌نمايد تشريح بدينگونه را انسان‌ساز
قبلكم ، من كماكتبعلي‌الذين عليكم‌الصيام ، كتب.آمنو ياايهاالذين
تتقون لعلكم
(آيه 183 بقره سوره)
بود ، شده واجب ازشما پيش برامم همچنانكه شد ، واجب شما بر روزه
.شويد خويشتن‌دار كه باشد
(ص)محمد دين صيام‌مختص فرهنگ كه مي‌شود دانسته شريفه آيه اين از
در الهي دستور اين.است شده ويژه آن‌تاكيد بر اسلام در فقط و نبوده
نيز اسلام پيش‌از امتهاي و بوده موجود مذهبي فرهنگهاي و همه‌اديان
زيرا.داشته‌اند مدنظر همواره را آن تربيتي نتايج و فوايد و ارزشها
انسان وجود در ايمان مراتب و ديانت حس تحكيم در فقط نه روزه‌داري ،
زندگي عادات و اخلاق و فردي تربيت لحاظ به بلكه دارد ، قطعي تاثير
.مي‌نمايد ايفا مهم بسيار و والا نقشي نيز اجتماعي
انسان وجود از را قساوت شود ، گرفته آن آداب و شرايط با وقتي روزه ،
عنوان به را ، روزمره‌گي از ناشي غفلت و خودپسندي و تكبر و مي‌زدايد
اسير را روزه ، شهواتميبرد ميان از اخلاقي ، رذايل از بسياري منشا
با.مي‌كند منحل و ضعيف آدمي دردرون آنرا حيواني وجه و مي‌كند انسان
تجلي ومستعد مي‌يابد صفا آدمي روح مخرب ، و مخل اين‌نفسانيات تحليل
معارف حصول شرط معرفت ، بصيران‌عالم از برخي حتي.مي‌گردد الهي انوار
عادات‌روزمره ، برابر در خويشتن‌داري و صيام به انسان ، تمسك وجود در را
گفته شيرازي سعدي اجل جمله‌شيخ از.دانسته‌اند طعام تناول جمله از
:است
در تا خالي‌دار طعام از ميانه 1اندرون حاشيه 0:شعرپله‌اي-:312
معرفت‌بيني نور آن
ماه اين در اورادوارده و اذكار به انسان توجه و عبادات ، افزايش
سوره) تطمئن‌القلوب به‌حكم‌الابذكرالله و مي‌گردد خاطر آرامش موجب نيز
واعبدربك:مي‌رسد خجسته‌اي يقين و اطمينان به انسان روان ،(آيه 28 رعد
(آيه 99 حجر سوره)ياتيك‌اليقين حتي
حرا كوه در را رمضان عظيم‌بعثت ، ماه حادثه از پيش ،(ص)اكرم پيامبر
و راز و مي‌فرمود اطعام را فقرا عبادت‌پرداخته ، به و مي‌شد معتكف
عبادات توفان‌همين در.مي‌كرد آغاز احديت حضرت با را نيازي‌خاص
به و شد وارد او بر جبرئيل شبقدر ، در كه بود عاشقانه و روحاني
(ص)پيامبرقائم كه وحي آيات نخستين.داد بشارتش شامخ‌پيامبري مقام
روزهاي در فرمود ، اشارت..پروردگار مبارك نام به خواندن به را
ماه رمضان.رمضان براي اين از برتر چه‌منزلتي و شد نازل ماه همين
معتقدي مسلمان هيچ بنابراين است ، الهي كلام زماني مظروف و نزول‌وحي ،
شاخسارهاي از و بگذرد متبركي روزهاي چنين كنار از بي‌تفاوت نمي‌تواند
اين اگر حتي ونچيند را تهذيب و واعتقاد ايمان ميوه‌هاي آن ، پرثمر
رسول از تاسي به بود ، نشده وارد رمضان براي نيز عظمي فضيلت و شرف
و تهجد زمان را ، رمضان ماه مي‌بايست ،(ص)مصطفي محمد حضرت اسلام ، محبوب
فرمايش به.كرد تاسي كامل وجود آن به و شناخت ويژه عبادات
:(ع)علي اميرالمومنين
...لاثره بنبيه ، والمقتص المتاسي العبادالي‌الله واحب...
(خطبه 160 از جستاري نهج‌البلاغه ، )
و جويد تاسي به‌پيامبرش كه است كسي خداوند نزد بندگان محبوبترين
.نمايد پيروي او از
پيامبر پي در كه‌گام هنگامي نيز ، اسلام مبين دين به معتقدان بي‌گمان ،
قدر شب به آن آداب و وظايف همه باانجام را رمضان ماه و نهند ، اكرم
فرود پي در پي آسمان فرشتگان كه شد خواهند نزديك مقامي به رسانند ،
:است قرآن بشارت اين و.دهند سلام او به و آيند
حتي هي سلام.امر كل من ربهم ، باذن فيها الملائكه‌والروح ، تنزل
(و 5 آيات 4 قدر سوره).مطلع‌الفجر
هر براي از پروردگارشان فرمان به (روح) جبرئيل و فرشتگان شب ، آن در
تا شب ، اين است درود و سلام سراسر.مي‌آيند فرود كاري هر يا فرماني
.برآمدن‌سپيده‌دم
مقام بدين ازتقرب كه كساني از دريغ عظمتي ، و منزلت چنين با
ظهور مخلوقات عالم در قطبي همچون آدمي كه مقامي.ورزند استنكاف
بر گروه گروه‌ها تا مي‌دهد فرمان خويش ملائكه به مهربان خالق و مي‌يابد
فروافكندن از بالاتر خسراني چه.فرستند درود را او و آيند فرود زمين
خداوند رحمت تجلي است ممكن كه حالي در.مرتبه‌اي چنين دادن دست از و
و فرشتگان همين و گردد متجلي خالق قهر جبروت در انسان به نسبت
سوره) صلوه ثم‌الجحيم فغلوه كه‌خذوه دهد فرمان را ملكوتش كارگزاران
دوزخش به و ببنديد زنجيرش و غل در و بگيريدش(آيه 21 الحاقه
.درافكنيد
قدر شب صريحا را وحي نزول زمان قدر ، مبارك سوره در كريم ، قرآن در
نيامده ، قرآن از اسمي قبلا آنكه با سوره اين در.است خوانده
جاي به ضمير آوردن) تعبير اين با و كرديم نازل را آن مي‌فرمايدما
جلالت و آسماني‌شهرت صحيفه اين كه مي‌شود دريافته چنين (ظاهر اسم
بنابر.هست همه‌كس خاطر در و رامي‌شناسند آن همگان و دارد فوق‌العاده
در ديگر ازسوي.است بي‌گمان‌قرآن كرده ، خداوندنازل آنچه‌كه اين ،
كه گفته‌اند بسيار سخنهاي نيزمفسران آن زمان و قدر شب در نزول معني
:آورد جمع بدينگونه رامي‌توان بحث ماحصل
است شده نازل به‌تدريج سال ظرف 23 در اسلام ، ختميه معجزه كه آنجا از
از) دارد تصريح آن سبب و علت ذكر با نزول‌تدريجي اين به قرآن خود و
اما ،(كرده‌اند چنين‌استنباط مفسرين علق سوره نخستين آيه در 5 جمله
درليله را قرآن ما كه مي‌گويد تعالي خداوند دخان ، سوره آغاز در
در كه‌قرآن ماهي به را رمضان ماه بقره ، سوره در و.نازل‌كرديم مباركه
مسلمين كه روزي مي‌فرمايد سوره‌انفال در و فرموده وصف يافته نزول آن
خداوند روزي چنان شب در يعني پرداختند ، جنگ به غزوه‌بدر در كفار با
از.(است بوده رمضان ماه در بدر غزوه) است فرستاده بربنده‌اش را قرآن
كريم كتاب اين رمضان ماه شبهاي از شبي در كه مي‌شود دانسته آيات اين
بوده شبليله‌القدر كه‌آن مي‌كند تعيين سوره اين در و است گشته نازل
.است
ماه شبهاي از اينكه‌كداميك در و كرده‌اند اختلاف مفسران باز اينجا در
شب احتمال ماه اين شبهاي همه در:بعضي‌گفته‌اند است ، قدر شب رمضان
و دانسته هفدهم‌را شب برخي و اول شب ديگر بعضي.هست قدربودن
را آن تعالي خداوند كه شد واقع بدر جنگ شب همين بامداد در گفته‌اند
:مي‌خواند قرآن نزول وقت و الفرقان يوم
انفال سوره) علي‌التقي‌الجمعان الفرقان عبدنايوم انزلناعلي ما و
اما كرده‌اند ، تصور قدر شب را نوزدهم شب ديگرنيز گروهي (آيه 41
وسوم بيست و بيست‌ويكم شبهاي غالبا و آخر دهه در را آن بسياري ،
و روايات توسط (وسوم بيست شب بخصوص) موضوع اين.مي‌دانند رمضان
تاكيد مورد معصومين اهل‌بيت و اصحاب و پيامبر عمل و قول از احاديثي
.است گرفته قرار
كه نموده اقتضا چنين جهان آفريدگار حكمت كه مي‌رسد نظر به اينهمه با
.نداند يقيني و قطعي صورت به را آن كس همه و بماند مخفي قدر شب
بسياري و اسماءالهي ميان در اعظم اسم و ساعت قيام وقت همچنانكه
اينكه ليله‌القدر ماندن مجهول فوائد از و است غيرمعلوم ديگر چيزهاي
كار و عبادت به خويش توان بقدر بودن قدر احتمال به را شب همه مردم
.مي‌كنند پرهيز منكرات و معاصي از و پرداخته خير
مسعودي.ر
