چهارم ، شماره 1181 ژانويه 1997 ، سال بهمن 1375 ، 27 دوشنبه 8
|
|
افزايش را كاركنان شغلي رضايت چگونه
دهيم؟
وجود آنها انتظاري‌از چه بدانند زيردستان اينكه
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
كمك كار از آنها به‌رضايت كجاست مرزشان و حد و دارد ، وظيفه‌اشان‌چيست
مي‌كند
مشاركت براي برابر فرصت كاركنان همه به و انتقادپذيرند كه سرپرستاني
رضايت ميزان مي‌كنند ، مشورت زيردستان با كارها در و مي‌دهند را كار در
مي‌دهند افزايش را زيردستان كار از
اساسي‌ترين و مهمترين بخشي‌از كه‌كار مي‌دانيم به‌خوبي همه
است ، ضروري انسانها كه‌براي اندازه همان به و.است جنبه‌هاي‌زندگي
نيز حيوانات براي درقبال‌دشمنان ، حفاظت و سرپناه غذا ، به‌منظورتهيه
لباس ، تهيه براي انسانهاعلاوه‌براين ولي.است وضروري مهم
.مي‌پردازند كار به خدمات‌ديگر و تحصيلات سفر ، ايجادسرگرمي ،
ساعت هفته‌اي 60 كارگران سال1870 ، در محصولاتي چنين توليد براي
تنزل ساعت به 38 هفتگي كارموظف امروزه حالي‌كه در مي‌كردند كار
.است كرده پيدا
اشكال داراي مختلف فرهنگهاي ودر مختلف تاريخي دوره‌هاي در كار
در سوم جهان كشورهاي در كار ديدكه مي‌توان.هست و بوده متفاوتي
دارد تكنولوژي‌تفاوت لحاظ نه‌تنهااز صنعتي كشورهاي با مقايسه
.هستند مختلف نيز اجتماعي و جمعي ارتباطات و انگيزش سيستم در بلكه
و وسطي قرون صنعتي ، انقلاب در كار با را امروزي كار مي‌توان همچنين
.كرد مقايسه رم امپراتوري
جدي و اجتماعي مسائل انواع داريم آگاهي آن از امروزه كه آنچنان كار
انجام با زمينه اين در تا مي‌كوشند روان‌شناسان.است شده موجب را
مسائل اين حل عهده از مي‌توان چگونه كه دهند نشان علمي بررسيهاي
:هستند زير به‌شرح اين‌مسائل از برخي.برآمد
داراي‌رضايت و مي‌برند لذت كارخود از مردم از بسياري گرچه -1
.ندارند رضايتي چنين كه هم‌هستند كساني ولي هستند بالايي شغلي
را كارشان كه مي‌كنند اظهار انگلستان مردم درصد به 12 نزديك
مي‌برند840 لذت خود ازكار واقعا درصد فقط 45 و دوست‌ندارند
كه‌ماهر اتومبيل‌سازي كارخانجات درصدكارگران و 79 غيرماهر درصدكارگران
.ندارند رضايت كارخود از كه گفته‌اند نيز نيستند
تحت كه هستند كساني ولي است زندگي خوب جنبه كار مي‌دانيم‌كه همه -2
اين‌چنين.مي‌شوند مبتلا رواني و جسماني امراض به كاري فشارهاي
و تكراري كار موقعي‌كه مثلا مي‌شود ، شغلي رضايت افت باعث فشارهايي
.است برخوردار پائيني شان و ازموقعيت يا است كليشه‌اي
-ندارند دوست را كار ساده خيلي همين‌طور كه هستند هم كساني -3
يا مي‌كنند اجتناب آن انجام از و -كرده‌اند تجربه آنها كه آن‌طور البته
.راانجام‌دهند كار حداقل مي‌كنند سعي
.مي‌برند رنج بيماريها ديگر و افسردگي از بيكاري به‌علت ديگر برخي -4
مي‌كنند ناراحتي احساس مي‌شوند بيكار افراد وقتي كه داده نشان تحقيقات
آنها اجتماعي حضور اين و داشتند حضور اجتماع در كار به‌واسطه كه چرا
دست از با درحالي‌كه.بود شده پذيرفته عرف چه و مذهبي لحاظ از چه
.داده‌اند دست از را پذيرش اين مي‌كنند احساس كار دادن
كارگران بين برخورد و شاهدتعارضها هميشه كار تاريخ در -5
ديگر و اعتصاب و كار كه‌باعث‌توقف بوده‌ايم مديران با كارمندان و
.مي‌شده مشكلات و مسائل
ايجاد باعث شعبات و ابعاد گسترش از ناشي مسائل بزرگ سازمانهاي در -6
داشته پي در را جدي مسائل مي‌تواند كه مي‌شود بيزاري و بيگانگي نوعي
.باشد
موجب كامپيوترها و شدن خودكار گسترش تكنولوژيكي‌خصوصا تحولات -7
گروههاي انحلال و بيكاري به كه مي‌شوند كار ماهيت در تحول و تغيير
.مي‌شود منجر كاري
كار نمودن لذتبخش‌تر در تا واداشته روان‌شناسان‌را اين‌قبيل از مسائلي
به‌منظور.تلاش‌كنند كار بازده افزايش نهايت ودر فشار و كاهش‌استرس و
اساسي و مباحث‌پايه‌اي برخي است لازم مشكلاتي براي‌چنين راه‌حل يافتن
كار در آن نقش و مهارتهاي‌اجتماعي مباحث اين از بگيرديكي قرار مدنظر
.است
كارنقشهاي در ما همگي كه مي‌دانيم به‌خوبي كار در اجتماعي مهارتهاي
ازطرق وظايف و نقشها اين صورت هر در.مي‌كنيم ايفا را خويش سازماني
سروكار در كفايت و شايستگي از متفاوتي درجات با خصوصا و مختلف
.مي‌شوند ديگران ، ايفا با داشتن
اندازه‌گيري را اجتماعي اثرات‌مهارتهاي مي‌توان اينكه به توجه با
شناسائي مورد را اجتماعي توجه‌مهارتهاي قابل نتايج محققين كرد ،
را كار بازده مي‌تواند خوب يك‌سرپرست مثال به‌عنوان.داده‌اند قرار
كاري افت و غيبت پنجم يك شكايات ، هشتم يك و دهد افزايش برابر دو به
چه به اجتماعي مهارتهاي اينكه دانستنباشد داشته را سرپرستان ديگر
مثل حركتي ، مهارتهاي همچون گفت مي‌توان.است بااهميت دارند شباهت چيز
ضروري مواقع در مي‌تواند سريع عكس‌العمل آن در كه اتومبيل رانندگي‌يك
را مصاحبه‌كننده‌اي مي‌توان اجتماعي مهارتهاي مورد در.باشد حيات‌بخش
مقابل به‌طرف را آزادانه صحبت امكان باز ، سوالات ارائه با كه زد مثال
واساسي مهم بسيار ديگران ملاحظه‌نقطه‌نظرات و گرفتن نظر در.مي‌دهد
و ترغيبكننده ملاحظات كه مي‌كند اثر تنهاموقعي اجتماعي نفوذ.است
همكاري و شامل‌تعاون اجتماعي مهارتهاي اغلب.باشد شده ارائه مشوق
اقدامات رشته وهماهنگي حسابشده و بجا گزينش مستلزم خود اين كه است
كه چرا نيست ، آگاهانه طرح‌ريزي‌كاملا يك موضوع اين.مربوطه‌مي‌باشد
حفظتعادل مثل دقيقا مي‌شوند اتوماتيك‌مهيا به‌شكلي آن درست و عناصربجا
.دوچرخه‌سواري در
كه‌بيشتر دارد وجود اجتماعي وكفايت شايستگي از ديگري جنبه‌هاي
يك به‌عنوان‌مثال مي‌كند پيروي قواعدي‌مشخص از و مي‌باشد آگاهانه
مصاحبه‌كاملاآگاه در مرسوم قواعد و ازمفاد بايد مصاحبه‌كننده
شود پرسيده شخصي سوالات است گزينش به مربوط مصاحبه اگر اينكه باشد ،
.دقيق مصاحبه يك به مربوط موارد ديگر و نه؟ يا
و مهم مقامي مشاغل ، انواع درتمام تقريبا كاري گروههاي سرپرستي
موجب مي‌تواند نشود استفاده صحيح مهارتهاي از اگر.مي‌باشد حساس
سرپرستي در اساسي جنبه دو.شود كاري شئون ديگر و ارتباطات دشواري
.است مهم خيلي به‌ويژه
بايد چه مي‌گويد افراد به كه.است ابتكاري اول‌ساختار جنبه
آنها از انتظاري چه زيردستان‌بدانند اينكه برنامه‌ريزي‌كار ، بكنند ،
.است سرپرستي بعد و جنبه وظايف‌اين از كار به آنها وبرانگيختن دارند
مهارت‌انجام با بايد و مي‌گذارد بازده‌تاثير و عملكرد بر خصوصا اين‌بعد
و توجه جنبه‌دوم ، .مي‌شود شغلي موجبتنزل‌رضايت اين‌صورت غير در شود
بودن نزديك و زيردستان ، صميميت به كافي توجه.زيردستان‌است ملاحظه
فراوان تاثير شغلي رضايت بر بعدخصوصا اين.غيره و (بودن قابل‌دسترس)
اثر كاري افت و غيبت تقليل‌ميزان در مي‌تواند نهايتا و دارد
بستگي توجه و ساختارابتكاري از تركيبي به توليد هرحال به.بگذارد
.دارد
اصلي عملكرد كه داده چنين‌پيشنهاد (1971) هاوس به‌نام محققي
موفقيت‌آميز عملكرد به نيل براي يادآوري‌مسير و دادن نشان سرپرستان
كار بهتر زيردستان كه كرده اشاره مطلب اين به همچنين و مي‌باشد
عملكرد به را آنها نيازهاي ارضاء سرپرستان و رهبران اگر كرد خواهند
به‌عنوان.است موقعيت به وابسته بعد دو اين ارتباطسازند مشروط موثر
مي‌كند ايجاد ناكامي كه كارهايي براي بيشتر حمايتگرانه سرپرستي مثال
.ندارند مشخصي ساختار وظايف هنگامي‌كه بيشتر هدايت و است ضروري
آن و گرفت درنظر نيز سرپرستي براي‌شيوه سومي جنبه بتوان شايد
خود زيردستان به ترغيبكننده و دموكراتيك سرپرستان.است مشاركت
با گاهي حتي و باشند داشته شركت تصميم‌گيريها در تا مي‌دهند اجازه
در بيشتر مقبوليت شاهد مي‌توان مشاركت در گروهي تصميم‌گيري
و مقاومت امكان مشاركت بدون.بود آن اجراي به تعهد تصميم‌گيريهاو
سرپرستي تحت شغلي رضايت كه داده نشان تحقيقات.دارد وجود عداوت
.است كمتر غيبت ميزان و بيشتر معمولا مشاركت‌دهنده
مي‌تواند سرپرستان هوش ميزان آيا كه مي‌رسيم مسئله اين به حال
نتيجه اين‌طور خود مطالعات از (1987) دانشمندان كند؟ ايجاد تفاوتهايي
افزايش در شغلها گوناگون انواع رهبران و سرپرستان هوش كه گرفته‌اند
اتفاق هنگامي تنها اين البته.موثراست بسيار گروهشان عملكرد ميزان
نداشته قرار فشار وتحت نباشد دستوردهنده فقط سرپرست كه افتاد خواهد
.(مافوق جانب از خصوصافشار) باشد
رهبراني.داد گسترش را (charismatic)فرمند مفهوم‌رهبري هاوس
ساختن متحول به را زيردستان و باشند مشوق و الهام‌بخش مي‌توانند كه
يا فرمند سبك و شيوه.سازند وادار پيشرفت كسب به‌منظور اهداف
مثبت تصور حفظ تبليغ ، يا تصور بصيرت ، نوعي مراوده به‌عنوان دگرگون‌ساز
خويشتن ، حضور با تشويق و القاء ساختن فراهم ديگران‌و در
.مفهوم‌سازي‌شده
افراد در نفوذ و گذاشتن تاثير براي مي‌توانند هم زيردستان
به‌عنوان.دهند قرار استفاده مورد را مفيدي اجتماعي مهارتهاي مافوق
;بدين‌ترتيبهستند مي‌گيرد قرار مورداستفاده معمولا كه روش نوع شش مثال
،(خودشيريني)دادن قرار توجه مورد و مستدل ، ملاطفت و منطقي بحثهاي
ائتلاف يك تشكيل و اختيارعمل‌بيشتر و قدرت درخواست منافع ، جرات ، مبادله
زيردستاني توسط بيشتر وتاثيرگذاري نفوذ روشهاي اين البته.واتحاد
قدرت نه‌تنها مي‌زند دور وظايف حول آنها سرپرستان نقش كه مي‌رود به‌كار
.شخصي
.هستند محتاج مهارتهايي چنين سرپرست‌به نوعي به‌عنوان نيز مديران
.(درصد حدود 66) مي‌كنند ديگران با ارتباط صرف را زيادي زمان آنها
مديران.مي‌يابد افزايش اين‌ميزان پائين‌تر رده مديران مورد در
فقط نه‌اينكه كنند ، رفتار به‌خوبي مردم با كه هستند اين نيازمند
در.مي‌خواهند چه كه بفهمند و كنند رادرك آنها بلكه كنند رفتار خوب
سيستمهاي‌جريان كه باشند قادر بايد كاري‌نيز سازمانهاي و گروهها مورد
رااداره مختلف گردهمائيهاي و طراحي‌كنند را اداري ساختار و كار
.كنند
براي‌فائق‌آمدن مديران كه مخصوصي‌وجوددارد و ويژه مهارتهاي ضمن در
گزينشي ، مصاحبه‌هاي مصاحبه‌هاي:دارند بدان‌نياز بيشتر تسلط و مشكلات بر
با ، مشاوره(ناراضي كارگران با مثلا) مصاحبه‌هاي‌پرسنلي ارزيابي‌كننده ،
و شركتها ديگر اتحاديه‌هاو با مثلا مذاكرات هيات‌مديره ، يا رياست
.(رجوع ارباب مثلا) مستمع به‌يك ارائه‌مطالب
و دانشگاهها دست‌اندركاران:لازم‌دارد را خاصي مهارت كاري نوع هر
دانشجويان‌و كار بر نظارت سخنراني‌هستند ، به مجبور تحصيلي امور
اوقات گاهي و بيماران با داشتن به‌سروكار مجبور پزشكان -غيره و كلاس
مختلف انواع بايد روحانيون ;ناگوارند خبرهاي دادن و رفتار تغيير
;غيره و كنند مشاوره كنند ، موعظه دهند ، انجام را مذهبي خدمات
و پيمان و قرارداد عقد براي مذاكره و گفتگو به مجبور سياستمداران
.هستند غيره و تلويزيون در شدن ظاهر
آنها ببينند؟ آموزش مهارتها مورداين در مي‌توانند چگونه مردم اما
مهارتها اين به ساده به‌شكلي انجام‌كار با متمادي سالهاي مي‌توانند
مختلف اشكال امروزهميباشد كم‌اثر طريقه‌اي اين اما كنند ، پيدا دست
مطالعات نتايج.مي‌گيرد استفاده‌قرار مورد گسترده به‌شكلي آموزش
.دارند عملكرد ميزان بر كاملاعيني اثرات روشها اين كه نشان‌داده
اما رسيد خوبي نتايج به كمك‌آموزشي‌مي‌توان وسايل از استفاده با
فرا آنچه بردن به‌كار و تعميم براي كارآموزان به كمك اصلي مسئله
.مي‌باشد كار واقعي شرايط در گرفته‌اند
(پليس مثل) است مشكل بسيار مشاغل برخي براي شغل حين در آموزش گرچه
باكمك‌مربيان.مي‌باشد مشاغل از دربسياري اثربخش چاره راه يك ولي
در وراهنمايي كمك به‌علاوه رسيد سودمندي به‌نتايج عمل در مي‌توان مجرب
شبكه به كارآموزان‌را ورود زمينه مي‌تواند ساختن‌مدلها مهيا با كار حين
.سازد فراهم اجتماعي
شناخته ازطرق فيلم پخش و گفتگو و بحث سخنراني ، آكادميك‌مثل روشهاي
.مي‌گيرند قرار استفاده مورد حيطه‌ها برخي در كه مي‌باشد سودمند شده
مهارتها هرصورت ، درگرفت كمك زمينه اين آنهادر از مي‌توان بنابراين
.هستند زيادوابسته تمرين و تكرار به هميشه نيستندو جدا دانش از
by: Argyle ()The Social Psychology ofابراهيمي بهمن
everyday life
