پنجم ، شماره 1251 مه 1997 ، سال ارديبهشت 1376 ، 10 شنبه 20
|
|
سياسي احزاب كاركرد و تعريف
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
(آخر بخش) سياسي احزاب اهداف و ماهيت خاستگاه ،
مردم بسيج يا و كردن نمايندگي صورت به كه هستند نهادهايي احزاب
مرسوم دوطرفه كانال يك احزاب يعني.ميكنند ايفا را كننده متعادل نقش
هستند حاكمان و مردم بين دوجانبه نفوذ براي
وحدت ، :ميگويد كه دارد وجود احزاب ، ديدگاهي موجوديت براي سوم ،
.است قدرت ابزار
ومعمولا ميشود حمايت معاصر درجهان جدي طور به ديدگاه اين
بهتري نتايج شود ، تاسيس بزرگ سازمان يك اگر كه ميشود تصور اينگونه
بر.است نكرده تاييد را ديدگاه اين كسي اگرچه.آورد دست به ميتوان
ريز كوچك ، موسسات سياسي ، عملگرايان از برخي دريافتهاي اساس بر عكس ،
به بهتري نتايج ميشود ، مربوط اجتماعي تغيير به كه حدي تا محدود ، و
نيز حزب حيات بر وقدرت بينوحدت ارتباط شكل علاوه به.ميآورند دست
اثر از باشد حزبباز يك اگر ميشود گفته كه طوري آن.ميگذارد تاثير
بايدباز حزب كه عقيده اين با امر اين شد ، خواهد كاسته آن گذاري
به.ميكند پيدا مغايرت بپذيرد ، خود درون در را دموكراسي و كند عمل
كهوحدت اصولي ديدگاه اين بين فاصل حد در احزاب كه است دليل همين
عمل داشت ، خواهد پي در را تشكلها رشد كه بودن وباز ميآورد قدرت
.ميكنند
هستند سياسينوين زندگي يافته نهادهايرسميت احزاب كه آنجايي از
داشته وجود جا همه بايددر ضرروتا كه بود تعجبآورنخواهد ديگر
.قويباشند حكومتي هر در نيستحتما لازم كه حال عين باشند ، در
احزاب حيات در را زيادي نقش كههمنوايي بود نخواهد تعجبآور همچنين
به نسبت موفقترند درهمنوايي نوعا جديد تشكلهاي.كند بازي
موسسات با تشكلها آن همچنين دارند ، ايدئولوژيكي محدوديت كه نهادهايي
.ميكنند همكاري نيز مجريه و مقننه مانند ديگر
تاحدي و احزابسوسياليست كه بود قرننوزدهم اواخر در ترتيب اين به
كه تكحزبي ، نظامهاي.گسترشيافتند اروپا سراسر در احزابمسيحي
يافتند نيزتوسعه كشورها ساير در ظهوركرد ، سابق شوروي در ابتدا
در آنها توسعه مانند دنيا ديگر كشورهاي در آنها توسعه البته كه
را مشكلاتي احزاب مشابه توسعه نوع اين بعدها.نبود كمونيستي دولتهاي
و اجتماعي ساختار مباني با وارداتي نهادهاي كه چرا كرد ايجاد
احزاب نتيجه در و بودند بيگانه كننده تقليد جامعه فرهنگي الگوهاي
.نشدند برخوردار توجهي قابل قدرت از جوامع آن در جديد
احزاب كهبگوييم اين.گروهها از نوعخاصي اما هستند گروه احزاب ،
آنها ويژگيهاي همه بيانگر.نيستند سياسي گروه ساير هستندو سياسي
سياسي ميكند ، شركت منازعات حل روند قلمرو در تشكل يك كه وقتي.نيست
حيات در احزاب درگيري احتمال افزايش ارزيابي براي تا است لازم.است
معيار هستند ، سياسي اساسا احزاب كه ادعا اين براي واقع در و سياسي
مورد گاهي كه معيارهايي از يكي.شود گرفته نظر در مفيدي و دقيق
قدرت به دستيابي خواهان احزاب كه است اين ميگيرد قرار استفاده
هستند تصميماتي بر نفوذ دنبال به فقط گروهها ساير كه حالي در هستند ،
به بيشتر اما است قبولي قابل تمايز اين.ميشود گرفته ديگران توسط كه
اگر.تشخيص قابل واقعي تمايز يك عنوان به نه نسبي قاعده يك عنوان
دنبال به كه كساني و تصميمگيرندگان بين تمايز بپذيريم ، را فوق معيار
برآوردن شامل معياري علاوه به.انگاشتهايم ساده بسيار را هستند نفوذ
.باشند غيرواقعي تقاضاها اين اگر حتي ميشود نيز كوچك احزاب تقاضاهاي
است ، تغيير حال در كه گروهي مورد در خصوص به قاعدهاي ، چنين
بسوي گروهمعمولي يك از آنها حركت نميتواند و بود نخواهد قانعكننده
معيار يك از سطحيتر خيلي فوق قاعده اين بنابر.دهد نشان را شدن حزب
.است
كه بررسيكنيم را تغييراتي بيشتر برگرديمو گروه به دوباره بايد
احزاب اينكه اول.پيشميرود كامل شدن سياسي بهسوي گروه يك آن طي
نژادي و قبيلهاي گروههاي نوع از آنهااجتماعاتيهستند انجمن
و قدرت حفظ قدرت ، گرفتن.متعددند اهداف با انجمنهايي احزاب.نيستند
بنابر.آنهاست هدفهاي جمله از اهداف رسيدن براي قدرت از استفاده يا
مترقي ، انجمنهاي اكثر عكس بر.هستند انجمنها از خاصي نوع احزاب اين
آنها حمايت ، انجمنهاي برخلاف و دارند عامالمنفعه تقاضاهاي احزاب
.بگيرند پوشش تحت را جامعه افراد همه وسيع ، سطح در ميخواهند
يكي.هستند بينابين حداقل كه وجوددارد هم استثنايي موارد البته
حمايتي مانندگروههاي كه هستند اقليتي استثنايي ، احزاب موارد از
احزابتكمنظوره ديگر مورد.ميكنند دفاع حكومت بخشخاص يك از
تشكيل خاصي بههدف رسيدن براي مترقي ، يكگروه مانند كه هستند
دچار زمان طي در كه هستند ديگريهم بينابيني موارد البته.شدهاند
.شدهاند تغييرات
حزب يك يا اقليتو احزاب ساير با باائتلاف ميكنند تلاش كوچك احزاب
نشان موجه را آن و ديگرافزوده بخشهاي در خود بهنفوذ فراگير ،
و عمومي سياستهاي بهسوي تدريج به احزابتكمنظوره همچنين.دهند
ياطرفدار احزابسبز مثال براي.ميروند پيش ايدئولوژيهايباز
نهايت در و برميدارند گام فوق سياستهاي سوي به سرعت با زيست محيط
.كنند كسب را احزاب مشخصات همه است ممكن احزاب گونه اين
در آنها عضويتدر و بوده عمومي داراياهداف احزاب كه آنجايي از
قدرت كسب خواهان و شده سياسي شديدا آنها ميشود ، انجام وسيع سطح
نميكنند محدود بياهميت تعداديهدف به را خود ديگر آنهاميشوند
آنهاديگر.ميشوند علاقهمند سطحملي در تصميمات همه به بلكه
كنند محدود ميشود ، امكانپذير گاهگاهي كه نفوذي به را خود نميتوانند
مناقشه موضوعات همه با آنها.دارند توجه عيار تمام نفوذ يك به بلكه
حالي در.ميكنند پيدا كار سرو است ، روبهرو آنها با حكومت كه انگيزي
دارند ، كار و سر سياسي فعاليت روند از بخشي با فقط گروهها ساير كه
حزب يك مجموع در.ميشوند درگير سياسي روند نمادهاي تمام با احزاب
طور به و دارد همگاني عضويت كه ميشود داده تشخيص آنجا از سياسي
.ميكند پيدا ارتباط است ، حكومت قلمرو در كه موضوعاتي تمام با بالقوه
آنها ونقش سياسي احزاب عمده توضيحات ، مشخصات اين به توجه با
سطح در:شود سطحبررسي سه در ميتواند نقش اين.ميگردد استنباط
سياسي زندگي سطح در و نظامسياسي سطح در كل ، يك بهعنوان جامعه
مرسوم روشهاي سياسي احزاب كل ، يك عنوان به جامعه سطح در.روزمره
حاكمان نفوذ اعمال براي مهمي ابزار آنها.هستند منازعات كننده كنترل
نفوذ مردم بين در احزاب از استفاده با ميكنند سعي حاكمان.هستند
براي مناسبي ابزار مقابل در و بياندازند جا را خود سياستهاي و كرده
.كنند نظر اعمال تا (مردم فعال بخش حداقل يا) هستند مردم
يا سركوب با)منازعات حل به نيز احزاب هستندو احزاب موجد منازعات
و ايدئولوژيكي توسعه رابه احزاب نقشي چنين.كمكميكنند (مصالحه
سوي از و دارد اميد و است هرم پايين سطح به مربوط كه برنامههايي
.ميشوند ظاهر نيز هرم بالاي سطح در ديگر
نهادهايي كهاحزاب چرا ميشود مفيدتر نظامسياسي سطح در احزاب نقش
كننده متعادل نقش مردم يابسيج و كردن نمايندگي بهصورت كه هستند
نفوذ براي مرسوم دوطرفه كانال يك احزاب يعني.ميكنند ايفا را
قدرت به روش اين موفقيت ميزانهستند حاكمان و مردم بين دوجانبه
معروف ارتباط برقراري در آنها تاثير كه آنچه به) دارد بستگي احزاب
گستردگي به مخصوصا و حزب ساختار اثرگذاري توان به واقع در ،(است
توجه نيز خاص موارد به بايد البته كه دارد بستگي كشور سراسر در حزب
بعضي.هستند احزاب مهم بسيار ويژگي دو كردن ونمايندگي بسيج.داشت
ساير از ميكند ، بيشتر توصيف ابتر كه ياآنطور يكپارچهاند احزاب از
مناسب ابزار عنوان به وبيش كم ميتوانند آنها.گروههاصميمياند
آننوعا ميزان.گيرند قرار اختيارحاكمان در كنترل و نفوذ اعمال
.آنهابرميگردد اهداف و اجتماعياحزاب مباني به
يك بهعنوان روزمره ، سياسي زندگي درسطح سياسي احزاب نهايت ، در
توانايي آنها.ميدهند راانجام جديد كارگزاران كارگزينش مهم ، بخش
كشوربه تصميمگيريهاي در برايمشاركت را مردان و زنان وقابليت
كارگزاران كارگيري به براي مهمي روشهاي حقيقتآنها در.ميگيرند كار
وسيله به خاص سياسي اگرچهطبقه هستند ، يكنواخت و مستمر طور به جديد
حزبي استخدام.ميشوند استخدام ارتش و بوروكراسي مثل گروهها ساير
آنجايي از.گيرد قرار توجه مورد طبيعي خيلي معاصر جهان در ميتواند
آموزش افراد به را سياسي مهارتهاي هستند ، مناسبي آموزش محل احزاب كه
كارگزاران گزينش كاركرد نباشد ، اغراقآميز اگر اينكه ، نتيجه.ميدهند
.است احزاب براي مهمي بسيار اقدام مواقع بعضي در
بلوندل ژان:نوشته
حسيني تقوي سيدحسين ترجمه
Government An Introduction", Florence.. PP.-.:منبع
I. Blondel, "Comparative