چهارم ، شماره 1207 مارس 1997 ، سال اسفند 1375 ، 1 شنبه 11
|
|
!مي‌رود قشم ، آب جزيره
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
مهم و است كوتاه خبر ،
است بوده ملي يك‌بحران اخير سال‌هاي طي ما كشور در خاك فرسايش
نگريست ميهن آينده‌طبيعت به هشيارانه آينه‌قشم ، در و نشست بايد
در كند ، دگرگون را چشم‌اندازسرزميني مي‌تواند كجا تا خاك فرسايش اينكه
است خوبي‌پيدا به قشم طبيعي سيماي
به‌عنوان اخير سال‌هاي در خاك فرسايش پديده از:درآمد پيش
بسياري‌از اعتقاد به.است شده ياد ما كشور ملي‌در يك‌بحران
كه است رسيده حدي به طبيعي‌ايران بلاي اين شدت اكنون كارشناسان ،
تاريخ طول در سال هزاران كه آنگونه -ملي يك‌عزم به آن با مقابله
.دارد نياز -انجام‌داده‌اند خود وخاك‌ميهن آب پاسداشت براي ملت‌ما
بشر كه دوره‌اي عنوان به آن از كه ويكم ، بيست قرن آستانه در بي‌ترديد
يادمي‌شود ، بود خواهد درگير محيطي زيست بحران‌هاي با هرچيز از بيش
داد نشان آنكه براي سودبرد ، جامعه فرهنگي ابزارهاي تمام از مي‌بايست
پديده‌فرسايش بلكه جهانخواران ، و تنهاگردنكشان نه آينده ، روزگار در
و بدوزد گرانبها خاك اين از ذره‌اي به تطاول چشم نمي‌تواند خاك‌نيز
اين‌باره در كه را بزرگ سوداي‌مسئوليتي بايد خاك اين دغدغه‌مندان
.دارند ، برتابند برعهده
شده ايجاد قشم در دور سده‌هاي كه آببندهايي از نمونه‌اي
از سرسبزتر و پرآبتر بسيار قشم پيشين ، روزگار در مي‌دهد نشان و است
است بوده حالا
دگرگون‌كند ، را سرزميني چشم‌انداز مي‌تواند كجا تا خاك فرسايش اينكه
نشان براي كه بود رو اين از هم.خوبي‌پيداست به قشم طبيعي سيماي در
خواهد چه ما باميهن خاك فرسايش بگذاريم دست روي دست اگر دادن‌اينكه
اين نخست بخش گزارش كه بزرگ اين‌جزيره در داشتيم گذاري و گشت كرد ،
:مي‌آيد پي در وگذار گشت
مشخصي جغرافيايي مكان درباره كه گزارشي است ، اين روزنامه كار اقتضاي
تازه خبري نكته يك كم دست داراي حتما مي‌شود ، درج قشم جزيره همچون
دارد ، خصوصياتي چه و است كجا قشم اينكه توضيح صرف يعنيباشد
حتي.شود محسوب گزارش‌روزنامه‌اي يك براي كافي دستمايه‌اي نمي‌تواند
نمي‌تواند هم مي‌شود انجام دارد چه‌فعاليت‌هايي آنجا در تازگي‌ها اينكه
كه همه‌مي‌دانند تقريبا.باشد خواندني گزارش يك براي خبري‌درخوري نكته
و صنعتي تجاري ، مركز صدها شده‌است ، تبديل آزاد منطقه يك به قشم
و كالا خريد براي نفر هزاران هفته همه و مستقرشده آن در خدماتي
خبر آن از كه‌همه است نكاتي اينها اما.مي‌كنند سفر جزيره اين سياحت‌به
بودنش كه‌خبر نكته‌اي باشد ، نكته‌ديگري بايد ما گزارش وخبر دارند ،
ادامه‌گزارش ، در هستيم مطمئن نباشد ، اما قبول قابل ابتداچندان در شايد
قشم در فرسايش‌خاك بحران كه مهمي‌است بسيار خبر اين ، كه يافت درخواهيد
انجام كافي اقدامات آن با مقابله براي كه‌اگر رسيده حدي به
خواهد واپس سواحل‌آن و ريخت خواهد دريا به جزيره خاك‌هاي نشود ، آنقدر
بزرگ‌ترين اكنون قشم !شد خواهد وكوچك‌تر كوچك قشم به‌تدريج ، كه نشست
اصلي خاك دردامنه پهناب ، اين گرم آبهاي بر يله و است خليج‌فارس جزيره
.مانده خيره خود مادر در به‌نگراني كه است نوباوه‌اي طفل گويي وطن ،
.باشد مهمي بسيار بسيار خبر بايد البته مادر ، طفل‌براي اين ناخوشي
فرسايش كه است جايي تنها قشم گفت بتوان شايد جرات به:ماجرا شرح
به سنجش ، ابزارهاي بي‌كمك و كوتاه نظاره‌اي در مي‌توان آن در را خاك
.ديد چشم
در متر صدها كه‌تا مي‌شود ديده سستي منفرد تپه‌هاي قشم ، جاي جاي در
دريافت مي‌توان نيك.است تپه‌انباشته جنس از نرمي خاك را اطراف‌شان
.برهنه‌است خاك جا همه قشم ، در.است ويراني حال سرعت‌در به تپه‌ها
در باشند ، رويي خاك از مي‌بايست‌پايين‌تر طبيعي طور به كه نمكي لايه‌هاي
با كه است نرمي خاك از انباشته جا همه.فرش‌زمينند جاها بسياري
پوشش.به‌دريا سرانجام و مي‌رود ، سو آن و سو اين به بادي ، هرنرمه
خاك انبوهي مي‌تواند هم نسيمي.ناچيزاست و فقير مناطق اغلب در گياهي
و ابر آن ، ارتفاع سانتي‌متر يك هر تشكيل براي آسمان‌ببرد ، كه به را
.بوده‌اند تلاش سال‌در هزار كم دست فلك ، و خورشيد و مه و باد
آبه‌كوچكي ، هرز هر:بود خواهد حادثه‌عميق‌تر بيايد ، باراني اگر و
كه يعني اين و.مي‌شود تبديل روان لاي و گل از جريان‌غليظي به بي‌درنگ
.مي‌رود دست از قشم در مانده باقي خاك از ديگري بخش باران ، هر با
.آن‌است سطحي خاك فرسايش از حتي‌فجيع‌تر اما قشم ، سواحل فرسايش
امام:اين‌باره‌مي‌گويد در قشم آزاد منطقه قائم‌مقام مهندس‌سادات
ساحل در پيش سال هفتاد گفتند ما به قشم سفيدان ازريش برخي و جمعه
كرانه بر باشكوهي مسجد ساحلي ، دماغه يك برفراز قشم شهرستان شمالي
و مي‌خواندند آن در هميشه جماعت به نماز مردم ، كه بود ، چشم‌نواز دريا
جست‌وجوي به ما.برد فرو و شست ساحل از را مسجد تدريج‌اين به دريا
در ساحل ، از هزارمتري فاصله در را آن نشانه‌هاي و برخاستيم مسجد اين
مي‌دهد نشان شواهد گفتند ما كارشناسان.يافتيم دريا از عمقي كم جاي
و.است آمده پيش‌تر قدم به قدم و كرده ويران را دماغه به‌تدريج دريا
!سال از 70 كمتر مدتي در ساحل ، در دريا پيشروي هزارمتر يعني اين
وطن خاك نابودي درباره سال هفتاد اين در اين ، از مهم‌تر خبري
شنيده‌ايد؟
توان رفتن بين موجباز كه آن از خاك‌گذشته فرسايش كه است گفتني
امكان شدن مضمحل و گياهي پوشش نابودي آن به‌تبع و زمين باروري
با قشم همچون جايي در مي‌شود ، دامداري و كشاورزي معيشت‌هاي به پرداختن
مي‌تواند زيرزميني ، سفره‌هاي آب ذخيره كاهش بر آن تاثير به توجه
و خاك فرسايش تداوم باآيد شمار به جزيره در حيات براي فاجعه‌اي
مي‌رسد حداقل به زمين در جوي بارش‌هاي نفوذ امكان گياهي ، پوشش نابودي
.مي‌يابد كاهش روزبه‌روز سفره‌هاي‌زيرزميني آب سطح رو ، همين از و
آنها داخل به شور آبهاي نفوذ امكان سفره‌ها ، اين سطح رفتن باپايين
روزافزون قهقراي زيانبار ، فرايند اين نتيجه و مي‌يابد ، افزايش نيز
سرزميني عنوان به آن گذشته‌از هزاره‌هاي حتي و سده‌ها در كه است قشم
كه حالي در كه است رو اين از هم واست مي‌شده ياد شكوه با و آباد
بر افزون كه است داده نشان گذشته تاريخ طول در قشم جزيره:مي‌خوانيم
تامين هم را بنادر حتي و جزاير ساير آب بومي ، ساكنان مصرفي آب تامين
دوران از كه آب متعدد بركه‌هاي و عظيم مخازن و سدها آثار.است مي‌كرده
مي‌دهدكه نشان است ، مانده باقي قشم در صفويه و ساسانيان هخامنشيان ،
حسين)نداشته‌اند كم‌آبي مشكل هيچ گذشته دوره‌هاي در جزيره اين مردم
قشم در اكنون اما (قشم جزيره ژئومورفولوژي در پژوهش -زي ري سليميان
اين با مي‌خورد به‌چشم برچسبي آب كنار در شيرآبي‌هست ، كه جا هر
.كنيد مصرف كمتر.است وگران كمياب بسيار قشم در آب:كه مضمون
دركنار ايران جاي همه در كه هوشمندانه‌اي‌است توصيه البته اين ،
هشداردهنده پيام يك گوياي حال عين در شوداما نصب بايد آب شيرهاي
قرار طرح ، يك براساس.هست نيز قشم ديروز شيرين آبهاي زوال درباره
بندرعباس ، از و شده لوله‌كشي دريا زير از كمبود اين جبران براي است
بندرعباس به قشم از كه گذشته روزگاران برعكس درست ببرند ، قشم به آب
داشته ادامه دريا به قشم خاك سفر همچنان راستي ، اگر بهميبردند آب
هم خاك قشم براي ازهرمزگان باشيم ناچار روزي داشت خواهد امكان باشد ،
!بياوريم
دارد ادامه
