چهارم ، شماره 1179 ژانويه 1997 ، سال بهمن 1375 ، 25 شنبه 6
|
|
مشكلات و نيازها ;زنان كار
كار بازار در زنان مشاركت عوامل و موانع بررسي
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
خانمهاي‌كارمند درصد حدود 42 در كه داده‌است نشان آماري بررسي‌هاي
احساس بخاطر درصد خانواده ، 19 مالي احتياجات رفع انگيزه با و مزدوج
خانواده نياز بر مازاد اضافي درآمد كسب خاطر به درصد شخصي ، 17 رضايت
.هستند مشغول خانه از خارج در كار به ديگر دلايل به بقيه و
.است آن دوسوم حدود در و مردان از كمتر زنان درآمد كلي بطور
ايالتي دانشگاه اقتصاد استاد جليلوند مهشيد دكتر:نويسنده
امريكا ويسكانسين
چشمگيري‌در به‌طور اخير سالهاي در خصوصا كار ، بازار در زنان شركت
و موردتوجه را آن بر موثر عوامل نيز اقتصاددانان.است افزايش حال
.داده‌اند قرار تحقيق
كه مي‌يابيم در مي‌دهيم قرار بررسي مورد را كار ساعات كه‌عرضه هنگامي
روي مختلف اثر دو كارمزد تغييرات.است تغييرات‌كارمزد تاثير تحت
ساعات عرضه افزايش موجب گاه كه صورت اين به دارد ، كار ساعات عرضه
منفي و مثبت اثرات نيز گاهي البته و مي‌گردد آن كاهش موجب گاه و كار
بر تاثيري كارمزد تغييرات نتيجه در و مي‌كنند خنثي را يكديگر مساوي ،
.داشت نخواهد شده عرضه كار ساعات
عرضه ودرآمدي‌بر نامهاي‌جايگزيني به مختلف اثر دو كارمزد افزايش
:از عبارتند كه دارد كار ساعات
بيشترگشته مادي مي‌يابد ، ارزش افزايش كارمزد وقتي:جايگزيني اثر - 1
به دليل‌تمايل اين به.مي‌رود بالا كارنكردن از ناشي زيان نتيجه در و
براي آزاد مقداروقت ضمنا و مي‌يابد افزايش كار ساعات عرضه و كار
اثر كارمزد مي‌گوييم‌افزايش كه است حالت اين در.مي‌شود كم كارمندان
.است داشته كار ساعات عرضه روي مثبت
و زيادشده افراد درآمد مي‌يابد افزايش كارمزد وقتي:درآمدي اثر - 2
خود مي‌گرددكه زياد نيز آزاد وقت داشتن به آنها تمايل نتيجه ، در
اثر با مغاير تاثير امر ، اينميشود كار ساعات عرضه كاهش باعث
افزايش از ناشي منفي بااثر حالت اين در و دارد فوق‌الذكر جايگزيني
.بود خواهيم مواجه كار ساعات عرضه روي بر كارمزد
تمايل‌به مي‌رود بالا درآمد وقتي كه مي‌بينيم به‌اثردرآمدي باتوجه
درآمد سطح كه گرفت نتيجه مي‌توان و مي‌شود كم كار ساعات عرضه و كار
حساب به كار بازار در زنان شركت در تعيين‌كننده‌اي عامل شوهر ،
.مي‌آيد
درصد حدود 42 در كه است داده نشان آماري بررسي‌هاي
درصد خانواده ، 19 مالي احتياجات رفع باانگيزه مزدوج ، خانمهاي‌كارمند
مازاد اضافي كسبدرآمد خاطر به درصد شخصي ، 17 رضايت خاطراحساس به
از خارج در كار به مشغول ديگر ، دلايل به بقيه و خانواده برنياز
مالي احتياج كه مي‌رسد نظر به فوق آمار به توجه از.خانه‌هستند
باشد ، كار بازار در زنان شركت افزايش براي معقولي خانواده‌دليل
زماني در حتي زنان كه مي‌دهد نشان گذشته قرون به امانگاهي
.مي‌ماندند خانه در داشتند كمي درآمد كه‌شوهرانشان
طبقه‌بالاي در شوهرانشان كه زناني كه است داده نشان اخير تحقيقات
كار بازار در شركت به بيشتر قراردارند (بالا درصدبه 50) جامعه درآمدي
زياد درآمد منفي اثر كه است آن بيانگر موضوع اين.مي‌دهند نشان رغبت
مثبتي رابطه با تدريج ، به و زمان گذشت با زن ، توسط كار عرضه بر شوهر
وجود درآمد كسب در توانايي‌آنها و كاركردن به خانمها تمايل بين كه
با همسراني بالاتر ، بادرآمد آقايان يعني.است گرديده خنثي دارد ،
درآمد به‌جز ديگري عوامل كه آن‌است از حاكي اين و دارند بالاتر درآمد
همسر ، درآمد بيكاري ، درصد اصولا.است موضوع اين شوهردست‌اندركار
كار بازار در زنان شركت در موثر زماني‌مهمترين‌عوامل كه فرزند ، وداشتن
مي‌دهند ، و داده دست از را خود اهميت زمان به‌مرور مي‌شدند ، محسوب
آنها و كرده تغيير كار بازار به خانمها ديد كه اين‌است هم دليلش
همچنين و (شخصي رضايت) معنوي و (حقوق) مادي پاداش رامنبع خود مشاغل
.مي‌دانند - آن جانشين نه - خانگي مكمل‌وظايف
:از عبارتند شده‌اند شناخته كار بازار در زنان شركت در كه عواملي
تحصيلات سطح بودن پايين:تجربه و كار سابقه تحصيلات ، ميزان - 1
كارهايي‌در به كمتر آنها كه مي‌گردد باعث مردان به نسبت زنان تجربه و
.پيداكنند دسترسي دارد بيشتري ترقي امكان و بهتر درآمد كه بالا سطح
منظور كاربه به دسترسي و تحصيلي آياامكانات كه مي‌آيد پيش سوال اين
واقعيت.خير دارديا وجود ومردان زنان براي يكسان صورت به تجربه كسب
بالاتر مدارج تحصيل زمان ، امكان مرور به و تدريج به جوامع كه است اين
باعث خود اين و كرده‌اند زنان‌اعطا به را عالي‌تر علمي مدارك كسب و
و كارمزد ازدياد و كاري ارتقاموقعيت‌هاي نتيجه در و بازدهي افزايش
.است شده كار دربازار به‌شركت ايشان بيشتر تمايل بالاخره
به خانمها تمايل رود ، بالا كارمزد هرقدر:كارمزد افزايش - 2
افزايش طرفي از.(جايگزيني يا مثبت اثر) مي‌گردد بيشتر كار ،
بر منفي اثر مي‌تواند كه نيزمي‌شود شوهران درآمد رفتن بالا موجب كارمزد
خانمهابه تمايل مثبت اثر ولي.باشد داشته خانمها كار ساعات عرضه روي
و (دوبرابر حدود) كرده غلبه شوهران درآمد ازدياد منفي اثر بر كار
كه داشت نظردور از نبايد ضمنامييابد افزايش آنها كار ساعت عرضه
در دارند ، محيطكار و خانواده در كه دوگانه‌اي نقش دليل به خانمها
نوع كه زماني به‌ويژه برخوردارند ، كمتري رقابت توانايي از كار بازار
مشغله و شود وابسته ازخانه خارج كار به شديدا شخص كه كند ايجاب كار
و شغلي امكانات محدوديت با خانمهارا امر اين.باشد نداشته شخصي فكري
پرهيز به آنان تمايل براي عاملي ومي‌تواند مي‌كند روبرو مقام ارتقاء
آقايان از را خانمها كاري وضعيت خصوصيت اين.باشد خانه بيرون كار از
بين خود وقت تقسيم بامساله تنها نه خانمها زيراكه مي‌سازد متمايز
امور انجام براي لازم ساعات بلكه هستند روبرو وقت‌آزاد و كار ساعات
.مي‌كند ايفا امر اين در نقش‌مهمي هم خانه
- خانه ، 3 بيرون در كار - خانه ، 2 در كار -بين 1 زنان وقت اصولا
.مي‌شود تقسيم آزاد وقت
مي‌رود ، بالا كارمزد كه قدر هر
شدن كم موجب درآمد ، افزايش بر آن تاثير با (منفي) اثردرآمدي اولا
.مي‌شود كار ساعات عرضه
از ناشي زيان افزايش بر تاثير با (مثبت) جايگزيني اثر ثانيا
.كارمي‌گردد ساعات عرضه افزايش موجب (رفته دست از مزد) كارنكردن
كاربيرون ارزش گرفتن فزوني با (مثبت) اضافي جايگزيني اثر ثالثا
.مي‌شود كار ساعات عرضه افزايش موجب خانه ، در كار به نسبت خانه از
درمقابل مثبت اثر دو زنان ، مورد در كارمزد افزايش كه مي‌گردد ملاحظه
.مي‌گذارد جاي بر منفي اثر يك
زناشويي‌و روابط در تزلزل زمان ، گذشت با:خانوادگي ثبات عدم - 3
وكاهش كار به زنان وابستگي و نياز ازدياد باعث طلاق ميزان افزايش
.است گرديده همسرانشان درآمد به آنان وابستگي
افزايش‌بازدهي:زنان كاري وشرايط خصوصيات و اقتصادي مقام تغيير - 4
بخش از را اشتغال (درآمد ازدياد دليل به) خدمات براي تقاضا رشد و
اشتغال گسترش.است نموده منتقل خدمات بخش به سپس و صنعت به كشاورزي
منشا بلكه نيست صنعت كشاورزي‌به از مهاجرت خاطر به خدمات بخش در
.است زنان ، توسط بخصوص كار ، دربازار شركت به تمايل افزايش آن اصلي
منشيگري ، درمان ، آموزش ، ) خدمات بخش در زنان از بالايي بسيار درصد
تنها نه خدمات بخش به گرايش.هستند مشغول كار به (...و دولتي ادارات
در كه را كارهايي انواع بلكه نموده ، زياد را كار دربازار زنان شركت
علت.است داده گسترش نيز را داشته قرار ايشان دسترس در كار بازار
سابق كه كارهايي از قسمتي كه شد موجب خدمات به گرايش كه است اين
كودك ، مهد نظير) خدمات صورت به اكنون مي‌شد ، انجام منزل در براين
ايجاد منبع و گردد عرضه كار دربازار (غيره و رستوران ، لباسشويي
.شود محسوب زنان براي خصوصا مشاغل‌جديد ،
از زنان‌كمتر درآمد كلي بطور:مردان به نسبت زنان درآمد تفاوت - 5
تفاوت دلايل‌اين مبين زير موارد.است آن سوم دو حدود در و مردان
:مي‌باشد
تحصيلي‌و مدارج جسمي ، توانايي‌هاي تفاوت علت به بازدهي تفاوت -
بي‌اثر آن در نيز خانوادگي و اجتماعي تربيت البته.حرفه‌اي تجارب
و زايمان قبيل از اجتماعي و خانوادگي دلايل به زنان چون اصولا.نيست
دارند ، را خود شغل دادن دست از انتظار لحظه هر فرزندان ، تربيت يا
كه است شده موجب امر اين و نمي‌كنند سرمايه‌گذاري خود تحصيلات در زياد
كارمزد لذا و دارد آموزش به كمتري نياز كه بپردازند مشاغلي به آنان
اختيار كه مشاغلي نوع دليل به زنان همچنينميشود پرداخت هم كمتري
اينگونه از و درمي‌آيند حرفه‌اي عضويت‌اتحاديه‌هاي به كمتر مي‌كنند
.بهره‌مندنمي‌گردند نيز حمايت‌ها
كمتر خودشان اما هستند خود شوهران شغلي مكان تغيير تابع زنان -
و حقوق با كار پيداكردن دليل اين به و دارند جابه‌جايي امكان
.نيست آسان برايشان بيشتر مزاياي
اصلي‌شامل قسمتميكنيم تقسيم وفرعي اصلي قسمت دو به را كار بازار -
كه فرعي وقسمت خوب ، ترقي امكانات و محيطي شرايط و حقوق با كارهايي
خصوصي شركتهاي ازقبيل مي‌باشند كمتر مزاياي و حقوق با كارهايي شامل
شاغل خانمهاي بيشتر.كارمندان‌هستند براي ترقي امكانات فاقد كه كوچك
دليل.است كم برايشان ترقي وامكانات هستند كار به مشغول دوم قسمت در
تجربه و تحصيلات كمبود ضمنا و اجتماعي مي‌تواندتبعيض شغلي تفاوت اين
در كه مي‌دهند نشان رغبت خدماتي در استخدام بيشتربه زنان.باشد
كه مي‌شود موجب امر اين.كرده‌اند كسب آنرا مشابه خانه‌تجارب كارهاي
بالا علت به بعد و شوند رانده بخصوصي كارهاي سمت به اصولاخانم‌ها
به بار اولين براي كه زناني ساير مشاغل ، آن در زنان رفتن‌درصد
است طبيعي.مي‌آورند رو مشاغل همان به ناخودآگاه هستند ، دنبال‌حرفه
.دستمزدمي‌گردد كاهش موجب خود شده ذكر مشاغل براي داوطلب كه‌تراكم
كه‌چون صورت اين به باشد آماري صورت‌تبعيض به مي‌تواند تبعيض -
زايمان ، بيماري خانه ، در كار قبيل از مختلف دلايل به) خانمها اصولا
را كار ترك سابقه (خانوادگي گرفتاري‌هاي ساير و فرزندان از مراقبت و
براي منفي نكته يك اين كارفرما ، نظر در و استخدام موقع در دارند ،
كاهش مردان مقابل در را ايشان شانس و مي‌شود محسوب داوطلب زنان
ديد يك با زنان تمام گرفتن نظر در يعني آماري ، تبعيض اين.مي‌دهد
كار دربازار شركت به تمايلشان كاهش و ايشان شدن دلسرد باعث كلي ،
.مي‌گردد
دارد ادامه
