چهارم ، شماره 1187 فوريه 1997 ، سال بهمن 1375 ، 3 دوشنبه 15
|
|
برابركليسا در تسليم نماد ;پيزا
پيزا برج مورد در ايراني كارشناس يك تازه ديدگاه
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
كليسا برابر در تعظيم نماد عنوان به شگفتي‌و آفرينش براي پيزا برج
.است ساخته‌شده كج عمد به
گونه به آغاز همان از برج اين برج‌پيزا ، فيزيكي شكل به توجه با
.است آمده در فرم‌دلخواه به كنوني صورت سپس‌به و شده ساخته اريب
سالانه‌ميليون‌ها كه داشت را آن ارزش آيا نبود كج پيزا برج اگر
باشد داشته بازديدكننده
در را مقاله‌اي پيش چندي ايتاليا دلاسراچاپ رسمي‌كوريره روزنامه
كه بود كرده درج احتمالي‌برج‌پيزا فروريزي از پيش‌گيري مورد
:است چنين -تهران صبح روزنامه يك از نقل به آن از بخشي
فرو از جلوگيري براي گروپ عضوكامپانايل انگليسي مهندسان از گروهي
خاك بودن رسي را علت‌انحراف و داده‌اند ارايه برج ، طرحي ريختن
اين درزير اكنون گروه اين اساس‌مطالعات بر و دانسته‌اند منطقه
حفر با مي‌خواهند است‌كه جريان در زيرزميني جنوبآب به شمال از برج
منحرف به‌شمال ازجنوب را آب قوي‌مسير پمپ‌هاي كمك با برج به‌دور كانال
آن بر علاوه و كند رامحكم‌تر برج پايه آن در موجود لاي‌رس و گل تا سازند
مقداري متر قطر 70 و متر عمق40 به سيلندري در پايه دادن قرار با
سقوط ناخواسته ، تمهيدات اين با يعني.باشد آن سقوط عدم كننده تضمين
تراكم و فشردگي موازنه ، زدن هم بر با و كرد خواهند تسريع را آن
فرو را آن برج ، ارتفاع و وزن با خاك‌رس متورم كلوئيدي ذرات مولكولي
.انداخت خواهند
خود دست‌ساخته‌هاي بودن شگفت هميشه‌خواهان خود خلاقيت‌هاي در انسان
را شگفتي اين كارهاي‌خود ، لم و شگرد داشتن مكتوم‌نگه با و بوده
دنياي هفتگانه آن‌عجايب نتايج كه گذاشته ميراث به براي‌آيندگان
خود جاي در يك هر كه است پيزا همين‌برج يا و چين ياديوار باستان
.است شگفتي مايه عللي به و
سالانه‌ميليون‌ها كه داشت را آن آياارزش نبود كج اگر پيزا برج
و.نه يقين به شود؟ تصميم‌گيري آن مورد در و داشته‌باشد بازديدكننده
متر طول 55 در انحراف متر پنج همين بخشيده ارزش برج اين به آنچه
دلايلي به و مانده باقي حالت همين به است قرن‌ها كه است آن ارتفاع
انگليسي طراحان كه آن شرط به ماند خواهد باقي نيز ديگر مديد مدت‌هاي
.بگذارند خود حال به را آن
:شد گذاشته دوهدف پايه بر برج اين بناي سنگ
آن بودن مورب را منظور اين كه است بنا بودن شگفتي‌آفرين هدف نخستين
.مي‌كرد تامين
حالت كليسايي‌و آئين لحاظ از آن نمادين‌داشتن جنبه واپسين هدف اما
اين كه است مذهبي‌مسيحيت مكانهاي و مقدسات تعظيم‌به و اكرام نوعي
چنين پايه بر.است آن نمادين جنبه از حاكي برج عظمت در خميدگي
بودن محدود به توجه با اما شد پي‌ريزي كج پيزا كه‌برج بود ايده‌هايي
بالا كج و مورب صورت همين به را آن نمي‌شد زمان ، آن در وسايل و ابزار
در كه است واقعيت اين بيانگر لحظه همين تا برج ماندن پابرجا.آورد
را آن نخست:پرداخته‌اند كارها اين به شده حساب و قبلي تصميم با واقع
مطلب ادامه در كه روندي با سپس و آورده بالا عمودي و گونيا صورت به
فعلي صورت به را آن و داده آن به را دلخواه انحراف و شيب آمد ، خواهد
متر پنج زمين‌كه شاقولي تا برج راس بسيار انحراف اين با.آورده‌اند در
:مي‌آيد دست به نتيجه دو است ،
:است زمين در برج بودن ريشه‌دار شده برج نيفتادن باعث كه عاملي -1
و هندسي شكل و آن بست و بند چگونگي و مصالح نوع خاطر به برج نشكستن
از حاصل ثقل برايندنيروهاي شدن خنثي منجربه كه است آن فيزيكي فرم
.مي‌شود برج وزن
همين و است آن پايه‌هاي يا ريشه برج ، ارتفاع از سوم يك حدود در
گذشته.دارد نگه زاويه در را برج قامت است توانسته ريشه وزن سنگيني
سنگيني و استقامت مي‌شود مشخص برج فيزيكي شكل به نگاهي با آن ، بر
محيط در و است نهفته نيز آن وسط محور در برج قامت سرتاسر در موجود
در اگر حال.دارند وجود ستون‌ها سر تنها استوانه ، اين اطراف و ظاهري
را استخوان‌بندي تنها و كنيم حذف را ستون‌ها سر ساختمان اين ذهني پلان
به استخوان‌بندي اين راس از گونيائي ، كوچك مقياس در و آوريم فراديد
خواهيم بسنجيم ، را كل جرم از حاصل نيروهاي برايند و كنيم نگاه پائين
مقدار آنميكنند خنثي را همديگر ثقلي ، اوزان برايند از بسياري ديد
وزين ريشه به رفته ، به‌كار مصالح استحكام طريق از مي‌ماند باقي كه هم
باقي پابرجا حالت همين به برج نتيجه ، در.مي‌شود خنثي و منتقل پايه
.ماند خواهد باقي و مانده
به آغاز همان از برج ، پيزا فيزيكي شكل به توجه با و توصيف اين با
آمده در دلخواه فرم به و كنوني صورت به سپس و شده ساخته اريب گونه
چگونه؟ ولياست
با عمل اين كه شود انجام ملايمت و تاني با بايد روند اين مسلم قدر
امتداد مخالف جهت در -ريشه عمق به -شكل مستطيل حفره ايجاد
زاويه مقدار به بستگي حفره ، اين طول.است پذيرفته تحقق فروافتادگي
اين كردن انباشته از پس كه بود شده گرفته نظر در فروافتادگي شيب
به شروع برج ريشه ، پايه زير از قسمتي كردن فروكش و آب از چاله
اجازه جهت ، مخالف قسمت چاله طول كه مرحله‌ائي تا كرده فروافتادگي
.است كرده توقف نقطه آن در و داده
ومستحكم فعلي صورت به برج حفره ، اين كردن پر و خشكانيدن از پس
شد گفته كه اگرهمان‌طور پرسيد مي‌توان توصيف اين با.است مانده باقي
در مقداري برج پايه از سمت يعني‌يك) است برج شدن كج عامل رس خاك
پايه بخش‌هاي ديگر در پيشروي اين نبايد آيا(داشته پيشروي رس خاك
طرف به ثقلي عمودي فشار هم مقداري نبايد وآيا گيرد؟ صورت نيز برج
فرو درخاك نيز برج از مقداري تا باشد داشته وجود برج پائين خاك‌رس
رود؟
اشاره نيز خاك‌رس به پيزا كژي‌برج و استحكام بررسي در كه جا آن از
.كنيم اشاره نيز خاك اين ويژگي‌هاي به نيست بد شده
و عميق مدتي‌شكاف از پس مي‌شود ساخته كه خانه‌ائي هر رفسنجان شهر در
خطرآفريني ، بر علاوه.مي‌آيد وجود به سقف و ديوار سرتاسر در پهن
اهالي.مي‌آيد بار به نيز...و باران آب نفوذ و بارندگي مشكلات
جالب.مي‌گويند زمين اين‌پديده‌درم به خود محلي گويش به رفسنجان
عميق چاههاي براي فوژ پمپ‌هاي‌سانتري پيدايش از پس مشكل اين كه اين
زيرزميني آبهاي سطح هنوز كه گذشته‌ها در يعني.آمده‌است به‌وجود
.نداشت وجود مشكل اين پائين‌نبود
خود به را آب ملكول‌هاي از مقداري يعني.است رطوبت جذبكننده رس خاك
اين با كه مي‌آورد در چسبنده كلوئيدي ماده يك صورت به و مي‌پذيرد
.مي‌گيرد اختيار در را بيشتري فضاي شدن ، متورم و شده جذب آب مقدار
گذشته دوران‌هاي در زيرزميني آبهاي سطح بودن بالا اثر بر زمين پوسته
حال.است داشته خود همراه حجيم و متورم و مرطوب صورت به را رس اين
كشيدن اثر بر اكوسيستم خوردن هم به و عميق چاههاي و پمپ‌ها پيدايش با
خاك لايه‌هاي رس ، اين شدن رطوبت كم و شدن خشك نهايت در زيرزميني آبهاي
را خود ساختمانها دردرم كاهش اين و مي‌دهند كاهش را خود حجم مقدار
موردي چنين.است رفسنجان شهر درون كه شيخ منطقه‌ده درميدهد نشان
يعني.است آن نزديك در باغ و كشتزار وجود فقط علت و ندارد وجود
رس به تورمي خاصيت زمين ، سطحي لايه‌هاي در آب كردن فروكش و آبياري
واكنش‌هاي برابر در محافظي آستري آمده ، به‌وجود مستحكم لايه اين.مي‌بخشد
شهر اطراف كشتزارهاي و باغ‌ها همه در مورد اين.است زيرين خشك رس
آبهاي اطراف مناطق پمپ‌هاي توسط كه است شهر خود فقط اين و است صادق
.است كرده پيدا را حالت اين و داده دست از را خود زيرزمين
كرمان - فتحي احمد
