چهارم ، شماره 1194 فوريه 1997 ، سال بهمن 1375 ، 13 پنجشنبه 25
|
|
بد؟ يا خوب آموزگاري تلويزيون
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
را كودكان وقت آموزشي و تحصيلي فعاليتهاي از بيش امروز تلويزيون ،
ديگر عبارت به ;مي‌كند تسخير را كودكان ذهن و مي‌دهد اختصاص خود به
است شده پرورش و آموزش نظام رقيب تلويزيون
افزايش:چون مواردي به مي‌توان كودكان تلويزيون‌بر مثبت اثرات از
اعتقادات به دادن جهت آنها ، كنجكاوي حس برانگيختن كودكان ، دانش
را ديدكودكان كه كرد اشاره مبادله‌فرهنگي طريق از آنها ارزشهاي و
.بازمي‌كند جهان به نسبت
طريق از آنها كه است اين كودكان بر تلويزيون منفي اثرات از يكي
و آموخته را خلافكاري مهارتهاي و پرخاشگرانه شيوه‌هاي تلويزيون تماشاي
اجتماعي‌را بندهاي و قيد شخصيت‌هاي‌نمايشي با همانندسازي طريق از
.تلقي‌مي‌كنند عادي و گرفته ناديده
در را مخاطبان‌بي‌شماري تكنولوژي ارمغان‌جديد عنوان به تلويزيون
و بينايي حس دو اينكه به‌دليل و داده قرار خود زيرپوشش جهان تمام
يافته مطبوعات و راديو از برتر جايگاهي مي‌كند ، متاثر را شنوايي
.است
رابدون داغ اخبار و اطلاعات زمان‌معين ، يك در مي‌تواند تلويزيون
اطلاع ديگربه رسانه هر از بيش به‌مراتب نور سرعت با و واسطه
فوري و مستقيم ارتباط علت به تلويزيون اين بنابر.برساند بينندگانش
به موارد بسياري در و وقوع هنگام به رويدادها دادن نشان و بيننده با
صندوق اين تاثير امروزه.رقابت غيرقابل است رسانه‌اي رنگي ، طريق
و برنامه‌سازان از بسياري بحث نوجوانان و كودكان بر سحرآميز
تاثيرات و ويژگي‌ها و خانواده‌ها و تربيت و تعليم مسائل كارشناسان
و بررسي مورد بارها نوجوانان و كودكان بر آن اجتماعي و فرهنگي
.است گرفته قرار علمي پژوهشهاي
ملموس‌و نتايجي مي‌بايستي اين‌زمينه در تخصصي بحث است بديهي
رشد فرآيند و تربيت و تعليم مهم زمينه‌هاي در بتواند و داشته كاربردي
.نهد برجاي مطلوب اثراتي نوجوانان و كودكان
الكترونيك‌ارائه وسيله اين درزمينه مختلف نظريات و ديدگاهها
است بي‌ضرري تفريحي وسيله تلويزيون كه براين‌باورند بسياري و گرديده
آن و مي‌دانند انكارناپذير را آن منفي اثرات پژوهشگران از بسياري اما
ارزشها ، از بسياري كه مي‌دانند خطرناك ضمن در و نيرومند آموزگاري را
و كرده القاء او در شود متوجه مخاطب اينكه بدون را مهارتها و اطلاعات
.مي‌پردازد مغزي به‌شستشوي اصطلاح به
مشاهده‌و با يا و آگاهي‌ها درمسير مي‌تواند هم تلقين شيوه‌هاي
.يابد بدآموزي‌هاانتقال جهت در موردعلاقه نقشهاي همانندسازي
مي‌تواند جمعي ارتباط وسيله عنوان‌بزرگترين به تلويزيون اين بنابر
آموزش و اجتماعي هاي آگاهي افزايش جهت در دايه‌اي و معلم عنوان به
انحطاط جهت در خطرناك وسيله‌اي بعكس يا فرهنگي روشنگري ، اخلاقي ، مسائل
.گردد نوجوانان و كودكان اجتماعي و اخلاقي
يافته ، افزايش تلويزيون محبوبيت تاكنون‌كه گذشته دهه چند طول در
ميليونها مغز بر امواج آلودگي خطر كه معتقدند روان‌شناسان از برخي
وسيله‌اي امروزه تلويزيون گرچه نيست محيطزيست آلودگي از كمتر كودك
و نديده هرگز كه مطالبي با را آنان و شده كودكان لذت و سرگرمي جهت
تا داده قدرت آنان به و مي‌سازد ، آشنا نشنيده‌اند مطلبي درباره‌اش يا
آثار منكر نمي‌توان اما كنند ، سفر دنيا سراسر به انگشت يك فشار با
.شد آن اخلاقي رواني ، مخرب
تاثيرتلويزيون زمينه در دست‌اندركاران و دانشمندان پژوهشهاي امروزه
كودكان ضداجتماعي و پرخاشگرانه رفتارهاي و نابهنجاري‌ها افزايش بر
.مي‌كند جلوه كم‌رنگ ممكن حد تا ونوجوانان
قابل عنوان‌عضوي به نيز خانوادگي بافت‌زندگي بر تلويزيون تاثير
وچشمي چهره‌اي تماس‌هاي نيست ، امروزه پوشيده برپژوهشگران اعتماد
مونس ومتوجه محدود خانواده ارتباط درشبكه عاطفي ارتباطات و
ارتباطات ديگر به‌عبارت.است شده درخشنده ياررنگي و هميشگي
يعني ، نقش‌مي‌بندد تصوير و لامپ برزمينه روح از عاري خانوادگي
به رنگين تصوير و لامپ از اضطرابها و ياس‌ها تاسف‌ها ، خشم‌ها ، خنده‌ها ،
.مي‌تراود بيرون
اين ومنفي مثبت اثرات شتابزده ، اجمالي‌و مقدمه اين از پس حال
:قرارمي‌دهيم بحث مورد كودكان رابر شمول همه رسانه
كودكان بر تلويزيون مثبت اثرات o
رفتن از كودكان‌قبل است ، داده راافزايش كودكان دانش تلويزيون -1
كودك 3 يك.گرفته‌اند تلويزيون‌مطلب از سال به‌اندازه 5 مدرسه به
اشكال الفباي‌ساده ، تلويزيون ، برنامه‌هاي‌آموزشي ديدن با ساله
به قادر پيش‌دبستاني كودكان.مي‌آموزد را...و ساده شيمي و هندسي
معلومات از گذشته بچه‌هاي به نسبت و هستند كردن حساب و نوشتن خواندن ،
.برخوردارند گسترده‌اي
تلويزيون تازه رويدادهاي ساير و تازه ، مكانها آدمهاي ديدن با -2
افزايش آنان در را جستجوگري روحيه و برمي‌انگيزد را كودكان كنجكاوي
.مي‌دهد
راستين فرهنگي ويژگي‌هاي و ارزشها به‌اعتقادات ، مي‌تواند تلويزيون -3
.دهد جهت كودكان در
به رانسبت كودكان ديد فرهنگي طريق‌مبادله از مي‌تواند تلويزيون -4
.كند بازتر انسانها و جهان
به‌نيازهاي پاسخي (كارتونها) خاص‌كودكان تلويزيوني برنامه‌هاي -5
(تحصيلي) فعاليتهاي‌آموزش از ناشي ازخستگي رهايي براي كودكان
.برد آنهابدر تن از را خستگي و تاكسالت بوده
براي هنري و ورزشي علمي ، اطلاعات منبع مهمترين مي‌تواند تلويزيون -6
تبديل كودك اصلي آموزگاران به تلويزيوني شخصيتهاي و باشد كودكان
.شوند
بركودكان تلويزيون منفي اثرات o
قدرت شده ، اجتماعي‌كودكان و فردي جايگزين‌فعاليت‌هاي تلويزيون -1
كودكان فراغت اوقات ساخته ، محدود را كودكان كنجكاوي و خلاقيت ابتكار ،
بازيهاي به مي‌توانند كه را وقتي بچه‌ها و داده اختصاص خود به را
مقابل در بپردازند خود دنياي جستجوي و كشف به و اجتماعي آموزشي ،
.مي‌گردند آن محو و مطيع و شده ميخكوب تلويزيون
كودكان آموزشي‌وقت و تحصيلي فعاليتهاي از بيش امروز ، تلويزيون -2
عبارت به مي‌كند ، راتسخير كودكان ذهن و مي‌دهد اختصاص خود به را
:مي‌دهد نشان آمار و شده پرورش و نظام‌آموزش رقيب تلويزيون ديگر
سركلاس در ساعت متوسط 980 طور به سال هر ابتدايي دوره دانش‌آموز يك
كه زماني و مي‌بيند تلويزيون ساعت مدت 1340 همان در كه حالي در است
پاي را ساعت و 22000 كلاس در ساعت شده 11000 فارغ‌التحصيل دبيرستان از
.است كرده سپري تلويزيون
رقيب جامع‌ترين و سرگرم‌كننده‌ترين و مهمترين امروز ، تلويزيون بنابراين
.است پرورش و آموزش نظام جايگزين عام‌ترين و
اين زمان داده‌و اختصاص خود به را كودك مطالعه زمان تلويزيون -3
امروزه ساخته ، مطالعه‌بيگانه با را كودكان و مي‌گيرد را فعاليت
به و مي‌مانند باقي منفعل و تفكر بدون تماشاگران تلويزيون شاگردان
.مي‌گرايند يكسان‌انديشي به نقادي و استدلال و خلاقه تفكر و استنتاج جاي
مهارتهاي پرخاشگرانه‌و شيوه‌هاي كودكان تلويزيون تماشاي طريق از -4
و قيد نمايشي شخصيتهاي با همانندسازي طريق از و آموخته را خلافكاري
.مي‌كنند تلقي عادي امري را آن و گرفته ناديده را اجتماعي بندهاي
و كمدي تماشاي‌برنامه‌هاي با راحتي ضداجتماعي رفتارهاي كودكان -5
آن دادن نشان در سعي و يادگرفته مشاهده طريق از كارتوني فيلمهاي
.دارند
نشان بررسي‌گسترده يك.خشونتند داراي كارتوني فيلمهاي از درصد 30
بوده‌اند خشونت شاهد درتلويزيون بيشتر هرچه ساله كودكان 188 داد
.داده‌اند بروز خود از رفتارپرخاشگرانه‌تري اجتماع در
يك در خشن عمليات تعداد متوسط طور به داد نشان ديگري بررسي همچنين
.است بزرگسالان نمايشهاي برابر شش كارتون ، ساعت
رنجها به كودكان‌نسبت خونين جرائم و خشونت‌آميز فيلمهاي ديدن با -6
.خواهندشد بي‌تفاوت مرگ و انساني دردهاي و
با احساساتي ، نمايشي درامهاي ديدن با تلويزيون طريق از كودكان -7
چون و روبرو مي‌آيد تصوير به فيلم‌ها اينگونه در كه مشكلاتي و مسائل
آنها تحليل و تجزيه براي بزرگسالان چون لازم شناختي جهات داراي
.نمي‌يابند آن براي راه‌حلي و شده ذهني درگيري‌هاي دچار نيستند ،
چون فيلم‌هايي مثل است بزرگسالان ويژه كه فيلم‌هايي ديدن با كودكان -8
بزهكارانه فيلمهاي از بسياري يا و شدن معتاد چگونگي و اعتياد
خواب تلويزيون -مي‌كنند90 همانندسازي نقشها با و آموخته را مهارتها
نامعقول خواستهاي تسليم نيز والدين و داده قرار تاثير تحت را كودكان
پليسي ، كارآگاهي ، سريالهاي ديدن با شرايطي چنين در كه شده كودكان
رختخواب به آن از پس و شده برانگيختن و اضطراب و ترس دچار آنان
.مي‌گردند شبانه كابوس‌هاي و ترس‌ها دچار كودكان اين اغلب.مي‌روند
تماشاي‌تلويزيون به ديروقت تا خود والدين با كه كودكاني -10
و نداشته طبيعي چون‌خواب مي‌روند مدرسه به وقتي صبح مي‌نشينند
يادگيري فرآيند از نمي‌توانند همراه‌دارند به نيز را ذهني مزاحمت‌هاي
تلويزيون به كودكان اعتياد -گيرند110 بهره مطلوب بنحو درس كلاس در
موجود واقعيتهاي از و شده تخيلي دنياي در رفتن فرو و شدگي مسخ سبب
.مي‌گيرند فاصله
و احساسها و كرده دخالت خانوادگي زندگي الگوي در تلويزيون -12
تلويزيون كه آنجا از -مي‌كند130 جلب خود سمت به را خانواده اعتماد
را كودكان اشتهاي تجاري آگهي‌هاي است كودكان براي اعتماد قابل دوستي
نوعي كه مي‌دهد افزايش تبليغ مورد اسباببازيهاي تملك و داشتن براي
ندارند را نظر مورد كالاي خريد قدرت كه والديني و.است رواني القاي
.مي‌گردند تلقي گناهكار خود فرزندان چشم به و درگير فرزندان با
سوي از تماشاگران‌تلويزيون كنترل مسئوليت والدين كه نيست ترديدي
كه بزرگسالان برنامه‌هاي ازتماشاي را آنها تا دارند را كودكانشان
باز نباشد كودك سني شرايط با انطباق در يا و خشونت‌آميز است ممكن
خودآگاه مسئوليت اين به والدين از بسياري متاسفانه ولي.دارند
اجتماعي و رواني آسيبهاي و خطرات از والدين آگاهي و آموزش.نيستند
و دست‌اندركاران زمينه اين در.است انكارناپذير ضرورتي تلويزيون
رشدي دشواريهاي و نيازها از كافي شناخت مي‌بايستي نيز برنامه‌ريزان
.نمايند اقدام مسئولانه سني مختلف سطوح برنامه‌ريزي در و داشته كودكان
و مي‌دانند كودك سرگرمي براي وسيله‌اي را تلويزيون معمولا والدين
در را او كند تماشا خواست دلش هرچه مي‌دهند اجازه كودك به كه زماني
ابتدا از والدين توجه.مي‌سازند آسيبپذير اجتماعي و رواني سلامت برابر
و نخستين خانه.دارد اهميت كودك يادگيري و آموزش مختلف زمينه‌هاي در
اگر.هستند كودك آموزگاران نخستين والدين ، و مدرسه پرزحمت‌ترين
ناشي احتمالي درحوادث بسپارند تلويزيون به را كودك ناآگاهانه والدين
چگونگي مي‌بايستي والدين.مقصرند تلويزيون به اعتياد و وابستگي از
رفتاري و بياموزند خود كودكان به را تلويزيوني برنامه‌هاي از استفاده
برنامه‌اي نديدن از ناشي خلاء راجع‌به بايد ضمن در گيرند ، پيش در معقول
.كنند اساسي فكري سازنده ، سرگرمي‌هاي با آن كردن جايگزين و خاص
داشته مي‌بينندكنترل بچه‌ها كه برنامه‌هايي نوع روي مي‌بايستي والدين
بعضي نمايشي درامهاي مثل است بزرگسالان خاص كه برنامه‌هايي زيرا باشند
تجزيه به قادر چون و داده ترجيح خود خاص برنامه‌هاي بر را آن كودكان
براي راه‌حلي و مي‌برند بسر پاگير و دست هراسي با نيستند آنها تحليل و
...و نامادري و طلاق خانوادگي ، اختلافات چون مسائلي طرح نمي‌يابند آن
.نيست بررسي قابل آنها ذهن در
تماشاي استانداردبراي رشته يك فوق مطالب گرفتن نظر در با حال
:مي‌شود پيشنهاد كودكان تلويزيون
در دقيقه حداكثر 90 دبستان از پيش كودكان زماني‌براي محدوديت o
سال تا 12 بين 10 و روز در دقيقه حداكثر 120 سال تا 10 بين 7 روز ،
.روز در دقيقه حداكثر 150
برنامه يك ارزشهاي در والدين كه زماني:برنامه ارزش و كيفيت o
.كنند دور تلويزيون از را آنها بايد شك‌دارند ، كودكان براي
و خشن برنامه‌هاي ديدن از بايد ناهنجاربچه‌ها برنامه‌هاي o
منع مي‌كنند طرح را خانوادگي مسايل غيرواقعي به‌شكل كه برنامه‌هايي
.شوند
بازداشته آگهي‌ها ديدن از بچه‌ها ممكن حد بازرگاني‌تا پيامهاي o
.شوند
تلويزيون ديدن به مجاز كودكان شام صرف از تماشاپس ساعت حداكثر o
از ماه به انسان سفر مثل علمي تازه واقعه يك مگر).نباشند
.(شود پخش تلويزيون
شكل‌گيري در نقش‌آن و تلويزيون آموزش قدرت درك با والدين بنابراين
بايد او ، رواني بهداشت و سلامت بر آن اثر و كودك باورهاي و اعتقادات
كنند كمك كودكان به و بازسازي زمينه اين در را خود نگرش و خود رفتار
.برسند پختگي و بلوغ به نشاط و فكري سلامت با كه
مهديزادگان ايران
