پنجم ، شماره 1289 ژوئن 1997 ، سال تير 1376 ، 28 شنبه 7
|
|
مبارزه فرهنگ و بهشتي روز يادداشت
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
(1)تير هفتم مصيبت سالروز فرارسيدن مناسبت به
اسوهها درخشانترين از گروهي فقدان و تير هفتم غمبار فاجعه سالروز
در را ايران تاريخ حوادث ازبزرگترين يكي اسلامي ، انقلاب كارگزاران و
.ميكند زنده اذهان
هفتادودو همه... و محمدمنتظري شهيد بهشتي ، دكتر همچون بزرگي شهيدان
انقلاب مظلوميت نمايشدهندگان رسيدند ، حق وصال به كه مومني پيكارگر تن
و يادها گراميداشت ضمن ما.بود ملت دشمنان زبوني و سبعيت و
زندگي بر مروري مناسبت بههمين كشيدند ، مظلومين آن كه رنجهايبيشماري
خواهيم بهشتي ، دكتر مظلومآيتالله شهيد جانبه همه ومبارزات سياسي
درستي به و مانده مكتوم كههنوز انقلاب ماقبل طولاني دوران بويژه.داشت
.نگرفتهاست قرار شناخت و تحليل دقتمورد و
بزرگترين از يكي بهشتي ، والامقامدكتر شهيد دادن دست از براستي
اين.شد وارد ايران اسلامي انقلاب سترگ پيكر بر كه است بوده صدمههايي
مديريتي و مبارزاتي و علمي ابعاد چنان از كمنظير ، و بزرگ مرد
شخصيتي كمتر در - صورتتوامان به - آن مشابه كه بود برجستهايبرخوردار
باشد كسي كمتر شايد.است ديدهشده پيروزي از پس و انقلاب رجالدوره از
;باشد داشته آگاهي پرفروغ اينچهره روشنگر مبارزات تاريخچه ازقدمت كه
بازگشت ، عقب به دهه 1320 ميبايدتا بهشتي شخصيت تكوين درك زيرابراي
ديني ضد تبليغات سالگيبرعليه سن 16 در نوجوان بهشتي زمانيكه
.بود كرده ايراد اصفهان مهيجيدر سخنراني توده حزب وفرصتطلبانه
صنعت شدن ملي جنبش به را وي جواني ، روزگار در بهشتي ، حركت تداوم
دفاع به انحرافي ، جريانات دربرابر دقيق مرزبندي با وي.زد نفتپيوند
بدانجا تا راه اين در و مردميپرداخت نهضت دستاوردهاي و ملي ازحكومت
زادگاهش در قوامالسلطنه برعليه شورانگيزي تظاهرات مبتكر كه پيشرفت
و صلابت با جواني ميآورندكه بهخاطر قديميتر مبارزان.اصفهانشد
قرآن آيات بر تكيه با مهيجي سخنراني تير 1331 ، درروز 30 روشنانديش ،
و ايستادگي موجب و داشت شنوندگان بر عميق تاثيري كه كرد ايفا
ديگران سوي كهاز مبهم و محو خاطرات اينشد آنان از بسياري پايداري
از گذر در شخصيتيممتاز شكلگيري بيانگر است ، تكرارشده مرتب و بازگفته
كورانهاي در بهشتي مردانيهمچون.ميباشد مبارزه و دشوارانقلاب عقبههاي
متعالي و عالي بديندرجات مصائب و فتن امواج از باگذر و دشوار
ستارهاي چونان روزگارانشبزده در ميتوانستند همگان رسيدهاند ، وگرنه
كودتاي وقوع با كه ملي ، مبارزه امواج فرونشستن از پس!بدرخشند
از ديگر چهرهاي ناگهان پيوست ، بهوقوع مرداد آمريكايي 28-انگليسي
مجدد و دقيق ارزيابي با بهشتي.ميگذارد مجاهدت صحنه به پاي بهشتي
در مبارزهاي هر كه رسيد نتيجه اين به ملي نهضت نقاطضعف درك و مبارزه
و دانشاندوخته و فعال كادرهاي و مكتبي پشتوانهاي نيازمند ايران ،
به را وي محفلي ، جمعهاي و نشستها تجربه اين ، بر علاوه.ميباشد مجرب
بهشتي ترتيب بدين.داد سوق تمرين و برنامهريزي و نظم نظير مسائلي سوي
از بهدور آنان.كردند آغاز را تازهاي اقدامات همفكرانش از برخي و
و ايران وضعيت و جهان انقلابهاي بررسي به عمومي ، گرايشات و تعلقات
سرفصلهاي بهعنوان را اساسي موضوع دو و پرداختند اسلامي كشورهاي ساير
باتجربه ، كادرهاي تربيت و تشكيلات - گرفتند1 نظر در انقلابي عمل
.اعتماد قابل و آگاه
.ايران اجتماعي و شرايطسياسي و اسلام از وسيع شناخت - 2
ميشد ، پيگيري نيمهعلني و جلساتسري در كه اهداف اين تعقيب در
مرحومان و مطهري ، استاد همچونشهيد برجستهاي متفكران و روحانيون
جمله از طالقاني بازرگان ، آيتالله مهندس آيتي ، ابراهيم دكترمحمد
ديني علاقه و انديشه توانستندطيفهاي آنان.بودند وهمراهان همفكران
علميه حوزههاي دايره از مذهبيرا انديشه بهبود جهت در وفعاليت
تداوم در.دهند گسترش وآموزشي فرهنگي مهم مراكز ساير و بهدانشگاهها
اقدام سال 1339 در مفتح ، محمد دكتر شهيد همكاري با بهشتي هدف ، همين
درخشان حركت اين نتيجه.نمود قم شهر در دانش و مدرسهدين تاسيس به
تبادلنظر براي مركزي بهمثابه كه بخشيد نتيجهاي چنان آن تاثير و بود
در مسئله همين به باتوجه ساواك.شد شناخته مذهبي عميق پژوهشهاي و
را وي و خلع عنوان اين از بود مدرسه موسس كه را بهشتي دكتر سال 42
و سخنرانيها فكري ، فعاليتهاي بهشتي.نمود تبعيد قم از و خدمت منتظر
مقاله.پيگرفت ضدرژيم مبارزات در مشاركت با همراه را خود پژوهشهاي
بسيار علميش مقام به باتوجه روحانيت و كتابمرجعيت در وي معروف
فضلا بزرگترين از يكي بهعنوان بهشتي دكتر زمان اين در.بود تاثيرگذار
مهندسين ، اسلامي انجمنهاي - آن از خارج و علميه حوزه دانشمندان و
وي متعدد مقالاتبود شده شناخته - دانشگاهها و معلمين پزشكان ،
اينكه جالب و ميشد منتشر مرتبا اسلام اخلاقي و اجتماعي مسائل درباره
توسط اسلامي ويژگيهايحكومت درباره پژوهشها نخستين و ژرفترين از يكي
انتشار تشيع نشريهمكتب در چهل دهه اوايل و سي دهه اواخر در ايشان
.يافت
و اروپا قلب در فعاليت جهت مراجعتقليد ، سوي از بهشتي دكتر انتخاب
آن در گرفت ، صورت ويژگيها همين به باتوجه هامبورگ اسلامي مركز اداره
فضاي و بودند ايدئولوژيكي حملات معرض در شديدا ايراني دانشجويان زمان
ورود.بود ناسيوناليستي و كمونيستي گروههاي اختيار در مبارزاتي
وي.داشت ناسالم جو اين كوبندهايبر تاثير اروپا به بهشتي دكتر
انجمنهاي اتحاديه دراروپا ، اسلامي تبليغات به دادن ضمنسروسامان
سال طي 5 و آورد رابهوجود - فارسيزبان گروه - اسلاميدانشجويان
نشريه.كرد بنيانگزاري را فعال و منسجم نسبتا مستمر ، تشكيلاتي تلاش
مهمترين از يكي ميشد ، منتشر وي نظارت تحت كه مبارز مكتب اسلام ،
دكتر زمان همان در.بود روزگار آن در مبارز مسلمانان فكري مراجع
غربي نوين مكاتب و انديشهها زمينه در بنيادي مطالعات به موفق بهشتي
عمل به ماركسيسم كلاسيك متون زمينه در دقيق پژوهشهاي جمله از و شد
به عزيمت از پيش او.بود چشمگير نيز بهشتي فعاليت عملي وجه.آورد
كه بود اسلامي موتلفه جمعيتهاي سياسي و فكري شاخه اعضاي از اروپا
و رسيد اوج به كاپيتولاسيون عامل حسنعليمنصور ، ترور با آن فعاليتهاي
كشور از خارج مبارزات به پيوستن و ايران از بهشتي خروج علت اساسا
.بود مسئله همين نيز