چهارم ، شماره 1190 فوريه 1997 ، سال بهمن 1375 ، 6 پنجشنبه 18
|
|
قرآن امثال
چيزي درباره قولي به است شبيه كه چيزي درباره است قولي مثل ،
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
.كند مجسم و بيان را ديگري آن يكي تا ديگر ،
را آنها ونمي‌توان است زياد و متنوع شده ، مطرح قرآن در كه موضوعاتي
مقالات و كتابها ازموضوعات ، كدام هر مورد در.برشمرد جزئي طور به
كه است قرآن امثال موضوعات ، ازاين يكي.است شده نوشته بسياري
.شد خواهد اشاره به‌آن مجال اين در مختصرا
و حرام و شد ، حلال نازل وجه پنج بر قرآن همانا:فرمود (ص)اكرم رسول
از و بپرهيزيد حرام از و كنيد عمل حلال به پس امثال ، و متشابه و محكم
عبرت امثال به و بياوريد ايمان متشابه به و كنيد پيروي محكم
(1).گيريد
مجيد قرآن آيه‌در يك و هشتاد در مثل كلمه و آيه هشتاد در مثل كلمه
آن معناي و (2)مي‌شود ، جمع‌بسته امثال ، به دو هر مثل و مثل و است آمده
مثل:است آمده قرآن قاموس در.مي‌باشد شبيه و نظير مورد ، دو هر در
يكي تا ديگر چيزي درباره قولي به است ، شبيه كه چيزي درباره است قولي
(3).كند مجسم و بيان را ديگري آن
:است گونه دو قرآن امثال
:مانندآيه است ، شده ذكر آن در مثل واژه كه امثالي (الف
فيكون له‌كن قال ثم تراب من خلقه آدم كمثل عندالله عيسي ، مثل ان
(4)
خاك از اورا است ، آدم مثل همچون خدا نزد در عيسي مثل كه بدرستي)
(.گرديد چنان پس باش ، :فرمود سپس بيافريد
.است آورده قرآن در تفكر و تعقل و تذكر براي خداوند را آيات نوع اين
:مي‌شود اشاره است ، آمده مورد اين در كه آياتي به
(زمر 27) يتذكرون لعلهم مثل كل من هذاالقران في ضربناللناس ولقد
آن متذكر كه باشد آورديم ، مثلي هرگونه مردم براي قرآن اين در ما و )
(.شوند
(حشر21) يتفكرون لعلهم نضربهاللناس الامثال وتلك
.(كنند تفكر كه باشد مي‌زنيم ، مردم براي را مثلها اين و)
(عنكبوت 43) العالمون الا مايعقلها و نضربهاللناس الامثال تلك و
به‌جز و شود روشن مردم براي تا مي‌زنيم ، را مثلها اين ما و)
.(كرد نخواهد آن در تعقل كسي دانشمندان
نشده ذكر درآن واژه‌مثل كه دارد وجود قرآن در نيز ديگري امثال -ب
.گويند سائره امثال آن به و است
مسلمين ميان در معاني عمق و بيان سهولت و بلاغت دليل به آيات از بعضي
و ساري مردم ميان در يعني شده ، عام و خاص زبانزد و است شده ضربالمثل
ارشاد و تذكر يا و نصيحت و وعظ مقام در مختلف موارد در و است جاري
.مي‌شود استفاده آن از
به عامل خود و مي‌كند ، دعوت نيكي به را مردم فردي وقتي مثال طور به
مردم آيا (5) انفسكم ، تنسون و بالبر الناس آيه‌اتامرون نمي‌باشد ، آن
قرائت او براي.كرده‌ايد فراموش را خودتان و مي‌كنيد امر نيكي به را
راجعون انااليه و آيه‌انالله كسي مرگ و مصيبت هنگام در يا و مي‌شود
ميان در اسلامي ، انقلاب از بعد بسياري آيات نيز و مي‌شود ، قرائت (6)
اشاره زير آيات به مي‌توان جمله آن از كه است كرده پيدا رواج مردم
:كرد
(اسراء 81) زهوقا كان الباطل ان زهق‌الباطل ، و جاءالحق
(است نابود و محو باطل همانا شد ، نابود باطل و آمد حق)
كرد فرار شاه كه كرد پيدا رواج مردم ميان در بيشتر زماني از آيه اين
.فرمودند مراجعت ايران به (ره)خميني امام حضرت و
(رعد 12) بانفسهم يغيرواما حتي مابقوم لايغير ان‌الله
خود كه زماني تا كرد ، نخواهد دگرگون را قومي هيچ حال خداوند همانا
.دهند تغيير را حالشان
در اسلامي انقلاب پيروزي از قبل روحانيون و علماء را آيه اين)
.(مي‌كردند اشاره بسيار سخنرانيها
(زمر9) لايعلمون والذين يعلمون يستوي‌الذين هل
در سر بر آيه اين(يكسانند نمي‌دانند آنانكه و مي‌دانند آنانكه آيا)
.مي‌شود نوشته مساجد كتابخانه‌هاي
نجعلهم و ائمه نجعلهم و في‌الارض استضعفوا علي‌الذين نمن ان نريد و
(قصص 5) الوارثين
منت زمين‌هستند روي در مستضعف كه بركساني كه كرديم اراده ما و)
(ملك) وارث را وآنان دهيم قرار (خلق) پيشوايان را آنها و گذارده
(.گردانيم
(اعراف128) للمتقين والعاقبه عباده من يشاء من يورثها
(پيروزي) عاقبت و مي‌كند آن وارث بخواهد خداوند را بندگانش از هركس)
(.است متقين براي
(حجرات 13) اتقيكم عندالله اكرمكم ان
(.شماست تقواترين با خدا نزد شما گرامي‌ترين كه راستي به)
(طلاق 2)مخرجا له يجعل يتق‌الله من و
حوادث و گناهان از شدن بيرون راه خدا شود پرهيزگار و خداترس هركس و)
(.مي‌گشايد او بر را جهاد سخت
(عمران 159 آل) في‌الامر هم شاور و
(.نما مشورت آنان با كار در و)
(عمران 103 آل) لاتفرقوا و جميعا الله اعتصموابحبل و
(.نشويد متفرق و زنيد چنگ خداوند ريسمان به همگي و)
(مائده 3) التقوي و البر علي تعاونوا
(كنيد كمك تقوا و نيكي در يكديگر به)
(اعراف 30) لاتسرفوا و اشربوا و كلوا
(نكنيد اسراف و بياشاميد و بخوريد)
(قصص 77) اليك الله احسن كما واحسن
(كرد نيكي تو به خداوند همچنانكه كن نيكي و)
(حجرات 10) اخوه المومنون انما
(.يكديگرند برادر مومنان حقيقت به)
(بقره 148) الخيرات فاستبقوا
(بشتابيد خيرات به پس)
(رعد 30) القلوب تطمئن الله الابذكر
(.يابد آرامش خدا ياد به دل كه بدان)
(آل‌عمران 92) مماتحبون تنفقوا حتي البر تنالوا لن
دوست ازآنچه آنكه مگر رسيد ، نخواهيد خاصان مقام به و نيكي به هرگز)
(.كنيد انفاق مي‌داريد
به مردم كه است كريم قرآن از آيه صدها از نمونه‌اي آيات اين
به عمل توفيق متعال ، خداوند ازميبرند بهره آن از مختلف مناسبتهاي
.راخواستارم مسلمين عموم براي رحمان خداوند كلام
محمدي محمد
ص 411 سيوطي القران علوم في الاتقان ترجمه -پي‌نوشتها1
ص119 حكمت اصغر علي قرآن امثال -2
ص 233 ج 7 قرآن قاموس -3
بقره 44 -عمران 559 آل -4
بقره 157 -6
