چهارم‌ ، شماره‌ 1211‏‎ مارس‌ 1997 ، سال‌‏‎ اسفند 1375 ، 6‏‎ پنجشنبه‌ 16‏‎


پارسي‌‏‎ ادب‏‎ و‏‎ هنر‏‎ نفيس‌‏‎ كتابهاي‌‏‎
نگار‏‎ انتشارات‌‏‎

اتفاق‌‏‎ يك‌‏‎


خياباني‌‏‎ تئاتر‏‎ سراسري‌‏‎ جشنواره‌‏‎ سومين‌‏‎ دبير‏‎ پويان‌‏‎ علي‌‏‎ با‏‎ گفت‌وگو‏‎
دهم‌‏‎ تا‏‎ سوم‌‏‎ از‏‎ امسال‌‏‎ خياباني‌‏‎ تئاتر‏‎ سراسري‌‏‎ جشنواره‌‏‎ سومين‌‏‎:‎اشاره‌‏‎
.شد‏‎ برگزار‏‎ تهران‌‏‎ در‏‎ ماه‌‏‎ اسفند‏‎
:مي‌خوانيد‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ شده‌‏‎ انجام‌‏‎ گفت‌وگويي‌‏‎ جشنواره‌‏‎ اين‌‏‎ دبير‏‎ با‏‎

نمايشي‌‏‎ هرازگاهي‌‏‎.‎شده‌نيست‌‏‎ شناخته‌‏‎ خيلي‌‏‎ ايران‌‏‎ در‏‎ خياباني‌‏‎ تئاتر‏‎ o
در‏‎.‎نداشته‌است‌‏‎ استمرار‏‎ هم‌‏‎ آن‌‏‎ كه‌‏‎ شده‌‏‎ اجرا‏‎ تئاترخياباني‌‏‎ عنوان‌‏‎ به‌‏‎
آن‌‏‎ از‏‎ بتوان‌‏‎ كه‌‏‎ نبوده‌‏‎ گونه‌اي‌‏‎ به‌‏‎ هرگز‏‎ ايران‌‏‎ در‏‎ خياباني‌‏‎ تئاتر‏‎ واقع‌‏‎
نقالي‌ ، ‏‎ بخواهيم‌‏‎ اگر‏‎ حتي‌‏‎.كرد‏‎ ياد‏‎ فرهنگي‌‏‎ جريان‌‏‎ يك‌‏‎ عنوان‌‏‎ به‌‏‎
بايد‏‎ بدهيم‌ ، ‏‎ قرار‏‎ خياباني‌‏‎ كارهاي‌‏‎ رديف‌‏‎ در‏‎ را‏‎ پرده‌خواني‌‏‎ و‏‎ معركه‌گيري‌‏‎
اتفاق‌‏‎ خودجوش‌‏‎ بصورت‌‏‎ و‏‎ قبلي‌‏‎ برنامه‌ريزي‌‏‎ بدون‌‏‎ اغلب‏‎ هم‌‏‎ آن‌‏‎ بگوييم‌‏‎
ياجرقه‌‏‎ يك‌اتفاق‌‏‎ صرفا‏‎ ما‏‎ كشور‏‎ در‏‎ تئاتر‏‎ نوع‌‏‎ اين‌‏‎ پس‌‏‎.‎است‌‏‎ افتاده‌‏‎
است‌؟‏‎ بوده‌‏‎
واقع‌‏‎ در‏‎ و‏‎ جرقه‌ها‏‎ همان‌‏‎ برمي‌گرددبه‌‏‎ خياباني‌‏‎ تئاتر‏‎ تاريخچه‌‏‎ دقيقا‏‎
بخواهيم‌بگوئيم‌‏‎ اگر‏‎.است‌‏‎ نگرفته‌‏‎ صورت‌‏‎ مستمر‏‎ كه‌به‌طور‏‎ حوادثي‌‏‎ همان‌‏‎
است‌ ، ‏‎ شده‌‏‎ مطرح‌‏‎ مدون‌‏‎ صورت‌‏‎ به‌‏‎ جهان‌‏‎ در‏‎ زماني‌‏‎ چه‌‏‎ از‏‎ خياباني‌‏‎ كار‏‎ كه‌‏‎
يكي‌‏‎ آلمان‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ زماني‌‏‎ همان‌‏‎ يعني‌‏‎.‎بازگرديم‌‏‎ دوم‌‏‎ جهاني‌‏‎ جنگ‌‏‎ به‌‏‎ بايد‏‎
در‏‎.‎بود‏‎ خياباني‌‏‎ تئاتر‏‎ همين‌‏‎ هنرمندان‌‏‎ فرهنگي‌ ، ‏‎ ابزار‏‎ كاربردي‌ترين‌‏‎ از‏‎
عمدتا‏‎ كه‌‏‎ كارهاي‌آچيت‌پرو‏‎ عنوان‌‏‎ تحت‌‏‎ كارهاي‌‏‎ افرادي‌‏‎ زمان‌‏‎ آن‌‏‎
كوچه‌‏‎ از‏‎ صحنه‌هايي‌‏‎.‎مي‌آوردند‏‎ صحنه‌‏‎ روي‌‏‎ به‌‏‎ بود‏‎ هيجاني‌‏‎ تبليغي‌‏‎ نمايش‌هاي‌‏‎
زمان‌‏‎ آن‌‏‎ در‏‎ بازيگران‌‏‎ديكتاتوري‌‏‎ و‏‎ اختناق‌‏‎ جنگ‌ ، ‏‎ در‏‎ برلين‌‏‎ كوچه‌هاي‌‏‎ پس‌‏‎
و‏‎ كنند‏‎ جلب‏‎ را‏‎ مردم‌‏‎ نظر‏‎ خارق‌العاده‌‏‎ كاري‌‏‎ با‏‎ لحظه‌‏‎ يك‌‏‎ در‏‎ مي‌توانستند‏‎
شكل‌‏‎ به‌‏‎ پس‌‏‎ آن‌‏‎ از‏‎ كار‏‎ نوع‌‏‎ اين‌‏‎.‎برسانند‏‎ مردم‌‏‎ به‌‏‎ را‏‎ خود‏‎ اصلي‌‏‎ پيام‌‏‎
.شد‏‎ مطرح‌‏‎ خياباني‌‏‎ تئاتر‏‎
چيست‌؟‏‎ خياباني‌‏‎ تئاتر‏‎ از‏‎ شما‏‎ تعريف‌‏‎ o
آن‌‏‎ در‏‎ مختلف‌‏‎ اشكال‌‏‎ به‌‏‎ كه‌مردم‌‏‎ است‌‏‎ تئاتري‌‏‎ كلام‌‏‎ يك‌‏‎ در‏‎ خياباني‌‏‎ تئاتر‏‎
خياباني‌‏‎ تئاتر‏‎ از‏‎ آكادميك‌‏‎ تعريفي‌‏‎ بخواهيم‌‏‎ اگر‏‎ و‏‎شركت‌مي‌كنند‏‎ بيشتر‏‎
كاربرد‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ نمايشهايي‌‏‎ انواع‌‏‎ از‏‎ كه‌‏‎ بگوييم‌‏‎ بايد‏‎ باشيم‌‏‎ داشته‌‏‎
.باشند‏‎ داشته‌‏‎ نقش‌‏‎ آن‌‏‎ در‏‎ بايد‏‎ حتما‏‎ مردم‌‏‎ و‏‎ دارد‏‎ اجتماعي‌‏‎ -‎سياسي‌‏‎
آن‌‏‎ به‌‏‎ موضوعاتش‌‏‎ بگوييم‌‏‎ است‌‏‎ بهتر‏‎ يا‏‎ ندارد‏‎ خاصي‌‏‎ موضوع‌‏‎ خياباني‌‏‎ تئاتر‏‎
در‏‎ خياباني‌‏‎ تئاتر‏‎ با‏‎.‎نيست‌‏‎ شده‌‏‎ دراماتيزه‌‏‎ واقع‌‏‎ در‏‎ و‏‎ شده‌‏‎ تنظيم‌‏‎ شكل‌‏‎
و‏‎ نيست‌‏‎ مكتوب‏‎ نمي‌شويم‌ ، ‏‎ مواجه‌‏‎ نمايشي‌‏‎ اثر‏‎ يك‌‏‎ عنوان‌‏‎ به‌‏‎ اول‌‏‎ برخورد‏‎
.نمي‌شود‏‎ رعايت‌‏‎ آن‌‏‎ در‏‎ دراماتيك‌‏‎ ادبيات‌‏‎ قواعد‏‎ و‏‎ قانونمنديها‏‎
تاثيرگذارترين‌‏‎ حال‌‏‎ عين‌‏‎ در‏‎ و‏‎ ساده‌ترين‌‏‎ خياباني‌‏‎ تئاتر‏‎ گفت‌‏‎ بتوان‌‏‎ شايد‏‎
بازيگرش‌‏‎ توسط‏‎ جمله‌‏‎ يك‌‏‎ فقط‏‎ است‌‏‎ ممكن‌‏‎ خياباني‌‏‎ تئاتر‏‎ در‏‎.‎است‌‏‎ نمايش‌‏‎ نوع‌‏‎
مردم‌‏‎ اين‌‏‎نيست‌‏‎ او‏‎ دست‌‏‎ در‏‎ ادامه‌اش‌‏‎ ديگر‏‎ آن‌‏‎ از‏‎ پس‌‏‎ اما‏‎ شود ، ‏‎ بيان‌‏‎
خياباني‌‏‎ تئاتر‏‎ در‏‎.‎مي‌دهند‏‎ ادامه‌‏‎ را‏‎ آن‌‏‎ و‏‎ مي‌بخشند‏‎ شكل‌‏‎ آن‌‏‎ به‌‏‎ كه‌‏‎ هستند‏‎
آن‌‏‎ در‏‎ يعني‌‏‎ مي‌رسند‏‎ هم‌‏‎ به‌‏‎ آنجا‏‎ تماشاچي‌‏‎ و‏‎ بازيگر‏‎ كه‌‏‎ دارد‏‎ وجود‏‎ نقطه‌اي‌‏‎
.است‌‏‎ خياباني‌‏‎ نمايش‌‏‎ هنر‏‎ اوج‌‏‎ نقطه‌‏‎ كه‌‏‎ مي‌كنند‏‎ توافق‌‏‎ هم‌‏‎ با‏‎ نقطه‌‏‎
شده‌‏‎ چاپ‌‏‎ خبري‌‏‎ آن‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ روزنامه‌اي‌را‏‎ بازيگري‌‏‎ مي‌زنم‌ ، ‏‎ مثالي‌‏‎ شما‏‎ براي‌‏‎
و‏‎ مي‌شود‏‎ آغاز‏‎ تماشاگرها‏‎ عكس‌العملهاي‌‏‎ با‏‎ گفت‌وگو‏‎.‎مي‌گيرد‏‎ تماشاگر‏‎ جلوي‌‏‎
معين‌‏‎ بازيگر‏‎ نقش‌‏‎ ديگر‏‎ پس‌‏‎ اين‌‏‎ از‏‎.مي‌پذيرد‏‎ انجام‌‏‎ آنها‏‎ بين‌‏‎ سخن‌‏‎ معامله‌‏‎
به‌‏‎ و‏‎ مي‌دهند‏‎ سو‏‎ و‏‎ سمت‌‏‎ را‏‎ تئاتر‏‎ آن‌‏‎ كه‌‏‎ هستند‏‎ مردم‌‏‎ ديگر‏‎ اينجا‏‎ نيست‌‏‎
.مي‌رسانند‏‎ اوج‌‏‎
اين‌‏‎.‎است‌‏‎ بداهه‌كاري‌‏‎ نوعي‌‏‎ به‌‏‎ خياباني‌‏‎ تئاتر‏‎ كه‌‏‎ گفت‌‏‎ مي‌توان‌‏‎ حقيقت‌‏‎ در‏‎
.نيست‌‏‎ طور‏‎ اين‌‏‎ نه‌‏‎ باشد‏‎ نداشته‌‏‎ خاصي‌‏‎ چهارچوب‏‎ كه‌‏‎ نيست‌‏‎ معنا‏‎ بدان‌‏‎
آن‌‏‎ از‏‎ خياباني‌‏‎ تئاتر‏‎ و‏‎ مي‌شود‏‎ شكسته‌‏‎ چهارچوبها‏‎ گاهي‌‏‎ و‏‎ دارد‏‎ چهارچوب‏‎
.مي‌رود‏‎ فراتر‏‎
نمايشي‌‏‎ هر‏‎ كه‌‏‎ بود‏‎ اين‌‏‎ معمولا‏‎ خياباني‌‏‎ تئاتر‏‎ از‏‎ ما‏‎ كشور‏‎ در‏‎ عام‌‏‎ تصور‏‎
كه‌‏‎ حالي‌‏‎ در‏‎.‎است‌‏‎ خياباني‌‏‎ تئاتر‏‎ بياورند‏‎ خيابان‌‏‎ به‌‏‎ سالن‌‏‎ از‏‎ كه‌‏‎ را‏‎
دارد‏‎ ويژه‌اي‌‏‎ قابليتهاي‌‏‎ و‏‎ كاربردها‏‎ خياباني‌‏‎ تئاتر‏‎نيست‌‏‎ اينطور‏‎ اصلا‏‎
.كرد‏‎ اجرا‏‎ را‏‎ آن‌‏‎ نمي‌توان‌‏‎ هيچ‌وجه‌‏‎ به‌‏‎ بيايد‏‎ سالن‌‏‎ به‌‏‎ اگر‏‎ كه‌‏‎
چه‌‏‎ داراي‌‏‎ عمده‌‏‎ شد ، بطور‏‎ اجرا‏‎ امسال‌‏‎ جشنواره‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ نمايش‌هايي‌‏‎ o
بود؟‏‎ مضموني‌‏‎
متنوع‌تري‌‏‎ باموضوع‌هاي‌‏‎ نمايشهايي‌‏‎ اجراي‌‏‎ شاهد‏‎ امسال‌‏‎ جشنواره‌‏‎ در‏‎
.باشد‏‎ مشهود‏‎ كارها‏‎ در‏‎ تنوع‌‏‎ كه‌‏‎ شد‏‎ سعي‌‏‎ انتخابكارها‏‎ در‏‎ اصولا‏‎بوديم‌‏‎
در‏‎ بتوانيم‌‏‎ كه‌‏‎ كنيم‌‏‎ انتخاب‏‎ طوري‌‏‎ را‏‎ كارها‏‎ تنوع‌ ، ‏‎ علاوه‌بر‏‎ كرديم‌‏‎ سعي‌‏‎ ما‏‎
بتوانيم‌‏‎ آتي‌‏‎ سالهاي‌‏‎ تا‏‎ برسيم‌ ، ‏‎ خياباني‌‏‎ تئاتر‏‎ تعريف‌‏‎ به‌‏‎ امسال‌‏‎ جشنواره‌‏‎
.كنيم‌‏‎ برگزار‏‎ را‏‎ منظم‌تري‌‏‎ جشنواره‌هاي‌‏‎
است‌؟‏‎ پايه‌هايي‌استوار‏‎ چه‌‏‎ به‌‏‎ امسال‌‏‎ جشنواره‌‏‎ اهداف‌‏‎ o
كلي‌‏‎ تعريف‌‏‎ يك‌‏‎ به‌‏‎ تا‏‎ مامي‌رويم‌‏‎ شده‌ ، ‏‎ انجام‌‏‎ حركتهاي‌‏‎ ادامه‌‏‎ در‏‎ امسال‌‏‎
تكميل‌‏‎ درجهت‌‏‎ امسال‌‏‎ جشنواره‌‏‎ قدمهاي‌‏‎ يعني‌‏‎ برسيم‌‏‎ تئاترخياباني‌‏‎ از‏‎
در‏‎ كه‌‏‎ برسيم‌‏‎ نقطه‌اي‌‏‎ به‌‏‎ بايد‏‎ ما‏‎ درنهايت‌‏‎است‌‏‎ خياباني‌‏‎ تئاتر‏‎ تعريف‌‏‎
تئاتر‏‎ يك‌‏‎ راحتي‌‏‎ به‌‏‎ بتوانيم‌‏‎ صحنه‌اي‌‏‎ تئاتر‏‎ پاگير‏‎ و‏‎ دست‌‏‎ ضوابط‏‎ آن‌بدون‌‏‎
اهداف‌‏‎ پايه‌هاي‌‏‎ قولي‌‏‎ به‌‏‎ و‏‎ اساس‌‏‎ و‏‎ ريشه‌‏‎ به‌‏‎ اگر‏‎.‎كنيم‌‏‎ اجرا‏‎ را‏‎ خياباني‌‏‎
را‏‎ اهداف‌‏‎ معروف‌‏‎ قول‌‏‎ به‌‏‎ و‏‎ بكنيم‌‏‎ بيشتري‌‏‎ توجه‌‏‎ امسال‌‏‎ جشنواره‌‏‎ گسترده‌‏‎
با‏‎ تئاتري‌‏‎ به‌‏‎ رسيدن‌‏‎ آن‌‏‎ و‏‎ مي‌بينيم‌‏‎ هدف‌‏‎ يك‌‏‎ تنها‏‎ آنجا‏‎ ببريم‌‏‎ ذره‌بين‌‏‎ زير‏‎
با‏‎ مگر‏‎ نمي‌پذيرد‏‎ صورت‌‏‎ هدف‌‏‎ اين‌‏‎ به‌‏‎ رسيدن‌‏‎ كه‌‏‎.‎است‌‏‎ اسلامي‌‏‎ -ايراني‌‏‎ هويت‌‏‎
.مردم‌‏‎ و‏‎ مسئولين‌‏‎ لطف‌‏‎ نظر‏‎
بود؟‏‎ چه‌‏‎ ارسالي‌‏‎ گزينش‌متن‌هاي‌‏‎ براي‌‏‎ بازبيني‌‏‎ هيئت‌‏‎ معيارهاي‌‏‎ o
.پذيرفت‌‏‎ صورت‌‏‎ نه‌فراخواني‌‏‎ و‏‎ شد‏‎ داده‌‏‎ اطلاعيه‌اي‌‏‎ نه‌‏‎ سوم‌‏‎ جشنواره‌‏‎ در‏‎
گروه‌‏‎ گرفت‌ 58‏‎ صورت‌‏‎ كه‌‏‎ ارتباطهايي‌‏‎ طريق‌‏‎ روزاز‏‎ دوازده‌‏‎ طي‌‏‎ فقط‏‎
براي‌‏‎ امسال‌‏‎.‎اعلام‌كردند‏‎ متن‌‏‎ ارسال‌‏‎ براي‌‏‎ را‏‎ خود‏‎ آمادگي‌‏‎ نمايشي‌‏‎
پيدا‏‎ راه‌‏‎ جشنواره‌‏‎ به‌‏‎ شهرستان‌ها‏‎ از‏‎ فعال‌هم‌‏‎ گروه‌‏‎ چند‏‎ بار‏‎ اولين‌‏‎
.شده‌‏‎ انتخاب‏‎ متن‌‏‎ حدود 32‏‎ بازبيني‌‏‎ دوم‌‏‎ مرحله‌‏‎ در‏‎ متن‌‏‎ از 58‏‎.‎كردند‏‎
كرد‏‎ خواهم‌‏‎ عرض‌‏‎ كه‌‏‎ مختلفي‌‏‎ دلايل‌‏‎ به‌‏‎ نمايشها‏‎ رويت‌‏‎ از‏‎ پس‌‏‎ بازبيني‌‏‎ هيئت‌‏‎
از‏‎ تعدادي‌‏‎.‎دانستند‏‎ جشنواره‌‏‎ پاياني‌‏‎ بخش‌‏‎ به‌‏‎ ورود‏‎ شايسته‌‏‎ را‏‎ نمايش‌‏‎ ‎‏‏12‏‎
نمايشها‏‎ بعضي‌‏‎ نبودند‏‎ جشنواره‌‏‎ در‏‎ اجرا‏‎ قابل‌‏‎ دلايلي‌‏‎ به‌‏‎ ارسالي‌‏‎ متنهاي‌‏‎
كه‌‏‎ هستند‏‎ عابراني‌‏‎ اغلب‏‎ خياباني‌‏‎ نمايش‌‏‎ تماشاگران‌‏‎.‎بودند‏‎ طولاني‌‏‎ بسيار‏‎
تماشاگري‌‏‎.‎آمده‌اند‏‎ محل‌‏‎ آن‌‏‎ به‌‏‎ تئاتر‏‎ تماشاي‌‏‎ از‏‎ غير‏‎ كاري‌‏‎ براي‌‏‎ هركدام‌‏‎
سرپا‏‎ ساعت‌‏‎ يك‌‏‎ يا‏‎ دقيقه‌‏‎ از 45‏‎ بيش‌‏‎ نمي‌تواند‏‎ هرگز‏‎ مشخصات‌‏‎ اين‌‏‎ با‏‎
.ببيند‏‎ را‏‎ نمايشي‌‏‎ و‏‎ بايستد‏‎



.است‌‏‎ همشهري‌‏‎ روزنامه‌‏‎ به‌‏‎ متعلق‌‏‎ و‏‎ محفوظ‏‎ حقوق‌‏‎ تمام‌‏‎