چهارم ، شماره 1179 ژانويه 1997 ، سال بهمن 1375 ، 25 شنبه 6
|
|
تورم مهار
2- شده كنترل بازار اقتصاد
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
اين وبر دارد فراوان تاكيد تورم نرخ بودن پايين بر پولي اقتصاد
را محيطاقتصادي جاري ، قيمتهاي در تورم كه مي‌ورزد اصرار عقيده
معضل‌هاي رشد و آمدن به‌وجود براي را آن درنتيجه و ناسالم و آلوده
مي‌سازد آماده ديگر
براي‌ارزيابي سرمايه‌گذاران يا مردم تورمي زمانهاي در بنابراين
است‌استفاده سرمايه زماني بازگشت روش كه دوم روش از خود پروژه‌هاي
آينده بازگشت‌هاي بر كمتري اثر وتورم ريسك روش اين در چه مي‌كنند ،
است سرمايه بازگشت زمان روش ، اين در پروژه رديك يا قبول ملاكدارند
كمتر آن سرمايه‌در بازگشت زمان كه است بهتر پروژه‌اي و آن حقيقي نه‌رشد
قيمت‌ها تورم كه اين‌گونه‌زمانها در لذا.باشد كوتاه‌مدت‌تر پروژه يعني
توليد به حقيقي رشد كه زيربنايي و درازمدت سرمايه‌گذاري‌هاي است ، زياد
هستندكه كارهايي در سرمايه‌گذاري پي در همه و نمي‌شوند مي‌دهندانجام
خواه و داشته رشدحقيقي سرمايهگذاريها اين خواه مي‌رسند ، نتيجه به زود
همان‌طور يعني مي‌اندازد ، به‌خطر كشوررا رشد حقيقت ، اين.باشند نداشته
زياد جمعيت ازدياد همراه به ملي توليد شده ، ميزان اشاره قبلا كه
.مي‌آيد پائين مردم زندگي سطح وبنابراين نمي‌شود
از بايد اقتصادي ، كلان مسائل حل به شروع براي كه مي‌شود اين نتيجه
كينز طريقه به كنترل شد ، ذكر كه دلايلي بهكرد شروع قيمت‌ها تورم
دارد تكيه بيكاري ميزان كاهش بر روش اين.نمي‌كند كم را تورم الزاما
براي و باشد بيكاري مشكل حل پايه ، و ملاك اگر.مي‌داند معضل‌اول را آن و
كه‌بارها) كند زياد جامعه در را نقدينگي حجم شود مجبور منظوردولت اين
در چون و مي‌رود بالا تورم‌قيمت‌ها سپس ،(افتاد اتفاق مختلف كشورهاي در
بيكاري بنابراين است كم پروژه‌هاي‌سرمايه‌اي تعداد تورمي زمانهاي
راه‌حل دولت ، هزينه ازدياد كه اين‌است نتيجه.مي‌شود زياد مجددا
تجويز بنابه كه دولتهايينيست بيكاري مشكل حتي‌براي درازمدت
همان‌ميزان به و كردند زياد را خود هزينه‌هاي دوم جهاني جنگ كينزبعداز
در را كساد و سطح‌بيكاري توانستند كردند ، وضع نيز بيشتري ماليات
و رفت بالا تورم كشورها آن در كمي ، ازمدت پس لكن دهند ، كاهش كوتاه‌مدت
اصول بنابه دولتهاشد زياد دوباره بيكاري سطح نگذشت‌كه چيزي
رازياد ماليات‌ها ميزان آن همراه به و هزينه‌ها بازهم اقتصادشان ،
دهه 1970 دراوايل اينكه تا دادند ادامه آنقدر را كار اين و كردند
كه تاحدي شد ، شديد اقتصادي يك‌سري‌بحران‌هاي دچار غربي اروپاي ميلادي ،
مي‌توان دهه 1930 دوران با فقط را به‌خصوص‌سال 1974 اقتصادي ركود
كم بنابراين‌انگيزه و (%تاحد 96) زياد بسيار ماليات درصد.كرد مقايسه
براي حداقل از شده‌بالاتر تمام قيمت كردن ، توليد و كردن كار براي
بازار در آنان رقابت بنابراين‌كاهش‌قابليت و خدمات و كالاها
پول ارزش تدريجي كاهش يعني صادرات بر فزوني‌واردات لذا و بين‌المللي
.بود كينزگرايي و محدود اقتصادي سياستهاي اتخاذ همه‌نتيجه كشور ،
ماليات‌مي‌گرفتند كشور در موجود توليد حجم از كه دولت‌هايي ميان دراين
كسر ساله همه داشتند اجبار نبود ، هزينه‌شان جوابگوي شده كسب ماليات و
تا تورم بروز باعث فزاينده بودجه كسر ايندهند افزايش را خود بودجه
اروپايي‌نظير كشورهاي برخي در شديد بحران‌هاي.بود شده خطرناك حدود
قيمت افزايش دليل به دهه 1970 اواسط در فرانسه و انگلستان ايتاليا ،
نقدينگي حجم دراز ساليان طي كه بود اين دليل به بلكه نبود ، نفت
كشورها بعضي زمان اين در بودند ، برده بالا خطرناك حدود تا را كشورشان
تطبيق خود درامد با را هزينه‌هايشان آلمان ، و سوئيس نظيرژاپن ،
برخوردار نيز اقتصادي ثبات از هميشه كشورها اين تمامي و مي‌دادند
.بوده‌اند
توليد و انگيزه‌كار خودبه‌خود شده ، برنامه‌ريزي يا محدود اقتصاد در
نمي‌دهد را هزينه‌هايش دولت ، كفاف مالياتي درامدهاي و شده كم عموم توسط
تورم‌زا سياستي كه دردهد تن بودجه كسر مي‌شودبه مجبور دولت بنابراين و
كشور اقتصاد به كه است زنجيري حلقه اولين تورم‌قيمت‌ها و است
به‌اقتصاد محدود روش از بازگشت براي.مي‌كند وارد صدمه به‌طورريشه‌اي
:كه نيست اين جز راهي بازار ،
و نكند بيشترخرج خود درامد از دولت يعني برود ، ازبين بودجه كسر -1
دهد ، انجام دركوتاه‌مدت فقط را كار اين كرد ، پيدا اجبار هرگاه
بهره آن براي نموده ، فراهم غيردولتي داخلي بازار از را اضافي بودجه
بدون و مركزي بانك از دولت گرفتن وام هيچ‌شرايطي تحت.نمايد پرداخت
.نيست كشور به‌نفع‌اقتصاد بهره
نبرد بالاتر تعادل حد از را مستقيم ماليات‌هاي ميزان كند سعي دولت -2
ماليات‌هاي به‌وسيله جايگزيني‌آن با و نشود كم توليد و كار انگيزه تا
مدتي ، از پسبدهد بيشتري عمل آزادي انتخابو حق مردم به غيرمستقيم ،
زياد نيز ماليات به‌عنوان دولت سهم و شده كشورزياد در توليد
.خواهدشد
اقتصادي بازدهي اينكه حين تا شود تشويق غيردولتي عمومي مالكيت -3
رقابت شده سهيم اقتصادي‌كشور امور در نيز مردم مي‌يابد ، بهبود صنايع
.شود ايجاد توليدكنندگان بين
.همراه‌مي‌آورد به اقتصادي كساد مدت كوتاه در فوق ، كارهاي انجام
اجراي.مي‌شوند اجرا كمتري پروژه‌هاي لذا و مي‌رود بالا بازار بهره
از كه توليدكنندگان تعدادي رقابتي حذف و طرح‌ها و پروژه‌ها كمتر تعداد
بازار در كم‌پولي و برده بالا را بيكاري نيستند ، برخوردار كافي بازدهي
باعث‌پائين بازار ، در پول زياد بهره مدتي ، از پس ولي.مي‌شود ايجاد
.مي‌دهد كاهش پول‌را بهره نرخ خود اين كه مي‌شود قيمت‌ها تورم آمدن
رشد و هستند سودده كه‌حقيقتا پروژه‌هايي اجراي امر ، اين تحقق به‌محض
.مي‌شود مي‌دهندشروع سرمايه به حقيقي
فقط نيز آزادپول بهره نرخ و بوده پائين قيمت‌ها تورم كه شرايطي در
رقابت ازطرفي و (تعادل درحالت يعني) است آن از بيشتر درصد سه دو
فعاليت‌هاي فقط دارد ، وجود بين‌توليدكنندگان نشده حمايت آزاد
حركت ، اين.مي‌شوند اجراء مي‌گردند سرمايه حقيقي رشد باعث اقتصادي‌كه
.مي‌دهد سوق شكوفايي به‌طرف را كشور اقتصاد
لكن مي‌رساند ، اقتصادي شكوفايي به را كشور نهايتا اگرچه فوق پروسه
روش‌هاي به‌جاي دولت‌بايد كه است رنج‌آور عده‌اي براي مدت كوتاه در
كند پيشه را انتخابي به‌طور كمك روشهاي‌ارائه همگاني ، اجتماعي امداد
ازاقشار درامد كسب قيمت به جامعه آسيبپذير قشر از كوتاه‌مدت در تا
.نمايد حمايت ديگر
يعني شده ، كنترل بازار اقتصاد به محدود اقتصاد سيستم از بازگشت
راه ولي است امكان‌پذير شكوفا ، اقتصاد به رشد بدون اقتصاد از تغيير
داروهايي از بايد بيماري ، اين درمان براي.ندارد رنج بدون و آسان
داروها ، اين از استفاده عدم اما.ناگوارند و تلخ كه كرد استفاده
به مزمن حالت از را كشور اقتصاد بيماري انداخته ، به‌تاخير را بهبودي
.مي‌كند تبديل حاد حالت
و هزينه‌دولت حربه دو با كشور اقتصاد كنترل يعني كينزي اقتصاد
كنترل يعني (Monetarism) پولي اقتصاد كه صورتي در ماليات ، ميزان
حال.جامعه در نقدينگي ميزان و پول بهره نرخ حربه دو با كشور اقتصاد
با همراه بازار اقتصاد سياستهاي به‌كارگيري آغاز از سال بيست قريب كه
اين اتخاذ نتيجه اولين كه مي‌شود ديده مي‌گذرد ، پولي كنترل روش‌هاي
رشد نتيجه در و بهره‌وري ازدياد آنها آخرين و تورم كاهش سياست‌ها ،
.است بوده كشورها در اقتصاد
اين بر و فراوان‌دارد تاكيد تورم نرخ بودن پائين بر پولي اقتصاد
را اقتصادي محيط جاري ، قيمتهاي تورم‌در كه مي‌ورزد اصرار عقيده
معضل‌هاي رشد و آمدن به‌وجود براي را آن درنتيجه و ناسالم و آلوده
.مي‌سازد آماده ديگر
را خود پس‌اندازهاي واقعي ارزش كاهش مردم باشد بالا تورم نرخ اگر
.نمي‌دهند نشان پس‌انداز به درازمدت‌رغبتي در اين بنابر و مي‌بينند
پول ارزش كاهش دليل به كشور به هم خارجي ورودسرمايه‌هاي ميزان
خارجي وسرمايه‌گذاري داخلي پس‌انداز ميزان زمان‌ها اين در پسكمميشود
كشور در سرمايه‌گذاري ميزان هميشه دردرازمدت ، طرفي از.مي‌يابد كاهش
پس‌انداز رابراي خود پول عده‌اي يعني.است برابر ملي پس‌انداز باميزان
براي را پول مقدار همان عده‌اي‌ديگر و مي‌گذارند بانكها در بهره كسب و
پرداخت بانك به بهره و مي‌گيرند وام به‌صورت بانكها از سرمايه‌گذاري
آن اجاره نرخ شود ، زياد پس‌اندازها يعني پول هرچه‌عرضه.مي‌كنند
وام‌هايا يعني آن ، براي تقاضا هرچه و مي‌آيد پائين بهره يعني‌نرخ
سرمايه بازار يعني.مي‌شود زياد پول بهره نرخ شود ، زياد سرمايهگذاريها
پس.مي‌كند رفتار تقاضا و عرضه كالاهابراساس بقيه بازار مانند درست هم
در هم سرمايه‌گذاري سطح است ، كم ملي پس‌انداز زمان‌هاي‌تورمي ، در چون
.مي‌آيد كشورپائين
در بي‌ثباتي.مي‌شود بازار در بي‌ثباتي بروز باعث قيمت‌ها تورم طرفي ، از
زياد جاري قيمتهاي تنها نه تورمي زمانهاي در كه معناست بدين بازار
.هستند داراي‌نوسان هم ثابت قيمتهاي بلكه مي‌شوند
تورم ضريب با غيره و حقوق‌ها و قيمت‌ها تمامي ازدياد راه‌حل
فقط باشد ، چاره‌ساز مي‌رسيد به‌نظر كوتاهي مدت براي كه (indexation)
و نمي‌برد بين از را نوسان‌ها و مي‌كند حل را جاري قيمتهاي ازدياد مشكل
را صدمات بيشترين كه است بازار در نوسان كه شده‌است معلوم امروزه
.جاري قيمتهاي ازدياد نه مي‌زند كشور اقتصاد به‌سلامت
به‌سرمايه‌گذاري‌ها بازار در ثبات دارند ، عدم نوسان قيمت‌ها وقتي
نوسان داراي سرمايهگذاريها آينده سودهاي نتيجه ودر مي‌شود منتقل
در نوسان همين ريسك تعريف سرمايهگذاريها ارزيابي در.مي‌شوند
را سرمايهگذاريها ريسك ميزان زياد نوسان پس.است آينده بازگشت‌هاي
.مي‌برد بالا
ريسك لذا كم‌كند ، را جامعه در موجود ريسك ميزان نمي‌تواند سرمايه‌گذار
.مي‌كند كم خود پروژه‌هاي كاهش‌عمر بوسيله را سرمايه‌گذاري در موجود
مي‌دهد نشان آنرا مطلوبيت كه است پروژه هر بازگشت‌هاي‌آينده چون اصولا
مورد در پيش‌بيني و نيست معلوم سرمايه‌گذار آينده‌براي چون و
كه براي‌پروژه‌هايي ريسك ميزان لذا است ، اطمينان قابل زمان‌هاي‌نزديك‌تر
زمانهاي در كه مي‌شود اين نتيجه بنابراين ، است ، كمتر مدت‌ترند كوتاه
و است كم سرمايه‌گذاري ميزان قيمت‌هاي‌جاري افزايش دليل به اولا تورمي
به سرمايه‌گذاري كم حجم همان ثابت ، نوسان‌قيمت‌هاي دليل به ثانيا
.مي‌يابد اختصاص مدت پروژه‌هاي‌كوتاه
مي‌شود ، سرمايه بازگشت زمان پروژه‌ها ارزيابي ملاك زمان‌ها ، اينگونه در
حقيقي كه‌رشد پروژه‌اي نه برسد نتيجه به زودتر كه است بهتر پروژه‌اي
فروش و خريد نظير آسان و مدت كوتاه پروژه‌هاي تعداد.بدهد سرمايه به
پروژه‌هاي اجراي فكر به كسي مي‌شود زياد خدمات بخش ديگر پروژه‌هاي و
.نمي‌افتد زيربنايي و سازندگي
جامعه در پول گردش سرعت مدت ، كوتاه پروژه‌هاي زياد تعداد اجراي با
دست در كشور در موجود پول ثابت مقدار حقيقت در و زيادمي‌شود نيز
بيشتر تقاضاي ايجاد باعث خود اين كه مي‌گيرد قرار بيشتري افراد تعداد
.مي‌كند زيادتر هم باز را تورم نرخ و شده
كه است افراداين برخي توسط راه‌حل‌پيشنهادي زمان‌ها ، گونه اين در
.كند اجرا و برگزيند نمي‌دهند انجام مردم كه را خودش‌پروژه‌هايي دولت
اين به اولا.نامطلوب كاملا عمل در ولي است آسان تئوري در راه‌حل اين
اجراي اينكه ثانيا و است زياد پروژه‌ها نوع اين تعداد كه دليل
از نمي‌تواند دولت توليدي‌توسط پروژه‌هاي مخصوصا اقتصادي پروژه‌هاي
و پروژه‌ها تمامي وقتي اين بنابر.باشد برخوردار مناسب بهره‌وري
اقتصاد باشند ، حقيقي‌نداشته رشد مي‌شود انجام دركشور كه كارهايي
براي قيمت‌ها تورم نرخ اگر نتيجه در و ندارد حقيقي كشوررشد
ندارد امكان اقتصادي رشد شود ، داشته نگه بالايي سطح در زياد سالهاي
را قيمت‌ها تورم كردن‌نرخ مهار پولي اقتصاددانان كه است دليل اين وبه
.مي‌دهند قرار خود كار سرلوحه
مصرف و بيشتر سرمايه‌گذاري رشد ، براي كه كنيم قبول اگر اين بنابر
مهم‌ترين و اولين تورم اين‌كار براي و است لازم كشور كلان سطح در كمتر
پولي اقتصاد عقايد طرف به خود به خود شود ، سپس حل بايد كه است مشكلي
بر كينز مثلا.دارند ديگر برعوامل تاكيد ديگر ، تئوري‌هاي.كشيده‌مي‌شويم
كامل اشتغال شرايط در كه‌رشد دارد عقيده و مي‌كند تكيه اشتغال ميزان
بودجه كسر قيمت به حتي شود حفظ بايد اشتغال‌كامل حالت و مي‌آيد به‌دست
خود قلمروي در حاكمي قديم زمانهاي در.است تورم‌زا خودسياستي اين كه
مردم بين حاكم سكه‌هاي.مي‌كرد سكه ضرب به ديگراقدام حكام مانند
خرج.تسهيل‌مي‌نمود آنها براي را تجارت واسطه ، عنوان به و ردوبدل‌شده
.گشت كمتر وي بدهي‌هاي ازميزان دارايي‌اش مدتي از پس و شد زياد حاكم
حالت از سريعا را حاكم كه داد به‌خرج سياستي دربار زيرك وزير
را بود موجود خزانه در كه طلا سكه تعدادي.بيرون‌آورد ورشكستگي
سكه جديد ، دوبرابر آلياژ با و نموده امتزاج مس قدري با را ذوب ، آنها
پرداخته را خود قرض جديد تعدادسكه‌هاي با توانست حاكم سپس.كرد توليد
.خودنگهدارد براي هم سكه تعدادي و
دارد ادامه
