چهارم ، شماره 1221 مارس 1997 ، سال اسفند 1375 ، 18 سه‌شنبه 28
|
|
حادثه؟ با مقابله يا بدآموزي
بشر اختيار ارتباطي‌در قوي وسيله يك عنوان به تلويزيون كه زماني از
از استفاده هيجان به جهت‌كه اين به ديگر ، ممالك پيشنهاددر يك
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
حوادث تكرار شاهد سال هر ايمني توصيه‌هاي و هشدارها همه وجود با چرا
هستيم؟ انفجاري مواد و ازترقه ناشي
پاي و دست مشاهده صرف به فقط نوجوان ، كه داشت انتظار مي‌توان آيا
!بردارد؟ بازي اين از دست شده‌همسالانش ، قطع
موثرترين نادرست ، رفتار يك تصحيح براي كه است داده نشان تجربه
است غيرمستقيم شيوه ، برخورد
:اشاره
پخش شاهد تلويزيون در سال ، پاياني هفته چند در بخصوص و سال هر
از استفاده شوم پي‌آمدهاي و حوادث بررسي به كه برنامه‌هايي‌هستيم
نه‌تنها برنامه‌ها اين.مي‌پردازند نوجوانان توسط انفجاري مواد و ترقه
طرز آموزش باعث گاهي بلكه نمي‌كند پيشگيري امر اين از ناشي حوادث از
تهيه دست‌اندركاران نيت هرچند مي‌شود بدآموزي و محترقه مواد تهيه
با چرا كه است اين سئوال‌در اما است ، حوادث اين از جلوگيري برنامه‌ها
حوادث اين هم باز بيشمار ، توصيه‌هاي و آموزشي برنامه همه اين وجود
ميزان‌خسارات كاهش باعث وجه هيچ به برنامه‌ها اين چرا و مي‌شوند؟ تكرار
آتش با بازي به نوجوانان و كودكان هم باز ساله هر و نمي‌شود؟ وارده
به تلويزيون كارگردانان از يكي توسط كه زير مقاله مي‌پردازند؟ وترقه
بدآموزي اين علل و بررسي به موجز هرچند دارد رسيده‌سعي دستمان
عواقب به را آنها توجه به‌برنامه‌سازان پيشنهاد ارائه ضمن و بپردازد
.كند جلب شده ساخته برنامه‌هاي از برخي منفي
تمامي به برنامه‌ها اين ساخت در نظر بادقت برنامه‌سازان مي‌رود اميد
.كنند دقت برنامه يك منفي و مثبت نكات
اين از به‌استفاده‌آموزشي معطوف بسياري گرفت ، ديدگاه‌هاي قرار
گرديد اين‌نكته متوجه تحليل‌گران بعد ، نگاههاي اندكيگرديد رسانه
روش‌ها ، و عوامل برخي از نابخردانه و نابجا استفاده شايد ، كه
اين از يكي بدآموزي ، باشد داشته پي در وضدآموزشي منفي تاثيراتي
.است منفي تاثيرات
پخش تلويزيون‌شاهد در سال ، پاياني چندهفته در خصوص به و سال ، هر
ترقه از استفاده شوم پي‌آمدهاي و حوادث بررسي به كه هستيم برنامه‌هايي
اين كه كساني هم يقين ، به.مي‌پردازند نوجوانان توسط انفجاري مواد و
اين توزيع و تهيه به مبادرت كه افرادي هم و مي‌برند ، كار به را مواد
ضايعات بروز از حاكي كه را فراواني گزارش‌هاي و اخبار مي‌نمايند ، مواد
و مي‌بينند است ، ناخواسته و خواسته انفجارات از ناشي جسمي و مالي
حكايت‌هاست همان و توصيه‌ها و اخبار همان متاسفانه ، البته ، و مي‌شنوند
.مي‌شوند بيشتر و بيشتر سال ، هر كه
وتوصيه‌هاي آموزشي برنامه همه اين باوجود چرا:جاست همين در سوال
اين از كه مي‌شوند؟نوجواناني تكرار اين‌حوادث هم باز بيشمار ،
خطرناك ، مواد اين از كه‌استفاده مي‌دانند و مي‌شوند مسائل‌آگاه
در سال هر هم باز چرا مي‌اندازند ، خطر به را خانواده‌ها آرامش و سلامتي
افراد سودجويي راه و برمي‌آيند؟ آتشزا مواد و ترقه تهيه صدد
مي‌كنند؟ باز را نادان و بي‌مسئوليت
از ويكي دارد گوناگوني ابعاد رسانه‌هاي‌جمعي در آموزش كه گفتيم
كه است برنامه‌آموزشي يك در ابعاد ، عوامل‌نديدني اين خطرناكترين
يك تصحيح در اصولي ازراه‌هاي ناآگاهي جهت به مي‌تواند ، متاسفانه ،
كمكي‌به تنها نه -ترقه‌بازي:موردخاص اين در و -ناهنجار رفتار
آن به زدن دامن جهت در و آن ، ضد بلكه‌دقيقا نكند ، رفتار آن تصحيح
دارا عليرغم كه است برنامه‌سازاني با سخن روي اينجا ، درنمايد عمل
آموزشي امور ظرايف از گاهي متاسفانه مسئوليت ، و تعهد عميق حس بودن
چشم چند و مجروح عضو چند درآوردن تصوير به با و نداشته ، كامل آگاهي
ضمن ما ، دارند غيرمنطقي رفتار اين ريشه‌كني در سعي شده ، نابينا
به اميد با برمي‌شمريم ، را نكاتي برنامه‌سازان ، اين شريف نيت تحسين
.كردن منتقل درست‌تر و ديدن ، عميق‌تر جهت در باشد كمكي اينكه
نادرست ، موثرترين رفتار يك براي‌تصحيح كه است داده نشان تجربه
همواره متخصص ، تمام‌برنامه‌سازان كوشش.است برخوردغيرمستقيم شيوه ،
ازترفندهاي استفاده با و اشاره‌مستقيم ، بدون كه بوده اين
آموزش را مناسب يارفتار و برده ميان از را رفتارنادرست آموزشي ،
با مستقيم نفي و منع و نصيحت با كه برنامه‌هايي ديگر ، سوي ازدهند
استقبال مورد عامه سوي از تنها نه مي‌كنند ، برقرار ارتباط تماشاگر
اقتضاي به مخاطب اساس ، درنميشوند اصولاديده بلكه نمي‌گيرند ، قرار
اصلا رانمي‌خواهد آنچه و مي‌بيند رامي‌خواهد آنچه بودنش ، عام
.نمي‌بيند
كه‌برنامه‌هاي سازاني برنامه فروتني‌از نهايت در مايليم حال ،
به آن‌برنامه‌ها در و مي‌كنند ، تهيه را اين‌قبيل از هشداردهنده
نشان به آزمايشگاه تكنسين‌هاي و پزشكان و توضيح‌كارشناسان همراه
تقاضا مي‌پردازند ، آن از پيش و عيد ايام ترقه‌بازي خطرناك عواقب دادن
كه است بديهي.بگذارند برنامه مخاطبين جاي به را خود لحظه‌اي كنيم
آنان خود كه -كودكانند والدين نه برنامه‌ها ، اين اول درجه مخاطبين
مواد اين كه سودجويي افراد نه و -آگاهند خطرات از كسي هر از بيشتر
هستند نوجواناني اصلي ، مخاطبين بلكه ، مي‌گذارند ، كودكان اختيار در را
آنان.شود ريشه‌كن يا و تصحيح آنان در نادرست رفتار اين است قرار كه
وسايل ساخت نحوه حتي و تركيبات مورد در مبسوطي توضيحات مي‌بينند؟ چه
جسم فلان مثلا اگر كه مي‌شود گفته و مي‌گيرد قرار اختيارشان در مواد و
صداي يك با بياندازيم ، آتش در شده ساخته ترتيب اين به كه را
-في‌المثل -درآوردن تصوير به با بلافاصله ، و شد خواهد منفجر (!)شترق
-!باشد داشته پزشكي استفاده بايد لابد كه -مقطر آب كپسول يك انداختن
مواد از استفاده نحوه و ساخت روش بهترين آن ، انفجار و آتش درون به
و ساخت‌نارنجك نحوه اينكه يا !مي‌آموزد خود مخاطب به را انفجاري
ما حتي و داده توضيح را استاندارد غير خطرناك وسيله نوع هر و ترقه
!مي‌سازند آگاه خوبي به كدام هر انفجاري توان از را
نوجوان كه‌مخاطب داشت انتظار چگونهميتواناينجاست ما سوال حال ،
كه حالي در خطرناك‌بينديشد ، بازي اين شوم به‌عواقب برنامه ، اين
بخش هيجان‌انگيزترين اومتمركز توجه و كنجكاوي اتفاقا ، تمام
است؟آيا منفجره ماده انفجار ساخت‌و نحوه همان يعني برنامه ،
قطع پاي و مشاهده‌دست صرف به فقط كه‌نوجوان ، داشت انتظار مي‌توان
آنچه نوجوان ، .خير بردارد؟قطعا بازي اين از همسالانش ، دست شده
آزمايش هيجان و سن ، اقتضاي به بنا و است دريافته ديگر مي‌خواسته
موردتوجه اصلا را برنامه تكميلي مباحث ديگر آموخته ، آنچه‌جديدا
سعي كه مي‌شود تشويق رفتاري همان اجراي به بلافاصله و نمي‌دهد قرار
!است بوده آن كني ريشه برنامه‌ساز ،
آتش‌بازي‌تفريحي مواد و باشند ، ترقه‌ها داده منطقي پاسخي اين‌مواد
اختيار در مسئولين ، نظارت با و مي‌شود ساخت استاندارد و
به پاسخگويي جهت در كه نيست بهتر آيا.مي‌گيرد قرار استفاده‌كنندگان
شبهه‌اي و شك هيچ جاي آن بودن كاذب در البته كه نوجوانان نياز اين
جهت به فعلي ، زمانه در لااقل انفجارات قبيل اين كه حالتي در و -نيست
اصولي دليل به و مي‌شوند انجام ساله هر كودكانه ، كنجكاوي‌هاي همان
بار به فراواني خسارات و تلفات وسايل ، نبودن استاندارد و نبودن
كيفيت با و ذيربط دستگاههاي نظارت با وسايل گونه اين مي‌آورند ،
حتي و گيرند؟ قرار مصرف‌كنندگان اختيار در و شوند توليد استاندارد
خارج يا شهر در مشخص مركز چند گرفتن نظر در با كه نيست بهتر آيا
جاهاي در استاندارد ، مواد از استفاده به تشويق را نوجوانان شهر ،
و غلط سنت رفتار ، اين كه چند هر نمود؟ كنترل قابل و شده پيش‌بيني
شيوه اين حال ، هر به ولي ، دارد ، وجود متاسفانه اما كه است نادرستي
وهمينطور ايمني آن مهمترين كه داشت خواهد حسن چند مطمئنا برخورد
انفجارات انواع صداي از شهر مسكوني خيابان‌هاي و كوچه‌ها شدن خالي
خواهد كوتاه ميانه اين در نيز سودجو افراد دست اينكه ضمن.بود خواهد
.شد خواهد كمتر و كمتر طبعا خسارت و شد ،
.نگذريم به‌سادگي.است ظريف و جدي آموزش ،
آوانسيان استيو:نويسنده
تلويزيون كارگردان
