چهارم‌ ، شماره‌ 1219‏‎ مارس‌ 1997 ، سال‌‏‎ اسفند 1375 ، 16‏‎ يكشنبه‌ 26‏‎


قديم‌‏‎ تهران‌‏‎ به‌‏‎ سفر‏‎
با‏‎
شهر‏‎ عكسخانه‌‏‎

بيگناهي‌‏‎ دوران‌‏‎ از‏‎ نارسا‏‎ فريادي‌‏‎ نمايش‌‏‎ نقد‏‎


سالن‌‏‎ شهر ، ‏‎ تئاتر‏‎:اجرا‏‎ محل‌‏‎ صادقي‌‏‎ قطبالدين‌‏‎:كارگردان‌‏‎ و‏‎ نويسنده‌‏‎
چهارسو‏‎
درآيد‏‎ هنر‏‎ صورت‌‏‎ است‌به‌‏‎ قرار‏‎ كه‌‏‎ آنجا‏‎ بودنش‌ ، ‏‎ كامل‌‏‎ همه‌‏‎ با‏‎ واقعيت‌‏‎
و‏‎ بيايد‏‎ چشم‌‏‎ به‌‏‎ دادنش‌‏‎ تغيير‏‎ و‏‎ بودن‌‏‎ تغييرپذير‏‎ تا‏‎ كند‏‎ تغيير‏‎ بايد‏‎
ببيند‏‎ را‏‎ جهان‌‏‎ ديگري‌‏‎ دريچه‌‏‎ از‏‎ تا‏‎ آورد‏‎ دست‌‏‎ به‌‏‎ را‏‎ امكان‌‏‎ اين‌‏‎ تماشاگر‏‎
نزديكتر‏‎ هم‌‏‎ به‌‏‎ انسانها‏‎ طريق‌‏‎ اين‌‏‎ از‏‎ و‏‎ كند‏‎ درك‌‏‎ هم‌‏‎ را‏‎ ديگران‌‏‎ زندگي‌‏‎ و‏‎
.شوند‏‎
خاطرات‌‏‎ فقط‏‎ كه‌‏‎ نسلي‌‏‎.‎مي‌كند‏‎ روبه‌رو‏‎ نسل‌‏‎ سه‌‏‎ با‏‎ را‏‎ ما‏‎ بيگناهي‌‏‎ دوران‌‏‎
مي‌شوند ، ‏‎ ظاهر‏‎ ما‏‎ بر‏‎ اشباح‌‏‎ شكل‌‏‎ به‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ مانده‌‏‎ جاي‌‏‎ بر‏‎ آنها‏‎ دردمندي‌‏‎
از‏‎ دوري‌‏‎ عزيزان‌و‏‎ دادن‌‏‎ دست‌‏‎ از‏‎ رنج‌آور‏‎ و‏‎ تلخ‌‏‎ خاطرات‌‏‎ پس‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ نسلي‌‏‎
تنها‏‎ و‏‎ كرده‌اند‏‎ محبوس‌‏‎ چهارديواري‌‏‎ در‏‎ را‏‎ خود‏‎ رفتگان‌ ، ‏‎ ياد‏‎ با‏‎ و‏‎ آنها‏‎
كه‌تشنه‌‏‎ حاضر‏‎ نسل‌‏‎ بالاخره‌‏‎ و‏‎ مي‌دهد‏‎ آرامش‌‏‎ آنها‏‎ به‌‏‎ است‌كه‌‏‎ خاطرات‌‏‎ تداعي‌‏‎
شاهد‏‎ نيز‏‎ خود‏‎ و‏‎ است‌‏‎ ازخود‏‎ قبل‌‏‎ نسل‌‏‎ پرستاري‌‏‎ و‏‎ حفظ‏‎ و‏‎ گذشته‌‏‎ از‏‎ دانستن‌‏‎
.بوده‌است‌‏‎ گوناگون‌‏‎ فجايع‌‏‎
را‏‎ او‏‎ و‏‎ اوست‌‏‎ كنار‏‎ در‏‎-نام‌روناك‌‏‎ به‌‏‎ -زني‌‏‎ پرستار‏‎ عنوان‌‏‎ به‌‏‎ كژال‌‏‎
خاطرات‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ نامي‌‏‎ ديگري‌ ، ‏‎ نام‌‏‎ با‏‎ را‏‎ دختر‏‎ اماروناك‌‏‎ !مي‌نامد‏‎ دايه‌‏‎
.كاني‌‏‎:‎مي‌زند‏‎ صدا‏‎ اوست‌‏‎
بزن‌‏‎ حرف‌‏‎ مي‌خواهم‌بدانم‌ ، ‏‎ دانستنم‌ ، ‏‎ تشنه‌‏‎ من‌‏‎:‎مي‌زند‏‎ فرياد‏‎ كژال‌‏‎
سال‌‏‎ دوازده‌‏‎ از‏‎.‎.‎.بگو‏‎ تبعيد‏‎ از‏‎ برام‌‏‎.‎.‎.‎گوشم‌‏‎ سراپا‏‎ من‌‏‎ بزن‌‏‎ حرف‌‏‎ دايه‌ ، ‏‎
...بعدش‌بگو‏‎
مي‌دهد‏‎ تن‌‏‎ او‏‎ سوي‌‏‎ از‏‎ ناملايمتي‌‏‎ هر‏‎ به‌‏‎ شناختن‌روناك‌‏‎ و‏‎ دانستن‌‏‎ براي‌‏‎ او‏‎
مي‌كند ، ‏‎ سير‏‎ گذشته‌اش‌‏‎ خاطرات‌‏‎ در‏‎ دختر‏‎ با‏‎ ارتباطي‌‏‎ هيچ‌‏‎ بدون‌‏‎ وروناك‌‏‎
بخت‌‏‎ خانه‌‏‎ به‌‏‎ كه‌‏‎ جواني‌‏‎ دختر‏‎ مي‌زند ، ‏‎ صدا‏‎ را‏‎ مادرش‌‏‎ و‏‎ مي‌شود‏‎ كودكي‌‏‎
...و‏‎ مي‌كند‏‎ ناله‌‏‎ فرزندش‌‏‎ و‏‎ دادن‌شوهر‏‎ دست‌‏‎ از‏‎ غم‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ مادري‌‏‎ مي‌رود ، ‏‎
خاطرات‌‏‎ نقل‌‏‎ به‌‏‎ مادرنيز‏‎ و‏‎ مي‌شود‏‎ ظاهر‏‎ نيز‏‎ مادر‏‎ شبح‌‏‎ او‏‎ خاطرات‌‏‎ در‏‎
.دربه‌دري‌مي‌گويد‏‎ و‏‎ جنگ‌‏‎ از‏‎ گذشته‌اش‌‏‎
نسل‌‏‎ سه‌‏‎ نمايندگان‌‏‎ بي‌ارتباطي‌بين‌‏‎ نوعي‌‏‎ مي‌خورد‏‎ چشم‌‏‎ به‌‏‎ نمايش‌‏‎ در‏‎ آنچه‌‏‎
خواهان‌‏‎ و‏‎ مي‌گويند‏‎ سخن‌‏‎ مشتركي‌‏‎ درد‏‎ از‏‎ آنها‏‎ همه‌‏‎ كه‌‏‎ حالي‌‏‎ در‏‎ است‌‏‎
قادر‏‎ مكان‌‏‎ يك‌‏‎ در‏‎ زنده‌‏‎ انسان‌‏‎ دو‏‎ عنوان‌‏‎ به‌‏‎ وروناك‌‏‎ كژال‌‏‎.‎ارتباطند‏‎
است‌‏‎ شده‌‏‎ غرق‌‏‎ خود‏‎ عالم‌‏‎ در‏‎ اگرروناك‌‏‎.‎نيستند‏‎ ارتباط‏‎ برقراري‌‏‎ به‌‏‎
حرف‌‏‎ برايش‌‏‎ مي‌خواهد‏‎ دايه‌‏‎ از‏‎ مصرانه‌‏‎ خود‏‎ او‏‎ است‌‏‎ ارتباط‏‎ خواهان‌‏‎ كژال‌‏‎
ادا‏‎ هم‌‏‎ سر‏‎ پشت‌‏‎ را‏‎ ديالوگهايش‌‏‎ و‏‎ نمي‌ماند‏‎ او‏‎ گفتن‌‏‎ سخن‌‏‎ منتظر‏‎ اما‏‎ بزند‏‎
!است‌‏‎ بازيهابوده‌‏‎ در‏‎ ارتباط‏‎ عدم‌‏‎ نوع‌‏‎ اين‌‏‎ ايجاد‏‎ در‏‎ عمدي‌‏‎ شايد‏‎.مي‌كند‏‎
و‏‎ باشد‏‎ داشته‌‏‎ وجود‏‎ ارتباط‏‎ نوعي‌‏‎ بايد‏‎ نيز‏‎ بي‌ارتباطي‌‏‎ در‏‎ اما‏‎
نقش‌خود‏‎ قالب‏‎ در‏‎ بازيگر‏‎.برود‏‎ دست‌‏‎ از‏‎ نبايد‏‎ لحنها‏‎ و‏‎ ژستها‏‎ طبيعي‌نمايي‌‏‎
جمله‌ها‏‎.‎كند‏‎ ايجاد‏‎ بايد‏‎ نمايشنامه‌هست‌‏‎ در‏‎ امكانش‌‏‎ كه‌‏‎ را‏‎ مناسباتي‌‏‎ همه‌‏‎
انجام‌‏‎ لذت‌بخش‌ترين‌نحو‏‎ به‌‏‎ را‏‎ ژستها‏‎ و‏‎ آورد‏‎ بيان‌‏‎ به‌‏‎ راحت‌ترين‌صورت‌‏‎ به‌‏‎ را‏‎
مي‌شود‏‎ حاصل‌‏‎ تصنيعي‌‏‎ چنين‌‏‎ از‏‎ كه‌‏‎ وژستهايي‌‏‎ زن‌‏‎ دو‏‎ لحن‌‏‎ و‏‎ حركت‌‏‎ تصنيع‌‏‎.‎دهد‏‎
عمل‌هاي‌‏‎ و‏‎ رودخانه‌وارعكس‌العملها‏‎ يكپارچگي‌‏‎ (.‎.‎ترحم‌ ، ‏‎ غرور ، ‏‎ مثلاترس‌ ، ‏‎)‎
نمايش‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ اين‌‏‎.است‌‏‎ كرده‌‏‎ بدل‌‏‎ نمادبي‌روح‌‏‎ رشته‌‏‎ يك‌‏‎ به‌‏‎ را‏‎ آنها‏‎
انسانها‏‎ از‏‎ رفتارهاي‌ناملموسي‌‏‎ نمايش‌‏‎ و‏‎ انتزاعي‌‏‎ يكسره‌‏‎ علامتهايي‌‏‎ خطي‌با‏‎
.است‌‏‎ آمده‌‏‎ وجود‏‎ به‌‏‎
اطلاعاتي‌‏‎ سلسله‌‏‎ فقط‏‎.‎نمي‌دهد‏‎ روي‌‏‎ تحولي‌‏‎ و‏‎ تغيير‏‎ هيچ‌‏‎ نمايش‌‏‎ جريان‌‏‎ در‏‎
و‏‎ ناله‌‏‎ و‏‎ فرياد‏‎ و‏‎ طولاني‌‏‎ ديالوگهاي‌‏‎ درقالب‏‎ كه‌‏‎ گذشته‌‏‎ وقايع‌‏‎ از‏‎ است‌‏‎
بلكه‌‏‎ پيش‌نمي‌روند‏‎ مستقيم‌‏‎ خط‏‎ بر‏‎ امروزي‌‏‎ فاجعه‌هاي‌‏‎.‎مي‌يابد‏‎ زاري‌تجسم‌‏‎
عوض‌‏‎ مرحله‌‏‎ هر‏‎ در‏‎ قهرمان‌ها‏‎ و‏‎ مي‌آيند‏‎ در‏‎ بحراني‌‏‎ دايره‌هايي‌‏‎ صورت‌‏‎ به‌‏‎
كه‌‏‎ سالهايي‌‏‎ در‏‎ صادقي‌‏‎ قطبالدين‌‏‎ دكتر‏‎.‎تحولند‏‎ و‏‎ تغيير‏‎ قابل‌‏‎ و‏‎ مي‌شوند‏‎
بيگناهي‌‏‎ امادوران‌‏‎ است‌‏‎ داشته‌‏‎ صحنه‌‏‎ روي‌‏‎ بر‏‎ مستمري‌‏‎ فعاليتهاي‌‏‎ گذشت‌‏‎
و‏‎ است‌‏‎ نكرده‌‏‎ جمع‌‏‎ خود‏‎ در‏‎ را‏‎ وي‌‏‎ دستاوردهاي‌‏‎ مجموعه‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ كاري‌‏‎
.مي‌گذارد‏‎ نمايش‌‏‎ به‌‏‎ را‏‎ كرد‏‎ مردم‌‏‎ دردمندي‌‏‎ نمايش‌‏‎ از‏‎ ضعيف‌‏‎ مجموعه‌اي‌‏‎
احمدي‌فرد‏‎ سهيلا‏‎



.است‌‏‎ همشهري‌‏‎ روزنامه‌‏‎ به‌‏‎ متعلق‌‏‎ و‏‎ محفوظ‏‎ حقوق‌‏‎ تمام‌‏‎