پنجم‌ ، شماره‌ 1281‏‎ ژوئن‌ 1997 ، سال‌‏‎ خرداد 1376 ، 17‏‎ سه‌شنبه‌ 27‏‎


Film International
نو‏‎ قالبي‌‏‎ در‏‎ نو‏‎ شماره‌اي‌‏‎
...و‏‎ گزارش‌‏‎ مصاحبه‌ ، ‏‎ ايران‌ ، ‏‎ سينماي‌‏‎ بزرگان‌‏‎ از‏‎ مقالاتي‌‏‎ حاوي‌‏‎

را‏‎ مغولها‏‎ زندگي‌‏‎ چون‌‏‎ و‏‎ چند‏‎ مينياتورها‏‎
كردند‏‎ فاش‌‏‎

فرهنگي‌‏‎ ميراث‌‏‎

سعي‌‏‎ خود‏‎ مهم‌زندگي‌‏‎ و‏‎ تاريخي‌‏‎ وقايع‌‏‎ ثبت‌‏‎ جهت‌‏‎ مغول‌‏‎ امپراتورهاي‌‏‎
توسط‏‎ يا‏‎ و‏‎ بگيرند‏‎ بهره‌‏‎ خود‏‎ درعصر‏‎ رايج‌‏‎ خطي‌‏‎ نسخه‌هاي‌‏‎ از‏‎ مي‌كردند‏‎
وقوع‌‏‎ ترتيب‏‎ به‌‏‎ را‏‎ زندگي‌شان‌‏‎ از‏‎ مرحله‌‏‎ هر‏‎ مهم‌‏‎ حوادث‌‏‎ نقاشان‌ ، ‏‎ ماهرترين‌‏‎
تاريخي‌ ، ‏‎ مجموعه‌اي‌‏‎:‎مي‌نهد‏‎ ارج‌‏‎ زحمات‌‏‎ اين‌‏‎ به‌‏‎ هم‌‏‎ تاريخ‌‏‎.‎بكشند‏‎ تصوير‏‎ به‌‏‎
جهان‌‏‎ سلطنت‌شاه‌‏‎ به‌‏‎ متعلق‌‏‎ ميلادي‌ ، ‏‎ قرن‌ 16‏‎ مينياتوري‌‏‎ اثر‏‎ از 46‏‎ متشكل‌‏‎
درخشندگي‌‏‎ و‏‎ رنگ‌‏‎ نظر‏‎ از‏‎ و‏‎ شده‌اند‏‎ نگهداري‌‏‎ مختلف‌‏‎ كشورهاي‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ مي‌باشد‏‎
بناي‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ مغول‌‏‎ مقتدر‏‎ امپراتور‏‎ جهان‌‏‎ شاه‌‏‎.‎بي‌نظيرند‏‎ خود‏‎ نوع‌‏‎ در‏‎
هنري‌‏‎ ميراث‌‏‎ بزرگترين‌‏‎ كه‌‏‎ تصاوير‏‎ اين‌‏‎ عنوان‌‏‎.‎ساخت‌‏‎ را‏‎ محل‌‏‎ تاريخي‌تاج‌‏‎
تاريخي‌‏‎ نظر‏‎ از‏‎ مجموعه‌‏‎ اين‌‏‎.‎مي‌باشد‏‎ اوست‌ ، پادشاه‌نما‏‎ حكومت‌‏‎ اول‌‏‎ دهه‌‏‎
بناي‌‏‎:‎مي‌گويد‏‎ وين‌‏‎ دانشگاه‌‏‎ محقق‌‏‎ اباكخ‌‏‎.‎است‌‏‎ ارزش‌‏‎ با‏‎ و‏‎ مهم‌‏‎ بسيار‏‎
پادشاه‌نما‏‎ مينياتورهاي‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ مغولي‌‏‎ معماري‌‏‎ از‏‎ نمايي‌‏‎ محل‌‏‎ تاج‌‏‎ تاريخي‌‏‎
.دارد‏‎ تعلق‌‏‎ مغولان‌‏‎ به‌‏‎ هم‌‏‎
اين‌‏‎ از‏‎ يكي‌‏‎ لودي‌ ، موضوع‌‏‎ جهان‌‏‎ خان‌‏‎ اعدام‌‏‎ زيباي‌‏‎ صحنه‌‏‎ مثال‌ ، ‏‎ براي‌‏‎
اثر‏‎ اين‌‏‎.‎بود‏‎ كرده‌‏‎ شورش‌‏‎ قبلي‌‏‎ برابرحكومت‌‏‎ در‏‎ شخص‌‏‎ اين‌‏‎.‎اثرهاست‌‏‎
بي‌اغراق‌مي‌توان‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ شده‌‏‎ ترسيم‌‏‎ عبيد‏‎ نام‌‏‎ به‌‏‎ توسطنقاشي‌‏‎ باشكوه‌‏‎
.است‌‏‎ مجموعه‌‏‎ اين‌‏‎ شگفت‌انگيزترين‌مينياتور‏‎ و‏‎ بزرگترين‌‏‎ از‏‎ يكي‌‏‎ گفت‌‏‎
مهارت‌‏‎ با‏‎ وي‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ نكته‌‏‎ اين‌‏‎ اثربيانگر‏‎ اين‌‏‎ اجزاء‏‎ تمام‌‏‎
قواعد‏‎ و‏‎ ساختار‏‎ حال‌ ، ‏‎ عين‌‏‎ در‏‎ و‏‎ كشيده‌‏‎ تصوير‏‎ به‌‏‎ را‏‎ حقيقت‌‏‎ فوق‌العاده‌اي‌‏‎
اندازه‌هاي‌‏‎ در‏‎ نقاشي‌ها‏‎ اين‌‏‎.‎است‌‏‎ نموده‌‏‎ حفظ‏‎ نيز‏‎ را‏‎ ايراني‌‏‎ مينياتوري‌‏‎
است‌‏‎ اين‌‏‎ مي‌سازد‏‎ متمايز‏‎ را‏‎ مجموعه‌‏‎ اين‌‏‎ آنچه‌‏‎ ولي‌‏‎ شده‌اند‏‎ رسم‌‏‎ كاغذ‏‎ بزرگ‌‏‎
اينكه‌‏‎ براي‌‏‎.‎تصويربكشد‏‎ به‌‏‎ نيز‏‎ را‏‎ جزئيات‌‏‎ ريزترين‌‏‎ توانسته‌‏‎ كه‌هنرمند‏‎
نياز‏‎ ذره‌بيني‌‏‎ دريافت‌ ، ‏‎ را‏‎ اثر‏‎ اين‌‏‎ وزيبايي‌هاي‌‏‎ هنرمند‏‎ اين‌‏‎ خلاقيت‌‏‎ بتوان‌‏‎
را‏‎ شده‌‏‎ ترسيم‌‏‎ وهمدستانش‌‏‎ سرلودي‌‏‎ اطراف‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ خون‌‏‎ ريز‏‎ لكه‌هاي‌‏‎ است‌تا‏‎
ولي‌‏‎ بود‏‎ برخوردار‏‎ سرشاري‌‏‎ نبوغ‌‏‎ و‏‎ ازاستعداد‏‎ آنكه‌‏‎ با‏‎ وي‌‏‎.‎كرد‏‎ مشاهده‌‏‎
اين‌‏‎ متواضعانه‌زير‏‎ عبيد‏‎.‎مي‌گذاشت‌‏‎ احترام‌‏‎ هم‌‏‎ دربار‏‎ رسوم‌‏‎ آدابو‏‎ به‌‏‎
:است‌‏‎ كرده‌‏‎ امضاء‏‎ شكل‌‏‎ اين‌‏‎ به‌‏‎ را‏‎ نقاشي‌‏‎

عبيد‏‎ دربار‏‎ درگاه‌‏‎ بنده‌‏‎ از‏‎ كاري‌‏‎
و‏‎ شكوه‌‏‎ از‏‎ پرده‌‏‎ اولين‌بار‏‎ براي‌‏‎ پادشاه‌نما ، ‏‎ مينياتورهاي‌‏‎ نمايش‌‏‎ با‏‎
اين‌‏‎ قبل‌ ، ‏‎ سال‌‏‎ تقريبا 2000‏‎شد‏‎ برداشته‌‏‎ آنان‌‏‎ نهفته‌‏‎ زيبايي‌‏‎
جورج‌‏‎ به‌‏‎ و‏‎ خريداري‌‏‎ هند ، ‏‎ ايالتهاي‌‏‎ از‏‎ يكي‌‏‎ رهبر‏‎ نواب ، ‏‎ توسط‏‎ مينياتورها‏‎
ندرت‌‏‎ به‌‏‎ و‏‎ ماندند‏‎ باقي‌‏‎ سلطنتي‌‏‎ كلكسيون‌‏‎ در‏‎ نقاشي‌ها‏‎ اين‌‏‎.‎شد‏‎ هديه‌‏‎ سوم‌‏‎
افرادي‌‏‎ اختيار‏‎ در‏‎ مجموعه‌‏‎ اين‌‏‎ كه‌‏‎ زماني‌‏‎ اما‏‎ مي‌شدند ، ‏‎ عرضه‌‏‎ نمايش‌‏‎ براي‌‏‎
فرمان‌‏‎ به‌‏‎ بيانديشند‏‎ چاره‌اي‌‏‎ آنها ، ‏‎ نگهداري‌‏‎ و‏‎ حفظ‏‎ براي‌‏‎ تا‏‎ گرفت‌‏‎ قرار‏‎
قرار‏‎ عموم‌‏‎ نمايش‌‏‎ معرض‌‏‎ در‏‎ صحافي‌‏‎ از‏‎ قبل‌‏‎ نقاشيها‏‎ اليزابت‌ ، ‏‎ ملكه‌‏‎
.گرفتند‏‎
اجازه‌‏‎ با‏‎ دهلي‌نو ، ‏‎ در‏‎ يكماه‌‏‎ مدت‌‏‎ به‌‏‎ تازگي‌‏‎ به‌‏‎ آثار‏‎ اين‌‏‎ از‏‎ نمايشگاهي‌‏‎
و‏‎ هند‏‎ استقلال‌‏‎ سال‌‏‎ پنجاهمين‌‏‎ بزرگداشت‌‏‎ منظور‏‎ به‌‏‎ و‏‎ انگلستان‌‏‎ مجلس‌‏‎
واشنگتني‌ ، ‏‎ سكلر‏‎ ام‌‏‎.‎آرتور‏‎ بوسيله‌‏‎ نمايشگاه‌‏‎ اين‌‏‎.‎گرديد‏‎ برپا‏‎ پاكستان‌ ، ‏‎
مارس‌‏‎ چهاردهم‌‏‎ در‏‎ و‏‎ گرديد‏‎ سازماندهي‌‏‎ ويندسوركستل‌‏‎ و‏‎ سلطنتي‌‏‎ كتابخانه‌‏‎
مدت‌‏‎ به‌‏‎ بعد‏‎ و‏‎ شد‏‎ برپا‏‎ دوباره‌‏‎ باكينگهام‌‏‎ سلطنتي‌‏‎ قصر‏‎ در‏‎ لندن‌ ، ‏‎ در‏‎ هم‌‏‎
نظارت‌‏‎ تحت‌‏‎ نقاشيها‏‎ اين‌‏‎ زيباي‌‏‎ سبك‌‏‎.شد‏‎ دائر‏‎ آمريكا‏‎ در‏‎ نيز‏‎ ماه‌‏‎ ‎‏‏18‏‎
اين‌‏‎ سال‌ 1560 ، ‏‎ در‏‎ اكبر‏‎ امپراتوري‌‏‎ از‏‎ بعد‏‎ بخصوص‌‏‎.‎يافت‌‏‎ رشد‏‎ مغول‌‏‎ امراي‌‏‎
.گرفتند‏‎ قرار‏‎ سلطنتي‌‏‎ كارگاه‌‏‎ در‏‎ ايراني‌‏‎ هنرمندان‌‏‎ توسط‏‎ مينياتورها‏‎
از‏‎ را‏‎ مغولي‌‏‎ هنر‏‎ جهانگير ، ‏‎ پسرش‌‏‎ و‏‎ (‎مغول‌‏‎ امپراتورهاي‌‏‎ از‏‎ يكي‌‏‎)‎ اكبر‏‎
.دادند‏‎ سوق‌‏‎ هندي‌‏‎ و‏‎ اروپايي‌‏‎ سبك‌‏‎ سمت‌‏‎ به‌‏‎ فارسي‌‏‎ حقيقت‌گرايي‌‏‎ حالت‌‏‎
جعبه‌‏‎ و‏‎ بود‏‎ تهيه‌شده‌‏‎ خرمايي‌‏‎ موش‌‏‎ موي‌‏‎ از‏‎ كه‌‏‎ قلمهايي‌‏‎ از‏‎ استفاده‌‏‎
زرد‏‎ رنگ‌‏‎ يا‏‎ و‏‎ لاجوردي‌‏‎ آبي‌‏‎ درخشاني‌مانند‏‎ رنگهاي‌‏‎ با‏‎ نقاشي‌‏‎ رنگهاي‌‏‎
تاجنبه‌هاي‌‏‎ وامي‌داشت‌‏‎ شوق‌‏‎ به‌‏‎ را‏‎ هنرمندان‌‏‎ گاو ، ‏‎ ازپيشاب‏‎ شده‌‏‎ تهيه‌‏‎
به‌‏‎ منحصر‏‎ هنر‏‎.‎بكشند‏‎ به‌تصوير‏‎ را‏‎ روزمره‌‏‎ زندگي‌‏‎ و‏‎ طبيعت‌‏‎ از‏‎ جديدي‌‏‎
بدون‌‏‎ و‏‎ مختلف‌‏‎ آبرنگهاي‌‏‎ از‏‎ استفاده‌‏‎ با‏‎ هنرمند‏‎ آن‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ آمد‏‎ پديد‏‎ فردي‌‏‎
لطافت‌‏‎ و‏‎ جلوه‌‏‎ شده‌‏‎ نقاشي‌‏‎ كاغذهاي‌‏‎ سطح‌‏‎ به‌‏‎ روغن‌ ، ‏‎ و‏‎ رنگ‌‏‎ از‏‎ بهره‌گيري‌‏‎
.مي‌بخشيد‏‎ خاصي‌‏‎
وي‌‏‎.‎رسيد‏‎ به‌سلطنت‌‏‎ مغول‌ ، ‏‎ شاه‌‏‎ بزرگترين‌‏‎ شاه‌جهان‌ ، ‏‎.م‌‏‎ سال‌ 1627‏‎ در‏‎
سمت‌‏‎ به‌‏‎ توجهش‌‏‎ كم‌كم‌‏‎ اما‏‎ داد‏‎ نشان‌‏‎ به‌نقاشي‌‏‎ خاصي‌‏‎ علاقه‌‏‎ سال‌ ، ‏‎ چند‏‎ براي‌‏‎
.هستند‏‎ او‏‎ دوران‌‏‎ به‌‏‎ متعلق‌‏‎ مينياتورهاي‌پادشاه‌نما‏‎.‎شد‏‎ جلب‏‎ معماري‌‏‎
‎‏‏،‏‎ سلطنتي‌‏‎ خانواده‌‏‎ و‏‎ ازدربار‏‎ بودند‏‎ عبارت‌‏‎ نقاشيها‏‎ اين‌‏‎ موضوعات‌‏‎
پادشاه‌‏‎ كه‌‏‎ زماني‌‏‎.زيارتي‌‏‎ حتي‌سفر‏‎ يا‏‎ و‏‎ ‎‏‏، ازدواج‌‏‎ ‎‏‏، جنگها‏‎ شكار‏‎
انتخاب‏‎ در‏‎ وي‌‏‎ مي‌كرد‏‎ دلخواهش‌‏‎ تصوير‏‎ رسم‌‏‎ به‌‏‎ مجبور‏‎ را‏‎ هنرمندي‌‏‎ مغولي‌ ، ‏‎
اجتناب‏‎ براي‌‏‎ هنرمند‏‎ مثال‌ ، ‏‎ براي‌‏‎.‎داشت‌‏‎ عمل‌‏‎ آزادي‌‏‎ مناسب ، ‏‎ فضاي‌‏‎ و‏‎ رنگ‌‏‎
رسم‌‏‎ را‏‎ او‏‎ نزديك‌به‌‏‎ اطرافيان‌‏‎ و‏‎ جهان‌‏‎ صورت‌شاه‌‏‎ نيم‌رخ‌‏‎ تحريف‌ ، ‏‎ از‏‎
.مي‌كرد‏‎
.كرد‏‎ پيدا‏‎ ارزش‌‏‎ هنرمند‏‎ كه‌‏‎ بود‏‎ مغول‌‏‎ بزرگ‌‏‎ امپراتوري‌‏‎ اين‌‏‎ دوران‌‏‎ در‏‎
در‏‎ و‏‎ نموده‌‏‎ امضاء‏‎ را‏‎ خود‏‎ اثر‏‎ پايين‌‏‎ كه‌‏‎ داشتند‏‎ را‏‎ اجازه‌‏‎ اين‌‏‎ آنها‏‎
را‏‎ آنها‏‎ جهانگير‏‎ حتي‌‏‎ بگيرند‏‎ بهره‌‏‎ خود‏‎ شاگردان‌‏‎ از‏‎ هنري‌‏‎ اثر‏‎ يك‌‏‎ ايجاد‏‎
در‏‎.‎كنند‏‎ نقاشي‌‏‎ تابلو‏‎ ميان‌‏‎ در‏‎ را‏‎ تصويرشان‌‏‎ كه‌‏‎ مي‌نمود‏‎ تشويق‌‏‎
پنهان‌‏‎ تصوير‏‎ از‏‎ گوشه‌اي‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ هنرمند‏‎ از14‏‎ نفر‏‎ صورتهاي‌ 4‏‎ پادشاه‌نما‏‎
هنرمندان‌‏‎ اين‌‏‎ مهارتهاي‌‏‎ وجود ، ‏‎ اين‌‏‎ با‏‎.‎كرد‏‎ مشاهده‌‏‎ رامي‌توان‌‏‎ بودند‏‎
رسم‌‏‎ به‌‏‎ فيلي‌‏‎ علاقه‌‏‎ مورد‏‎ هنرمندان‌‏‎ از‏‎ يكي‌‏‎ به‌‏‎ جهانگير‏‎.نبود‏‎ هم‌‏‎ بي‌اجر‏‎
اما‏‎.‎بود‏‎ قدرت‌‏‎ و‏‎ مقام‌‏‎ از‏‎ سمبلي‌‏‎ حيوان‌‏‎ اين‌‏‎ سال‌‏‎ آن‌‏‎ در‏‎.‎كرد‏‎ هديه‌‏‎ يادبود‏‎
اينطور‏‎ شواهد‏‎ از‏‎.‎دست‌نيست‌‏‎ در‏‎ زيادي‌‏‎ چيز‏‎ هنرمندان‌‏‎ اين‌‏‎ زندگي‌‏‎ به‌‏‎ راجع‌‏‎
رده‌‏‎ نجيبزادگان‌‏‎ با‏‎ اجتماعي‌‏‎ موقعيت‌‏‎ ازنظر‏‎ آنان‌‏‎ چه‌‏‎ اگر‏‎ كه‌‏‎ برمي‌آيد‏‎
بهتري‌‏‎ جايگاه‌‏‎ در‏‎ اقتصادي‌‏‎ نظر‏‎ از‏‎ اما‏‎ مي‌كردند‏‎ برابري‌‏‎ دربار‏‎ پايين‌‏‎
تن‌‏‎ به‌‏‎ تصاوير‏‎ در‏‎ هنرمندان‌‏‎ اين‌‏‎ كه‌‏‎ ساده‌اي‌‏‎ لباسهاي‌‏‎.‎داشتند‏‎ قرار‏‎
و‏‎ بي‌حد‏‎ نبوغ‌‏‎ با‏‎ هنرمندان‌‏‎ از‏‎ خيلي‌‏‎ اجرت‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ اين‌‏‎ از‏‎ حاكي‌‏‎ داشتند‏‎
.نمي‌كرد‏‎ مطابقت‌‏‎ حصرشان‌‏‎
دادند ، ‏‎ نشان‌‏‎ ازخود‏‎ مينياتورهاي‌پادشاه‌نما‏‎ در‏‎ نقاشان‌‏‎ كه‌‏‎ نبوغي‌‏‎
در‏‎ هنر‏‎ كه‌‏‎ اوليه‌‏‎ نظريه‌‏‎ اين‌‏‎ به‌‏‎ راجع‌‏‎ رشته‌‏‎ اين‌‏‎ كارشناسان‌‏‎ كه‌‏‎ شد‏‎ باعث‌‏‎
.دهند‏‎ عقيده‌‏‎ تغيير‏‎ پرداخته‌ ، ‏‎ ظاهري‌‏‎ زيبايي‌‏‎ شكل‌‏‎ به‌‏‎ تنها‏‎ زمان‌شاه‌جهان‌‏‎
به‌‏‎ با‏‎ و‏‎ ريز‏‎ بسيار‏‎ جزئيات‌‏‎ ارائه‌‏‎ با‏‎ هنرمندان‌‏‎ اين‌‏‎ كه‌‏‎ دارد‏‎ عقيده‌‏‎ كخ‌‏‎
با‏‎ كه‌‏‎ نقاشيهايي‌‏‎.‎شده‌اند‏‎ همگان‌‏‎ تعجب‏‎ باعث‌‏‎ رنگها ، ‏‎ مناسب‏‎ كارگيري‌‏‎
هنر‏‎ كارشناس‌‏‎ سكلر ، ‏‎ آقاي‌‏‎مي‌مانند‏‎ مخمل‌‏‎ به‌‏‎ شده‌اند‏‎ آراسته‌‏‎ روشن‌‏‎ رنگهاي‌‏‎
و‏‎ داده‌‏‎ نشان‌‏‎ خود‏‎ از‏‎ علاقه‌‏‎ و‏‎ شور‏‎ اندازه‌‏‎ همان‌‏‎ به‌‏‎ نيز‏‎ ميلوبيچ‌‏‎ و‏‎ مغولي‌‏‎
از‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ زمان‌‏‎ آن‌‏‎ هنر‏‎ اوج‌‏‎ نقطه‌‏‎ جهان‌ ، ‏‎ شاه‌‏‎ دوران‌‏‎ نقاشيهاي‌‏‎:‎معتقدند‏‎
.بود‏‎ شده‌‏‎ شروع‌‏‎ اكبر‏‎ و‏‎ جهانگير‏‎ سلطنت‌‏‎ دوران‌‏‎
شكل‌‏‎ مينياتور‏‎ بزرگ‌مغول‌ ، ‏‎ امراي‌‏‎ توسط‏‎ هنر‏‎ اين‌‏‎ آغاز‏‎ از‏‎ بعد‏‎ صدسال‌‏‎ اما‏‎
بودند‏‎ راجپوت‌‏‎ هندي‌‏‎ جهان‌‏‎ اجدادشاه‌‏‎ چه‌‏‎ اگر‏‎.‎داد‏‎ دست‌‏‎ از‏‎ را‏‎ خود‏‎ خلاق‌‏‎
بيانگر‏‎ اين‌دوره‌‏‎ تصويري‌‏‎ هنر‏‎.‎شد‏‎ مسلمان‌‏‎ حكومتش‌‏‎ آخر‏‎ سالهاي‌‏‎ در‏‎ وي‌‏‎ اما‏‎
را‏‎ وي‌‏‎ بود ، ‏‎ پروتستان‌‏‎ مذهب‏‎ پيرو‏‎ پسرش‌اورنگ‌زيبكه‌‏‎ اما‏‎.‎است‌‏‎ امر‏‎ اين‌‏‎
زمان‌حكومت‌‏‎ در‏‎.كرد‏‎ زنداني‌‏‎ م‌‏‎ سال‌ 1659‏‎ در‏‎ و‏‎ سلطنت‌بركنار‏‎ از‏‎
پراكنده‌‏‎ سلطنتي‌‏‎ نقاشي‌‏‎ اطراف‌كارگاه‌‏‎ از‏‎ هنرمندان‌‏‎ كم‌كم‌‏‎ اورنگ‌زيب ، ‏‎
اما‏‎ آمد‏‎ بوجود‏‎ دوران‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ فراواني‌‏‎ زيباي‌‏‎ مينياتورهاي‌‏‎ چه‌‏‎ اگر‏‎.شدند‏‎
سراسر‏‎ قرن‌ 18‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ بي‌نظمي‌‏‎ و‏‎ اغتشاش‌‏‎ اثر‏‎ در‏‎ آنها‏‎ از‏‎ بي‌شماري‌‏‎ تعداد‏‎
تغيير‏‎ بعلت‌‏‎ وجود‏‎ اين‌‏‎ با‏‎ ولي‌‏‎.‎رفتند‏‎ بين‌‏‎ از‏‎ بود ، ‏‎ گرفته‌‏‎ فرا‏‎ را‏‎ دنيا‏‎
.ماند‏‎ محفوظ‏‎ آفات‌‏‎ گزند‏‎ از‏‎ آلبوم‌پادشاه‌نما‏‎ نواب ، ‏‎ سخاوت‌‏‎ و‏‎ سرنوشت‌‏‎
.مغولان‌‏‎ شده‌‏‎ فراموش‌‏‎ عظمت‌‏‎ و‏‎ شكوه‌‏‎ است‌به‌‏‎ روشني‌‏‎ افق‌‏‎ مجموعه‌‏‎ اين‌‏‎
تركاشوند‏‎ آوريل‌ 97فتانه‌‏‎.‎ تايم‌‏‎: منبع‌‏‎


.است‌‏‎ همشهري‌‏‎ روزنامه‌‏‎ به‌‏‎ متعلق‌‏‎ و‏‎ محفوظ‏‎ حقوق‌‏‎ تمام‌‏‎