چهارم ، شماره 1192 فوريه 1997 ، سال بهمن 1375 ، 11 سهشنبه 23
|
|
جامعهنگري و واقعگرايي موج
آخر بخش- ايران سينماي روند در آن نقش و فجر فيلم جشنواره
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
به كهسازندگانشان ميدهند نشان فيلمها بيشتر دهم ، جشنواره در
شده ، عرضه نمونههاي از دربسياري.كردهاند رو عامهپسند الگوهاي
سياق به و ميشود روايت جوان نسل درباره ونشيب پرفراز حكايتهايي
قصه مناظرچشمنواز ، جوان ، و شاداب چهرههاي عروس ، پرفروش و موفق فيلم
هم تا فيلمهاست غالب جلوه اميدبخش ، و خوش پايان و دلدادگي و عشق
جشنواره تاييد موهبت از هم و باشد بازارشان رونق پشتوانه
فيلمهايي ميان از را برترش آثار دهم ، جشنواره اماكند برخوردارشان
و نياز دارند ، اجتماعي واقعيتهاي موشكافانهبه نگاهي كه ميكند انتخاب
وخمره بدوك و ميگيرند را فيلمنامه بهترين و فيلم جايزهبهترين نرگس ،
.معرفيميشوند دوم و اول فيلمهاي بهترين عنوان به
دهم ، غافلگيركننده جشنواره در جامعهنگر و واقعگرا سينماي تاييد
كمتر جشنواره سابقه در چنينكميتي با آثار نوع اين به توجه است ،
به كه فيلمسازاني گذشته دوره در رفت ، كهاشاره آنچنان و شده ديده
ميان در.بود مانده مهجور آثارشان بودند ، داده نشان علاقه اينزمينه
برخلاف كه دارند وجود هم نمونهغيرمتعارف دو مسابقه ، بخش فيلم 24
.نميبرند بهرهاي چندان اصلي ازجوايز اعتبارشان
ويژه جايزه جايزهاست ، نامزد 14 كه بيضايي بهرام ساخته.مسافران.
آكتور شاه ناصرالدين و ميكند دريافت فرعي جايزه پنج و داوران هيئت
و ويژه جلوههاي و تدوين بهترين جايزه مخملباف ، محسن ساخته سينما
.ميشود نصيبش چهرهپردازي
در.ميكند يازدهمخودنمايي جشنواره در جامعهنگري و واقعگرايي موج
فيلمها بيشتر كه دارند شركت مسابقه بخش در فيلم از 50 بيش دوره ، اين
كارها حاصل البتهپرداختهاند اجتماعي مسايل به واقعگرايانه لحني با
دهند ، نشان كه دارند قابليت قدر آن فيلمها نهايت در اما نيست يكسان
از و است مساعدي زمينه ايران سينماي براي اجتماعي مضامين به پرداختن
.فرهنگيرسيد و ملي هويت داراي سينمايي به ميتوان راه اين
و ميآيد عمل آثاربه اين ميان از يازدهم جشنواره بهترينهاي انتخاب
تا كرخه از ;ميشود تثبيت ايران سينماي براي شيوهاي چنين تداوم امكان
برگزيدگان بس ، خون و هميشه براي بار يك هنرپيشه ، سارا ، راين ،
هم عمومي اكران در جشنواره ، تاييد بر علاوه كه هستند يازدهم جشنواره
واقع در.ميشوند روبرو سينما تماشاگران پرشور گاه و خوب استقبال با
رابطه تماشاگران ، پسند و ذوق و جشنواره انتخاب بين نخستينبار براي
دورههاي در كه ميگيرد جان اميد اين و ميآيد وجود به متناسبي و معقول
عرصه در را سينما موقعيت و باشد داشته ادامه موجود روند نيز آينده
در روند اين ادامه اما.برساند مطلوب نتيجه به اقتصاد و فرهنگ
دچار فيلم توليد جريان ديگر بار و ميماند راكد دوازدهم جشنواره
در جشنواره مسئولين از يكي توسط ماهواره مسئله طرح.ميشود سردرگمي
تهاجم با مقابله به فيلمسازان تشويق و يازدهم دوره پاياني مراسم
ميشود پيدا بهانهاي و ميكند ايجاد سينما عرصه در تفاهمي سوء فرهنگي ،
كه ببرند پناه الگوهايي همان به سينماها ، گيشه تسخير طمع به برخي تا
احياي.بود شده طرد سياستگزاران ، و مسئولان طرف از گذشته سالهاي در
هنري ، و فرهنگي اعتبار فاقد و كليشهاي گونهاي به حادثهپرداز سينماي
سينما فن ، اهل از بسياري پيشبيني به بنا كه ميگيرد صورت شرايطي در
اما.بود يافته دست تازهاي الگوهاي به تماشاگرانش ، توجه جلب براي
سينماي ديگر بار و ميماند عقيم بودن ، عملي عين در پيشبيني ، اين
.فروميافتد سادهانگاري دام به ايران
فيلم توليد ركود احتمال و سينما اقتصاد از يارانه حذف سياست اعمال
ميكشاند ، فيلمسازي ميدان به هم را دولتي بخشهاي سياستها ، اين اثر بر
را دوازدهم جشنواره در شده عرضه آثار از توجهي قابل تعداد
ساخته بخشهايدولتي سرمايهگذاري و حمايت با كه ميدهند فيلمهاييتشكيل
ايران سينماي صنعت از قصدپشتيباني با كه فيلمها از گروه اين.شدهاند
در گذاشتهاند ، وجود عرصه به پا هنري و الگوهايفرهنگي ارائه و
.هستند سينما آينده مسير در ابهام عامل بيشترموارد
كاملا تلقي دليل به هبوط ، و صفر بلنديهاي;جمله از نمونهها برخي
و درك قابل هم تماشاگران نخبهگراترين براي حتي سازندگانشان ، شخصي
.نميبرند جايي به راه هم عمومي اكران در و نيستند رابطه ايجاد
قرار تزلزل و ترديد ابهام در دوازدهم ، جشنواره در ايران سينماي چهره
تنها نه وضعيتي چنين است ، انگشتشمار آن در اعتنا قابل آثار و دارد
فجر فيلم جشنواره هويت بلكه ميآورد بار به نگراني سينما صنعت براي
هدايت در را موثر اهرمي نقش برگزاري ، دوره دوازده طي در كه هم را
.ميدهد جلوه مخدوش است داشته صنعت اين
بيشترين و گستردهاست و پررونق ظاهر به هرچند سيزدهم ، جشنواره
فيلمهايي جولان عرصه اما رادارد سينما سالنهاي و فيلمها و بخشها
الگو را شگردها ابتداييترين گيشه ، امتياز بهرهمندياز براي كه است
.بمانم زنده ميخواهم تراژدي...تا بزرگ آرزوي كمدي از دادهاند قرار
در.ميدهند ترجيح فرهنگپروري بر را سادهانگاري كه فيلمهايي بسيارند
ساخته بودن فرهنگي بهانه به كه هم فيلمهايي غالب ، جريان اين كنار
در بودهاند ، بهرهمند دولتي نهادهاي مالي حمايت از بيشترشان و شدهاند
سينما در انديشه و فرهنگ جايگاه از سازندگانشان سوءتفاهم محصول واقع
جلوههاي...و آسماني زمين مشترك ، درد ستاره ، و ساز سلاح ، خلع.هستند
نفوذسوداگران سيطره در كه بلبشويسينمايي در و جرياناند اين شاخص
دركنار البته.باشند بافته جدا تافته ميخواهند قراردارد ، سادهانگار
شائبه از دور به و درخششيدارد هنوز سينما ، پسنديده چهره جريان ، اين
به سيزدهم جشنواره در سينما وجه اين.رخميكشد به را خود تظاهر ، و
فيلمهاي.ميگيرد قرار داوران و منتقدان و صاحبنظران تاييد مورد شدت
احمدرضا) كيميا ،(مهرجويي داريوش) پري ،(بنياعتماد رخشان) آبي روسري
معرفي سيزدهم جشنواره برتر فيلمهاي جايزه چند دريافت با هريك (درويش
مسير در جشنواره ديگر بار كه ميرسد نظر به ترتيب بدين و ميشوند
.پيمود خواهد معتدل راهي آينده در سينما و است گرفته قرار تعادل
درميآيند بهنمايش چهاردهم جشنواره در كه فيلمهايي هواي و حال از
در.است نبوده بياثر گذشته ، دوره بهترينهاي انتخاب كه فهميد ميتوان
را سينما فضاي همچنان سخيف و بيهويت فيلمهاي هرچند هم ، دوره اين
اما سازندگي ، تا دارند ويرانگري قصد بيشتر و ميدهند نشان آلوده
دست سازندگانشان كه ميكنند مشخص فيلمهايي را جشنواره بر مسلط جريان
.داشتهاند وسواس موضوع انتخاب در كم
سفر;ميزند رقم جنگ سينماي را دوره اين در ايران سينماي بارز مشخصه
است من با ميگذارد ، ليلي نمايش به جنگ از متفاوتي تصوير چزابه به
تازهگوشهاي نگاهي با دكل.است جنگ سينماي در طنزآميز تجربه نخستين
و ظرافت با مينو برج و پيراهنيوسف بوي ميكند ، مرور را جنگ تاريخ از
زمينههاي در.ميتابانند باز جامعه آينه در جنگرا چشمگير ، قابليتي
چهره ، گبه ، وگلدون ، نون ضيافت ، ;برميخوريم مطرحي فيلمهاي به ديگرنيز
سينماي كه ميدهند نشان ديگر ، نمونههاي...و واقعي داستان يك غزال ،
كه آنچنان.داراست را پويا مسيري در گرفتن قابليتقرار ايران
سينماي 74 ، :ميشود اشاره نكته اين به هم داوران هيئت دربيانيه
كشور ، اقتصادي و اجتماعي هنري ، فرهنگي ، شئون ديگر با همسو و هماهنگ
.بود گذشته سالهاي به نسبت يافته تكامل و پيشرونده حركتي از حاكي
سال 1374 توليد 54فيلم اوج نقطه از فيلم بيسابقه 73 توليد نهفقط
جديدي مرحله نمايانگر شده فيلمهايارائه از بسياري كيفيت بلكه گذشت
به نسبت چه آن از را داوران توقع و كهحدانتظار بود پيشرفت از
...برد بالاتر بسي بود سالگذشته
به داوران ارزيابيهيئت در ارزشمند آثار از بسياري همه ، اين با
اعتبارشان فرعي جوايز بادريافت هم فيلمها برخي نميآيند ، حساب
انتظار ، برخلاف غريب خواهران سرگرمكننده فيلم عوض در و ميشود پايمال
جايزه آوردن دست به با و ميگيرد قرار برگزيده فيلمهاي رديف در
بازيگر بهترين افتخار ديپلم و صحنهآرايي بهترين و كارگرداني بهترين
فيلمها همه از بيش ديگر ، جايزه دو دريافت براي شدن كانديدا و زن
سينماي شاخص الگوي شايد تا ميشود واقع جشنواره مرحمت و لطف مورد
.كند تثبيت را سرگرمي براي نظريهسينما و باشد بعد سال در ايران
هستيم ، فجر جشنوارهبينالمللي پانزدهمين برگزاري آستانه در باري ،
خود دستاوردهاي شوق ، و شتاب با اينروزها سال ، هر سياق به سينماگران
دورههم اين در بيترديد.ميدهند سامان و سر جشنواره ارايهدر براي را
حاصل در سينما ، از مسئولان حمايتهاي و هدايتها سياستگزاريها ، بازتاب
تكامل و پيشرونده آياحركت.بود خواهد گر جلوه فيلمسازان كار
داشت؟ خواهد ادامه همچنان گذشته سال به نسبت ايران يافتهسينماي
وحد خواهدبود؟ اوج درنقطه فيلم توليد نظر از ديگر بار و
برد؟ خواهد بالاتر بسي گذشته سال به نسبت را داوران توقع و انتظار
.ديد و ماند منتظر بايد