پنجم ، شماره 1224 آوريل 1997 ، سال فروردين 1376 ، 7 دوشنبه 18
|
|
قديمي ساختمانهاي ماندگاري راز
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
مي‌ريزند؟ فرو امروزي مدرن ساختمانهاي چرا
آغاز خويش براي را جان‌پناهي ساختن كه زماني از انسان:اشاره
واستعداد ذوق از بهره‌گيري با بسازدو محكم را آن ورزيد ، كرد ، تلاش
تكاملي ، نخستين روند يك در.رابيارايد خانه اين خود ، هنري
مستحكم‌با بسيار بناهاي به ابتدايي‌ترين‌مصالح ، با سازه‌ها
از بسياري ما ، گمان خلاف بر اما تبديل‌شده‌اند ، مصالح مقاوم‌ترين
برپا زمين‌شناختي و دقيق فني محاسبات علمي ، روش‌هاي با كه جديد بناهاي
سه‌گانه اهرام مثل باستاني بناي يك از آسيبپذيرتر مراتب به شده‌اند
معروف برج افتادن فرو نگران جهانيان سده چند از بيش مي‌باشند مصر
همچنان برج اين مي‌رسد ، نظر به كج ظاهر به كه بنايي پيزابوده‌اند ،
فرو يافته توسعه كشورهاي در مدرن و نوساز بناي دهها اما است ، استوار
چيست؟ در قديمي بناهاي ماندگاري راز راستي.ريخته‌اند
:مي‌خوانيم شده تهيه زمينه همين در راكه حاضر گزارش
پابرجا سال‌همچنان هزار چهار از پس گانه‌مصر سه اهرام كه حالي در
همواره پرسش ، يك اما خواهندبود چنين نيز ابد تا وگويي مانده‌اند
آستانه در مدرن‌امروزي سازه‌هاي چرا:مي‌كاود را كارشناسان ذهن
فروپاشي‌اند؟
پل‌مقدس كليساي و مصر سازندگان‌اهرام كه است راست اگر
چهل و (Empire State)استيت امپاير برج و (ST. Paul scathedral)
پس بوده‌اند جنس‌آدمي از همگي امروزي وسازه‌هاي چغازنبيل و ستون
هزاران حياتي ديگر برخي و نمي‌پايند چندان ساختمانها ازاين برخي چرا
دارند؟ ساله
و شن مانند(ساختمان مصالح) سازينه‌ها فراتراز مسائلي باره اين در
.است سيمان‌مطرح و ماسه
(Hyatt Regency) رجنسي هايات هتل سال 1981راهروهاي در كه زماني
چه باختند ، جان يكصدنفر از بيش و ريختند فرو (Kansas) كانزاس شهر
خراب هتل ، شكوهمندانه گشايش بعد سال يك راهروها اين تا شد باعث چيزي
كات كانه‌تي ايالت در(L, Ambiance) پلازا لامبيانس در يا شوند؟
و 28 فروريخت سال 1987 در آپارتماني مجموعه يك كه جايي(Connecticut)
نيمه هنوز مجموعه ساختن حتي كه داد رخ حالي در حادثه اين.مردند نفر
آن ساخت در عيبي چه يا شد آن ريختن فرو باعث چيزي چه پس.بود تمام
داشت؟ وجود
كامپيوتر ، استفاده‌از وجود با امروز دردنياي كه است اين واقعيت
فضا ، عصر مصالح دسترس‌بودن ودر باد درتونل‌هاي كردن تست
زندگي‌شهروندان و مرگ اينكه به باتوجه ، مي‌ريزند فرو ساختمانها
علت مي‌كنند سعي مهندسان است ، به‌استحكام‌ساختمان‌ها وابسته
از شماري ساختمانها ، ريختن فرو مورد در.بفهمند را گذشته مصيبت‌هاي
سالوادوري ماريو پاي به كارشناسي و مهارت نظر از مي‌توانند متخصصان
،(Maattys Levy) لوي ماتيس و كلمبيا دانشگاه از(Mario Salvadori)
.برسند مهندسي‌مشاور شركت يك متخصص
و تحليل‌مصيبت‌ها و تجزيه به چندسال از بيش لوي و سالوادوري
درباره مردم موردنگرانيهاي در.پرداختند نشده مشتركت‌كشف موضوعات
زمينه اين در بالا متخصصان تجربه آنها زندگي يا كار محل ساختمان
براي تضمين نوعي و شوند كمتر نگرانيها اين حدودي تا است شده باعث
.آيد فراهم آنها
به آنها تاريخ‌احداث كه مي‌كنندساختمانهايي گمان مردم از بسياري
ريختن فرو از پس بيشتري برمي‌گرددساليان بيشتر قرن‌يا يك
ولي باشد داشته صحت موضوع اين شايد مي‌كنند ، عمر امروزي ساختمانهاي
هنوز ساختمانها كه واقعيت اين.مي‌كنيد فكر شما كه دلايلي بنابر نه
جان(Darwinian) دارويني فرايند از آنها كه مي‌دهد نشان باقي‌مانده‌اند ،
(فونداسيون) پايه بر كه را بناهايي فرايند اين.برده‌اند به‌در سالم
فرو معرض در شده‌اند ساخته تخصص بدون پيمانكاران دست به يا خطرناك
آنها كه است اين ساختمانها اين بقاي ديگر دليل.مي‌كند تلقي ريختن
و حفظ و منظم بازرسي كه به‌طوري مي‌گيرند ، قرار شديد مراقبت زير
.مي‌شود تضمين آنها دقيق نگهداري
اين بمانند به‌جا قديمي است‌ساختمانهاي شده باعث كه عمده‌اي دليل ولي
:مي‌گويد لويساختهشدهاند مهندسي اندازه از بيش كه‌ساختمانها است
نوزدهم قرن شروع تا رو هيچ به سيستم‌ها و ساختمان مصالح علمي فهم
اين در خود اطلاعي كم متوجه معماران و مهندسان ولي بود نكرده پيشرفت
.مي‌كردند انتخاب را محتاطانه‌اي ساختارهاي و بودند زمينه
مفهوم يك زمينه شده مهندسي اندازه از بيش ساختارهاي انديشه امروزه ،
سنگي خانه يك.است كرده فراهم را اضافي سازينه‌هاي يعني دقيق بسيار
كه حالي در بود ، برخوردار فوتي ستبرده ستونهاي از وسطايي قرون
بهتري عملكرد بايد امروزي مهندسان.بود كافي نيز فوتي دو ستونهاي
مي‌شود ساختمان ايمني باعث اضافي ساختماني مصالح كاربرد.باشند داشته
.مي‌انجامد نيز آن گراني به حال عين در ولي
مي‌تواند عامل اين و داده‌مي‌شود اولويت هزينه در صرفه‌جويي به امروزه
فرو دنبال به.بكاهد آن از و آورد فشار كارساختماني اضافي برسطح
ايالت در (Hartford) فورد هارت ورزشي مجموعه تماشايي ريختن
دريافتند مهندسان سقف ، پايه‌هاي شدن خم علت به سال 1978 در كاني‌تي‌كات
ساختمان اين بود ، شده اضافه آهن ميله درصد پنج اصلي طرح به اگر كه
.مي‌بود پابرجا هنوز
زاويه‌هاي و انحناها اوج.است شده منتهي فاجعه به نيز ابداع به ميل
ولي‌اينها.آيند نظر به عالي و خوب نقاشي درتابلوي است ممكن مورب
اينكه بدون مهندسان.مشكل‌ترمي‌كنند را ساختارها عملكرد تحليل كار
روي كامپيوتري شبيه‌سازيهاي به بگيرند ، عبرت گذشته مثال‌هاي از
نمي‌توانند هرگز كامپيوتر اطمينان مورد پيش‌گوييهاي اما.مي‌آورند
.باشند واقعي تجربيات براي جانشيني
داد خواهند رخ همواره غيرمنتظره موارد
دانشگاه نفره كنفرانس 3500 تالار سقف روي سنگين برف سال 1987 در وقتي
و جسورانه طرح يك اين.نمي‌كرد نگراني احساس هيچ‌كس نشست ، لانگ‌آيلند
آساني به سالن سقف كه بود داده نشان كامپيوتري محاسبات و بود زيبا
از.ريخت فرو و شد خم فشار براثر آن گنبد وليميكند تحمل را فشار
در مدل اين ولي بود شده استفاده زمينه اين در كامپيوتري مدل يك
.كرد عمل ناموفق سقف طرف يك سمت به برف حركت جريان محاسبه
ساختماني طرح‌هاي در ازكامپيوتر بهره‌جويي مورد در سالوادوري و لوي
شاهدمصيبت‌هاي است ممكن كه دارند باور و نگراني‌مي‌كنند احساس
در فراواني اشتباهات كه مي‌كنند آنهااشاره.باشيم بيشتري كامپيوتري
فكر نبايد اينكه‌مهندسان و است شده مشاهده معماري نرم‌افزارهاي
:مي‌نويسند آنها.هستند اشتباه بدون مدل‌هاي‌كامپيوتريشان كه كنند
آن باشد داشته وجود مذكور گنبد داستان مورد در اخلاقي موضوع يك اگر
آخرين نتايج از بهره‌جويي با بايد جديدي طرح هر كه است اين موضوع
.برسد پايان به آزمايشها و تئوري‌ها
بسيار حتي ساختن‌ساختمانهاي به همچنان معمار مهندسان ولي
چيزي مي‌شوند موفق آنها مواقع برخي در.مي‌دهند ادامه مخاطره‌آميزتر
اثر بر ساختمان اين.بسازند (Sydney) سيدني اپراي ساختمان همانند
زيرا رسيد پايان به بريتانيا (Ove Arup) اوآروپ شركت مهندسان تلاش
موجب كه منحني خطوط به مربوط فني مشكلات و برمسائل توانستند آنها
گاه همه ، اين با.آيند فايق بودند شده اصلي معمار ناراحتي و نگراني
شهر در (Hancock) برج‌هنكوك طراحان.مي‌دهد رخ وحشتناكي اشتباهات
پايه داراي كه ساختمان اين طبقه‌اي طرح 60 تاييد با (Boston) بوستون
آنها.مي‌گشتند دردسر دنبال به حقيقت در بود شيشه‌اي نماي و عجيب
.شدند دردسر دچار سرانجام
به ساختماني قوانين -بادتكان‌مي‌خورد برابر در تنها نه ساختمان اين
سانتي‌متر از 45 بيش يعني بلندايشان تا مي‌دهد آسمان‌خراشهاامكان
ششصد.بود شده خمش دچار نيز هنكوك برج بلكه -باشند داشته آزاد حركت
مشكل تا شد مستقر هشتم و پنجاه طبقه در قطعه‌هايي صورت به سرب تن
.شود برطرف موجود
بر كه ازمحدوديت‌هايي كه معماراني به است هشداري بناها گونه اين
اكنون محدوديت‌ها اين و مي‌كنند سرپيچي دارند وجود ساختمان تكنولوژي
.شده‌اند برداشته بي‌سابقه‌اي طور به
احداث شاهد آينده سال چند است‌در محدود آسمان بالا ، و جلو به‌سوي
جا جابه بار سه آن ركورد كه بود خواهيم درجهان ساختمان بلندترين
دارد ارتفاع متر كه 447 (Petronas) پتروناس بلند برج.شد خواهد
از برج اين.است شده ساخته مالزي پايتخت كوالالامپور شهر در به‌تازگي
در ولي.است بلندتر متر چندين امريكا شيكاگوي در (Sears) سييرز برج
آن بلنداي كه شد خواهد ساخته هنگ‌كنگ در (Nina) نينا برج سال 1998
ثبت تاريخ در پتروناس برج از بيشتر ركوردي و بود خواهد متر 468
شهر در كه (Millennium) هزاره برج برابر در برج اين حتي.كرد خواهد
ساخته توكيو در كه برجيميبازد رنگ شد خواهد ساخته ژاپن توكيو
بنابراين ، .داشت خواهد ارتفاع كيلومتر چهارم سه و قندي كله شد خواهد
براي احتمال به امروزي ساختمانهاي گذشته ، اشتباهات به توجه با
.نيستند مطمئن سالوادوري و لوي.ماند خواهند باقي طولاني‌تري مدت‌هاي
تحليل‌ها مي‌كنيم ، دلي دو احساس موضوع اين به نسبت ما:مي‌گويند آنها
اشتباهات نتيجه ساختماني ناكاميهاي تمام تقريبا كه مي‌دهند نشان
نمي‌روند ، بين از هرگز انساني اشتباهات متاسفانه ، و.هستند انساني
.مي‌گيرند خود به پيشرفته‌تري بسيار حالت فقط
را خطر از به‌دور و ايمن ساختمانهاي احداث كار مالي محدوديت‌هاي
براي پيچيده‌اي شيوه‌هاي از ساختمان‌بايد مهندسان.است كرده مشكل
ولي.كنند استفاده انسانها جان انداختن خطر بدون‌به و هزينه كاهش
.مي‌دهند رخ حوادث مدرن ، تكنولوژي باوجود
بريتانيا ، ساختمان چيست؟بدنام‌ترين(Ronan Point)پوينت رونان
.بود شده ساخته لندن شرق در كه بود رونان‌پوينت طبقه‌اي برج 22
از درگوشه‌اي گاز انفجار كه وقتي سال 1968 در بدنامي نخستين‌عنوان
سال 1986 در ولي.شد داده آن به شد نفر شدن 4 كشته باعث ساختمان
مهندسان از يكي كه بود موقعي آن و شد خبرساز ساختمان اين دوباره
اجرايي عمليات علت به كه كرد ادعا (Sam Webb) وب سام نام به معمار
.دارد قرار ريختن فرو خطر معرض در برج اين ساختمان ،
فضاهاي ريخته‌پرداختند ، هم به ساختمان اين بررسي به كارشناسان وقتي
بسياري.مي‌شد داده قرار شفته درآنها بايد كه يافتند را زيادي خالي
.بودند گرفته قرار يكديگر كنار سايشي طور ديواربه پانل‌هاي از
را كارشناسان كه شد ديده ساختمان اين ديگر جاهاي در مشابهي موارد
طلب را ساختمان دوباره احياي يا.مي‌كرد تخليه دستور به وادار
.مي‌شدند آن تخريب خواستار اغلب يا مي‌كردند
ژوئيه 1981 در شهركانزاس ريجنسي هايات هتل در انساني اشتباه باز
تغييراتي معلق (پل) راهرو تصحيح منظور به پيمانكاران.آفريد فاجعه
باعث تغييرات اين كه موضوع اين درك در مهندسان.دادند ستونها طرح در
راهرو يك براي كه نبشي‌هايي و تيرها روي راهرو دو هر بار گرفتن قرار
اين گشايش از پس سال يك.بودند ناتوان مي‌شد بودند شده طراحي
و كردند خالي جا نبشي‌ها بودند آنها روي نفر كه 36 حالي در راهروها ،
.شدند نفر جمعا 100 مرگ باعث
فرو فاجعه مثل.مي‌دهند رخ زيادي پيوسته هم به فاجعه‌هاي بنابراين ،
فاجعه اين در سال 1987 در كات تي كانه ايالت در پلازا لامبيانس ريختن
موجب و مي‌افتد زيرين طبقه به نهم طبقه بتوني بزرگ قطعات از يكي
فاش چنين جريان.مي‌شود كارگر رفتن 28 دست از و ساختمان تمام ويراني
بود شده استفاده قطعه نگهداشتن براي كوچك (Wedge) گوه يك از كه شد
.شد خارج جايش از گوه اين كه
تهران اجتماعي‌شهر مسائل بررسي شوراي داخلي نشريه:از برگرفته
