پنجم ، شماره 1244 مه 1997 ، سال ارديبهشت 1376 ، 1 پنجشنبه 11
|
|
آينده شغل انتخاب دشواري و جوانان
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
تحصيلي هدايت و مشاغل معرفي هفته مناسبت به
به‌معرفي هفته‌اي پرورش و آموزش ازسوي سال هر ماه ارديبهشت در
مشاغل با آشنايي‌دانش‌آموزان براي مدارس در تحصيلي هدايت و مشاغل
ودانشگاهي دبيرستاني دوره‌هاي در ادامه‌تحصيل چگونگي و جامعه موردنياز
.مي‌يابد اختصاص
اساسي و جدي بسيار مساله‌اي شغلي‌دانش‌آموزان و تحصيلي هدايت بي‌ترديد
مثبتي پيامدهاي انجام‌شود ، لازم و مناسب راستاي در و درست اگر كه است
توجهي درخور وامكانات سرعت با كشور توسعه روند وبه داشته
.سرعت‌مي‌بخشد
خلاق انساني‌كارآمد ، نيروي تربيت تربيت‌مي‌گويند و تعليم كارشناسان
شغلي -تحصيلي باهدايت تنها نوآوري ، و علاقه ، تخصص پشتوانه با
را خود بايسته سيستم كاري ، هر درست انجام اما.است امكان‌پذير مناسب ،
با و برنامه‌ريزي چه با يابد؟ تحقق مي‌تواند چگونه هدايت اين.مي‌طلبد
كادر؟ كدامين
كه اين‌است پرورشي -تربيتي مهمترين‌مسائل از يكي عصر اين در
تحصيلي رشته انتخاب براي خود استعدادهاي و علاقه‌ها با متناسب جوانان
رشد به رو روند به توجه با راهنمايي اين شوند راهنمايي حرفه‌اي و
تحولات و اقتصادي نيازمنديهاي وگوناگوني توسعه و كشور جوانان جمعيت
.مي‌كند پيدا بيشتري اهميت روز هر كشور اجتماعي
و اجتماعي روابط پيچيدگي به باتوجه و سريع تحول اين جريان در
آنكه براي و جوان نسل بلاتكليفي و سرگرداني از جلوگيري براي اقتصادي
اعتماد با و يابد دست خود علاقه مورد حرفه به آزادانه بتواند فرد هر
توسطسازمان بايد كند ، آماده به‌جامعه خدمت براي را خود به‌نفس ،
به لازم وامكانات بگيرد قرار حمايت كشورمورد تربيتي -آموزشي
.بگيرد قرار اختيارش در استعدادهاي‌او شكوفايي و منظورخودشناسي
براي پرورش و آموزش در مقطع تربيت ، بهترين و تعليم كارشناس يك
:مي‌گويد و مي‌داند راهنمايي دوره را دانش‌آموزان شغلي -تحصيلي هدايت
كه است شده عجين عملكرد و مفهوم همين با دوره اين نام واقع در
.مي‌نمايد ضعيف و كم‌رنگ بسيار كاركرد اين اخير سالهاي در متاسفانه
يك تنها سال 1350 ، در تاسيس روزهاي همان از تحصيلي راهنمايي دوره
جهت بيشتر بلكه.برنداشت در را خاص آموخته‌هايي انتقال در صرف مفهوم
شغلي و تحصيلي راهنمايي كه بود نظر مورد آموخته‌ها اين دهي
يك مثابه به دوره اين عبارتي به.باشد داشته دنبال به را دانش‌آموزان
رشته با مناسب را ابتدايي دوره يادگيريهاي بتواند بايد ارتباطي پل
زند ، نظرپيوند مورد شغل انتخاب متوسطه‌براي دوره در خور ، در تحصيلي
جهت‌دار و پيوسته هم به آموخته‌هاي رشته يك با دانش‌آموز نهايت در تا
فردي اجتماعي‌اش و زندگي‌شخصي در و آورد روي تخصصي‌اش زمينه در شغلي به
.باشد موفق خرسندو
جديد نظام در شغلي هدايت
با شغلي‌دانش‌آموزان -تحصيلي متوسطه ، هدايت جديد نظام در اما
و تحصيلي برنامه‌ريزي با نام‌آشنايي به واحدي دو يك‌درس گذراندن
.مي‌پذيرد انجام شغلي
در:مي‌كند ، مي‌گويد تدريس را درس است‌اين سال دو كه افتخاري آقاي
اما نداشت راهنماجايگاهي معلم و مشاور آموزش‌متوسطه ، قديم نظام
مشاوران عهده به دانش‌آموزان شغلي -تحصيلي هدايت نظام‌جديد ، در
اين به كه واحددرسي دو گذراندن با دانش‌آموز و.است شده گذاشته مدارس
متفاوت شغل‌هاي و رشته‌هاي‌تحصيلي با اول سال از اختصاص‌يافته ، مسئله
بابرنامه‌ريزي آشنايي مي‌شود ، درس‌تدريس اين در كه كتابي.آشنامي‌شود
.نام‌دارد شغلي و تحصيلي
به دانش و حرفه‌اي ، كار -فني نظري ، شاخه‌هاي‌گوناگون كتاب ، اين در
تحصيلي رشته هر با درارتباط كه واحدهايي انواع و معرفي‌شده تفكيك
.است شده مشخص واحدگيري ونحوه بگذرانند دانش‌آموزان بايد
راگذرانده درس اين كه متوسطه سال‌سوم دانش‌آموز صابونچي ، مهناز
در جديد نظام معرفي‌شاخه‌هاي بر علاوه كتاب دراين:مي‌گويد است ،
نيزمشخص جامعه در آنان وجايگاه كاربرد و گوناگون موردمشاغل
دانش‌آموزان و بود آزاد بحث كلاس واقع در ما كلاس البته.است شده
آنها ادامه و دبيرستاني تحصيلي رشته‌هاي مورد در پرسش‌هايشان و تصورات
ما.مي‌گذاشتند ميان در درس معلم با را مربوطه مشاغل و دانشگاهها در
تحقيق بوديم علاقه‌مند كه شغلي هر مورد در مشاغل ، با آشنايي براي
و كار حوزه در موجود ، گرايش‌هاي در شيمي مهندس يك مثلا كه مي‌كرديم
امكان‌پذير موفقيت اين گرايشي چه در بيشتر يا و است؟ موفق چقدر شغل
چه و مي‌گيرد دربر را مسايلي مجموعه چه گرايش هر كلي طور به و است
.شوند مطالعه بايد درس‌هايي
كليه با طورجدي به را دانش‌اموزان چه‌اندازه تا درس اين اينكه اما
نياز مورد واطلاعات مي‌سازد آشنا گوناگون ومشاغل تحصيلي رشته‌هاي
دوم سال دانش‌آموز مرجان‌رفيعي ، كه است پرسشي آنان‌مي‌دهد ، به را
:مي‌دهد پاسخ آن به متوسطه
اما مربوطه‌است تحصيلي رشته و شناخت‌مشاغل براي خوبي شيوه تحقيق
سوي از ما پذيرش ميزان و مشاور راهنمايي يعني‌چگونگي ما امكانات
كه نيست اندازه آن به مختلف سازمانهاي در نظر مورد مشاغل صاحب
.دهيم انجام جانبه همه عميق‌و صورت به را خود بتوانيم‌تحقيقات
به اين‌زمينه در كه باشيم داشته فردي‌را فاميل و خانواده در مگراينكه
اطلاعات تنها كه احساس‌كردم درس اين گذراندن بعداز من.كند كمك ما
من‌در شناختي -اطلاعاتي نياز اماهنوز.كرده‌ام كسب مورد اين بيشتري‌در
رشته حاضرنمي‌توانم حال در كه طوري به.نشده‌است برطرف زمينه اين
.كنم مشخص علاقه‌ام‌را مورد شغل و دانشگاه رادر خود تحصيلي
به سايردروس مثل نبايد درسها اين‌نوع مشاوران از يكي گفته به
را خود آموزشي جنبه اين‌ترتيب به زيرا شود كتابي‌تدريس و خشك صورت
پا درسي‌پيش صورت به اگر را اين‌درس:مي‌گويد ويميدهد ازدست
مقابل ، در دانش‌آموزنيز كنند ، عرضه درمدارس بي‌اهميت و افتاده
.ندارد درس پيگيري چنداني‌به توجه رو اين از و بي‌نيازي‌مي‌كند احساس
قائل نقش دانش‌آموز براي خيلي مشاوران و معلمان از بسياري متاسفانه
بيايند ميدان به خود كه داد انگيزه آنان به بايد كه حالي در.نيستند
درس اين براي را كلاس دانش‌آموزان من.كنند پيدا را پرسش‌هايشان جواب و
اطلاعات خاص ، روش‌هاي از استفاده با كدام هر كه كرده‌ام گروه‌بندي
كارش گروه يك جلسه هر.كنند ارائه كلاس به و كنند جمع‌آوري را مربوطه
ديواري ، روزنامه تهيه.مي‌دهم امتياز آنها به من و مي‌كند عرضه را
از كلاس در سمينار برگزاري و گزارش تهيه و تحقيقي كار شغلي ، بروشور
.مي‌شود خواسته آنان از كه مي‌باشد كارهايي جمله
مختلف ، وموسسات مطبوعات ازكارخانه‌ها ، بازديد جامعه ، در گردشگري
متاسفانه كه مي‌آيد شمار به رسمي‌ما آموزش سيستم در روش‌قديمي يك
را دانش‌اموز كه پويا روش اين.است شده كم‌رنگ بسيار اخير سالهاي در
مفيد بسيار مي‌سازد ، آشنا آنها صاحبان و مشاغل با مستقيم صورت به
يك عنوان به شيوه اين كه دارند تاكيد تربيت و تعليم صاحبنظران.است
.شود دنبال مدارس در اجباري برنامه
كيست؟ چيست؟مشاور مشاوره
نوعي به هرعصري در انسان و نيست پديده‌نوظهوري كلي طور به مشاوره
به گذشته‌ها از بيشتر امروز كه مشاوره اصطلاح.است گرفته بهره آن از
صحبت مردم‌به با كه كس هر كه تداعي‌مي‌كند را مفهوم اين مي‌رود ، كار
مشاوره عمل درواقع مي‌دهد ، قرار آنان اختيار رادر اطلاعاتي و مي‌نشيند
املاك ، مشاور مشاور قضايي ، چون‌مشاور واژه‌هايي با حتمادادهاست انجام
امور در امامشاوره.كرده‌ايد برخورد غيره زيبايي‌و مشاور مالي ، امور
به حساسي و ظريف بسيار كار و نيست اطلاعات دادن تنها تربيت و تعليم
.مي‌آيد شمار
كتاب در(ماساچوست دانشگاه استاد)امريكايي نويسنده پرز جوزف
بين مشاوره هر لازم‌براي ارتباط ايجاد عنوان‌مشاوره تحت خود
:مي‌نويسد مشاوره تعريف در و مي‌داند ضروري را مشاور و دانش‌آموز
خويش بررسي به مي‌تواند دانش‌آموز آن در كه است رابطه‌ايي مشاوره
از بهره‌برداري حداكثر به ترتيب ، اين به.كند درك را خود و پرداخته
مسئوليت احساس با و مستقل فردي صورت به و شده نزديك خود استعدادهاي
.درمي‌آيد
برآنند اماصاحبنظران شود انجام گوناگون‌مي‌تواند روش‌هاي با مشاوره
زيرا.است قبول قابل بيشتر سازمان‌هاي‌تربيتي در روش‌غيرمستقيم كه
در كه است ذاتي نيروهاي داراي مددجو كه است اين بر فرض روش اين در
.مي‌شوند رهنمون مشكل‌اش حل به را او شدن ، رها صورت
را به‌اصطلاح‌كاتاليزور يا نقش‌تسريع‌كننده مشاور روشي چنين در
و منطقي و عاطفي ايجادرابطه‌اي با روش اين در مشاوردارد به‌عهده
كه مي‌دهد قرار شرايطي در را او دانش‌آموز در نفس به اطمينان و انگيزش
و بگيرد را لازم تصميم اطمينان با بتواند خود ، مشكلات ريشه شناخت با
آينه‌اي غيرمستقيم‌حكم روش در مشاور واقع ، در.درآورد اجرا به را آن
آن در را خود عوامل‌پيدايي‌مشكل مي‌تواند كه‌دانش‌آموز مي‌كند پيدا را
مشاور بين صميمي و گرم مستلزم‌رابطه روش اين در موفقيتببيند
.است ودانش‌آموز
است تربيتي مهم بسيار مقوله دانش‌آموز در تصميم‌گيري قدرت تقويت بي‌شك
و فنون تمام ميان از هرحال بهدارد قرار توجه مورد روش اين در كه
آنهايي بياموزد ، بايد خود كار شدن واقع موثر براي مشاور كه روش‌هايي
آن بيان و عمل شيوه و شخصيت مثل مي‌يابند نمود عيني طور به كه
به مسئوليت‌نسبت احساس فرد ، به‌ارزش اعتقاد بايد خوب مشاور يك.مهم‌ترند
تصوير و وسيع جهاني ، بينش و محيطي امور به انساني ، توجه ارزشهاي حفظ
مشاور.باشد داشته مشاوره اخلاقي‌حرفه منشور به اعتقاد و ازخويش صحيحي
جهت در و كند حفظ آگاهانه‌اش‌را بيطرفي بايد سرمايه‌گذاري‌عاطفي ، رغم به
.بردارد دانش‌آموزگام آگاهي و شعور وتقويت گسترش
و بوده تعيين‌كننده و مهم بسيار مدرسه ، مشاوردر مشورتي نقش البته
و معلمان و تربيت و متخصصان‌تعليم با پيوسته ايجادارتباط شامل
و مشاوران.مي‌باشد مشكلاتشان حل و شناختن‌دانش‌آموزان جهت در مديران
شرايط بتوانند تا باشند داشته خلاقي و پويا روابط بايد معلمان
وجود مستلزم هدف اين به دستيابي.بخشند بهبود مدرسه در را يادگيري
رابطه‌اي ايجاد براي را موثر روش‌هاي ماهر مشاور.است متقابل تفاهم
مشورتي نقش كه داشت توجه بايد.مي‌گيرد پيش در معلمان با رضايت‌بخش
بدهد ، درس چگونه بگويد معلم به كه نيست صورت اين به معلمان با مشاور
.گيرد كار به كلاس اداره در را روش‌هايي چه يا بياموزد ، را چيز چه
رفتار و دانش‌آموزان شناختن بهتر در معلمان به كمك مشورت ، اساس بلكه ،
.آنهاست با
مشاور:مي‌گويد مدارس در مشاور نقش اهميت درباره دبيرستاني مدير
مساله.كند حساسي‌ايفا نقش مدرسه و دانش‌آموز مشكلات حل در مي‌تواند
تنها اين بلكه.نيست گوناگون مشاغل و تحصيلي شناخت‌رشته‌هاي تنها
در بايد دانش‌آموز است مسلم آنچه.است دانش‌آموز مهم مشكلات از يكي
تهيه و مسايل به صحيح نگرش نحوه شغلي ، و تحصيلي برنامه‌ريزي درس همين
فرا را تصميم‌گيري‌درست شيوه سرانجام و آنها از نتيجه‌گيري و اطلاعات
و فردي زندگي كليه‌زواياي در بتوانند را اين‌يادگيري تا گيرند
اشتراك طريق از علاقه‌مند و پويا مشاور يك.ببندند كار به اجتماعي‌شان
مساعدتري شرايط مي‌تواند والدين با رابطه ايجاد و معلمان با مساعي
كه بگويم بايد متاسفانه اما.آورد وجود به دانش‌آموز مشكلات حل براي
مجبورند مديران گاهي و هستيم روبه‌رو مشاور كمبود با مدارس در ما
براي نكرده‌اند ، طي مشاوره امر در را لازم آموزش حداقل كه را افرادي
.مي‌آيد پايين مربوطه كلاس كارآيي ترتيب بدين.برگزينند كار اين
مناسب مشاوره نبود پيامدهاي
و تحقيق دانش‌آموزان‌بدون بيشتر كه بايدبپذيريم را تلخ واقعيت اين
در تحصيلي رشته به‌انتخاب اقدام كافي ، واطلاعات صحيح بررسي
نتايج‌زيان‌باري انتخاب ، نوع اين درنتيجه مي‌كنند ، دانشگاه و دبيرستان
انتخاب كه حالي در.مي‌نمايد مشكل بسيار آن گاه‌جبران كه دارد دربر را
وتوانايي معلومات و هوش استعداد ، علاقه ، اساس بر بايد رشته‌تحصيلي
صورت نظر مورد موردرشته در جانبه همه داشتن‌اطلاعات و دانش‌آموز
.گيرد
را خود رشته‌تحصيلي دبيرستان در دوره‌راهنمايي ، از پس دانش‌آموزان
كسب صدد در يا و مي‌شوند آماده دانشگاه به ورود براي و مي‌كنند انتخاب
.هستند كار بازار به ورود حرفه
هم به وار زنجير و دارد مستقيم يكديگرارتباط با مراتب سلسله اين
.مي‌شود جبران‌ناپذيري زيانهاي موجب نابجا انتخاب يك.است پيوسته
و متوسطه دوره در دانش‌آموزان انصراف و ترك‌تحصيل شاهد سالانه متاسفانه
كه هستيم لازم توانايي‌هاي نبود يا علاقه عدم دليل به دانشگاهها در حتي
آموزشي بودجه از گزافي هزينه رفتن بين از موجب تنها نه مساله اين
اين كه ماست جوانان آينده و سرنوشت آن از مهمتر بلكه مي‌شود كشور
در مناسب اطلاع‌رساني يك با كه حالي در.مي‌گردد مخاطره دچار چنين
در كه‌بسيار گردابهايي چنين در ازافتادن را جوانان مي‌توان هنگام‌تحصيل
.كرد حفظ است موثر اجتماعي‌شان و فردي زندگي
و شغلي آينده مي‌خواهيم اگر كه تربيت‌معتقدند و تعليم كارشناسان
به جدي توجه بايد كنيم تامين درست نحو به را كشور جوانان دانشگاهي
:داشته‌باشيم زير موارد رعايت طريق آنان‌از تحصيلي هدايت
و دوره‌راهنمايي در فنون و حرف باانواع دانش‌آموزان ساختن آشنا -
.وپويا زنده روش‌هاي كارگيري بابه متوسطه اول سال
دانش‌آموزان‌با كه نحوي به آموزشي‌مناسب ، فرصتهاي آوردن فراهم -
توانايي‌هاي شوندو آشنا حرفه‌اي -فني دررشته‌هاي خود علايق و استعدادها
.كنند عمل‌كشف در را خود
صاحبان با ديدار و صنعتي اماكن از جدي‌بازديد اجراي و برنامه‌ريزي -
.كار انجام هنگام در مختلف مشاغل
تا حرفه‌اي -فني رشته‌هاي تبليغ و كار فرهنگ گسترش و ترويج -
سوي به دليل و منطق بدون و شوند رشته‌ها اين جذب علاقه‌مند دانش‌آموزان
.دانشگاهي‌نروند رشته‌هاي
كشوربوجود جوانان آينده براي وضعيت‌بهتري مي‌توان ترتيب بدين
.آورد
