پنجم ، شماره 1253 مه 1997 ، سال ارديبهشت 1376 ، 12 دوشنبه 22
|
|
ايران در جديد شهرهاي
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
آرماني ، شهرهاي(سيمون سن و فوريه آون ، ) تعاوني جنبش بنيادگذاران
ميكنند ارائه جوامعصنعتي برابر در گزينهاي عنوان به را خود
اجتماعي ، عدالت و برابري هدفهاي به دستيابي مبناي بر شهرها آرمان
هستند انسانها خدمت در اجتماعي دگرگونيمحيط و خصوصي بخش ساختن محدود
ميلادي نوزدهم سده به فرانسه و انگلستان در آرماني ، شهرهاي انديشه
همراه كارآفريني و مناسب جمعيت شهرها اين پيريزي از هدف.بازميگردد
فوريه آون ، ) تعاوني جنبش بنيانگذاران.بود مشاركتاجتماعي و اسكان با
جوامع دربرابر گزينهاي عنوان به را ، خود آرماني شهرهاي ،(سيمون وسن
هدفهاي به دستيابي مبناي رابر شهرها آرمان آنهاميكنند ارايه صنعتي
دگرگوني و خصوصي بخش ساختن محدود عدالتاجتماعي ، و برابري
.ميكنند ارايه انسانها خدمت در محيطاجتماعي
بازسازي به سرنوشتانسان ، بر محيط و طبيعت نقش بر تاكيد با آنان
توجه اقتصادي صرفه و سود بههرگونه توجه بدون انساني ، محيطهاي
هدف با و مشاركت و تعادل براساس آرمانشهرها ترتيب ، بدين.كردند
به پا انسجاماجتماعي ، به نيل و انسانها خدمت در مطلوب ايجادمحيط
خلاصه چنين ميتوان را تفكرآرمانشهرها ويژگي.گذاشتند بيستم قرن عرصه
:كرد
صرف مبنايارزشهاي بر موجود ، شهرهاي مسايل تحليل و تجزيه -1
.جامعهشناختي
كه بزرگ ، شهرهاي مشكلات حل براي مناسب ، راهحلهاي فقدان به اعتقاد -2
.ميشوند تلقي اجتماعي شرايط معلول
.مناسب زيستي اجتماع عنوان به كوچك ، شهري محيط بر تاكيد -3
.آن اقتصادي مراكز و شهر بر تعاوني مالكيت بر تاكيد -4
(Cities Garden)شهرها باغ
هوارد جديد ، اينزر شهرهاي اوليه الگوي عنوان به را شهرها باغ ايده
عقيده به كرد ، مطرح محدود جمعيت وسعت با را شهرها باغ او.كرد ارايه
در را نفر هزار حدود 30 در جمعيتي مجموع در شهرها ، اين او ،
و حاضربودند قرن دهههاي نخستين در مسلط انديشه شهرها ، باغ.برميگيرند
اين از ملهم نيز دومجهاني جنگ آغاز تا شده احداث جديد شهرهاي
.انديشهاند
جمعيت انتقال شهرهاو باغ جمعيت ماندن محدود تاكيداتهوارد ، از
براساس جديد شهر چند دوره ، اين در.است جديد شهر باغ به اضافه
متحده ايالات در و (لچورث و ولوين) انگلستان در شهرها ، باغ انديشه
مرحله ، اين تا و ميآيد وجود به (بلت گرين و هيلز گرين ، رادبرن ، )
توجه بلكه.نيست ميان در شهري توسعه فايده -هزينه ارزيابي از سخني
اين جمعيتي گروهبندي و مناسب خدمات و تامينمسكن به معطوف كلي
.شكلميگيرند زمينه اين مبناي بر نيز ، عمومي اهداف و است مراكزجديد
اجتماعي ارزشهاي بر تاكيد -چنيناند1 شهرها باغ اهداف و ويژگي
.آرمانشهرها در نهفته
بدون موجود ، شهرهاي مقابل در گزينهاي عنوان به شهرها ، باغ توسعه -2
.فوق شهرهاي در موجود مشكلات براي راهحل ارايه
(تعاوني)عمومي مالكيت جاي به خصوصي ، مالكيت مبناي بر شهر توسعه -3
شهرها باغ جمعيتي سقف كردن محدود -4
دوم جهاني جنگ از پس جديد شهرهاي
جديد شهرهاي توسعه پيشگام ديگر بار انگلستان ، جنگ ، يافتن پايان با
رشد با مقابله براي سياستي عنوان به جديد ، شهرهاي احداث و ميشود
كمبود همچنين و جنگ از ناشي مسايل.ميشود انتخاب شهري مادر مناطق
هدف لندن ، با بزرگ شهر تراكم از كاستن سياست به توجه و يكسو ، از مسكن
Cromby) ايبركرامبي شكلگيريطرح زمينهساز ديگر ، سوي از آن رشد كنترل
سالهاي 1946 در طرح ، اين براساس.بزرگميشود لندن منطقه براي (Iber
هايو ، كراولي ، مانند لندن حلقه به معروف) جديد شهر هشت تا 1950 ، توسعه
به لندن ، اضافه جمعيت اشتغال و مسكن تامين براي (..و اج استون
.ميشود آغاز لازم ، تسهيلات از برخوردار و خودكفا اجتماعاتي مثابه
از برخي بويژهپيرامون صنعتي ، و اروپايي كشورهاي بيشتر در عمل ، اين
با مادرشهري ، حوزههاي و (توكيو پاريسو مسكو ، ) جهان بزرگ پايتختهاي
اين در آنها بيشتر هدف.ميشود آغاز جديد سكونتگاههايشهري احداث
توزيع ازطريق بزرگ ، شهرهاي جمعيت ازدياد از كاستن به دورهمعطوف
.است نقاط اين پيرامون در جمعيت
شهر پنج احداثميشوند فرانسه در كه جديد ، شهر نه از نمونه ، براي
ايجاد مادرشهري حوزه هدفتمركززدايي با پاريس منطقه پيرامون
.كردند اجرا را مشابهي طرحهاي نيز دانمارك و فنلاند سوئد ، .ميشوند
جديد شهرهاي ايجاد فرضيه
توسعه و توزيعجمعيت جهت در ابزاري عنوان به جديد ، شهرهاي ايجاد
:ملي سطح در شهري
ملي ، فضاهاي سازماندهي ابزار مثابه به جديد شهرهاي فرض ، اين در
.است اقتصادي و جمعيتي تمركززدايي سياستهاي و منطقهاي برنامهريزي
منطقهايپذيرفته و شهري توسعه ملي سياستهاي تدوين وضرورت اهميت لذا ،
.ميشود
در شهري ، توسعه و جمعيت توزيع سياست از جزئي عنوان به جديد ، شهرهاي
شهرهاي ايجاد و موجود شهرهاي توسعه و ميگيرد قرار توجه مورد ملي سطح
.ميشوند ارزيابي باهم ارتباط در جديد
تنوع وجود با جديد ، شهرهاي براي را زير هدفهاي فرضيه ، اين برپايه
توزيع به ساماندهي يا اجتماعي هدفهاي -:گرفت نظر در ميتوان آنها
كشور كل و مادرشهري درمناطق جمعيت
توسعهيافته كمتر مناطق توسعه تشويق يا اقتصادي هدفهاي -
در بويژه اداريجديد مراكز و پايتختها ايجاد يا سياسي هدفهاي -
توسعه حال در كشورهاي
شهرهاي واقتصادي اجتماعي -جمعيتي بافت در تعادل نبود بدينگونه ،
در تعادل برقراري جديد سياستهاي و ميگيرد قرار انتقاد مورد موجود ،
جديد شهرهاي جمعيتي سقف براي مرزي و حد و پيشنهادميشود آنها بافت
.قايلنميشوند
يعني فرضيه ، اين براساس را جديد شهرهاي انتخاب سوسياليستي ، كشورهاي
در اجرا به ملي سطح در جمعيت توزيع و توسعه قطبهاي عنوان به
.ميآورند
توسعه مناطق صنعتيدر مراكز ايجاد جديد ، شهرهاي ايجاد اصلي انگيزه
به كه -اوليه مواد حيث از غني مناطق با صنعت ساختن مرتبط يا نيافته ،
هدف نيز كشورها از بسياري در و بوده -لازمند آن براي و صنعت آن
رو ، ازاين.است كشور نقاط تمام متوازن عمران تامين عمراني ، سياست
تا ميكنند احداث جديد مختلفشهرهاي مناطق در هدفها اين به رسيدن براي
.كنند عمل آنمنطقه توسعه قطب عنوان به
،(پيترلي جديدايكلف شهر) انگلستان در را شهرها گونه اين نمونههاي
ايران ، درديد ميتوان (استالووا) لهستان و (مستوچورنو) ايتاليا
آغاجاري سليمان ، مسجد آبادان ، شهرهاي نفت ، باصنعت ارتباط در بويژه
.برد نام ميتوان را ونفتشهر
كه بزرگ ، شهرهاي نواحي از دور جديد شهرهاي تاسيس نمونههاي برخي
كانسرا:از عبارتند بهوجودآمدهاند ، سياسي انگيزههاي نتيجه در بيشتر
.هند در پنجاب جديد پايتخت شانديگار و دربرزيل برازيليا ايتاليا ، در
دارد ادامه