پنجم ، شماره 1272 ژوئن 1997 ، سال خرداد 1376 ، 7 شنبه 17
|
|
زيست محيط و صنعتي طراحي
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
ولي.است همگاني خدمت يك دورريز ، مواد بازآفريني و جمع‌آوري
باارزش‌تر و بالاتر عمومي خدمت يك نگذارد برجاي ضايعات كه طرح‌هايي
مي‌رود به‌شمار
ما.گرفت بهره صنعت در استفاده براي مدل يك به‌عنوان مي‌توان طبيعت از
از و كنيم آغاز كمتر باپس‌مانده‌هاي توليدي به‌سوي را حركتي بايد
بگيريم درس صنعتي پس‌مانده‌هاي كاهش براي طبيعي اكولوژيكي سيستم‌هاي
هزينه محيطزيست ، مربوطبه برنامه‌هاي اجراي راه در كليدي مسائل از يكي
.است
برنامه‌هاي موفقيت كه هستند مواردمهمي ازجمله پول و تلاش زمان ،
.مي‌كنند نزديك كاميابي فرآورده‌هابه طراحي در را زيست‌محيطي
از يكي به‌عنوان نيز قانوني ازمسائل جداي زيست‌محيطي ، عامل‌هاي
.هستند مطرح نيز جهان در رقابت اصول اساسي‌ترين
است مانندحركتي محصولات ، محيطزيست متناسببا آگاهانه ساخت و طراحي
كيفيت به بخواهد هركسي رو ، اين از.است ايجادشده محصولات كيفيت در كه
مشتركي هدف‌هاي آنها كه چرا ;بنگرد محيطزيست به بايد نخست توجه‌كند
.مي‌كنند دنبال را
كيفيت براي مطرح انتخابي دستوركارهاي زيست‌محيطي ، فعاليت‌هاي
.به‌شمارمي‌روند كيفيت با ضروري‌دررابطه جزئي به‌عنوان كه نيستند
توصيه‌ها ، .است مطرح كه‌ضرورت نيست مطرح انتخاب مساله اين‌جا ، در
قابليت و طراحي وهماهنگ ، همزمان مهندسي كيفيت دستوركارهاي پروژه‌ها ،
خواهند را ناصواب زيست‌محيطي ، راهي مسائل رعايت بدون همگي ساخت ،
.پيمود
استفاده براي مدل يك به‌عنوان مي‌توان طبيعت صنعتي‌از اكولوژي مفهوم
پس‌مانده‌هاي با توليدي به‌سوي را حركتي بايد ما گرفت ، بهره صنعت در
كاهش براي طبيعي اكولوژيكي سامانه‌هاي از و كنيم آغاز كمتر
كارايي براي حلقه‌هاي‌صنعتي سامانه بايد بگيريم ، درس صنعتي پس‌مانده‌هاي
.كند تقليد طبيعي سامانه‌هاي‌اكولوژيكي از خود ،
ببينيم مي‌توانيم كنيم ، نگاه يك‌مدل به‌عنوان غذايي زنجيره به اگر
به‌حداقل‌رساندن سامانه‌هاي از اكولوژيكي‌طبيعي سامانه‌هاي چگونه كه
.مي‌كنند استفاده ضايعات
به‌صورت كاهش‌ضايعات براي طبيعي سامانه‌هاي‌اكولوژيكي عمل مكانيزم
:است زير
موجود مي‌كند ، توليد غذا به‌عنوان زنده موجود يك كه را ضايعاتي ـ
توسط دوم زنده موجود ضايعات مي‌دهدو قرار استفاده مورد ديگر زنده
زنجيره پايين به هرچه و مي‌شود استفاده غذا به‌عنوان سوم زنده موجود
نمونه ، اين در.مي‌شود تكرار منظم به‌صورت عمل اين شويم نزديك‌تر غذايي
.مي‌رود به‌شمار باارزش فرعي محصول يك بلكه نيست ، ضايعات ديگر ضايعات
راههاي جستجوي و پژوهش‌ها با كه است نگرشي چنين نيازمند ما صنعت
:بتواند متعدد
برساند به‌حداقل را ضايعات 1ـ
.كند تبديل سودمند محصولات به ضايعات‌را چگونه كه بياموزد 2ـ
همگاني خدمت يك ريز ، دور بازآفريني‌مواد و كيفيت‌جمع‌آوري افزايش
و بالاتر عمومي خدمت يك نگذارد جاي بر ضايعات كه طرح‌هايي ولياست
.مي‌رود به‌شمار باارزش‌تر
به‌عنوان‌يك را تلقي طرز اين زيست‌محيطي‌مشتري ، آگاهي‌هاي افزايش
.مي‌سازد مطرح ضرورت
سبزتر محصولات كه مي‌خواهند شركت از مشتري‌ها فقط نه حالت اين در
.هستند نيز سبزتر فرايندهاي‌ساخت خواهان آنها ولي بسازند ،
پيدا شگفت و غيرمعمول مكان‌هاي مي‌توانددر طراحي زيست‌محيط بهبود
با كه كمربندهايي به‌جاي فنري ساخت‌كمربندهاي و طراحي ازجمله شود ،
مونتاژ و بهتر ساخت قابليت به منجر مساله اين مي‌شوند ، محكم پيچ
و آنها تفكيك و جداسازي به پرداختن درضمن ، و بود خواهد آسان‌تر
.مي‌سازد راحت‌تر را بازيافت
ايده‌هاي دادن دخالت و زياد باكيفيت برنامه‌هايي نشان‌دهنده اين
نه‌تنها كه است مساله‌اي اين به‌علاوه.است محصولات طراحي در زيست‌محيطي
.هست كيفيت‌نيز افزايش‌دهنده يك بلكه مي‌شود ، مربوط كيفيت به
از پس مساله‌بازيافت دادن دخالت براي محصولات‌تلاش عمر چرخه طراحي
.مي‌شود عمر چرخه طراحي به مربوط محصولات ساخت
محيطزيست با متناسب محصولات كه‌ساخت بود معتقد اين به عميقا بايد
بود خواهد آينده دهه در اساسي‌مشتري‌ها نيازهاي از يكي (محيط دوست)
طراحي.گيرد انجام مهم اين آوردن فراهم براي اساسي اقدامات وبايد
مستلزم اين و است محيطزيست براي طراحي واقع در محصول ، عمر چرخه
.است آن به مربوط تحقيقات و مشتري جانب از بازخورد
سازمان‌دهي‌مديريت جهت مركزي وتاسيس مشتري نيازهاي دقيق تعريف
محيطزيست با هماهنگ محصولات كه كرد خواهد كمك مهندسي تيم به بازيافت
.كند طراحي را
شامل محصول تحويل فرايند زيست‌محيطي‌در طراحي دادن دخالت ـ
طراحي‌زيست‌محيطي تشخيص و همه‌بازنگري‌ها در زيست‌محيطي نيازمندي‌هاي
رعايت و استفاده محصولات بازيافت براي موثر روش يك تامين و محصول
هدف استفاده‌كنندگان و تامين‌كنندگان بين تقسيم و زيست‌محيطي اخلاق
بايد بازيافت و مجدد استفاده دوباره ، ساخت براي را شركتي هر نهايي
.دهد تشكيل
:عبارتنداز برنامه‌ها اين زيست‌محيطي برنامه‌هاي تشويق
سبز محصولات طراحي 1ـ
آلودگي كنترل طرح‌هاي 2ـ
زيست‌محيطي‌جامع كيفيت مديريت 3ـ
براي‌محيطزيست محصولات طراحي 4ـ
با موثر به‌صورت دولت و بايدصنايع برنامه‌ها اين اجراي زمينه در
بايدبين محيطزيست حفظ در مشتركي استنباط و باشند ارتباط در همديگر
.شود تنظيم به‌خوبي بايد نيز مربوطه قوانينشود ايجاد مهم دو اين
در بايد اتومبيل‌ها بازيافت به مربوط اتومبيل‌طرح‌هاي بازيافت
بايد....و فلزي قطعات لاستيك ، پلاستيكي ، مواد گيرد ، قرار توجه كانون
كارخانه‌هاي در و شوند جدا ازهم مناسب طرح‌هاي براساس و به‌آساني
.شوند احياء بازيافت فرايند به مربوط يافته اختصاص
مورد قطعات و مواد اثرمند جداسازي براي بايسته و اساسي فعاليت‌هاي
مخصوص‌نياز تكنولوژي نيز و يافته توسعه ويژه روش‌هاي به نيز بازيافت
و گيرد صورت پيلوت به‌صورت ابتدا امر به‌اين مربوط طرح‌هاي بايد و دارد
همه طراحي در موثر طرح‌به‌صورت نهايي فاز موفق ، مراحل طي از پس
.گيرد قرار مدنظر جديد ، محصولات
هدف‌هاي ديگراز يكي محصول ، بسته‌بندي محصول‌مساله بسته‌بندي كاهش
برنامه‌هاي خريدمحصول ، ازنقطهنظرميرود زيست‌محيطي‌به‌شمار موردنظر
تامين‌كننده و مشتري نظرات از تلفيقي براساس بايد هماهنگ‌زيست‌محيطي ،
بسته‌بندي در را آنچه مي‌توان ازجمله.شود اجراء بسته‌بندي درخصوص
بسته‌بندي ، هنگام در پلاستيكي اضافي كيسه‌هاي مانند مي‌رسد ، به‌نظر اضافه
اضافي كارتن‌هاي حذف هنگام‌بسته‌بندي ، محصول از غيرضروري اسناد حذف
مقوله كل از بسته‌بندي ، آساني و محصول حجم كاهش براي را وغيره
.كرد حذف بسته‌بندي
اجراء كه رسيد نتيجه به‌اين مي‌توان عميق بررسي يك با البته
و كيفيت به بهبودهاي‌مربوط سرعت و افزايش در زيست‌محيطي برنامه‌هاي
.داشت خواهد اساسي منافع ، نقش
برنامه‌هاي‌زيست‌محيطي به مربوط فعاليت‌هاي
برنامه‌هاي واجراء جامع زيست‌محيطي مديريت‌كيفيت به دستيابي براي
:است زيرموردنظر موارد يكپارچه كيفيتي‌زيست‌محيطي
هيچ‌گونه زيست‌محيطي به‌برنامه‌هاي مربوط فعاليت‌هاي كه آنجا از 1ـ
ندارند ، محصول كيفيت بهبود به مربوط ديگر برنامه‌هاي با تفاوتي
حفظ در را مهمي همديگرنقش با زيست‌محيطي سازمان‌هاي هماهنگي
.مي‌كند بازي محيطزيست كيفيت
مخرب سودآوري ، به‌جاي گاهي مربوطه ، مقررات و دولتي سخت قوانين 2ـ
سازمان ازجانب لازم هشدارهاي زمينه اين در بايد و هستند محيطزيست
.شود ارائه محيطزيست دوستدار
مثلا اوليه‌كه فاز در كيفيت درباره‌حركت‌هاي نادرست فرضيه‌هاي 3ـ
براي‌دستيابي يا بي‌مورد ، هزينه‌بر ، فعاليت‌ها ، زمان‌بر ، اين:مي‌شود عنوان
درباره‌برنامه‌هاي نيز فرضيه‌ها همان رايزنان‌است ، جانب از پول به
فعاليت‌ها ديگر از را زيست‌محيطي حركت آنچه واقع در.است مطرح محيطزيست
فاز در آن تمركز دربردارد ، ولي را سود افزايش كه آن با مي‌سازد ، جدا
ميسر زمان گذشت كيفيت ، با توليد و كارآيي بهبود.هزينه‌براست اوليه
نظم و طبيعي بالانس است ، حفظ بالا موارد ازهمه آنچه‌فراتر ولي است
و پولي مسائل است ، يك‌ضرورت اجتماع سلامت كه زماني.است زمين سياره
.گيرد قرار توجه مورد نبايد كيفيت به مربوط سودمندي‌هاي
نژاد سلطاني عبدالعظيم
محيطزيست ارشد كارشناس
